Uniwersytet: tradycyjny - przedsiębiorczy - oparty na wiedzy

The article aims at presenting the transformation of universities from the classic model through the entrepreneurial university to a knowledge-based organisation. The first part introduces the historical background which is crucial in Author’s opinion as it allows the reader to realise the complexity of factors which shaped the evolution of modern universities. In the second part, looking into the future of universities, the Author discusses Burton R. Clark’s model of entrepreneurial university, identifying threats in implementation of this interesting concept. The third part describes the modern university as a knowledge-based organisation. The Author attempts to demonstrate that the university of the future will undergo significant changes in terms of organisation, organisational culture and technologies which will call for difficult decisions and, most likely, sufficient time to implement.Celem artykułu jest przedstawienie transformacji uniwersytetów od modelu klasycznego, przez uniwersytet przedsiębiorczy, do uniwersytetu - organizacji podporządkowanej wiedzy. Pierwsza część zawiera rys historyczny, który jest, zdaniem Autora, bardzo istotny, gdyż pozwala uzmysłowić sobie złożoność czynników mających wpływ na kierunki ewolucji współczesnych uczelni. W drugiej części, odnoszącej się do przyszłości uniwersytetu, Autor przedstawia model uniwersytetu przedsiębiorczego Burtona Clarka, wskazując na zagrożenia we wdrożeniu tej ciekawej idei. W części trzeciej podejmuje próbę opisu cech współczesnego uniwersytetu jako organizacji podporządkowanej wiedzy. Autor stara się wykazać, że uniwersytet przyszłości będzie podlegał istotnym zmianom w zakresie organizacji, kultury organizacyjnej oraz technologii, których wprowadzenie będzie wymagało podejmowania trudnych decyzji i, jak się wydaje, czasu

Student - żebrak, ale (czy na pewno?) pan

The author discusses some of the problems relating to the forms of material support for students practised by public higher educational establishments. Against the backdrop of the current condition in these establishments he discusses the evolution of the system of material assistance for students of Gdańsk Polytechnic in 1990-2000 on the basis of source materials published by the Central Office of Statistics and the Ministry of National Education as well as Gdańsk Polytechnic's financial reports. The author draws attention to the fact that insufficient material support for students is an additional barrier for school-levers living away from academic centres and negotiating whether or not to go to college.Artykuł poświęcony jest problematyce form pomocy materialnej dla studentów świadczonej przez państwowe szkoły wyższe. Na tle sytuacji ogólnopolskiej zaprezentowano ewolucję systemu pomocy materialnej dla studentów Politechniki Gdańskiej w latach 1990-2000. Relację oparto na materiałach źródłowych, tj. wydawnictwach Głównego Urzędu Statystycznego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz sprawozdaniach finansowych z działalności Politechniki Gdańskiej. Szczególną uwagę zwrócono na fakt, iż niewystarczający poziom pomocy materialnej dla studentów stanowi dodatkową barierę przy podejmowaniu decyzji o kontynuowaniu kształcenia na poziomie wyższym przez młodzież z miejscowości nie będących siedzibami instytucji akademickich

Analiza redystrybucji środków finansowych przeznaczonych na działalność B+R (na przykładzie wybranej uczelni)

The author points out the exceptionally low level of R&D funding in Poland in comparison with new EU member states. He analyses reallocation of those modest funds on the country scale and on the example of a higher education institution. He identifies two distinctive phenomena, described as asymmetries. The first one concerns the allocation of funds among higher education institutions, industrial R&D units, development and research institutions operating as part of the Polish Academy of Sciences. The second one refers to the structure of R&D costs and is presented on the example of a HE institution. The author describes the evolution of in the institution’s structure of revenues earmarked for R&D showing a visibly growing share of international funding. He also discusses the use of R&D funds in different organisational units and presents an allocation algorithm applied by the institution in question to funding for in-house research. In conclusion the author states that ‘dual asymmetry’ does not facilitate effective utilisation of R&D funds in Poland so HE institutions should increasingly endeavour to obtain international funds for this part of their activity.Autor zwraca uwagę na wyjątkowo niskie finansowanie działalności B+R w Polsce na tle innych krajów nowo przyjętych do Unii Europejskiej. Przeprowadza analizę redystrybucji tych skromnych środków w skali Polski oraz na przykładzie konkretnej uczelni. Dostrzega dwa charakterystyczne zjawiska, określone jako asymerie. Pierwsze - dotyczące podziału tych środków między szkoły wyższe, jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki rozwojowe i placówki naukowe PAN. Drugie - dotyczące struktury kosztów działalności badawczo-rozwojowej, zaprezentowane na przykładzie wybranej uczelni. Wskazuje ewolucję struktury przychodów przeznaczonych na działalność B+R w wybranej uczelni w kierunku wyraźnie rosnącego udziału środków międzynarodowych. Omawia również wykorzystanie środków na działalność B+R przez poszczególne jednostki organizacyjne oraz przedstawia algorytm podziału środków przeznaczonych na badania własne w wybranej uczelni. W konkluzji formułuje tezę, że „podwójna asymetria” nie sprzyja efektywnemu wykorzystaniu środków przeznaczonych na działalność badawczo-rozwojową w Polsce, a szkoły wyższe powinny coraz intensywniej zabiegać o środki międzynarodowe przeznaczone na tę działalność

POSITIVE MANAGEMENT OF THE UNIVERSITY

Purpose: To demonstrate that contemporary universities may be improved by synthesis of strategic antinomies, i.e. seeking the possibility of combining opposite approaches to solving problems concerning university organization and management.Findings: That approach discounts the importance of building positive relationships between members of staff and undertaking activities intended to create a situation where the sheer joy of work will dominate in universities. This in turn will promote integration of the academic environment and induce employees to strive for mastery to find pleasure and satisfaction rather than to achieve specific effects of their activity, which eventually will lead to better efficiency. The motivation method used at universities to date turns out to be ineffective; therefore, following the positive thinking idea formulated by Martin Seligman, I propose to apply a synthesis of strategic paradoxes observed in universities and use the results to counteract the noticeable distress of academic communities and replace it with positive thinking, consisting of the aspiration to discover and understand phenomena, the sense of belonging to the academic community and building positive relationships with that community. Such an approach is in agreement with the “philosophy” proposing to replace the dictatorial (“tyranny of OR” (either ‘a’ or ‘b’, but not both at the same time with the “genius of the OR” (both ‘a’ and ‘b’), applied by visionary organizations, such as universities should strive to become.Limitations: Conservative views and resistance to change of academic circles hamper research but the openness of the management of (some) universities may break down that resistance. conclusions from analyses require empirical verification.

Warunki wstępne opracowania strategii zarządzania wiedzą w szkole wyższej

The author makes an attempt at identifying preliminary framework conditions essential for the development of a knowledge management strategy at a university whose important responsibilities include knowledge generation, utilisation and diffusion. He defines and describes the knowledge base of a university and a two-dimensional competence matrix which, if thoroughly analysed, serves as a prerequisite for developing a knowledge management strategy for a university. In conclusion, the article stresses the need for harmonisation of knowledge management strategy with the university’s mission and strategy.Autor podejmuje próbę określenia warunków wstępnych, niezbędnych do opracowania strategii zarządzania wiedzą w szkole wyższej, której ważnymi zadaniami jest kreowanie, wykorzystywanie i rozpowszechnianie wiedzy. Definiuje i opisuje zasoby wiedzy uczelni oraz dwuwymiarową macierz kompetencji, której dokładne przeanalizowanie jest, zdaniem autora, warunkiem koniecznym przygotowania strategii zarządzania wiedzą w szkole wyższej. W konkluzji podkreśla konieczność zharmonizowania strategii zarządzania wiedzą z misją i strategią uczelni

Electron drift velocity in hydrogen, nitrogen, oxygen, carbon monoxide, carbon dioxide and air at moderate E/N

The drift velocity of electrons in hydrogen, nitrogen, oxygen, carbon monoxide, carbon dioxide and air free from water vapour and carbon dioxide at ambient temperatures (293-296 K) has been measured by the modified Bradbury-Nielsen tirne-of-flight method over the range of the reduced electric field.The present results are compared with those obtainbeyd other investigators

Wykorzystanie kwalifikacji nauczycieli akademickich - na przykładzie wybranej uczelni technicznej

The authors point out essential changes in the ratio of the number of students to the number of academic staff in the nineties. The main problem which has to be solved is to make the most of the professional qualifications and knowledge of academic staff. Who should deliver lectures, classes, laboratory lectures and seminars - professors, assistant professors or assistants? Answering that question one has to analyse two aspects - the quality of education and the cost of academic staff. Structures of all types of university classes have been analysed, using as an example the data of one technical university in 2000/2001. It appears that some university classes were not planned in an optimal way. This primarily concerns professors and associate professors. Due to the lack of subsidies nowadays and in the near future, this situation should be changed as soon as possible.Autorzy zwracają uwagę na fakt, że gwałtowny wzrost liczby studentów powoduje konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na wykorzystanie kwalifikacji nauczycieli akademickich. Analizując obciążenia dydaktyczne nauczycieli akademickich, (głównie profesorów i doktorów habilitowanych) wybranej uczelni, wskazano na możliwość ich optymalizacji. Ze względu na to, że środki budżetowe przeznaczane na działalność dydaktyczną stanowią około trzech czwartych ogółu wydatków publicznych na szkolnictwo wyższe, a fundusz płac stanowi około 70% ogółu kosztów szkół wyższych, doskonalenie wykorzystania kwalifikacji nauczycieli akademickich może mieć istotne znaczenie finansow

Modele jakości usług a zarządzanie szkotą wyższą

The necessity of quality management at universities is a result of many factors, eg. Growing number of academic institutions, permanent shortage of money for higher education, demographic trends, generally growing competition on educational market. The authors suggest the opportunity of introduction into academic institutions the Servqual model that is the one of well-known tool in business sector of services. The advantages and barriers of usage such model are indicated. The general conclusion is that Servqual can be a useful instrument in managing universities.Potrzeba zarządzania jakością w szkołach wyższych jest rezultatem gwałtownego wzrostu ilościowego instytucji akademickich, niewystarczającego finansowania szkolnictwa wyższego, trendów demograficznych oraz rosnącej konkurencji na rynku usług edukacyjnych. Do oceny jakości usług świadczonych przez uczelnie Autorzy proponują wykorzystanie dobrze znanego w biznesie modelu jakości usług Servqual. Wskazują zarówno korzyści, jak i trudności wynikające ze stosowania tego modelu do oceny szkoły wyższej. Generalną konkluzją jest stwierdzenie, że model ten może być przydatnym narzędziem w zarządzaniu uczelnią

Czy uniwersytet potrzebuje strategii

The authors present the arguments in favour of strategic planning at the universities. They show how necessary it is to build new visions of the universities and to define their mission, to select their domain of action and develop competitive supremacy. They also give several examples of methods which may be used in strategic planning at the universities: SWOT/TOWS, the Servqual Model and the Balanced Scorecard Method.Autorzy przedstawiają argumenty przemawiające za koniecznością planowania strategicznego w szkołach wyższych. Wskazują potrzebę tworzenia wizji i misji uniwersytetu, wyboru domeny jego działania oraz budowania przewagi konkurencyjnej. Podają również przykłady metod, które mogą być wykorzystywane w planowaniu strategicznym na uczelniach. Są to: SWOT/TOWS, model jakości usług servqual, metoda zrównoważonych ocen (balanced scorecard)

Uniwersytet - świątynia wiedzy czy sprawnie działająca organizacja?

Due to increasing competition and lack of funds, Polish higher education institutions have to perfect their management. The Author makes some comments on American and European models of university management and gives some examples of European entrepreneurial universities. According to the author, the fundamental conditions of success are: (1) to establish the organisational mission and strategy, (2) to create a database of information essential to compete for the image of the future of higher education institutions, and (3) university - environment feedback. The role of higher education institutions is to create the environment, not only to adapt to it. The University as a temple of knowledge must evolve into an efficient organisation.Niewystarczające nakłady finansowe na szkolnictwo wyższe, niezależnie od położenia geograficznego uczelni, zmuszają je do doskonalenia efektywności funkcjonowania. W artykule wskazano przykłady szkół wyższych, w których postawiono na przedsiębiorczość, osiągając sukces, tj. zmniejszając udział środków publicznych w budżecie. Zdaniem autora podstawowym warunkiem osiągnięcia sukcesu przez uczelnię stanie się budowanie bazy informacyjnej koniecznej do konkurowania o wyobrażenie o przyszłości sektora szkolnictwa wyższego. Celem uczelni powinien być aktywny udział w grze konkurencyjnej, a nie jedynie uzyskanie korzystnego wyniku tej gry. Uczestnictwo w grze konkurencyjnej oznacza z pewnością silniejsze niż dotychczas powiązanie celów działalności uczelni z oczekiwaniami otoczenia. Nie jest to w żadnym razie równoznaczne poddaniu się jego presji. Oznacza natomiast konieczność kreowania otoczenia, a nie jedynie dostosowywania się i wykorzystywania go. Określenia „świątynia wiedzy” i „sprawnie funkcjonująca organizacja” w odniesieniu do uniwersytetu powinny się uzupełniać, a nie wykluczać