Het zieke kind: een zorg voor huisarts en kinderarts

[s er een reden tot zorg over de wijze waarop de medische zorg voor kinderen in het Nederlandse gezondheidszorgsysteem is verankerd? Ogenschijnlijk niet! Vrijwel nergens ter wereld zijn de cijfers die een maat vormen voor de gezondheidstoestand van kinderen gunstiger. Zou het toch nog beter kunnen2 De zorg voor het zieke kind is in ons land primair de taak van de huisarts, dit in tegenstelling tot de situatie in veel andere landen waar zowel de curatieve als de preventieve zorg veelal door de kinderarts wordt verleend. Specialistische zorg, ook die van de kinderarts, wordt gegeven na verwijzing en de preventieve zorg is in handen van de jeugdgezondheidszorg. Zijn er punten waarop de zorg door de huisarts te kort schiet, op welke wijze zou de kinderarts kunnen bijdragen aan een verbetering van de zorg en is de wisselwerking tussen de circuits waarin de zorg wordt verleend optimaal? Voor de afdelingen huisartsgeneeskunde en kindergeneeskunde van de Erasmus Universiteit Rotterdam was dit begin jaren tachtig een discussiepunt. In 1986 werden door het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen gelden beschikbaar gesteld voor projecten, gericht op onderzoek dat een bijdrage levert aan de versterking van de extramurale gezondheidszorg. Uit het Vernieuwingsfonds Extramurale Vakken/Toponderzoek Eerstelijn werden gelden toegekend aan de afdelingen Huisartsgeneeskunde en Kindergeneeskunde van de Erasmus Universiteit Rotterdam om onderzoek te verrichten naar de samen~ werking tussen huisarts en kinderarts. De doelstelling van het onderzoek was na te gaan of er knelpunten zijn in de wiize waarop de zorg voor zieke kinderen door huisarts en kinderarts wordt gerealiseerd en op welke punten de samenwerking tussen huisarts en kinderarts niet optimaal is. Indien problemen gesignaleerd werden zou worden nagegaan of de werkwijze van en de interacties tussen huisarts en kinderarts door interventies verbeterd konden worden, er van uitgaande dat dit zou bijdragen tot de verbetering van de zorg voor het zieke kind

Care synthese, kwaliteit van zorg en richtlijnen in de langdurende zorg

__Abstract__ De aandacht voor kwaliteit van zorg heeft de laatste decennia een grote vlucht genomen. Ook in de langdurende zorg is er een steeds meer aandacht gekomen voor kwaliteit van zorg. In dit kwaliteitsdenken in de gezondheidszorg zijn twee tendensen zichtbaar, die elkaar voornamelijk lijken tegen te werken in plaats van elkaar aan te vullen. Deze tendensen zijn: 1) het standaardiseren van zorg en 2) cliëntgerichte zorg. In het bijzonder in de langdurende zorg, meer nog dan in de kortdurende zorg (cure) is de spanning tussen deze beide tendensen merkbaar. Dit heeft onder andere te maken met een grotere diversiteit tussen zorgvragers en het, in het algemeen langdurende karakter van de zorgrelatie, waardoor het cliëntgerichte denken intensiever vorm en inhoud krijgt. Daarentegen bieden richtlijnen handvatten om complexe zorgvragen te kunnen aanpakken. Deze care synthese onderzoekt de spanning tussen beide tendensen en kijkt waar beiden elkaar kunnen versterken, aanvullen en van elkaar kunnen leren

De ziekenhuisfinanciering: uitdagingen, sterktes en kansen tot verbetering

Hospital care is an important link of our healthcare system. The development of an appropriate organization and financing design that stimulates effective, fair and qualitative care is therefore a crucial challenge. In today’s context, Belgian hospital care is being financed in a complex and fragmented way. There are different financial flows that are being designed in close collaboration with the sector. This leads to a rather opaque system, sometimes with very little coordination between the different financial flows. The way physicians and hospitals are being paid needs to be reconsidered and will need to reward quality one way or the other. The patients themselves will also need to take up new roles, and sick funds will need to be involved in improving the current hospital financing system

Sturen met ZZP's?!

Inleiding. De ouderenzorg in Nederland is aan verandering onderhevig. Kleinschalig wonen, vraaggericht werken, de normen verantwoorde zorg en certificering om kwaliteit van zorg aan te tonen zijn steeds terugkerende onderwerpen. Naast deze aspecten die vooral gaan over de kwaliteit van zorg, is de financiering van de zorg een belangrijk onderwerp. De geleidelijke invoering en bekostiging middels zorgzwaartepakketten is namelijk vanaf 1 januari 2009 begonnen. Om zowel efficiënter werken als verbetering van de kwaliteit van zorg in de ouderenzorg mogelijk te maken, lijkt personeel het sleutelwoord. De personeelskosten van een zorginstelling bepalen gemiddeld tachtig procent van de totale kosten. Bovendien is het personeel de spil van de zorgverlening en is het de belangrijkste factor bij het leveren van kwalitatief hoogwaardige zorg. Door een goede personeelsplanning kan een zorginstelling efficiënter werken en kan zij haar beschikbare middelen zo doelmatig mogelijk inzetten (Eveborn et al., 2005). De invoering van de zorgzwaartepakketten kan voor zorginstellingen daarom een goede aanleiding vormen om de personeelsplanning onder de loep te nemen en waar mogelijk verbeteringen toe te passen. In dit artikel wordt bekeken op welke manier de personeelsplanning in de ouderenzorg het beste vormgegeven kan worden op basis van de ZZP-financiering

The myth of small data:How to produce small area estimates regarding lifestyle, health and healthcare to support an integrated population-based healthcare. Methods and outcomes

Innovatieve schattingsmethode geeft inzicht in lokale zorgvraag, leefstijl en gezondheid De Nederlandse gezondheidszorg is van goede kwaliteit, maar slaat een groot gat in de begroting van de overheid. Om de kosten enigszins te temperen is het devies om de zorg beter af te stemmen op de vraag naar zorg en niet visa versa. Daarnaast moet de zorg en dan met name de eerstelijnszorg georganiseerd worden in de buurt en afgestemd zijn op de behoeften van de inwoners. De ontwikkelde innovatieve schattingsmethode kan ingezet worden om een betere afstemming tussen vraag en aanbod op lokaal niveau te faciliteren. Het afstemmen van de lokale vraag naar zorg op het aanbod van zorg blijkt in de praktijk een complexe zaak. Allereerst zijn er veel partijen mee gemoeid, zoals verzekeraars, gemeenten en zorgverleners. Daarnaast is er een groot verschil in leefstijl, gezondheid en zorgbehoefte tussen buurten. De behoefte aan zorg wordt namelijk sterk beïnvloed door de bevolkingssamenstelling van een buurt. Zo zal een buurt met een hoog percentage ouderen een hogere zorgvraag hebben dan een buurt met een laag percentage ouderen. Bovendien zijn de cijfers over deze verschillen op lokaal niveau niet (makkelijk) voorhanden. Vooral privacy issues spelen een grote rol in de beschikbaarheid van zorggegevens op lokaal niveau. De schattingsmethode is ontwikkeld om voor alle vier-positie postcodegebieden in Nederland de vraag naar zorg te schatten en daarmee te voorzien in de belangrijke gegevenskloof. De schattingsmethode gebruikt een statistisch model en twee essentiële databestanden. Het eerste databestand bevat voor ieder vier-positie postcodegebied zeven sociaal-demografische kenmerken, zoals de leeftijdssamenstelling, percentage eenpersoonshuishouden en de stedelijkheidsgraad van het gebied. Het tweede databestand bevat een nationale steekproef van zorggegevens of van gegevens over gezondheid en leefstijl. Vervolgens stelt het statistische model de relatie vast tussen de zeven sociaal-demografische kenmerken en de vraag naar zorg of de gezondheidssituatie en de leefstijl van een buurt waarvoor er gegevens voorhanden zijn. Daarna worden de relaties toegepast op de bevolkingssamenstelling van alle vier-positiepostcodegebieden in Nederland. Het resultaat van de schattingsmethode zijn gegevens voor alle vier-positiepostcode gebieden in Nederland over de vraag naar zorg, de gezondheidssituatie en de leefstijl van het gebied. De gegevens zijn schattingen op basis van de bevolkingssamenstelling en zijn dus niet de werkelijke gegevens. Uit nader onderzoek blijkt dat het verschil tussen de werkelijke cijfers uit medische gegevens van huisartsenpraktijken en de geschatte cijfers groter of kleiner worden door huisartsenpraktijkkenmerken. Zo hebben huisartsenpraktijken met vrouwelijke huisartsen meer consulten dan uit de resultaten van de schattingsmethode blijkt. Ook duale praktijken en praktijken met andere zorgverleners in dienst hebben meer consulten dan verwacht mag worden op basis van de bevolkingssamenstelling. Lokale schattingen over de vraag naar zorg, gezondheid en leefstijl op basis van de schattingsmethode maken lokale initiatieven voor preventieve interventies mogelijk, net als initiatieven voor lokale gezondheidsbevordering. Daarnaast faciliteren de schattingen een betere afstemming tussen de lokale behoefte aan zorg en het lokale aanbod aan zorg voor goede zorg tegen lagere kosten

Kwalitatieve evaluatie van 10 jaar zorgcoördinatie en case management in de Oost-Vlaamse drughulpverlening: een rondvraag bij hulpverleners en cliënten

Sinds 10 jaar wordt door de Provincie Oost-Vlaanderen – in samenwerking met het provinciaal overlegplatform geestelijke gezondheidszorg (PopovGGZ) en alle betrokken voorzieningen – geïnvesteerd in zorgvernieuwing, coördinatie en afstemming van de zorg in de drughulpverlening. Dit heeft naast heel wat ‘onzichtbare’ realisaties (bv. grotere bekendheid van het zorgaanbod, de intakeprocedure en werkwijze van andere voorzieningen, betere samenwerking tussen voorzieningen als gevolg van meer (informele) contactmomenten), ook tot een aantal duidelijk tastbare resultaten geleid. Het betreft onder meer de oprichting van een netwerkcomité middelenmisbruik, de aanstelling van een zorgcoördinator, de uitbouw van een case managementteam en de organisatie van een driewekelijks cliëntenoverleg. Met name deze laatste twee realisaties komen in voorliggend onderzoeksrapport uitgebreid aan bod. We doen dit in de eerste plaats door de direct betrokkenen (cliënten, hulpverleners en verantwoordelijken) zelf aan het woord te laten. De bevindingen van onze kwalitatieve evaluatie worden afzonderlijk besproken met betrekking tot het cliëntenoverleg en case management. Vooreerst worden beide werkvormen beschreven en worden enkele cijfergegevens meegegeven over de interventie in kwestie. Daarna volgt een beknopte bespreking van de gevolgde methodologie. Bij de rapportage van de onderzoeksresultaten wordt een onderscheid gemaakt tussen de bevindingen van hulpverleners over het cliëntenoverleg, de visie van cliënten over case management en het perspectief van case managers en projectverantwoordelijken over deze laatste interventie. We sluiten af met een aantal globale conclusies en aanbevelingen voor de toekomstige praktijk, die we terugbrachten tot tien concrete suggesties ter optimalisatie van het cliëntenoverleg en het case management. In tegenstelling tot eerdere publicaties beroepen we ons in dit onderzoeksrapport slechts in beperkte mate op de literatuur. In voorliggend rapport wilden we vooral het ‘insider’-perspectief laten primeren en voor meer theoretische beschouwingen verwijzen we dan ook naar eerdere publicaties (cf. Vanderplasschen, 2004)

Uitkomstbekostiging in de zorg: een (on)begaanbare weg?

__Abstract__ In veel landen – waaronder Nederland – groeien de zorgkosten sterker dan de economie, schiet de kwaliteit van zorg op diverse punten tekort, en duidt praktijkvariatie op ruimte voor het verhogen van de doelmatigheid van zorg. Inadequate bekostigingssystemen en de gebrekkige transparantie van de kwaliteit van zorg worden vaak genoemd als belangrijke oorzaken van deze problemen. Zo was een belangrijke conclusie van de recente evaluatie van het zorgstelsel dat het bij zorgaanbieders vaak nog ontbreekt aan financiële prikkels voor kwaliteit en doelmatigheid