Czynniki wpływające na jakość życia u pacjentów z kardiowerterem-defibrylatorem serca

Zastosowanie implantowanych kardiowerterów-defibrylatorów serca (ICD) stało się metodą referencyjną w terapii pacjentów z wysokim ryzykiem wystąpienia zagrażającej życiu arytmii komorowej. Wewnątrzesercowe wyładowania ICD chronią chorych przed nagłą śmiercią sercową. Pomimo nieprzyjemnych odczuć związanych z defibrylacją, wobec alternatywy śmierci spowodowanej arytmią, urządzenia te są przez pacjentów akceptowane. Z kolei jakość życia pacjentów z ICD może być gorsza z powodu obawy przed wyładowaniami (szokami), zmniejszenia codziennej aktywności oraz występowania objawów lęku i depresji. Artykuł ukazuje obecny stan wiedzy na temat czynników warunkujących jakość życia u pacjentów z wszczepionym kardiowerterem-defiblratorem

Cardiac resynchronization therapy: factors determining the positive response to therapy according to the ESC/PTK guidelines 2013

Niewydolność serca (HF) stanowi jedną z głównych przyczyn chorobowości i śmiertelności na świecie. Metodą terapii o udowodnionym wpływie na zmniejszenie śmiertelności i częstości zaostrzeń HF jest 2-komorowa stymulacja resynchronizująca (CRT). W świetle obecnych wytycznych CRT zaleca się przede wszystkim u pacjentów z rytmem zatokowym, wydłużeniem czasu trwania zespołów QRS o co najmniej 150 ms, blokiem lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB), istotnie obniżoną kurczliwością lewej komory (LVEF ≤ 35%), II–III klasą czynnościową według NYHA lub IV klasą ambulatoryjną. W aktualnych wytycznych znajdują się również zalecenia dotyczące zastosowania CRT u pacjentów z węższymi zespołami QRS (120–150 ms) i o morfologii innej niż LBBB, a także u pacjentów z utrwalonym migotaniem przedsionków. Stopień odpowiedzi na CRT oraz przewidywanie korzyści z zastosowania tej metody leczenia (responders) jest przedmiotem wielu badań klinicznych. Wykazano, że największe korzyści z CRT, w tym zmniejszenie chorobowości i śmiertel­ności oraz poprawę funkcji LV, odnoszą kobiety, pacjenci z kardiomiopatią nieniedokrwienną, z LBBB i czasem trwania zespołów QRS ponad 150 ms (im dłuższy czas trwania QRS, tym większa korzyść). Wciąż poszukuje się parametrów echokardiograficznych mogących być predyktorami pozytywnej odpowiedzi na CRT. Obecnie ocena echokardiograficzna jest nieodzowna w monitorowaniu pacjentów po implantacji urządzenia do CRT, ocenie krótkoterminowej i odległej odpowiedzi na CRT oraz przy ustalaniu optymalnych parametrów tej stymulacji. Jednym z obiecujących parametrów echokardiograficznych, który może znaleźć zastosowanie w przewidywaniu efektu terapii CRT, jest ocena skrętu (torsji) LV. Niemniej jednak wymaga to jeszcze potwierdzenia w większych grupach chorych.Heart failure (HF) is one of the main causes of mortality and morbidity in the world population. Cardiac resynchronization therapy (CRT) is a HF therapy with proved influence on mortality reduction and HF hospitalization. Based on update guidelines, CRT is recommended to patients with the sinus rhythm, QRS complex prolongation ≥ 150 ms, left bundle branch block (LBBB), seriously impaired left ventricular ejection fraction (LVEF) ≤ 35%, in New York Heart Association (NYHA) class II–III or ambulatory class IV. In update guidelines, there are also CRT therapy recommendations for patients with narrower QRS complex (120–150 ms), with QRS morphology different from LBBB and with chronic atrial fibrillation. The degree of response for CRT therapy and benefits of this method (responders) are still the aim of many clinical trials. It is proved that the best responders of CRT therapy — including morbidity and mortality reduction are women, patients with non-ischaemic cardiomiopathy, with LBBB and QRS prolongation more than 150 ms (the longer QRS complex, the better response). New echocardiographic parameters which might be the predictors of positive response for CRT are still in request. Current echocardiographic estimation is obligatory in patients’ short and long term monitoring after CRT implantation and during programming the optimal parameters of stimulation. One of a very promising parameter which may be useful in predicting the effect of CRT therapy is left ventricle torsion. But it still needs verification among broader range of patients

Czynniki wpływające na jakość życia u pacjentów z kardiowerterem-defibrylatorem serca

Zastosowanie implantowanych kardiowerterów-defibrylatorów serca (ICD) stało się metodą referencyjną w terapii pacjentów z wysokim ryzykiem wystąpienia zagrażającej życiu arytmii komorowej. Wewnątrzesercowe wyładowania ICD chronią chorych przed nagłą śmiercią sercową. Pomimo nieprzyjemnych odczuć związanych z defibrylacją, wobec alternatywy śmierci spowodowanej arytmią, urządzenia te są przez pacjentów akceptowane. Z kolei jakość życia pacjentów z ICD może być gorsza z powodu obawy przed wyładowaniami (szokami), zmniejszenia codziennej aktywności oraz występowania objawów lęku i depresji. Artykuł ukazuje obecny stan wiedzy na temat czynników warunkujących jakość życia u pacjentów z wszczepionym kardiowerterem-defiblratorem

Zastosowanie dwujamowej stymulacji serca w leczeniu kardiomiopatii przerostowej zawężającej - korzystny wpływ ablacji łącza przedsionkowo-komorowego

Stymulacja DDD w kardiomiopatii przerostowej zawężającej Przedstawiono historię choroby pacjentki z kardiomiopatią przerostową zawężającą leczonej za pomocą stymulacji dwujamowej serca. Zastosowane leczenie (w około 3-letniej obserwacji) przyniosło subiektywną poprawę samopoczucia, wzrost tolerancji wysiłku fizycznego, istotne obniżenie spoczynkowego i dynamicznego stopnia zawężenia lewej komory oraz poprawę jej funkcji rozkurczowej. Znamienną poprawę kliniczną i hemodynamiczną uzyskano dopiero po wykonaniu ablacji łącza przedsionkowo-komorowego (p-k), która umożliwiła zaprogramowanie najodpowiedniejszych parametrów stymulatora serca. W celu określenia najbardziej korzystnego pod względem hemodynamicznym opóźnienia p-k wykorzystano badanie echokardiograficzne z oceną napływu mitralnego. (Folia Cardiol. 2000; 7: 247-252

Zastosowanie dwujamowej stymulacji serca w leczeniu kardiomiopatii przerostowej zawężającej - korzystny wpływ ablacji łącza przedsionkowo-komorowego

Stymulacja DDD w kardiomiopatii przerostowej zawężającej Przedstawiono historię choroby pacjentki z kardiomiopatią przerostową zawężającą leczonej za pomocą stymulacji dwujamowej serca. Zastosowane leczenie (w około 3-letniej obserwacji) przyniosło subiektywną poprawę samopoczucia, wzrost tolerancji wysiłku fizycznego, istotne obniżenie spoczynkowego i dynamicznego stopnia zawężenia lewej komory oraz poprawę jej funkcji rozkurczowej. Znamienną poprawę kliniczną i hemodynamiczną uzyskano dopiero po wykonaniu ablacji łącza przedsionkowo-komorowego (p-k), która umożliwiła zaprogramowanie najodpowiedniejszych parametrów stymulatora serca. W celu określenia najbardziej korzystnego pod względem hemodynamicznym opóźnienia p-k wykorzystano badanie echokardiograficzne z oceną napływu mitralnego. (Folia Cardiol. 2000; 7: 247-252

Pacjent z pozawałową kardiomiopatią rozstrzeniową i wszczepionym stymulatorem serca typu DDD - znaczenie optymalnego opóźnienia przedsionkowo-komorowego

W niniejszej pracy przedstawiono opis przypadku chorego z kardiomiopatią niedokrwienną, po 2 zawałach serca w wywiadzie i zabiegu pomostowania tętnic wieńcowych oraz z wszczepionym stymulatorem serca typu DDD z powodu bloku przedsionkowo-komorowego III°. Po 6 miesiącach stymulacji DDD ze standardowym opóźnieniem przedsionkowo-komorowym (AVD) równym 160 ms chorego z niewydolnością serca zaliczono do III klasy według NYHA i skierowano do klinki w celu kwalifikacji do stymulacji dwukomorowej. Dopplerowskie badanie echokardiograficzne wykazało, że optymalne hemodynamicznie jest ultrakrótkie AVD wynoszące 15 ms. Po 2 miesiącach stymulacji z optymalnym AVD (w tym czasie nie zmieniano dotychczasowego leczenia farmakologicznego) stwierdzono istotną poprawę kliniczną i hemodynamiczną. Przedstawiony opis przypadku podkreśla znaczenie programowania optymalnego AVD w stymulatorach typu DDD, zwłaszcza u chorych z kardiomiopatią rozstrzeniową

Pacjent z pozawałową kardiomiopatią rozstrzeniową i wszczepionym stymulatorem serca typu DDD - znaczenie optymalnego opóźnienia przedsionkowo-komorowego

W niniejszej pracy przedstawiono opis przypadku chorego z kardiomiopatią niedokrwienną, po 2 zawałach serca w wywiadzie i zabiegu pomostowania tętnic wieńcowych oraz z wszczepionym stymulatorem serca typu DDD z powodu bloku przedsionkowo-komorowego III°. Po 6 miesiącach stymulacji DDD ze standardowym opóźnieniem przedsionkowo-komorowym (AVD) równym 160 ms chorego z niewydolnością serca zaliczono do III klasy według NYHA i skierowano do klinki w celu kwalifikacji do stymulacji dwukomorowej. Dopplerowskie badanie echokardiograficzne wykazało, że optymalne hemodynamicznie jest ultrakrótkie AVD wynoszące 15 ms. Po 2 miesiącach stymulacji z optymalnym AVD (w tym czasie nie zmieniano dotychczasowego leczenia farmakologicznego) stwierdzono istotną poprawę kliniczną i hemodynamiczną. Przedstawiony opis przypadku podkreśla znaczenie programowania optymalnego AVD w stymulatorach typu DDD, zwłaszcza u chorych z kardiomiopatią rozstrzeniową

Długoterminowa ocena zastosowania dwujamowej stymulacji serca w leczeniu kardiomiopatii przerostowej ze zwężeniem drogi odpływu lewej komory - wpływ na stan kliniczny, spoczynkowy gradient w drodze odpływu i funkcję rozkurczową lewej komory serca

Wstęp: Dotychczas jednoznacznie nie potwierdzono skuteczności leczenia chorych z kardiomiopatią przerostową zawężającą (HOCM) za pomocą stymulacji typu DDD. U niektórych chorych objawy utrzymują się pomimo zmniejszenia gradientu w drodze odpływu lewej komory (LVOT). Cel pracy: Długoterminowa ocena zastosowania stymulacji serca typu DDD u chorych z HOCM. Materiał i metody: U 13 chorych z HOCM oceniano stan kliniczny, kwestionariusz jakości życia (QOL), spoczynkowy gradient w LVOT i funkcję rozkurczową lewej komory (LV) za pomocą badania echokardiograficznego, przed i po przynajmniej 6 miesiącach stymulacji typu DDD. Na podstawie profilu napływu mitralnego i napływu z żył płucnych wyodrębniono prawidłową funkcję rozkurczową LV i 3 kolejne stadia dysfunkcji rozkurczowej: 1) zwolniona relaksacja (IR), 2) pseudonormalizacja (PN) i 3) restrykcja (R). Wyniki: Pod koniec obserwacji (28 &plusmn; 14 miesięcy) u 11 chorych (85%) nastąpiła subiektywna poprawa. Objawy niewydolności serca zmniejszyły się - nastąpiła redukcja klasy według NYHA z 2,5 &plusmn; 0,5 do 1,8 &plusmn; 0,6 (p < 0,001), punktacja QOL uległa poprawie z 49 &plusmn; 19 do 19 &plusmn; 19 pkt (p < 0,01), spoczynkowy gradient w LVOT zmniejszył się z 92 &plusmn; 34 do 23 &plusmn; 22 mm Hg (p < 0,001). Przed implantacją układu stymulującego u 6 chorych występowały omdlenia, które ustąpiły po wszczepieniu rozrusznika serca (p < 0,05). Stopień dysfunkcji rozkurczowej LV pozostał na tym samym poziomie u 9 chorych, zmniejszył się u 2 (zmiana z PN do IR), a uległ pogorszeniu u 2 pacjentów (progresja z PN do R). Brak subiektywnej poprawy klinicznej był związany z progresją dysfunkcji rozkurczowej LV, pomimo zmniejszenia gradientu w LVOT. Wnioski: Zastosowanie stymulacji typu DDD powoduje poprawę stanu klinicznego i zmniejszenie stopnia zawężenia LVOT u większości chorych z HOCM. Progresja dysfunkcji rozkurczowej LV może być jedną z przyczyn braku poprawy klinicznej