Klasifikacija zemljišta vinogradarskog rejona Tri Morave

Na području vinogradarskog rejona Tri Morave je izražen pedodiverzitet, tj. raznolikost tipova zemljišta. Detaljna pedološka karta rejona Tri Morave data je u prilogu ove monografije. Pedodiverzitet može biti izražen i na manjim površinama od istraživanog područja ove monografije. Iz pedološke karte se može zaključiti da u ovom vinogradarskom rejonu dominiraju tipovi zemljišta vertisol (smonica), fluvisol i eutrični kambisol, a da su na manjim površinama zastupljeni i podzol, distrični kambisol, regosol, koluvijum, pseudoglej, euglej, rendzina i ostala zemljišta. Međutim, s obzirom na zahteve vinove loze u pogledu geomorfologije, tj. mezoreljefa, može se reći da su najzastupljeniji tipovi zemljišta vertisol i eutrični kambisol

Fizička i vodno-fizička svojstva zemljišta

Fizičke osobine zemljišta određuju vodni, vazdušni i toplotni režim zemljišta, pa samim tim hemijska i biogena svojstva zemljišta, a time i produkciju biomase, tj. prinos gajenih biljaka (Vasin i sar., 2010). Ova svojstva ne služe samo za dobijanje opšte predstave o zemljištu, nego usmeravaju naše aktivnosti ka očuvanju i unapređenju njegove plodnosti i proizvodne vrednosti. Zemljišta sa povoljnim fizičkim svojstvima su podložna degradaciji, prvenstveno zahvaljujući udelu čoveka u procesu iskorišćavanja istog. Sva zemljišta zahtevaju regulisanje vodno-vazdušnog režima, naročito zabarena zemljišta težeg mehaničkog sastava. Vodno-fizička svojstva zemljišta uslovljavaju tehnološko-tehnički pristup u rešavanju problema suvišne vode. Primena navodnjavanja je za sada najintenzivniji način korišćenja zemljišta, aaa projektovanje sistema za navodnjavanje u potpunosti zavisi od fizičkih svojstava zemljišta

Fizička i vodno-fizička svojstva zemljišta

Zemljište je komplikovan medijum označen kao polidisperzni sistem sastavljen od čvrste, tečne i gasovite faze. Poznavanje fizičkih svojstava zemljišta je od posebnog značaja u odnosu na druga svojstva, jer posredno i neposredno utiču na opšte stanje zemljišta, određuju vodni, vazdušni i toplotni režim zemljišta, pa samim tim na hemijska i biogena svojstva zemljišta. Ova svojstva ne služe samo za dobijanje opšte predstave o zemljištu nego usmeravaju naše aktivnosti ka njegovom očuvanju i poboljšanju

Efikasnost različitih male folija u gajenju lincure (Gentiana lutea L.) u Srbiji

Field trial with yellow gentian was established (11.1 plants per m2) at 1004 m.a.s.l., in order to assess the effect of black PE (bPE), silver PE (sPE), and black permeable biodegradable (bPB) mulching films on the root yield and development during six years. The highest crop density measured prior to the root harvest (sixth year), was obtained in the plot with bPB film (84%), while in the plot with bPE and in control (without mulch) number of plants was reduced by 34.2% and 45%, respectively. In addition, application of the bPB film proved to be the most effective treatment; in the fifth and sixth year root yields per m2 increased by 92.3% and 106.0%, respectively, in comparison to bPE, and by 78.9% and 69.2%, respectively, in comparison to sPE, and by 184.4% and 169.6%, respectively, in comparison to control. Application of bPE had a lower positive effect on YG root yield than control (-18.6%-54.95%), whereas the effect of sPE was higher than the bPE and control; the achieved root yields were higher, 29.7% and 70.6%, respectively.U poljskom ogledu na 1000 m n.v. ispitivana je efikasnost različitih malč folija na razvoj i prinos korena lincure u šestogodišnjem periodu. Gustina useva je bila 11,1 biljaka po m2 uz upotrebu crne i sive PE folije i crne vodopropusne biorazgradive folije. Najbolji sklop od 84% u VI godini postignut je na vodopropusnoj foliji, kod crne PE folije broj biljaka se smanjio za 34,2%, a na kontroli za 45%. Prinos korena je bio najviši na vodopropusnoj foliji; viši od crne za 92,3% (V vegetacija) i 106,0% (VI vegetacija), viši od sive PE folije za 78,9% (V) i 69,2% (VI), viši od kontrole za 184,4% (V) i 169,6% (VI). Crna PE folija je postigla najniži pozitivan efekat u odnosu na kontrolu (od - 18,6% do 54,95%). Na sivoj PE foliji je postignut bolji prinos od crne za 29,7% i kontrole za 70,6%

Plodnost zemljišta u Vojvodini

Procesi pedogeneze su na oko dve trećine površine AP Vojvodine formirali tipove zemljišta koji se odlikuju bogatstvom u hranivima i visokim proizvodnim sposobnostima Plodnost zemljišta, koja se može značajno razlikovati od bogatstva, predstavljaju lako pristupačne količine biljnih hraniva u zemljištu. Sistem kontrole plodnosti zemljišta i upotrebe đubriva zasnovan 1980. godine, obuhvata kontrolu svih faktora koji određuju plodnost zemljišta i dejstvo đubriva, odnosno preko ishrane utiču na rast, razviće i prinose biljaka, kao i mere kojima se ovi usmeravaju u cilju ostvarenja visoke i stabilne proizvodnje uz primenu ekonomičnosti i zaštitu biosfere. U toku proteklih 15 godina zbog ekonomske krize i ratnih razaranja, Sistem nije sprovođen u dovoljnoj meri u poljoprivrednoj praksi. U toku 2002.-2004. godine sprovedena je akcija besplatnog analiziranja zemljišta u privatnom vlasništvu. Rezultati akcije pokazuju punu opravdanost na daljem radu oživljavanja Sistema

Ocena aktivnosti disanja u albičnom luvisolu kontaminiranom sa Zn i Ni tokom gajenja jare uljane repice

In almost all industrially developed regions of the Russian Federation, the soil is contaminated with heavy metals (HM) often in concentrations which exceed limits of safety. This contamination causes degradation of agricultural land, which underlines the importance of the complex continuous monitoring of the dynamics of on-going changes in urban ecosystems against the background of natural processes. Quantitative assessment of the environmental sustainability of the soil according to the biological indicators of its condition is of enormous importance, in particular the balance of microbial carbon in soils, which are under varying degrees of anthropogenic pressure. Experiments were carried out to determine the phytoremediation potential of the spring rapeseed plants on soil contaminated with heavy metals. The aim of the study was to assess the respiratory activity of albic luvisol at different levels of its contamination with zinc and nickel under the conditions of a growing experiment with spring rapeseed plants. The experimental data on the respiratory activity of soil artificially contaminated with zinc and nickel in the dose range of 400-800 and 30-60 mg kg-1 of soil respectively, showed that microbial activity had a strong positive correlation with the presence of spring rapeseed plants in the vessels and weak correlation on the presence of toxic elements in the soil. According to the respiratory activity of albic luvisol, it was found that in the first 13 days of vegetation, cultivation of spring rapeseed plants had a positive effect on the sustainability of soil microbiocenosis to complex pollution with zinc and nickel.U skoro svim industrijski razvijenim regionima Ruske Federacije zemljište je kontaminirano teškim metalima, često u koncentracijama koje prelaze sigurne granice. Ova kontaminacija izaziva degradaciju poljoprivrednog zemljišta, što ističe važnost kompleksnog kontinuiranog praćenja dinamike neprekidnih promena u urbanim ekosisemima u odnosu na prirodne procese. Kvantitativna procena ekološke održivosti zemljišta prema biološkim pokazateljima njegovog stanja je od ogromnog značaja, posebno ravnoteža mikrobnog ugljenika u zemljištima koja imaju različit stepen antropogenog pritiska. Eksperimenti su sprovedeni u svrhu određivanja fitoremedijacionog potencijala biljaka uljane repice na zemljištu kontaminiranom teškim metalima. Cilj istraživanja bila je procena respiratorne aktivnosti albičkog luvisola, pri različitim nivoima kontaminacije cinkom i niklom u uslovima vegetativnog eksperimenta sa biljkama uljane repice. Eksperimentalni podaci o respiratornoj aktivnosti tla veštački kontaminiranog cinkom i niklom u rasponu doza od 400-800, odnosno 30-60 mg kg-1 zemljišta, pokazali su da mikrobna aktivnost ima jaku pozitivnu korelaciju sa prisustvom biljaka uljane repice u posudama i slabu u odnosu na prisustvo toksičnih elemenata u tlu. Prema respiratornoj aktivnosti albičkog luvisola, utvrđeno je da je u prvih 13 dana vegetacije gajenje jarih biljaka uljane repice pozitivno uticalo na održivost mikrobiocenoze zemljišta u uslovima kompleksnog zagađenja cinkom i niklom

Plodnost oraničnih površina u privatnom vlasništvu u Vojvodini

Scientific basis of the Soil Fertility and Fertilizer Use Control System (in further text, the System)was established in 1980 and it was legislated in 1985. The System encompasses the control of all factors that determine soil fertility and fertilizer action, i.e., how soil affects the growth development and yield of crops and which measures must be undertaken to ensure high, stable and economic yields and adequate protection of the biosphere. Because of the economic crisis that pestered the country over last 15 years and the recent war devastations, the System was not fully exploited. During 2002-2004, a campaign was launched to conduct soil analyses in the private sector free of charge. The campaign was organized by the Secretariat of Agriculture of the Vojvodina Province and the Institute of Field and Vegetable Crops. The latter is the country's leading scientific establishment in the field of agriculture. The public response to the campaign fully justifies future intentions to reinstate the System.Sistem kontrole plodnosti zemljišta i upotrebe đubriva (u daljem tekstu Sistem) sa naučnog aspekta zasnovan je 1980. godine, a zakonski je zaživeo 1985. godine. Sistem obuhvata kontrolu svih faktora koji određuju plodnost zemljišta i dejstvo đubriva, odnosno preko ishrane utiču na rast, razviće i prinose biljaka, kao i mere kojima se ovi usmeravaju u cilju ostvarenja visoke I stabilne proizvodnje uz primenu ekonomičnosti i zaštitu biosfere. U toku proteklih 15 godina zbog ekonomske krize i ratnih razaranja Sistem nije sprovođen u dovoljnoj meri u poljoprivrednoj praksi. U toku 2002.-2004. godine sprovedena je akcija besplatnog analiziranja zemljišta u privatnom vlasništvu. Inicijatori i organizatori su bili Pokrajinski sekretarijat za poljoprivredu i Naučni institut za ratarstvo i povrtarstvo, kao vodeća naučna ustanova iz oblasti poljoprivrede u zemlji Rezultati akcije pokazuju punu opravdanost na daljem radu oživljavanja Sistema

Mikrobiološka svojstva černozema južne Bačke u zavisnosti od načina korišćenja zemljišta

Microorganisms take part in soil formation and maintain soil fertility. The abundance of certain microbial groups and dehydrogenase activity are used as an indicator of general microbial activity and potential soil fertility. Soil microbial properties are influenced by environmental conditions, cultural practices, crop species grown and the presence of heavy metals. Each type of soil has its own microbiocenoses, but the method of soil tillage/use can affect microbial activity both positively and negatively, and it can have an indirect influence on the fertility of the soil as well. The aim of this investigation was to examine the effect of different methods of land use on the number and enzymatic activity of different groups of soil microorganisms in chernozem. All the microbial groups included in the study were detected in the soils taken from the locations studied. Their abundance and enzymatic activity depended on the method of land use and differed from the results obtained in 1992, relative to which there was an either upward or downward trend present.Brojnost pojedinih grupa mikroorganizama i aktivnost dehidrogenaze koriste se kao jedan od pokazatelja opšte mikrobiološke aktivnosti i potencijalne plodnosti zemljišta. Svaki tip zemljišta ima svoju karakterističnu mikrobiocenozu, a način obrade/korišćenja zemljišta može uticati pozitivno ili negativno na mikrobiološku aktivnost, što se neposredno odražava i na plodnost zemljišta. Cilj ovih istraživanja bio je ispitivanje uticaja različitog načina korišćenja, zemljišta tipa černozem, na zastupljenost ukupnog broja mikroorganizama, broja diazotrofa, amonifikatora, aktinomiceta i gljiva kao i aktivnost enzima dehidrogenaze. U poređenju sa rezultatima iz 1992. godine ukupan broj mikroorganizama, brojnost oligonitrofila, aktinomiceta i dehidrogenazna aktivnost imaju trend porasta. Zastupljenost Azotobacter-a i gljiva je manja, a brojnost amonifikatora se nije menjala

Tipovi zemljišta

Na području Mlavskog vinogradarskog rejona je izražen pedodiverzitet, tj. raznolikost tipova zemljišta. Iz prikazane pedološke karte (u prilogu ove publikacije), kao i tabele proistekle iz ove karte, može se zaključiti da u vinogorjima Mlavskog vinogradarskog rejona dominiraju tipovi zemljišta eutrični kambisol i luvisol (ilimerizovano ili lesivirano zemljište), a da su na manjim površinama zastupljeni i černozem, regosol (sirozem na rastresitom supstratu), vertisol (smonica), koluvijum (sediment erodiranog zemljišnog materijala), fluvisol (aluvijalno zemljište), arenosol (eolski pesak), distrični kambisol (kiselo šumsko zemljište) i asocijacija zemljišta fluvisol – koluvijum, a na neznatnim površinama i humoglej (ritska crnica), kalkomelanosol (krečnjačko– dolomitna crnica), podzol i euglej (močvarno glejno zemljište)

Sadržaj teških metala u oglejenom černozemu sremske lesne terase pod usevom lucerke

Production of high-quality forage from alfalfa is influenced not only by the presence of nutrients, but also by the absence of harmful elements, such as heavy metals. The examination of the total heavy metals content (Ni, Cr, Pb and As) in gleyic chernozem soil of Srem loess terrace in Hrtkovci, under alfalfa (Medicago sativa L.) were carried out in 2011 in order to determine suitability for the production of safe forage. It total content of Pb, As and Crwas below the maximum permitted concentrations. The content of As, Cr and Ni was higher in the surface layer, unlike Pb, whose content was higher in the deeper layers of soil. A significant positive correlation was found between the total content of Ni, Cr and As. An increased concentration of Ni was found, which was above the maximum permitted concentration. It is necessary to further control its content and accessibility examination and extraction from plants, to prevent its entry into the food chain and provide safe food.Proizvodnja visokokvalitetne stočne hrane od lucerke uslovljena je ne samo sadržajem hranljivih materija, nego i odsustvom štetnih elemenata, kao što su teški metali. Ispitivanja ukupnog sadržaj teških metala (Ni, Cr, Pb i As) u zemljištu oglejeni černozem sremske lesne terase, na području mesta Hrtkovci, pod usevom lucerke (Medicago sativa L.) izvedena su tokom 2011. radi utvrđivanja pogodnosti za proizvodnju zdravstveno bezbedne stočne hrane. Ukupan sadržaj Pb, As i Cr u ispitivanim uzorcima je bio ispod maksimalno dozvoljene količine. Sadržaj arsena, hroma i nikla bio je veći u površinskom sloju zemljišta, za razliku od olova, čiji je sadržaj bio veći u dubljem sloju. Pozitivna korelaciona veza konstatovana je između ukupnog sadržaja nikla, hroma i arsena. Utvrđen je povećan sadržaj Ni, iznad maksimalno dozvoljene količine. Neophodna je dalja kontrola njegovog sadržaja, kao i ispitivanje pristupačnosti i ekstrakcije od strane biljaka, kako bi se sprečio njegov ulazak u lanac ishrane i obezbedila proizvodnja zdrave hrane