GEOMORPHOLOGY, SEDIMENTOLOGY AND GEOCHEMISTRY IN THE MARINE AREA BETWEEN SIFNOS AND KIMOLOS ISLANDS, GREECE

Στην ελάχιστα μελετημένη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των νησιών Σίφνου και Κιμώλου πραγματοποιήθηκε μια εκτεταμένη ωκεανογραφική μελέτη, με σκοπό την καταγραφή της υποθαλάσσιας μορφολογίας και των χαρακτηριστικών των επιφανειακών ιζημάτων, καθώς και της πηγής προέλευσης αυτών. Έγιναν καταγραφές με πολυδεσμικό βυθόμετρο και δειγματοληψίες επιφανειακών ιζημάτων με box corer με το Ω/Κ Αιγαίο και ακολούθησαν αναλύσεις μεγέθους κόκκων, ορυκτολογίας και γεωχημείας. Ένα μεγάλο βαθυμετρικό βύθισμα εντοπίστηκε βόρεια της Κιμώλου, με μέγιστο βάθος 743 μ., που συγκεντρώνει λεπτόκοκκα ιζήματα. Η κατανομή των ιζημάτων ως προς το μέγεθος κόκκων χαρακτηρίζεται από σταδιακή μείωση του μεγέθους από νότο προς βορρά. Η ορυκτολογική σύσταση περιλαμβάνει ασβεστίτη, Mg-ασβεστίτη, αραγωνίτη, δολομίτη, χαλαζία, Κ-άστριους, πλαγιόκλαστα, αμφίβολους και αργιλικά ορυκτά. Οι κύριες ιζηματολογικές επαρχίες που αναγνωρίστηκαν είναι 1) η ρηχή περιοχή πλησίον της Κιμώλου, με υψηλό περιεχόμενο σε Si, Al, K, Rb και Ba, 2) η βαθιά περιοχή δυτικά της Σίφνου, όπου εμφανίζεται και το μεγάλο βύθισμα, που χαρακτηρίζεται από υψηλό περιεχόμενο σε Fe, Ti, Na, Mg, S, Cr, Cu, Ni, V, Zn και 3) το στενό μεταξύ Σίφνου και Κιμώλου, με υψηλότερο περιεχόμενο σε Ca, S και Sr. Στο βύθισμα αυτό, παρατηρήθηκε σημαντικός εμπλουτισμός των ιζημάτων σε μαγγάνιο, ενώ τα οξείδια του Mn φαίνεται να προσροφούν διάφορα μέταλλα.An extensive oceanographic survey was conducted in the marine area between Kimolos and Sifnos Islands, a rather poorly-studied sector of the Aegean Sea, in order to gain better understanding of submarine geomorphological features and associated sediment provenance. Multi-beam bathymetry and surface sediment sampling with a box corer were carried out on board R/V Aegaeo, followed by grain-size analysis, XRD and XRF measurements. A large circular depression was identified north of Kimolos reaching a water depth of 743 m, filled with fine grained sediments. Surface sediment distribution is characterized by gradual decrease in grain-size from silty sand to silt in a S-N direction. The mineralogical composition comprises calcite, Mgcalcite, aragonite, dolomite, quartz, K feldspars, plagioclase, amphiboles and clay minerals. Major sediment provinces identified were: (i) the shallow sector proximal to Kimolos, characterized by higher contents in Si, Al, K, Rb and Ba; (ii) the deep area west of Sifnos, including the large depression, characterized by higher contents in Fe, Ti, Na, Mg, S, Cr, Cu, Ni, V, Zn; and (iii) the south passage between Kimolos and Sifnos, which exhibits higher Ca, S, and Sr contents. Manganese enrichment was observed in and around the bathymetric depression, where Mn oxides act efficiently as scavengers of a suite of metals