Hidraulički simboli - deo i: opšti simboli i oznake mernih instrumenata i indikatora

Hydraulic power transfer and management systems are widely used in modern agriculture, especially in agricultural engineering and the associated processing industry. They can be very simple, but also extremely complex, when precise matching of the interaction of their components in real time is very difficult to controll and achieve. In addition, the designs of a number of hydraulic components is sufficiently complicated for detailed representation on the corresponding hydraulic installation. In all cases, analyzing the performance characteristics of components and the entire hydraulic system, as well as understanding the structure of the hydraulic system, is of great importance. One of the generally accepted ways to facilitate and speed up these processes is the application of schematic diagrams of hydraulic systems and their subcircuits. Officially, hydraulic symbols are defined by ISO industry standards. Therefore, ideally, all hydraulic schemes should be configured using universal graphic symbols. Unfortunately, this is not always the case in technical practice. Depending on the manufacturer and/or dealer of the hydraulic equipment, the symbols of the associated schemes vary in a smaller or a greater extent. The real reasons for the existence of these differences can only be assumed. According to some authors, companies want their drawings to differ from the hydraulic schema of competitors. Therefore, the most commonly used hydraulic symbols are presented in this paper.Hidraulički sistemi prenosa snage i upravljanja široko su zastupljeni u savremenoj poljoprivredi, a posebno u poljoprivrednoj tehnici i pratećoj prerađivačkoj industriji. Mogu biti veoma jednostavni, ali i izuzetno složeni, kada je precizno usklađivanje međusobnih interakcija njihovih komponenata u realnom vremenu veoma otežano. Pored toga, konstrukcija velikog broja hidrauličkih komponenata je dovoljno komplikovana za detaljno predstavljanje u sklopu pripadajuće hidrauličke instalacije. U svim slučajevima, analizanje radnih karakteristika komponenata i celokupnog hidra-uličkog sistema, kao i razumevanje strukture hidrauličkog sistema, od neprocenjivog je značaja. Jedan od opšte prihvaćenih načina za olakšavanje i ubrzavanje ovih procesa je izrada i korišćenje šematskih dijagrama hidrauličkih sistema, kao i strujnih kola (podsistema) od kojih su sastavljeni. Zvanično, simboli hidraulike definisani su ISO industrijskim standardima. Stoga, u idealnom slučaju, sve hidrauličke šeme bi trebale sadržati univerzalne simboličke oznake. To ipak nije uvek slučaj u tehničkoj praksi. U zavisnosti od proizvođača i/ili prodavca hidrauličke opreme, simboli pripadajućih šema se nekada mogu razlikovati u izvesnoj meri. Stvarne razloge postojanja ovih razlika je moguće samo pretpostaviti. Prema nekim autorima, proizvođači i/ili prodavci žele da se njihovi crteži razlikuju od hidrauličkih šema konkurenata. Prema drugima, simboli su dizajnirani da predstave većinu raspoloživih komponenata, ali ipak ne mogu pokriti sve postojeće te se zato formiraju dodatni nestandardni simboli u nekim posebnim situacijama

Hidraulički simboli - Deo II: pumpe i izvršni organi

At the current level of technological development, it is widely accepted that survival and progress of modern agricultural technology (among other things) is based on the widespread application of electronically controlled hydraulic systems, supported by mechanical elements of power transmission and control. This paper is a logical continuation of the first part, entitled "Hydraulic symbols - part I: general symbols and designations of measuring instruments and indicators". Therefore, the current second part of the paper is devoted to the presentation and description of hydraulic symbols of pumps and various types of actuators: linear, rotary and oscillatory. Symbols of the combined-function devices, which can optionally function in two different operating modes, such as pumps or motors, are also shown. Standard symbols of all groups of hydraulic components, which are in the focus of this paper, are standardized and defined by ISO industry standards.Na sadašnjem nivou tehnološkog razvoja, opšte je prihvaćeno mišljenje da savremena poljoprivredna tehnika, između ostalog, svoj napredak zasniva na širokoj primeni elektronski kontrolisanih hidrauličkih sistema, podržanih mehaničkim elementima prenosa snage i upravljanja. Ovaj rukopis predstavlja logičan nastavak prvog dela rada, pod nazivom „Hidraulički simboli - deo I: opšti simboli i oznake mernih instrumenata i indikatora“, posvećenog pripadajućoj tematici. Zato je drugi deo rada posvećen prikazu i opisu hidrauličkih simbola pumpi i različitih tipova izvršnih hidrauličkih organa i to: linearnih, rotacionih i oscilatornih. Takođe su predstavljeni i simboli uređaja kombinovane namene, koji opciono mogu funkcionisati u dva različita radna režima, kao hidrauličke pumpe ili hidraulički motori. Simboli svih grupa hidrauličkih komponenata, koje su u fokusu ovog rada, standardizovani su i definisani ISO industrijskim standardima

Ventili kao upravljačke komponente hidrostatičkih sistema

Modern agricultural engineering involves the wide application of hydraulic and pneumatic systems for the transmission of power (energy) and control signals. This paper presents the most commonly used types of valves in hydraulic systems. In the literature, more classification of hydraulic valves is reported, according to their construction, purposes, etc., which, even within the same classification criteria, sometimes stronglu differ one from the another. Therefore, this presentation is organized by principled valve assignment into four basic groups based on purpose, although there are other divisions according to the purpose of the valve. Other classifications, although present in the available literature, have not been commented in detail, due to space constraints. In this manuscript, the basic elements of the construction of the most important types of valves are described and analyzed, their most important characteristics are described, the base functional principles and technical limitations described, and the given guidelines and recommendations for their optimal application.Efikasnu, ekonomičnu i samoodrživu savremenu poljoprivrednu tehniku teško je, pored niza drugih agroekoloških, tehničkih ekonomski i drugih zahteva, zamisliti bez širokog uključivanja manuelnih, mehaničkih, hidrauličkih, pneumatskih, električnih, analognih i digitalnih sistema upravljnja, kao i njihovih usklađenih međusobnih aktivnosti vezanih za prenos snage (energije) i upravljačkih signala. U ovom radu su prikazani najčešće korišćeni tipovi ventila u hidrauličkim sistemima. Literatura prikazuje više klasifikacija ventila, prema konstukciji, nameni itd., pri čemu se čak i isti tip ventila nekada svrstava u različite grupe. Zato su nekada i ventili svrstani u okviru istog klasifikacionog kriterijuma, mogu međusobno značajno razlikovati. Iz navedenih razloga, ovaj prikaz je organizovan principijelnim svrstavanjem ventila u četiri osnovne grupe, prema osnovnim namenama, mada postoje i drugačije podele prema nameni ventila. Ostale klasifikacije, prisutne u dostupnoj literaturi, samo su preliminarno komentarisane. U ovom radu su opisani i analizirani osnovni elementi konstrukcije najvažnijih tipova ventila, navedene njihove najbitnije tehničko-operativne karakteristike, opisani bazni funkcionalni principi i tehnička ograničenja, te date smernice i preporuke za njihovu optimalnu primenu u poljoprivrednoj tehnici

Hidraulički simboli - deo V: “Pribor”

This paper presents the fifth part of the serie, which presents the graphic designations, i.e. symbols, of the most of standard components of hydraulic systems according to current international standards (ISO). This work is focused to the symbols for simplified presentation on the hydraulic diagrams of the associated components intended for the storage and conditioning of hydraulic oil, and for the storage of energy delivered to the oil as working fluid by hydraulic pumps. The function of oil storage is provided by appropriate hydraulic tanks and the hydraulic energy is stored by means of oil-hydraulic accumulators. Symbols of components for maintaining hydraulic oil operating parameters within optimum limits are also shown. The components also included in this presentation are specified for: purification (oil-hydraulic filters), heating (preheaters/heaters) and cooling (oil-hydraulic coolers).Ovaj rad predstavlja peti deo serije u kome su prikazane grafičke oznake (simboli) većine standardnih komponenata hidrauličkih sistema prema važećim međunarodnim tehničkim standardima (ISO). Prikaz je fokusiran na simbole kojima se na hidrauličkim šemama uprošćeno predstavljaju pripadajuće komponente namenjene skladištenju, prečišćavanju i kondicioniranju hidrauličkog ulja, te za skladištenje energije predate hidrauličkom ulju, kao radnoj tečnosti, od strane izvornih organa (hidrauličkih pumpi). Funkciju skladištenja ulja obavljaju hidraulički rezervoari, a hidraulička energija se skladišti pomoću uljno-hidrauličkih akumulatora. Simboli komponenata za održavanje radnih parametara hidrauličkog ulja u optimalnim granicama su takođe prikazani. Obuhvaćene su komponente namenjene: prečišćavanju (uljno-hidraulički filteri), grejanju (predgrejači/grejači) i hlađenju (uljno-hidraulički hladnjaci)

Hidrostatički sistemi prenosa snage poljoprivrednih mašina: zapreminske pumpe

The paper presents and analyzes the hydrostatic transmission of power and motion. The most important elements of this group of systems and the possibilities of their application in agricultural technology are given. Particular attention is paid to the positive-displacement pumps that have the widest application in agricultural machinery: gear pumps with external and internal gears, vane pumps, piston-axial pumps with inclined swash plate and piston-axial pumps with inclined cylinder block. Two hydrostatic power transmission and control systems are also presented. The first is a very simple mechanical- hydraulic system of automatic leveling of self-propelled berry fruits harvester. In contrast, the other hydrostatic system is very sophisticated. It is implemented as a very complex combination of hydrostatic and mechanical power transmission subsystems, with the accompanying control digital electronic system, and is intended for the wheat harvester propulsion and steering.U radu je prikazan i analiziran hidrostatički prenos snage i upravljanja. Navedeni su najvažniji elementi ove grupe sistema i mogućnosti njihove primene u poljoprivrednoj tehnici. Posebno pažnja je posvećena zapreminskim pumpama koje nalaze najširu primenu u poljoprivrednoj mehanizaciji: zupčastim pumpama sa spoljašnjim i unutrašnjim ozubljenjem, krilnim pumpama, klipno-aksijalnim pumpama sa nagnutom kliznom pločom i klipno-aksijalnim pumpama sa nagnutim cilindarskim blokom. Prikazana su dva hidrostatička sistema prenosa snage i upravljanja. Prvi predstavlja veoma jednostavan mehaničko-hidraulički sistem automatske nivelacije samohodnog berača jagodastog voća. Drugi predstavljeni hidrostatički sistem spada u najsavremenije sisteme koji se koriste u poljoprivrednoj mehanizaciji. Izveden je kao veoma složena kombinacija hidrostatičkog i mehaničkog prenosnika snage sa pratećim upravljačkim digitalnim elektronskim sistemom, a namenjen je pogonu žitnog kombajna

Hidraulički simboli - deo IV: razvodni ventili

The mechanization of a wide variety of production processes and operations in modern primary agricultural production, transport, storage and the accompanying food processing industry can hardly be accomplished without automation. In most cases, production efficiency and environmental sustainability require, among other things, accurate control of the flow of energy within the installations, work machines, devices and mechanisms used. From the point of view of the theory of automatic control and regulation, the elements of the engaged technique: machines, devices and mechanisms represent the objects of control. The controlled routing and optimal delivery of energy to desired management facilities is, as a rule, very rarely uniform, as it must have correctlyaligned timing with the current variable requirements of the production or operation process, which often change quite unpredictably over the time. The required amount of energy can be transferred to consumers in agriculture through the application of appropriate mechanical, electrical, pneumatic or hydraulic systems, as well as with their combinations. All existing kinds of energy transmission systems have certain advantages and disadvantages, with a common requirement for appropriate controls. In the focus of interest of this paper are the graphic symbols of the directional control valves for hydraulic transmission and control, designated as hydraulic directional control valves, or shorter, the hydraulic distributors.Mehanizacija mnogobrojnih proizvodnih procesa i operacija u savremenoj primarnoj poljoprivrednoj proizvodnji, transportu, skladištenju i pratećoj prehrambenoj prerađivačkoj industriji teško se može ostvariti bez automatizacije. U najvećem broju slučajeva, proizvodna efikasnost i ekološka održivost zahtevaju, između ostalog, preciznu kontrolu toka energije u okviru primenjenih instalacija, radnih mašina, uređaja i mehanizmima. Sa gledišta teorije automatskog upravljanja, elementi angažovane tehnike, mašine, uređaji i mehanizmi, mogu predstavljati objekte upravljanja. Kontrolisano usmeravanje i optimalno dostavljanje određene količine energije željenim objektima upravljanja po pravilu je veoma retko uniformno, jer mora biti usklađeno sa vremenski nepredvidivim promenama zahteva proizvodnog procesa ili operacije. Potrebna energija može se preneti prema potrošačima u poljoprivredi primenom odgovarajućih mehaničkih, električnih, pneumatskih ili hidrauličkih sistema, kao i njihovim sadejstvom. Svi postojeći tipovi sistema prenosa energije imaju izvesne prednosti i nedostatke, uz zajednicki zahtev za odgovarajućim upravljačkim elementima. U fokusu ovog rada su grafički simboli upravljačkih ventila hidrauličkog prenosa energije (snage) i upravljačkih signala, označeni kao hidraulički razvodni ventili, ili hidraulički razvodnici

Hidraulički simboli - deo III: Ventili

Similar to human health, the importance of hydraulics sometimes becomes apparent only in her absence. Images and motives of agricultural workers from the past times and centuries can look attractive only on paintings of arts. In reality, it was a very hard and sometimes quite dangerous job. The introduction of hydraulics in construction of modern farming machines, agriculture is less demanding for all farm workers, but also more efficient, which is of particular importance for providing enough food for the growing world during the 20-th century. Achieving high efficiency, reliability and long service life of these systems requires sophisticated diagnostics and failure repairment, regular maintenance and careful use of each hydraulic system, and this is only possible with a good knowledge of the functional principles of all elements, their connections and the whole system. However, modern hydraulic systems of agricultural machines are often very complicated, and the construction of their components is too complex for detailed graphic representation within the whole corresponding hydraulic installation. Therefore, instead of detailed representation of the components, schematic diagrams are used. This manuscript represents a logical continuation of the first and second parts of the paper, devoted to the general symbols, labels of measuring instruments and indicators (part one), as well as pumps and actuators (part two). The third) part of the paper presents the hydraulic symbols of the system control elements - hydraulic valves. The graphical symbols of these components are defined by ISO standards.Slično ljudskom zdravlju, značaj hidraulike ponekad postaje vidljiv samo u njenom odsustvu. Slike i motivi radnika u poljoprivredi iz prošlih vremena i vekova mogu izgledati privlačno samo na umetničkim slikama. U stvarnosti, to je bio veoma naporan i ponekad prilično opasan posao. Uvođenje hidraulike u konstrukcije savremenih poljoprivrednih mašina za poljoprivrednu proizvodnju, učinilo je poljoprivredu fizički manje zahtevnom za radnike, ali i efikasnijom, što je od posebne važnosti za obezbeđenje hrane rastuće svetske populacije tokom XX veka. Postizanje visoke efikasnosti, pouzdanosti i dugog radnog veka ovih sistema zahteva naprednu dijagnostika i otklanjanje kvarova, redovno održavanje i pažljivo korišćenje svakog hidrauličkog sistema, a to je moguće samo uz dobro poznavanje funkcionalnih principa svih elemenata, njihovih veza i sistema u celini. Međutim, savremeni hidraulički sistemi poljoprivrednih mašina često su veoma komplikovani, a konstrukcija njihovih komponenata previše kompeksna za detaljno grafičko predstavljanje u sastavu pripadajuće hidrauličke instalacije. Zato, umesto detaljnog predstavljanja komponenata, koriste se odgovarajući šematski dijagrami. Ovaj tekst predstavlja logičan nastavak prvog i drugog dela rada, posvećenih opštim simbolima, oznakama mernih instrumenata i indikatora (prvi deo), kao i pumpama i izvršnim elementima (drugi deo). Treći deo rada prikazuje hidrauličke simbole elemenata za upravljanje – hidrauličke ventile. Grafičke simboličke oznake upravljačkih komponenata su definisane ISO standardima

Pristupi ispitivanju statičke stabilnosti traktora točkaša

The analysis of the factors that show decisive influence on the tractors stability and the possible overturning, should preventively indicate the possible improvements of the tractor construction, in order to increase the tractor’s and operator’s safety. The purpose of this paper is to check the static angles of the longitudinal and lateral tractor stability, using the different methods that check the tractor stability up to the to the turnover limit. The process is based on the tractor longitudinal and lateral tilting and measurement of the reference values of the wheels heights with respect to the base. The same angles can be obtained by various analytical and numerical methoids methods based on the Theoretical mechanics. This paper suggests on the importance of empirical data, because they are the basis for further stability analysis of the tractors, other selfpropelled agricultural machines.Analiza faktora koji pokazuju odlučujuće uticaje na stabilnost i moguća prevrtanja traktora treba preventivno da ukaže na područja njihove efiksne i sigurne primene, kao i na glavne pravce poboljšanja konstrukcije traktora radi povećanja bezbednosti traktora i rukovaoca. Cilj ovog rada predstavlja provera statičkih uglova podužne i poprečne stabilnosti traktora, primenom različitih pristupa, tako što se isti dovodi do granice prevrtanja. Sam proces se zasniva na podužnom i bočnom podizanju traktora, uz stalno merenje referentnih vrednosti kota oslonih tačaka točkova u odnosu na podlogu. Isti uglovi se mogu proceniti i primenom analitičkih i numeričkih metoda, zasnovanih na principima teorijske mehanike. Rad ukazuje i na značaj empirijskih podataka, jer su oni osnova za sve dalje analize stabilnosti traktora I drugih samohodnih poljoprivrednih mašina

Pregled lekovitih biljnih taksona razdela Magnoliophyta na lokalitetu Košutnjak

This work provides a description off collected herbal types that according to their taxonomy belong to the Magnoliophyta division on the locality of Košutnjak (Belgrade). It is determined a significant diverse flora of medicinal herbs. A biological material is collected in a herbarium and it is determined by the keys for plant identification. A treatment effect of medicinal herbs is based on pharmacological active components that mostly belong to a group of secondary metabolites.U ovom radu, dat je prikaz sakupljenih biljnih vrsta, koje taksonomski pripadaju razdelu Magnoliophyta, na lokalitetu Košutnjak (Beograd). Primećen je značajan diverzitet flore lekovitih biljaka. Biološki materijal je herbarizovan i determinisan pomoću ključeva za determinaciju biljaka. Terapijsko dejstvo lekovitog bilja, zasniva se na farmakološki aktivnim sastojcima, koji uglavnom pripadaju grupi sekundarnih metabolita

Brojnost i značaj aktinomiceta u zemljištu u fazi fiziološke zrelosti zrna kukuruza (Zea mays L.)

In this work, it is determined the number of actinomycetes, a very diverse order of microorganisms, which take part in the transformation of the soil organic matter depending on the soil type, the quantity of applied N and the way of the soil treating. The stage of physiological corn kernel maturity shows the higher number of actinomycetes in "cernozem" under the sown maize as well as a stimulating effect of nitrogen.U ovom radu, određena je brojnost aktinomiceta, veoma raznovrsne grupe mikroorganizama, koja učestvuje u transformaciji zemljišne organske materije, u zavisnosti od tipa zemljišta, količine primenjenog azotnog (N) đubriva i načina obrade zemljišta. U fazi fiziološke zrelosti zrna kukuruza, utvrđena je veća brojnost aktinomiceta u černozemu, pod usevom kukuruza, kao i stimulativni efekat azota