Analiza kryteriów koncepcji Baukultur w miastach Nadrenii Północnej-Westfalii i Meklemburgii-Pomorza Przedniego

In January 2018, the Davos Declaration “Towards high-quality Baukultur for Europe” was adopted. It was signed by the Culture Ministers of various European countries. The Baukultur concept covers every human activity that changes built space and it relates to different scales. The Declaration lists eight criteria of place quality: Sense of Place, Functionality, Diversity, Economy, Environment, Context, Governance and Beauty. The research concerns selected cities from two regions of Germany: Kempen, Straelen, Hallenberg, Warburg, Krefeld Linn, Parchim, Grabow, Güstrow. The article describes in detail three selected criteria for Diversity, Environment and Beauty. Many benefits for society resulting from the high-quality culture of space have been indicated. Attention was paid to the holistic approach to solutions concerning both public space in the city, the development of various forms of green areas, as well as landscape issues of suburban zones. A holistic approach to the space built in the presented cities combines contemporary architecture with historical tissue as well as cultural and natural heritage. Respecting traditional forms of greenery and complementing them with new planting contributes to preserving the local character of the place in the towns in question. A high awareness of the influence of greenery on the quality of life results in appropriate planning and management of green areas in the city, including within the old part of the city. A thoughtful green space policy improves the quality of life in a city.W styczniu 2018 r. została przyjęta deklaracja z Davos „Ku wysokiej jakości Baukultur dla Europy”. Podpisali ją ministrowie kultury wielu krajów europejskich. Baukultur , jako koncepcja kultury kształtowania przestrzeni, obejmuje każdą działalność człowieka zmieniającą przestrzeń zbudowaną i odnosi się do różnych skal. W deklaracji wymieniono osiem kryteriów jakości miejsca: tożsamość, funkcjonalność, różnorodność, ekonomię, środowisko, kontekst, zarządzanie i piękno. Badania dotyczą wybranych miast z dwóch regionów Niemiec – Nadrenii Północnej-Westfalii oraz Meklemburgii-Pomorza Przedniego, takich jak: Kempen, Straelen, Hallenberg, Warburg, Krefeld-Linn, Parchim, Grabow, Güstrow. W artykule opisano kryteria jakości, a w sposób szczegółowy trzy wybrane, dotyczące różnorodności, środowiska i  piękna. Wskazano na wiele korzyści dla społeczeństwa, które wynikają z koncepcji kryteriów wysokiej jakości kultury kształtowania przestrzeni. Zwrócono uwagę na całościowe podejście do rozwiązań odnoszących się do przestrzeni publicznej w mieście, rozwoju różnych form terenów zieleni, jak również zagadnień krajobrazowych stref podmiejskich. Holistyczne podejście do przestrzeni zbudowanej w prezentowanych miastach łączy w sobie współczesną architekturę z tkanką historyczną oraz dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym

Miejskie ogrodnictwo – agrokultura w krajobrazie Nowego Jorku

This article presents characteristic contemporary phenomena associated with the introduction of new forms of urban horticulture, which are recognisable at the landscape scale of the city, into the New York City space. The observed phenomenon is of a multidimensional nature, and the idea of agrarian activity is subject to interference with the environmental, educational and social issues as well as with artistic actions.W artykule przedstawiono badania dotyczące współczesnych zjawisk związanych z wprowadzaniem w nowojorską przestrzeń nowych form ogrodnictwa miejskiego, czytelnych w krajobrazowej skali miasta. Obserwowane zjawisko ma charakter wielowymiarowy, a idea agrarnej aktywności podlega interferencji z problematyką ekologiczną, edukacyjną i społeczną oraz działaniami artystycznymi

Parki na nowojorskich wyspach – nowe zjawiska w przestrzeni i krajobrazie miasta

This article raises the issue of setting up and developing urban parks on islands which are situated around New York’s borough of Manhattan. Among the principal consequences are an improved balance of developed green spaces in the city and the emergence of attractive public places with a variety of functions and high-quality design solutions. As for the urban landscape, interesting relations are created with respect to views of the unique silhouette of the city, and in particular of Manhattan.Artykuł prezentuje zjawisko powstawania i rozwoju nowych parków miejskich zlokalizowanych na wyspach położonych satelitarnie w stosunku do nowojorskiego Manhattanu. Konsekwencje zjawiska w podstawowym wymiarze dotyczą poprawy bilansu terenów urządzonej zieleni w mieście oraz rozwoju atrakcyjnej przestrzeni publicznej o zróżnicowanym programie użytkowym i wysokim poziomie rozwiązań projektowych. W wymiarze krajobrazowym dochodzi natomiast do zbudowania interesujących relacji widokowych w zakresie odbioru unikatowej sylwety miasta, w szczególności panoramy Manhattanu

Landscape values of the Łyna River in Olsztyn and their use in the spatial management of riverside areas

Rzeka jak również pasmo struktury miejskiej z rzeką związane, to istotne składniki krajobrazu miasta – niejednokrotnie przesądzające o jego charakterze i estetycznej jakości. Rzeka jako relatywnie duża, płaska, pusta przestrzeń stanowi zawsze dogodne przedpole widokowe do oglądania większych fragmentów zabudowy. Organiczny narys rzeki tworzy wyrazisty kontrast w stosunku do geometrycznej, antropogenicznej struktury miejskiej. Związki krajobrazowe rzeki z miastem zawsze istniały, lecz nie zawsze miały istotne, w pełni uświadomione znaczenie dla jego życia. Jako pierwszy przejaw takiego uświadomienia należy przyjąć fakt, iż archiwalne, panoramiczne wizerunki miast bardzo często są widokami z przeciwległego brzegu rzeki. Na percepcję krajobrazu rzeki w mieście niewątpliwy wpływ miały zapewne inne aspekty. W wielu miastach europejskich styk miasta z rzeką świadczy, iż w okresie jego kształtowania, okiełznanie groźnego żywiołu rzeki traktowane było jako cel najważniejszy, zaś cele ekologiczne w ogóle nie były brane pod uwagę. Brzegi Sekwany w Paryżu, czy Tamizy w Londynie, choć niewątpliwie pięknie urządzone, nie mają niemal nic prócz tafli wody, co przypominałoby o naturalnym krajobrazie doliny. Teraz, gdy technokratyczne metody regulacji rzek i zabudowy doliny nie budzą entuzjazmu, w dobie renesansu metod respektujących prawa ekologiczne, spojrzenie na rzekę w mieście ulega dalszej ewolucji. W wielu miastach rzeka i jej dolina staje się kanwą systemu zieleni miejskiej. Zielone brzegi rzeki jako miejsce wypoczynku to z pewnością propozycja zasadniczo różniąca się od XIX‐wiecznych kamiennych bulwarów. To dwa całkiem inne rodzaje krajobrazu, świadczące o różnym stosunku do rzeki. W niniejszym artykule podjęto analizę roli rzeki w mieście na przykładzie Olsztyna. Celem opracowania jest przedstawienie i ocena strategii zagospodarowania terenów nadrzecznych Łyny w Olsztynie.A river flowing through a town is always an important component in the urban pattern, shaping the landscape and the identity of the town. A river valley is often in sharp contrast with a geometric, anthropogenic urban structure. There have always been some landscape relationships between a town and a river on which it stands, but such connections have not always been well understood and important for the life of the town. Olsztyn as a town strongly depends on its waters. There are 11 lakes within the town’s borders and, in addition to this, there is a river, the Łyna, which cuts the town from the south to the north, creating an important landscape axis, along which the town has grown on both river banks. This relationship is apparent when we consider the changing proportions between the natural components of the urban landscape and man‐made creations, which together constitute the riverside areas in the town. The aim of the present study has been to demonstrate the positive effect of the landscape assets on the quality of urban space, which should aid the spatial, tourist, recreational, social and economic growth of the town. Another objective has been to elaborate a method for the spatial management of the riverside areas, which would take into consideration the above assets. The Łyna valley within the town’s borders should become an axis for the urban green areas, which would create a consistent recreational space. At the same time, we need to preserve the cultural heritage and natural values of the Łyna River and the riverine landscapes. Any spatial development programme or proposed solutions should adhere to the above underlying guidelines. “The strategy for spatial management of the riverside areas along the Łyna in Olsztyn”, which has been put forth, contains a concept for long‐term and systematic monitoring of the development of these areas. As such, it should be approved and adapted by the town council. Olsztyn lacks good policy on development of the riverside areas, which is why “The strategy” could improve the existing situation. Together with the Łyna River, Olsztyn possesses a large potential comprising landscape, natural, cultural and scenic values, which deserve to be better displayed in the town