Konceptualizacija kulturnog identiteta pripadnika treće generacije srpskih radnih migranata u SR Nemačkoj

Na osnovu podataka dobijenih tokom višemesečnog terenskog istraživanja sprovedenog u toku 2015. godine na teritoriji nekoliko gradova različitih pokrajina SR Nemačke, u radu se teži teoretskom određenju treće generacije radnih migranata, njihovog kulturnog identiteta i problematizaciji procesa njegovog kreiranja. U tom cilju, sakupljeni podaci će biti, između ostalog, obrađeni u svetlu ideja o hibridnosti identiteta, globalizacijskih tokova, idejnih koncepata kakvi su surogat nostalgija i zajednice osećanja, uz kratak osvrt na nezaobliazne istorijsko-društvene procese i glavne aktere ovih procesa, prethodnike istraživane grupe, pripadnike prve i druge generacije srpskih radnih migranata

Zamišljena domovina : klubovi, identitet i integracija srpskih gastarbajtera u Beču / Imagined homeland : clubs, identity and integration of Serbian guest workers in Vienna

Monografska izdanja / Etnografski institut SANU. Edicija Posebna izdanja ; knj. 99 (urednik Jadranka Đorđević Crnobrnja) / Monographic edition / The Institute of Ethnography SASA. Special edition ; Volume 99 (ed. Jadranka Đorđević Crnobrnja)

Institutional construction and presentation of identity in Serbian clubs in Vienna

U ovoj studiji predstavljam i tumačim aspekt migracijskog života srpskih gastarbajtera i njihovih potomaka, fokusirajući se na pitanje samoorganizovanja i institucionalne konstrukcije i prezentacije kulturnog i nacionalnog identiteta u srpskim klubovima u Beču. Predmet rada su, stoga, klubovi koje su oformili jugoslovenski migranti u Beču početkom sedamdesetih godina XX veka, procesima samoorganizovanja. Pomenuti klubovi tada nastaju s ciljem da imigrantima služe kao mesta okupljanja i susreta sa sunarodnicima, ali i da bi u njima pohađali različite kulturno-umetničke i sportske sekcije. Kako su politike rada klubova od samog početka bile u tesnoj vezi s društveno-političkim dešavanjima u zemlji matici, sve do devedeseih godina XX veka, u skladu s dominantnom ideologijom bratstva-jedinstva, klubovi se nazivaju jugoslovenskim i svojim radom iskazuju nikada do kraja izgrađen, ali poželjan, jugoslovenski identitet. Nakon raspada Jugoslavije, a pod uticajem povratka nacionalnim identitetima i prateći konfliktne nacionalne ideologije, klubovi se dele na nacionalnoj osnovi, usled čega nastaju današnji nacionalno-etnički klubovi. Cilj mi je da ponudim, dijahronijski posmatrano, uvid u to kako su nastajali srpski klubovi u Beču, a potom da razmotrim i dekonstruišem kulturni i nacionalni identitet, koji se konstruiše i prezentuje kroz rad pomenutih institucija. Na ovaj način, želim da ustanovim mehanizme kojima se izgrađuju takvi identiteti, ali i razloge zbog kojih se oni konstruišu na pomenute načine i s kojim ciljevima. Nadalje, zanima me da ustanovim sadržaj ideoloških poruka koje se komuniciraju kroz folklorističke performanse ovih klubova i da odgovorim na pitanja ko proizvodi te poruke, gde su one pozicionirane u strukturi moći i koje institucije omogućavaju razmenu znanja i veština kojima se usaglašavaju i učvršćuju uverenja i strategije u datoj društvenoj praksiThe study presents and interprets an aspect of the migration life of Serbian Gastarbeiters and their descendants, focusing on the issue of self-organization as well as institutional construction and presentation of cultural and national identity in Serbian clubs in Vienna. The subject, therefore, is the clubs formed by Yugoslav migrants in Vienna in the early 1970s through the processes of self-organization. The aforementioned clubs were created with the aim of serving immigrants as places of gathering and meeting with compatriots, but also to attend various cultural-artistic and sports sections. Since club policies from the beginning have been closely linked to socio-political developments in the country of origin, up to the 1990s clubs were called Yugoslavian in line with the dominant fraternity-unity ideology, and their work expresses never fully constructed, but desirable, Yugoslav identity. After the breakup of Yugoslavia, under the influence of a return to national identities and following conflicting national ideologies, the clubs were divided on a national basis, resulting in the creation of today's national-ethnic clubs. I aim to offer, from a diachronic point of view, how Serbian clubs were formed in Vienna, and then to consider and deconstruct the cultural and national identity that is constructed and presented through the work of these institutions. In this way, I want to identify the mechanisms by which such identities are constructed, as well as the reasons why they are constructed in the aforementioned ways and for what purposes. Furthermore, I am interested in identifying the content of ideological messages that are communicated through the folkloristic performances of these clubs, and to answer the questions of who produces those messages, where they are positioned in the power structure and which institutions allow the exchange of knowledge and skills that align and reinforce beliefs and strategies in a given social practic