Trače Enrichment of Polychlorinated Biphenyls in Soil: Efficiency of Sonicated Liquid-solid Extraction with Acetone/n-Hexane Mixture from Different Soil Types

The efficiency and reproducibility of an analytical procedure for trace determination of polychlorinated biphenyls (PCBs) in soil/sediment samples were evaluated by analyses of soils differing in their sorption-controlling properties. PCBs were accumulated from soil by sonicated multiple extraction with a 1:1 acetone/n-hexane mixture. The extracts, purified by treatment with copper powder, mercury, and sulphuric acid were analyzed by gas chromatography. The extraction efficiency from a soil spiked with 4-430 μg kg-1 of Aroclor 1242/Aroclor 1260 mixture depended on the initial PCB mass fraction. The matrix effect was evaluated by the analysis of PCBs added to five European reference soils differing in organic matter content, grain size distribution, mineral composition, pH values, and iron and aluminium oxides content. In four of these soils, a linear correlation was found between the slopes of calibration lines for the determination of PCBs and soil organic matter content. An exception was the most acidic soil with the highest, but poorly humified, organic matter. The linear regression of calibration line slopes and the content of soil fine silt particles indicated a positive, but not statistically significant, correlation

Indikatori odgovornog istraživanja i inovacija - mogućnost primene u Srbiji

Predmet istraživanja su indikatori odgovornog istraživanja i inovacija i moguünost njihove primene u Srbiji. Glavni ciljevi rada su prezentovanje indikatora odgovornog istraživanja i inovacija razvijenih u okviru MoRRI projekta i analiza dostupnosti sekundarnih podataka i moguünost prikupljanja primarnih podataka neophodnih za kreiranje indikatora kako bi se olakšao monitoring i evaluacija odgovornog istraživanja i inovacija u Srbiji. Na osnovu izvršene analize može se zakljuþiti da se indikatori razvijeni od strane Evropske komisije mogu uz izvesne modifikacije, tokom perioda do 2 godine, primeniti u Srbiji

Izgradnja kapaciteta MSP za usvajanje koncepta održivog razvoja

Polazeći od ciljeva održivog razvoja i bazičnih definicija istog, u radu se razmatra veza izmedju inovacija i održivog razvoja kao i njhov uticaj na njega, posebno kad je reč o inovacijama u malim i srednjim preduzećima. Budući da se MSP sektor smatra generatorom inovacija, razmatra se njegov potencijal za pozitivan uticaj na održivi razvoj kroz opis koncepta održivih inovativnih proizvoda koji su analizirali različiti autori. Predstavljeni su modeli održivosti i njihove komponente, sagledane su prednosti primene strategija korporativne društvene odgovornosti i uticaj na ekonomske perfomanse preduzeća kao i načini da se preduzeće održivo razvija. Na kraju je predstavljena i jedna od metodologija za ocenu održivosti poslovanja u malim i srednjim preduzećima kao primer dobre prakse i putokaza za unapređenje performansi održivog poslovanja u malim i srednjim preduzećima

Da li je institucionalni kvalitet regiona relevantan faktor za uspeh pametne specijalizacije?

Ekspertska grupa Knowledge for Growth je 2009. godine predložila pametnu specijalizaciju kao efikasan alat u borbi protiv brojnih problema sa kojima se suočava Evropska Unija. Ideja je bila da zemlje članice, kao uslov za dobijanje sredstava iz strukturnih fondova EU za period 2014-2020. godine kreiraju i otpočnu sa implementacijom strategije istraživanja i inovacija za pametnu specijalizaciju – RIS3. Cilj je bio usmeriti sredstva u pravcu područja koja su identifikovana kao prioritetna sa stanovišta istraživačko-razvojnog i inovacionog potencijala, ćime bi se obezbedio dinamičniji razvoj zasnovan na inovacijama. Osnovu razvoja baziranog na pametnoj specijalizaciji čini teritorijalni pristup. To znači da je za takav razvoj potrebno uzeti u obzir specifičnosti određene teritorije, regiona ili subregiona, a koji se tiču socio-ekonomskih, kulturoloških, demografskih, političkih, institucionalnih karakteristika. U ovom radu fokus je na analizi institucionalnih uslova regiona. Cilj rada je utvrditi da li zaista postoje razlike u nivou kvaliteta institucija između regiona jedne iste zemlje i da li su institucionalni uslovi po svojoj prirodi promenljivi i u kojoj meri. Istraživanjem je obuhvaćeno 8 zemalja članica EU i 48 regiona prema NUTS klasifikaciji. Kao indikator kvaliteta institucija korišćen je Quality of Government Institutions index. Teorijska analiza pokazuje da institucionalni (ne)kvalitet ograničavajuće/podsticajno deluje na uspeh regionalnih inovacionih politika kakva je i pametna specijalizacija. Analiza dostupnih podataka (QoG indeksa) ukazuje na postojanje, u nekim slučajevima, izuzetno velikih razlika u nivou institucionalnog kvaliteta između razlličitih regiona unutar iste zemlje, ali i da su izražene promene institucionalnih uslova na nivou regiona moguće tokom vremena. Iz tog razloga, može se zaključiti da je institucionalni kvalitet regionalno specifičan faktor i da se kao takav mora uzeti u razmatranje kada je reč o formulisanju i implementaciji politike pametne specijalizacije

Rangiranje nacionalnih inovacionih sistema pojedinih evropskih zemalja

Rad je nastao u nameri da se istraži efikasnost nacionalnog inovaciong sistema (NIS) Srbije uz benčmark sa pojedinim drugim zemaljama i korišćenjem metodologije kompromisnog programiranja. Budući da je nacionalni inovacioni sistem dinamičan i u stalnoj tranziciji za donosioce odluka od značaja je praćenje njegovog razvoja (ili nazadovanja) uz pomoć rezultata analiza koje mogu biti ponuđene od strane istraživača u ovoj specifičnoj oblasti. Različite metodologije (prethodno korišćene a predstavljene u radu) za ocenu samog NIS njegovo rangiranje, benčmark ili merenjem efikasnosti, su značajni alati koji pojedinačno i/ili u sprezi mogu dati pouzdanu ocenu i prognozu za preduzimanje budućih aktivnosti u vezi sa unapređenjem NIS

Micro/mesoporous aluminosilicate materials via dual templating, Part 1: synthesis and characterization

In a quest for optimal synthesis procedure of hierarchically porous zeolite by dual template method, a series of materials was prepared starting from zeolite yielding precursor with an addition of surfactant as a mesoporogen. Characterization of the obtained materials showed that all samples possess micro and mesoporous structures, which ratio depends on the amount of surfactant present in the reaction mixture. However, in the most of the samples separation of phases occurred, and crystalline zeolite phase along amorphous MCM-41 like phase were detected, except for the sample obtained from the modified precursor, where only crystalline zeolite phase was obtained, with a specific and unusual morphology. Adsorption isotherm of that sample resembles the isotherms obtained for post synthesis modified samples

Organochlorine Pesticides and Polychlorinated Biphenyls in Atmospheric Particles Collected in Zagreb, Croatia

We studied the occurrence and levels of hexachlorobenzene, α-, β-, and γ-hexachlorocyclo-hexane, 4,4\u27-DDT, 4,4\u27-DDE, 4,4\u27-DDD, and 17 PCBs (six indicator and eleven other toxicologically significant congeners) in PM10 and/or PM2.5 particle fractions collected between 2000 and 2003 and in 2010 at a site in the northern residential part of Zagreb, Croatia. Twenty-four-hour particle samples were collected on glass or quartz microfibre filters from approximately 100 m3 of ambient air per filter. Filters with particles collected over seven consecutive days were combined for ultrasonic extraction with 1:1 acetone:n-hexane mixture followed by capillary gas chromatography with electron capture detection. In the monitored periods, the mass concentrations of organochlorine compounds in atmospheric particles were characteristic of global environmental pollution and showed a decreasing trend. Local input was observed only for γ-hexachlorocyclohexane. There were no pronounced seasonal variations in the mass fraction levels of any pesticide or PCB in airborne particles. A decreasing trend in the mass concentrations of some compounds with higher air temperatures was mostly related to the lower particle concentrations in warmer seasons and, consequently, to less particle-bound organochlorine compounds in the atmosphere

Sezonska raspodjela različitih klasa pesticida u površinskim vodama sjeverozapadne Hrvatske

As part of our OPENTOX project, we evaluated the incidence and mass concentrations of multiclass pesticide residues in 23 river/stream water samples collected in urban and agricultural areas of northwest Croatia at various points of the pesticide application season in 2015. The study included 16 compounds of five herbicide classes and seven compounds of three insecticide classes. Pesticide residues were accumulated from water by solid-phase extraction and analysed using high performance liquid chromatography with UV-diode array detection and/or gas chromatography-mass spectrometry. Herbicide residues were more common than the insecticide ones, and, as expected, they peaked in the middle of the application season. Metolachlor showed the highest concentrations and was found in 91 % of all samples, followed by terbuthylazine, found in 70 % of the samples. The highest total mass concentration of detected pesticides was measured in the water samples of the Krapina (3992 ng/L) and Sutla (3455 ng/L) collected in rural areas with intensive agriculture. Our findings strongly speak in favour of continued monitoring of surface waters and possibly extending the list of priority water pollutants.U sklopu našega projekta OPENTOX odredili smo masene koncentracije ostataka pesticida i njihovu učestalost u 23 uzorka vode rijeka/potoka u gradskim i ruralnim dijelovima sjeverozapadne Hrvatske, prikupljenih 2015. tijekom sezone njihove primjene. Istraživanje je obuhvatilo 16 spojeva iz pet različitih klasa herbicida i sedam spojeva iz triju klasa insekticida. Ostaci pesticida akumulirani su iz vode postupkom ekstrakcije na čvrstoj fazi i analizirani tekućinskom kromatografijom visoke djelotvornosti uz UV-detektor s nizom dioda ili vezanim sustavom plinske kromatografije I spektrometrije masa. Češće su detektirani ostatci herbicida nego insekticida, a najviše su koncentracije bile sredinom sezone njihove primjene. Metolaklor je određen u najvišoj koncentraciji i u najvećem broju uzoraka (91 %), a slijedio ga je terbutilazin, koji je nađen u 70 % uzoraka. Najviša ukupna razina određivanih pesticida bila je u uzorcima rijeka Krapine (3992 ng/L) i Sutle (3455 ng/L), koji su bili prikupljeni u ruralnom području s intenzivnom poljoprivredom. Rezultati našega istraživanja govore u prilog potrebi ne samo za kontinuiranim monitoringom pesticida u površinskim vodama nego i za proširenjem liste prioritetnih zagađivala