Morfogeneza obszaru w okolicy Morąga

Artykuł dotyczy morfogenezy obszaru w otoczeniu rynny jeziora Narie i samej rynny jeziora Narie w czasie zlodowacenia Wisły i po ustąpieniu lądolodu

Characteristics of sedimentary environments in brackish marsh soils in relation to organic matter properties (Puck Lagoon, Northern Poland)

The research focused on brackish marsh soils located within the coastal zone of Puck Lagoon (the Beka botanical and ornithological nature reserve). They are characterised by the presence of layers rich with allochthonous organic matter, derived from washing out of peat deposits. The objective of the research was to determine sedimentary environments of the soil organic matter based on selected properties. The obtained results indicated that despite similar morphological characteristics, these soils might have developed in slightly different environmental conditions, determined mostly by the Baltic water levels and morphology of the coast. The organic matter of the studied soils was characterised by relatively low aromaticity, which may indicate the ongoing process of decomposition. The presence of both peat-bog, rush and ruderal plants, as well as trees in the species composition of macroremains proved the heterogeneity of sedimentary environments and confirmed the allochthonous origin of organic matter accumulated in the studied brackish marsh soils

BUDOWA GEOLOGICZNA I GENEZA ZAGŁĘBIENIA BEZODPŁYWOWEGO W REZERWACIE RETNO NA TLE NAJBLIŻSZEGO OTOCZENIA

Na podstawie danych literaturowych scharakteryzowano rozwój rzeźby najbliższego otoczenia badanego zagłębienia. Obiekt ten powstał w późnym vistulianie i ma genezę wytopiskową. Na podstawie uzyskanych wyników w obrębie jego zboczy wyróżniono dwie zasadnicze serie osadów: podłoża oraz osadów stokowych pochodzących z ruchów masowych. W dnie zagłębienia wydzielono natomiast serie: podłoża, jeziorną, przejściową (jeziorno-torfowiskową), torfowiskową i stokową. Ponadto wyróżniono 11 etapów rozwoju zagłębienia (ER). Na podstawie datowań radiowęglowych i analiz paleobotanicznych określono początek nasilenia ruchów masowych w obrębie zagłębienia oraz zmiany, które zachodziły w jego dnie

Abiotic factors influencing the occurrence of Salicornia europaea in West Estonia

The occurrence of Salicornia europaea in Western Estonia (Kassari and Topu bays) is the result of complex processes occurring in the Baltic coastal zone and conditioned by such abiotic factors as topography, lithology, hydrogeology and climate. This is reflected by very high salinity level of groundwater and soils

Wpływ procesów denudacji na właściwości osadów wypełniających zagłębienia między krętymi wałami z erozji wód subglacjalnych w okolicy Zbójna (Pojezierze Dobrzyńskie)

Badania prowadzono w obrębie pola testowego o powierzchni 1 km2 w okolicy Zbójna (Pojezierze Dobrzyńskie). Ich celem była analiza wpływu denudacji (naturalnej i antropogenicznej) na właściwości osadów zagłębień występujących między formami wypukłymi (krętymi wałami z erozji wód subglacjalnych). Wyróżniono pięć typów wypełnień badanych zagłębień. Badania wykazały, że występująca w nich specyficzna sekwencja osadów ma wyraźny związek zarówno z procesami naturalnymi, jak i z intensywną działalnością rolniczą prowadzoną od wieloleci na tym obszarze. Stopień i zasięg przekształceń był w znacznym stopniu uzależniony od cech morfometrycznych tych zagłębień. W porównaniu z osadami budującymi grzbiet krętego wału z erozji wód subglacjalnych, osady analizowanych zagłębień charakteryzowały się wyraźnie odmiennym chemizmem, który niewątpliwie wskazywał na ich funkcjonowanie jako pułapek sedymentacyjnych

ICE-SHEET DYNAMICS OF WARTA GLACIATION (SAALE) IN THE MARGINAL ZONE OF KNYSZEWICZE AREA, NORTHEASTERN POLAND

The paper presents a research on a marginal zone near Knyszewicze in the southern part of Sokółka Hills (northeastern Poland). Terminal moraine hills arearranged amphitheatrically in a lobal pattern. Dynamics of the Knyszewicze frontal ice-sheet lobe during the Saale Glaciation and successive stages of the marginal zone near the village of Knyszewicze were reconstructed based on sedimentary and geomorphological analysis, using a digital elevation model and morpholineaments. Three main phases of the Knyszewicze glacial-lobe activity were identified including accumulation of glaciofluvial deposits, advances of the ice margin and ice-lobe retreat. Moraine hills developed at a stable ice-lobe terminus, initially as short end-moraine fans with the fol low ing se quence of lithofacies Gh-SGh-Sh or Gm-Gh-Sh. Such a sequence indicates cyclic sheet-floods. During a small but dynamic advance of the ice sheet terminus, these depos its were moved for ward and monoclinally folded, then furrowed with sloping faults due to horizontal pressure. Typ i cal thrust-block push moraines developed in this way. Ice sheet advance took place when permafrost was present in the substratum and very high water pressure occurred at glacial terminus. Inside a lobal configuration of moraines, there is a rich inventory of glacial forms with a classic terminal depression in the central part. Based on this landform pattern, their shape, rhythm and glaciotectonic disturbances, the land relief may be referred to as a hill-hole pair. The structure of Horczaki Knoll, deposited on the sub-Quaternary tectonic structure, significantly contributed to a development of this marginal zone

Zastosowanie GIS w badaniach paleogeograficznych w rezerwacie Retno (Brodnicki Park Krajobrazowy)

W artykule przedstawiono wyniki interdyscyplinarnych badań przeprowadzonych w obrębie bezodpływowego zagłębienia wytopiskowego. Badane zagłębienie wytopiskowe znajduje się w młodoglacjalnym obszarze wysoczyznowym Polski północnej (Pojezierze Brodnickie) w Brodnickim Parku Krajobrazowym. W celu zrekonstruowania faz ewolucji zagłębienia, z jego dna pobrano rdzeń osadów biogenicznych o miąższości 6,72 m. Analizy geochemiczne, palinologiczne i makroszczątków roślinnych umożliwiły wyodrębnienie szeregu etapów rozwoju –od późnoglacjalnego jeziora po współczesne torfowisko. W obrębie zlewni topograficznej zagłębienia występują różne formy użytkowania: las gospodarczy, pole orne i odłóg. Na podstawie szczegółowych badań gleboznawczych i geomorfologicznych stwierdzono występowanie silnych procesów stokowych w odlesionej części zlewni. Ważnym aspektem przeprowadzonych badań była analiza przestrzenna zmian wybranych parametrów środowiska przyrodniczego z zastosowaniem GIS. Wdrożenie Systemu Informacji Geograficznej było niezbędne ze względu na szeroki zakres i interdyscyplinarny charakter badań. Budowa specjalistycznej bazy danych przebiegała w kilku etapach: (I) budowa georeferencyjnej bazy danych obszaru badań; (II) wstępna analiza poszczególnych elementów środowiska; (III) wprowadzenie danych pochodzących z badań terenowych; (IV) analiza danych terenowych / wprowadzanie wyników badań laboratoryjnych; (V) kompleksowa analiza danych/prezentacja i wizualizacja wyników. Zastosowanie GIS usprawniło i przyspieszyło prace nad rekonstrukcją i wizualizacją zmian środowiska przyrodniczego badanego obszaru.Detailed multidisciplinary studies were carried out within the small kettle hole in young glacial landscape of north Poland (the Brodnica Lake District). Topographic catchment of investigated kattle-hole is used as a forest, fallow and arable field. The bottom part of depression was filled with organic deposits with a total thickness of 6.72 m. Detailed analysis enabled to identify several stages in the development of the depression from Late Glacial lake to contemporary peat bog. In deforested part of the catchment were recorded strong slope processes. An important aspect of the study was spatial analysis of changes in selected environmental parameters using Geographic Information Systems. Implementation of GIS was necessary because of the wide range of interdisciplinary research. The database was created in several stages: (I) construction of geo-referenced research area database; (II) preliminary analysis of the individual elements of the environment; (III) input the field data; (IV) analysis of field data / input the laboratory data; (V) complex analysis of the data / presentation and visualization of results. The use of GIS improved and accelerated work on the reconstruction and visualization of environmental changes within site Retno

Współczesna aktywność wulkaniczna Ziemi

Artykuł opisuje aktywność wulkaniczną Ziemi dla danego współczesnego przedziału czasoweg

Ice-sheet dynamics of warta glaciation (saale) in the marginal zone of Knyszewicze area, north eastern Poland

The pa per pres ents a re search on a mar ginal zone near Knyszewicze in the south ern part of Sokó³ka Hills (north east ern Po land). Ter mi nal mo raine hills are ar ranged amphitheatrically in a lobal pat tern. Dy nam ics of the Knyszewicze frontal ice-sheet lobe dur ing the Saale Gla ci ation and suc ces sive stages of the mar ginal zone near the vil lage of Knyszewicze were re con structed based on sed i men tary and geomorphological anal y sis, us ing a dig i tal el e va tion model and morpholineaments. Three main phases of the Knyszewicze gla cial-lobe ac tiv ity were iden ti fied in clud ing ac cu mu la - tion of glaciofluvial de pos its, ad vances of the ice mar gin and ice-lobe re treat. Mo raine hills de vel oped at a sta ble ice-lobe ter mi nus, ini tially as short end-mo raine fans with the fol low ing se quence of lithofacies GhÞSGhÞSh or GmÞGhÞSh. Such a se quence in di cates cy clic sheet-floods. Dur ing a small but dy namic ad vance of the ice sheet termi nus, these de pos its were moved for ward and monoclinally folded, then fur rowed with slop ing faults due to hor i zontal pres sure. Typ i cal thrust-block push mo raines de vel oped in this way. Ice sheet ad vance took place when per ma frost was pres ent in the sub stra tum and very high wa ter pres sure oc curred at gla cial ter mi nus. In side a lobal con fig u ra tion of mo raines, there is a rich in ven tory of gla cial forms with a clas sic ter mi nal de pres sion in the cen tral part. Based on this landform pat tern, their shape, rhythm and glaciotectonic dis tur bances, the land re lief may be re ferred to as a hill-hole pair. The struc ture of Horczaki Knoll, de pos ited on the sub-Qua ter nary tec tonic struc ture, sig nif i cantly con trib uted to a de vel op ment of this mar ginal zone