ПАКУВАЊЕ НА ПРЕХРАНБЕНИ ПРОЗИВОДИ ВО МОДИФИЦИРАНА АТМОСФЕРА ОД ГАСОВИ

За да можеме да го зачуваме квалитетот и безбедноста на прехранбените производи подолг временски период неопходно е да се направи соодветен избор на амбалажа за нивно пакување и чување. Изборот на амбалажата зависи од физичката и хемиската природа на производот, како и од карактеристиките на материјалот за пакување. Во посоледно време се нудат современи решенија за пакување на храна кои од една страна го продолжуваат рокот на траење, а од друга го намалуваат количеството на амбалажниот отпад. Еден од нив е пакување на храна во модифицирана атмосфера на гасови (Modofied atmosphere packiging, MAP). Оваа техника се изведува такашто воздухот којшто се наоѓа во околината на храната спакувана во дадена амбалажа се заменува со друг гас (азот, кислород, аргон, јаглерод диоксид, јаглерод моноксид, водород и др.) или смеса од гасови со посебен состав прилагоден на производот којшто се пакува. Составот на гасовите е важен параметар, а наговиот избор зависи од типот на производот што се пакува, материјалот за пакување и температурата на којашто ќе се чува. Различни типови на намирници може да се пакуваат во модифицирана атмосфера на гасови: месо и преработки од месо, риби и морска храна, леб и пекарски производи, млеко и млечни производи, овошје и зеленчик и др. Со цел да се истита влијанието на MAP пакувањето врз продолжување на рокот на траење на броколи следени се промените кај нив во период од 14 дена. Броколите се пакувани при три различни MAP услови (макроперфорирани кеси, микроперфорирани кеси и комерцијални кеси), како и во кеса во која има атмосферски воздух. Четирите примероци коишто се чувани во ладни комори на температура од 1,5 °С десет дена, на 17°С два дена и на 20°С два дена. Рокот на траење на броколите во различни услови на складирање во ова истражување е оценет со помош на различни физиолошки параметри и параметри за квалитет. Следени се следниве парамтери: уделот на CO2 и O2 за време на чувањето, физиолошките промени за време на складирањето, физиолошките загуби на тежина (PLW), образување на етилен. Понатаму од параметрите за квалитет следени се: промена на бојата, распаѓање за време на чувањето, вврстина на броколите и општата прифатливост на броколите

МЕТОДИ ЗА ОПРЕДЕЛУВАЊЕ НА АСПАРТАМ ВО ХРАНА

Aspartame (С14Н18N2O5) with IUPAC name methyl L- α - aspartyl - L - phenylalaninate is a low-calorie artificial sweetener that is used in food production, beverages and some vitamin supplements without sugar. Aspartame is ideal as a non-sugar sweetener, used in small concentrations in order to achieve the desired effect, but unfortunately there are lots of adverse effects on the human health. Despite the large number of studies that indicate the hazard of aspartame for the human health, it’s still used. For these reasons, it is particularly important to control the amount of aspartame in food products in order to achieve consumers health protection

RRLC МЕТОД ЗА ОПРЕДЕЛУВАЊЕ НА ХЛОРОГЕНА КИСЕЛИНА ВО ПРОИЗВОДОТ CIRKON

Во овој труд истражувањето е насочено кон пронаоѓање на нов аналитички метод за идентификација и квантификација на активната компонента хлорогена киселина во препаратот Cirkon. Cirkon е претставник на новата генерација агрохемиските препарати, којшто претставува природен растителен биостимулатор. Според хемискиот состав претставува смеса од хлорогена, кофеинска и цикорична киселина, екстрахирани од лековитото растение Echinacea purpurea L. Moench, од кои доминанта е хлорогена киселина. За воспоставување на реверзно-фазните хроматографски методи се користени три аналитички колони со различни димензии и големина на честички (Purospher STAR RP-18e (30 mm × 4 mm; 3 µm), LiChrospher 60 RP-select B (125 mm × 4 mm; 5 µm) и Poroshell 120 EC-18 (50 mm × 3 mm; 2,7 µm)) и мобилни фази составени од метанол/вода, метанол/(0,5 % мравска киселина во вода), метанол/(0,05 % мравска киселина во вода) и ацетонитрил/(0,05 % мравска киселина во вода) со различни волуменски односи.Оптималните услови за квалитативно и квантитативно определување на хлорогената киселина се добиени со употреба на аналитичката колона Poroshell 120 EC-18 (50 mm × 3 mm; 2,7 µm), изократско елуирање со мобилна фаза составена од ацетонитрил/1% фосфорна киселина растворена во вода (10/90, V/V), проток на мобилната фаза од 1 mL/min, константна температура на колоната од 25 °С и UV детекција на 220 nm, при што се добиени добро раздвоени, тесни и симетрични хроматографски пикови. Предложениот RRLC метод со употреба на ултравиолетов детектор со низа од диоди (UVDAD) е реалтивно брз и едноставен метод, којшто овозможува идентификација и квантитативно определување на активната компонента хлорогена киселина во препаратот Cirkon.Добиената средна вредност за концентрацијата на хлорогена киселина во препаратот Cirkon изнесува 0,1 g/L, којашто одговара на декларираната вредност од производителот

МОЖНОСТИ И ПРИМЕНА НА ПОЛИЕТИЛЕН ТЕРЕФТАЛАТ (PET) КАКО АМБАЛАЖА ЗА ПАКУВАЊЕ НА ПИЈАЛАЦИ И ХРАНА

Еден од најзастапените и најчесто употребувани пластичните материјали преставува полиетилен терефталат (PЕТ). Станува збор за амбалажа со сé поголема употреба и тенденција за поголем раст, особено за пакување на газирани безалкохолни пијалаци и вода. PЕТ се користи насекаде во светот за пакување на прехрамбени производи и пијалаци, бидејќи е хигенски исправен, безбеден, цврст, лесен и што е најважно ја задржува свежината на производите. После неговата употреба се фрла во депонии или се рециклира и повторно се употребува за најразлични производи, па оттаму доаѓа и неговата повеќекратна употребливост. Постојат повеќе начини на кои може да се реши проблемот со полимерниот отпад и на тој начин да се заштити човековата околина. Еден од нив преставува хемиското рециклирање на отпадот, кадешто од PЕТ може да се добие терефтална киселина која понатаму може да се искористи во хемиската индустрија за други намени, како и за повторно добивање на PЕТ. Реакцијата за добивање на терефтална киселина претставува базна хидролиза што се изведува во присуство на NaOH при различна температура која се движи во граници од 373 до 463 К и време од 20 до 120 минути. За да се определи при кои услови се добива најголем принос на реакцијата се врши испитување која концентрација од NaOH и кој волумен од употребените катализатори е најдобро да се користи. Воедно и преку термодинамичките параметри, како што се енталпија (ΔH), енергија на активација (ΔG) и ентропија (ΔS) кој со користење на натриум хидроксид на 373K кои изнесуваат 20,02 KJmol-1, 1.63x10-3 KJmol-1 и 0.053 KJmol-1 преку нив може да се увиди со користење на пиридин како катализатор се троши најмалку енергија и има најголем принос на терефтална киселина. Структурата на добиената терефтална киселина се потврдува со снимање на инфрацрвен (IR) спектар

КАРАКТЕРИСТИКИ НА АМБАЛАЖНИТЕ ФИЛМОВИ И ОБВИВКИ КОИШТО МОЖЕ ДА СЕ ЈАДАТ ЗА ПАКУВАЊЕ НА ХРАНА

Во ова истражување е следено влијанието на липидната јадлива обвивка врз продолжување на рокот на траење на јагоди. Истражувањето е направено преку 13 дневно следење на јагодите чувани на собна температура на темно и во фрижидер. За експериментот се користени контролни јагоди, јагоди завиткани во PVC филм и јагоди на кои е нанесена липидна јадлива обвивка. Липидната јадлива обвивка е составена од пчелин восок, кокосово масло и сончогледово масло. Во точно определени денови од складирањето е вршено следење на промените ва нивната боја, маса и концентрација на витамин С кај секоја група од јагодите. Промената на бојата на јагодите е прикажана преку фотографии каде се забележува разликата помеѓу јагодите со липидна обвивка, контролните јагоди и јагодите со PVC филм во фрижидер, како и на тие складирани на собна температура на темно. Параметрите во однос на степен на расипување, промена на масата на јагодите и концентрација на витамин С кај секоја група на јагоди се прикажани графички. Добиените резултати покажуваат дека јагодите чувани во фрижидер имаат помали промени во бојата, масата и концентрацијата на витамин С споредено со јагодите складитани на собна температура. Исто така, јагодите премачкани со липидна обвивка покажаа подобри резултатити од јагодите со PVC филм и од контолните јагоди, кај кои веќе во првите денови се забележани промени на следените параметри. Липидната обвивка всушност преку задржувањето на влагата во јагодите и зачувување на витаминот С придонесува за продолжување на рокот на траење на јагодите. Исто така, треба да се има предвид дека јадливите обвивки се подобар избор за чување на храната за разлика од PVC филмовите, бидејки се биоразградливи и не влијаат на зголемување на амбалажниот отпад

МЕТОДИ ЗА ОПРЕДЕЛУВАЊЕ НА БЕНЗОАТИ И СОРБАТИ ВО ХРАНА

The results obtained from determination of benzoates and sorbates in different food matrix using High performance liquid chromatography and UV spectroscopy are presented in this paper. The obtained results from determination, using HPLC method 1, is accurate and precise enough for determination of benzoates and sorbates in cheese, jam, jelly, marmalade and fat. The total time for analysis of test samples (extraction and HPLC analysis) is less than 20 min. For HPLC method 2, sodium salicylate is used as an internal standard to improve the precision and accuracy of the method. The tests results showed that some compounds added in cookies as vanilla and flavoring substances in yoghurt and pickles, interferes with sodium benzoate and potassium sorbate signals. The obtained concentrations of benzoates and sorbates using HPLC method 2 were lower than the obtained concentration using UV method

Investigation of the morphometric characteristics of jujube types (Zizyphus jujuba Mill.) fruits in Republic of Macedonia

In the period 2002-2004 have been studied 131 Jujube types in the experimental orchards of Agricultural Institute in Skopje. They are progeny derived from six varieties of Jujube: Zu tao czao, Da baj czao, Kitajski 2A, Wild midleasiatic jujube type, Ja czao, Vahshski 45-2. The seeds of these varieties were obtained by open pollination. Studies were done on the 7-9 aged plants in full fertility. Characteristics of fruits, fruit dimensions and mass of fruit were determined. It was established that the variety Kitajski 2A has the largest fruits (13.1 g). The progeny of the same variety (Kitajski 2A) is characterized with the largest fruits (8.9 g), and the progeny of the variety with the smallest fruits between varity-mothers - Da baj czao is characterized with the smallest fruits (6.3 g). The type 21/6 has an average the largest fruits (22.2 g), while the smallest are the fruits of the type 16/4 (1.8 g). The fruits from type 21/6 are bigger than fruits of the biggest Jujube variety introduced in R Macedonia -Ta jan czao

Joint Research Unit – METROFOOD-MK and its Contribution to Food Safety and Quality

The North Macedonian Node within the European Research Infrastructure METOFOOD-RI consist of two institutions: Institute of Public Health (IJZRSM) and Faculty of Agricultural Sciences and Food (FASF), named as Joint Research Unit – METROFOOD-MK. The node’s laboratories are equipped with: gas chromatography systems with different type of detectors: MS, NPD, ECD, FID; liquid chromatography systems with different type of detectors: DAD, UV, RI than, Graphite Furnace Atomic Absorption Spectroscopy, Flame Atomic Absorption Spectroscopy system, Cold vapor (flow injection mercury system). Within the METROFOOD-PP activities, it is defined what services METROFOOD-MK Node will provided in characterization of RMs and food safety&quality analysis. For the food safety the following parameters are selected: inorganic contaminants (trace elements), organic contaminants (pesticides and mycotoxins), allergens, additives, and microbiological parameters. As the most important parameter in estimating food quality is determination of food composition in terms of content of proteins, fat, fatty acids, carbohydrates, fibers (total, crude), vitamins, micro- and microelements and providing information about nutritional values, physico-chemical analysis, bioactive compounds and adulteration. Determination of nutritional value is important as consumers could be informed which nutrients are present in the certain food and how much energy they provide. General food labelling is governed by Directive 2000/13/EC, while Nutrition labelling of food is regulated by Directive 90/496/EEC. Standardised methods for determination of food composition, are used. Kjeldahl method has been applied to determine proteins / nitrogen content. For determination of total fats has been used: Soxhlet, Weibull-Stoldt and Rose-Gottlieb Method. Fibers will be determined through the enzymatic method. Total carbohydrate content is calculated by difference, rather than analysed directly. Under this approach, the other constituents in the food (protein, fat, water, alcohol, ash) are determined individually, summed, and subtracted from the total weight of the food. According to ISO/IEC 17025 laboratories shall have quality control procedures for monitoring the validity of tests. This monitoring may include the participation in interlaboratory comparisons or proficiency testing programmes. By these mechanisms the laboratory can provide evidence of its competence to its clients, interested parties and the accreditation body. In order to maintain accreditation and prove competence the MK-Node laboratories participated in many PT schemes, organized by the international PT providers. The evaluation of the PT results showed that the results, about the food quality and safety, are with z – score below 2. Furthermore, during the "Early Phase" of the METROFOOD-RI, the MK - Node have participated in a pilot service dedicated to characterization of a new RMs of rice grains, rice flour and oyster tissue, particularly for determination of food composition. Given that accredited methods were used for that purpose, the new food matrix-Reference Materials (RMs) will be characterized with acceptable reference value. Keywords: METROFOOD-RI, metrology, food quality and safety. ACKNOWLEDGMENT: PRO-METROFOOD project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 739568 and METROFOOD-PP preparatory phase project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 871083