Metody i narzędzia weryfikacji rzetelności danych liczbowych

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperW pracy przedstawiono problematykę rozkładu cyfr znaczących w dużych zbiorach danych liczbowych pochodzących z pomiaru. Empiryczne rozkłady cyfr znaczących opisane są funkcjami matematycznymi ze ściśle sprecyzowanymi parametrami. Odstępstwo rozkładów empirycznych od rozkładów teoretycznych może oznaczać, że analizowany zbiór danych liczbowych zawiera niewiarygodne informacje. Szczegółowa analiza rozbieżności pozwala ponadto wskazać, które dane są najmniej wiarygodne. Narzędzia analizy rozkładów cyfr znaczących są użyteczne w każdych badaniach empirycznych, gdyż rzetelność danych źródłowych ma fundamentalne znaczenie dla poprawności wniosków wynikających z przeprowadzanych analiz. Prezentowana praca zawiera charakterystykę metod i procedur weryfikacji danych podaną w przystępny sposób i zilustrowaną praktycznymi przykładami. W rozdziale pierwszym przedstawiono genezę i historię odkryć naukowych związanych z szeroko rozumianymi prawami liczbowymi, m.in. regułę Pareto, ciągi Fibonacciego i Lukasa, prawa Estoupa, Zipfa, Heapsa oraz prawa Newcomba-Benforda. Szczegółowe omówienie rozkładów cyfr znaczących, testów i mierników służących do oceny stopnia zbieżności rozkładów empirycznych z rozkładami teoretycznymi przytoczone jest w rozdziale drugim. Zamieszczono tu również uzasadnienie teoretyczne praw rządzących rozkładami pierwszych, drugich i kolejnych cyfr znaczących a także rozkładów uogólnionych i alternatywnych. Rozdział trzeci ma charakter narzędziowy i zawiera opis dostępnych w Internecie, darmowych aplikacji komputerowych wykorzystywanych w procedurach analitycznych związanych z prawami Benforda rozkładu cyfr znaczących. Są to m.in. programy: EZ-R Stats for Excel, Web Computer Assisted Audit Tool (Web CAAT), Digital Analysis Tests and Statistics (DATAS), Benford’s Law Utility, W kolejnym, czwartym rozdziale przedstawiono autorskie narzędzie analizy danych wykorzystujące makroinstrukcje arkusza kalkulacyjnego do realizacji ciągu obliczeń zgodnie z omówionymi wcześniej procedurami. Aplikacja ta udostępniona jest na stronie www.benford.pl i pozwala przeprowadzać złożone obliczenia w sposób maksymalnie zautomatyzowany. Ostatni, piąty rozdział zawiera przykład pełnej analizy zbioru danych dotyczących blisko 6 tys. faktur zakupowych apteki X. Analizę przeprowadzono przy pomocy narzędzia omówionego w rozdziale czwartym wykorzystując rozkład pierwszej (F1), drugiej (D2), trzeciej (D3), dwóch pierwszych (F2), trzech pierwszych (F3) oraz ostatniej (L1) cyfry znaczącej. Reasumując, praca stanowi użyteczne narzędzie praktyczne w zakresie infometrii, zajmującej się oceną i poprawą jakości informacji. Narzędzia wypracowane w ramach tej dyscypliny stosowane są w różnych obszarach dziedzinowych takich jak: naukometria, bibliometria, infobrokering, webometria itd. Metody omówione w pracy mogą też być wykorzystane w e-learningu, zwłaszcza w procedurach weryfikujących poprawność sprawdzianów wiedzy czy też do oceny wiarygodności opinii studentów pozyskiwanych w trakcie ewaluacji kursów e-learningowych. W dalszych badaniach przewiduje się wdrożenie procedur omówionych w niniejszej monografii do szeroko rozumianej polityki podnoszenia jakości kształcenia w formie e-learningowej.Badania dofinansowano ze środków przeznaczonych na działalność statutową Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej (nr projektu WZiKS/DS/9/2016

Quality of meat from native pigs

Production of traditional meat products, characterized by very good organoleptic properties demands specific raw material which is meat from pigs with slaughter weight 120 kg, intramuscular fat content higher then 3% and bred by extensive system. Some of breeds which can fulfil this requirements are native breeds likeMangalitza, Moravka, Złotnicka Spotted, Złotnicka White and Pulawska pigs. Aim of this study was analysis of raw meat from Mangalitza, Moravka, Złotnicka Spotted, Złotnicka White and Pulawska pigs – quality of meat and its technological values were evaluated. Meat from analysed pigs had proper chemical composition, favourable n3/n6 fatty acids profile, low drip loss, proper pH. The composition of loin of: Puławska, Złotnicka, Mangalica and Moravka races was similar in protein, ash and carbohydrates contents. The content of intramusular fat in loins of examined races ranged from 3.0% (Złotnicka White) to 5,1% (Moravka). In this study there was confirmed good meat quality and its usefulness for production of traditional products.Proizvodnja tradicionalnih proizvoda od mesa, koje karakterišu vrlo dobre organoleptičke osobine, zahteva specifičnu sirovinu tj. meso od svinja težine na klanju od 120 kg, intramuskularnim sadržajem masti većim od 3% i uzgajanih u ekstenzivnom sistemu. Neke od rasa koje mogu ispuniti ove zahteve su domaće rase kao što su mangulica, moravka, zlotnička šarena, zlotnička bela i pulavska svinja. Cilj ove studije bila je analiza sirovog mesa svinja rase mangulica, moravka, zlotnička šarena, zlotnička bela i pulavska - kvalitet mesa i njegove tehnološke vrednosti. Meso od analiziranih svinja imalo je adekvatan hemijski sastav, povoljan profil n3/n6 masnih kiselina, nizak kalo, odgovarajući pH. Sastav slabine pułavske svinje, złotničke svinje, mangulice i moravke je sličan u sadržaju proteina, pepela i ugljenih hidrata. Sadržaj intramuslularne masti u slabinama ispitanih rasa varira od 3,0% (zlotnička bela) do 5,1% (moravka). U ovoj studiji potvrdjen je dobar kvalitet mesa i njegova korisnost za proizvodnju tradicionalnih proizvoda

Metody analizy i oceny bezpieczeństwa oraz jakości informacji

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperTematyka monografii koncentruje się na metodach zapewnienia bezpieczeństwa informacji, procedurach wspomagających podnoszenie jakości danych oraz narzędziach zwiększających możliwości pozyskiwania z dostępnych informacji wartościowych i rzetelnych wniosków analitycznych. Publikacja podzielona jest na trzy części. Pierwsza część zawiera 3 rozdziały, w których podjęto kwestie zapewnienia bezpieczeństwa informacji. Druga część monografii, ujęta w kolejnych trzech rozdziałach, prezentuje wybrane narzędzia i modele organizacji zasobów cyfrowych mających na celu zapewnienie wysokiej jakości, użyteczności oraz wiarygodności zbiorów danych zawartych w repozytoriach. Ostatnia część pracy przedstawia problematykę związaną z prawem Benforda, pozwalającym ocenić stopień rzetelności danych na podstawie analizy rozkładów cyfr w liczbach weryfikowanego zbioru danych

Enhancing the Integration of Protein-Rich Oat Waste Material into Meat Formulations

The objective of this study was to modify a protein-rich by-product, generated during β-glucan production, to render it appropriate for incorporation into meat products. Additionally, the study sought to assess the quality of a prototype meat product containing oat additives, depending on its concentration. Through hydrolyzation, its solubility was enhanced, making it suitable for broader applications in food products. With an average protein content of 52% and fat content of 6%, the pure hydrolysate exhibited a notable ferric ion reduction, as well as metal chelating properties. In meat formulations, the hydrolysate was integrated at concentrations of 1%, 2%, and 3%, relative to the meat mass. Following cooking and subsequent storage for 21 days, assessments were conducted every 7 days to evaluate colour retention, texture, and oxidation status. At concentrations of 2% to 3% (equivalent to 2–3 g/100 g), the hydrolysate significantly enhanced colour stability, while concurrently fostering oxidation. Notably, cohesiveness and resilience were augmented, with no discernible impact on hardness. The application of oat protein hydrolysate, particularly at 2–3 g/100 g, serves as a viable strategy for enhancing colour stability in meat formulations. However, its pro-oxidative effects necessitate supplementation with antioxidants to mitigate potential deterioration in the final product

Vestibular organ in children with vertigo and dizziness of unknown origin – outpatients of children’s neurology department

Introduction. Vertigo and dizziness in 50% of the children group are connected with ear media pathology as well as migraine and its equivalents. In the other cases, the causes of these disturbances may be similar to the ones in adults, however their frequency is significantly related to the age and sex of a child. Aim. The evaluation of the vestibular organ function in children with vertigo or balance disturbances, who were not diagnosed at children’s neurology department. Material and methods. 44 children (24 girls, 20 boys) aged 4-17 years (on average – 12,5 years). In all cases the patient’s history was taken and laryngological examination, hearing tests and electronystagmography (ENG) were performed. Results. In 42 children the symptoms were paroxysmal, with 54.5% of vertigo type. They were accompanied by: transient disequilibrium in 36.3% cases, in 40.9% - headaches, psychogenic disturbances in 15.9%, panic attacks in 9% cases. In 23 children (52.2%) the following ENG abnormalities were observed. In 33 (75%) children final or probable diagnosis was established. 25% of the cases were not diagnosed. Conclusions. Analysis of medical history, clinical picture supplemented by vestibular organ examinations allowed, in 75% of cases, to establish final or probable diagnosis for further observation. The work results prove the need of performing vestibular examination in children with vertigo, particularly of unclear clinic picture or incoherent results of diagnostic tests.Wstęp. Zawroty głowy u dzieci w około 50% są związane z patologią ucha środkowego oraz migreną i jej ekwiwalentami. W pozostałych przypadkach mogą być to przyczyny podobne jak u dorosłych, ale ich częstotliwość znacząco wiąże się z wiekiem i płcią dziecka. Cel pracy. Ocena funkcji narządu przedsionkowego u dzieci z zawrotami lub zaburzeniami równowagi, u których nie ustalono rozpoznania w oddziale neurologii dziecięcej. Materiał i metody. 44 dzieci (24 dziewczynki, 20 chłopców) w wieku 4-17 lat (średnio 12,5). U wszystkich przeprowadzono wywiad, badanie laryngologiczne oraz badanie elektronystagmograficzne (ENG). Wyniki. U 42 dzieci zawroty były napadowe, w tym w 59% o  charakterze układowym. Towarzyszyły im przejściowe zaburzenia równowagi (36%), bóle głowy (41%), zaburzenia psychogenne (16%), napady lęku (9% przypadków). Odchylenia w ENG odnotowano ogółem u dwudziestu trojga dzieci (52%). U trzydziestu trojga (75%) badanych dzieci ustalono rozpoznanie ostateczne lub prawdopodobne. Stwierdzono różnicę w przyczynach zawrotów głowy w zależności od płci i wieku dzieci. W 25% przypadków nie udało się ustalić rozpoznania. Wnioski. Badania narządu przedsionkowego wykazały szereg nieprawidłowości o charakterze obwodowym i ośrodkowym u ponad połowy badanych dzieci z zawrotami głowy. Analiza wywiadu, obrazu klinicznego, szeregu konsultacji specjalistycznych, w tym prowadzącego neurologa dziecięcego, uzupełniona badaniami narządu przedsionkowego pozwoliła u 3/4 dzieci ustalić ostateczne lub prawdopodobne rozpoznanie

Potential Use of Hyssopus officinalis and Borago officinalis as Curing Ingredients in Pork Meat Formulations

The replacement of nitrites in pork meat products has been a studied issue for many years. Due to potential health threats associated with these additives, consumers tend to search for alternative meat curing methods. In this study, Hyssopus officinalis and Borago officinalis were tested for their potential to be used as colour-forming and antioxidant agents. Dry plant samples from various sources were tested for fat, protein, ash, polyphenol and nitrate content. There were significant differences between the herbs depending on source. Two control samples (containing curing salt and sodium chloride with nitrate reducing bacteria) and samples with herbs (hyssop, hyssop with nitrate reducing bacteria, borage, borage with nitrate reducing bacteria)—0.5% of the meat mass—were prepared and stored for 15 days. In the samples with herbs and bacterial cultures, a red colour was developed, the TBARS values were low and DPPH activity was strong. All the samples with herbs had lower residual nitrite levels compared to the samples with curing salt. Borage had a stronger influence on colour and antioxidant stability of the meat samples compared to hyssop. However, both herbs can be used as colour-forming and antioxidant agents along with nitrate-reducing bacteria

Developing Technology for the Production of Innovative Coatings with Antioxidant Properties for Packaging Fish Products

In this study, we investigated the effects of furcellaran–gelatine (FUR/GEL) coatings incorporated with herb extracts on the quality retention of carp fish during refrigeration. Nutmeg, rosemary, thyme, milfoil, marjoram, parsley, turmeric, basil and ginger were subjected to water and ethanol extraction methods (10% concentration of herbs). The water extractions of the rosemary and thyme (5%) were used for the further development of coatings due to their high 2,2-Diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH: 85.49 and 83.28%) and Ferric Reducing Antioxidant Power Assay values (FRAP: 0.46 and 0.56 mM/L) (p < 0.05), respectively. A new, ready-to-cook product with the coatings (carp fillets) was evaluated regarding quality in terms of colour parameters, texture profile, water activity, Thiobarbituric Acid Reactive Substances (TBARSs) and sensory analyses during 12 days of storage at 4 °C. The results show that the colour of the carp fillets treated with the rosemary and thyme extracts became slightly darker and had a propensity towards redness and yellowness. In contrast to the control group, the carp fillets stored in the coatings with the rosemary extract effectively slowed the lipid oxidation processes. Therefore, the innovative coatings produced from carp processing waste may have high potential as components in convenience food products and could extend the shelf-life of carp fillets during refrigerated storage. However, further research is needed to assess the microbiological stability of the obtained food products

Head Lice Infestation in Schoolchildren, in Poland—Is There a Chance for Change?

Pediculosis capitis is a current and neglected health issue worldwide. The lack of screening programs contributes to the marginalization of the problem and delays therapeutic measures. Our study aimed to analyze the occurrence of this parasitosis in primary schools in Poland and to determine factors contributing to the persistence of its foci. The research tools were two questionnaires: one for primary school children and the other for school managers. While children answered questions about the epidemiology of pediculosis capitis and expressed their opinion on the hygienic condition of infested persons, the school directors were asked about the occurrence of head lice in schools, preventive measures, and institutions supporting schools in combating the infestation. The survey covered the period 2014–2018. Pediculosis capitis was reported in 87.5% of the schools. The greatest number of cases was reported in the group of 6–9 year-olds (68%). Among 4970 children, 16.7% had no knowledge of head lice; however, 57.1% wanted to increase their awareness of the problem. Campaigns on lice were conducted mainly as a result of emerging pediculosis capitis cases, and most schools could not rely on institutional support. Screening programs and preventive educational campaigns should be part of pediculosis capitis control in Poland