Analysis of the development of Polish ferry market in context of selected external determinants

Polish ferry market is a prime segment of ferry industry in Baltic Sea Region. Services from Polish ports to Sweden play an important role in the carriage of wheeled cargo between Cen­tral Europe and Scandinavia. The increase in trade turnover affects the demand for ferry transport. The aim of the article is to analyze the selected determinants influencing the activity of carriers on Polish market. The paper focuses on cargo transportation, the passenger segment is not researched

Management of the ferry shipping and ferry ports in regional transport systems between continental Europe and the Nordic countries

PURPOSE: The purpose of the article is to research and assets the position of ferry industry in the transport chains between continental European countries and the Nordic states, as well as evaluate the activities of ferry and port operators to improve the efficiency of the land-sea transportation in North – South corridors.DESIGN/METHODOLOGY/APPROACH: Several research methods were applied: literature review, data exploration method, desk research and comparative analysis.FINDINGS: Research revealed lack of publications on ferry business activity in context of its functions in regional supply chains. Research has shown that the proper organization and coordination of services in ferry terminals is the key element to the efficiency of the sea – land transport chains.PRACTICAL IMPLICATIONS: The article emphasizes that the activities undertaken by the ferry and port operators allows to improve the efficiency of the regional transport chains in Baltic Sea Region. The study also indicates the examples of given ports and ferry operators where implementations of the intermodal solutions are undertaken.ORIGINALITY/VALUE: The review of literature revealed lack of publications concerning regional transport systems in BSR. The studies discussing ferry shipping primarily focus on the research into the ferry markets, supply and demand developments, as well as the role of ferries in short sea shipping. So far not study has been conducted on the activities undertaken by both ferry and ports in intermodal systems, so there is a research gap in this area. The paper is the first study on this subject and represents a contribution to the further detailed research.peer-reviewe

New insights into the ferry business in the turbulent environment

PURPOSE: The purpose of the article is to analyse the challenges faced by the ferry operators and discuss what activities they take when operating in a turbulent environment resulted from COVID-19 pandemic and effects of economic situation of the Baltic States.DESIGN/METHODOLOGY/APPROACH: Several research methods were applied, literature review, data exploration method, desk research and in-depth interviews.FINDINGS: Research revealed lack of current publications on ferry business activity in the context of dynamic and changing drivers influencing the ferry shipowners during last three years.PRACTICAL IMPLICATIONS: The article emphasizes that the activities undertaken by the ferry operators allow to operate despite the negative external factors and what should be undertaken to minimalize the adverse effects.ORIGINALITY/VALUE: The literature researching the ferry shipping is not extensive, it includes a relatively small number of scientific articles and monographs. Most of the research concerns the last decade. However, there are no current studies on the functioning of the ferry sector, the activity of which in the last three years was significantly influenced by changes that occurred in the external environment. The article fills the research gap in the ferry sector studies.peer-reviewe

Development of the ferry and ro-ro industry in an uncertain environment

PURPOSE: The prime objective of the article is to analyse and demonstrate the importance of ferry and ro-ro services as essential links in regional supply chains in the Baltic Sea Region. The detailed objective is to analyse the activities of the operators in selected markets in the face of the necessity to adapt to changing external drivers.DESIGN/METHODOLOGY/APPROACH: To accomplish the objectives, the following research methods were used, literature review, desk research and in-depth analysis. The author conducted also in-depth interviews. Desk research and in-depth analysis were based on the data collected from the ShipPax Information and operators reports. The interviews were carried out with three shipowners, two of them are ferry companies, the latter operates ferries and pure roros.FINDINGS: Research revealed lack of current publications on ferry and ro-ro business activity in the context of dynamic and changing factors influencing the ferry affecting operators during last four years.PRACTICAL IMPLICATIONS: The article emphasizes that there are so many factors that can potentially driver or derail the performance of the ferry industry, at the moment incertitude and caution are the two foremost considerations guiding the forecast. Economic reality will ultimately be the prime factor in the performance of the ferry and ro-ro industry. Current incertitude in the global economic outlook and all its discontents, such as inflation, oil prices and consumer good prices post a threat to the sector.ORIGINALITY/VALUE: The literature researching the ferry shipping is not extensive, it includes a relatively small number of scientific articles. Most of the research concerns the years before COVID-2019 pandemic which has become the first of negative factors. There are few current studies on the functioning of the ferry and ro-ro sectors, the activity of which for the last four years has been significantly impacted by changes that occurred in the external environment. The article fills the research gap in the ferry and ro-ro sector studies.peer-reviewe

Transplantacija spermatogonija kao nova metoda u akvakulturi i konzervaciji riba

Poslednjih godina, primena primordijalnih germinativnih ćelija (primordial germ cells - PGCs) i spermatogonijalnih stem ćelija (spermatogonial stem cells - SSCs) riba je postala veoma značajna zbog razvoja metode transplantacije ovih ćelija. Od kada su Brinster i Avarbock (1994) razvili ovu metodu, ona se uspešno koristi za čuvanje genetskog materijala ugroženih vrsta i u stvaranju novih transgenih linija kod miševa i domaćih životinja. Uvođenje ove metode kod riba predstavlja značajan napredak u oblasti reproduktivne biotehnologije, akvakulture, konzervacione biologije, kao i u razvoju novih transgenih linija različitih vrsta riba. Osnovu ove metode predstavlja transplantacija germinativnih ćelija (PGC, SSC) iz donorskog organizma u organizam primaoca. Najinteresantnija u tom smislu je upotreba nediferenciranih spermatogonija A tipa (Aund) koje imaju sposobnost samoobnavljanja ali i proizvodnje ćelija kasnijih faza spermatogeneze. Postoji takođe nekoliko specifičnih osobina SSC koje ih čine pogodnim za transplantaciju: (1) sposobnost da kolonizuju testis primaoca odakle produkuju donorsku spermu, (2) mogućnost da se nakon transplantacije u primaocu muškog pola razviju u spermatogonije, a u primaocu ženskog pola u oogonije i (3) mogućnost genske manipulacije sa ciljem produkcije transgenih riba (Lacerda i sar., 2010). Prilikom transplantacije SSC, posebna pažnja mora biti usmerena ka izboru vrste donora i primaoca. Najbolje bi bilo da donor i primalac ne budu filogenetski previše udaljeni, kao i da primalac ima kratak reproduktivni ciklus i manje dimenzije tela kako bi ekonomski bio pogodniji za gajenje. Donorska vrsta je obično vrsta za koju postoji određneni interes, bilo ekonomski, naučni ili konzervacioni. Tokom transplantacije, kompatibilnost između primaoca i donora može biti ograničavajući faktor u uspehu samog procesa. U najgorem slučaju, primalac, usled imune reakcije, može u potpunosti odbaciti transplantirano tkivo ili ćelije. To je najčešće slučaj ukoliko se vrši transplantacija SSC iz odraslog donora u odraslog primaoca. Kako bi se izbegao problem izazvan transplantacijom između dve odrasle jedinke, koristi se prednost ontogenije primaoca, posebno ontogenije njegovog imunog sistema, tako što se za primaoca koriste embrioni ili larve. Ovi stadijumi kod riba nemaju razvijen imuni sistem niti diferencirane T-ćelije (Takeuchi et al., 2003; Yoshizaki et al., 2011) te s toga nemaju mehanizam pomoću kojeg bi odbacili donorsko tkivo. Takođe, lakše je blokirati razvoj endogenih primordijalnih germinativnih ćelija kod larvi, nego ukloniti SSC iz već razvijenih gonada kod odraslog donora. Pored odabira odgovarajuće vrste donora i primaoca, neophodno je na pravi način izolovati specifične ćelije koje treba da budu transplantirane. Ovaj proces je donekle jednostavniji kada je u pitanju tansplantacija PGC s obzirom na njihov daleko manji broj u odnosu na spermatogonije i na to da one još uvek nisu potpuno razvijene u gonadama. S druge strane, SSC su dobro razvijene u gonadama i najčešće zauzimaju karakteristično mesto unutar pojedinačnih niša u testisu specifičnih za tu vrstu ćelija. Prilikom izolacije nediferenciranih spermatogonija A tipa iz testisa odrasle jedinke, veome je bitno voditi računa od morfologiji tih ćelija kao i specifičnim markerima pomoću kojih ih je moguće razlikovati od ostalih tipova spermatogonija (Adiff, B), spermatocita i spermatida. Osnovne histološke metode u kombinaciji sa imunohistohemijom, in situ hibridizacijom ili in situ PCR metodom se mogu koristiti za identifikaciju spefifičnih molekularnih markera (proteina ili RNK) u ćelijama unutar ćelijskih niša i koji se u daljem toku rada mogu koristiti za izolaciju određenih ćelija. Pre transplantacije PGC ili SSC, neophodno je izolovati željene ćelije iz donorskog tkiva. Nakon multienzimske razgradnje tkiva testisa, ćelije se izoluju na osnovu njihove morfologije i veličine i/ili specifičnih molekularnih markera zbog kojih čitav proces može biti species-specifičan. Kombinacija transplantacije PGS i SSC sa krioprezervacijom daje dodatni značaj ovoj metodi s obzirom da još uvek ne postoji optimizovan protokol za uspešnu krioprezervaciju jaja i embriona riba, pre svega zbog prisustva velike količine žumanceta i masti. Krioprezervacija ćelija kao što su PGS i SSC, koje imaju mogućnost da produkuju spermatozoide ili oocite u zavisnosti od pola jedinke primaoca, ima izuzetno veliku perspektivu primene u konzervacionoj biologiji i akvakulturi. Istraživanja su pokazala da krioprezervirane SSC nakon odmrzavanja i transplantacije u telo primaoca mogu proizvesti spermatozoide i oocite donorske vrste (Kobayashi et al., 2007). Na taj način, čuvanje gameta nije neophodno jer krioprezervacijom germinativnih ćelija i njihovom transplantacijom, moguće je dobiti gamete oba pola.In recent years, the importance of manipulations of primordial germ cells (PGCs) and spermatogonial stem cells (SSCs) in fish has drastically increased due to development of transplantation method of these cells. Since its development by Brinster and Avarbock (1994), this method has been successfully used in the preservation of genetic material of endangered species and in the creation of new transgenic lines of mice and farm animals. Introduction of this method in fish leads to advances in reproductive biotechnology, aquaculture, development of new transgenic lines and conservation biology of fish. The base of this method lies in the transplantation of the germinative cells (PGCs, SSCs) from donor organism into recipient organism. Undifferentiated spermatogonia type A (Aund) which have the ability of self-renewal are the most interesting for transplantation since they have the ability of self-renewal, but can also produce later stage cells. There are several advantages of using SSCs in transplantation process: (1) the capability of SSCs to colonize the testis of the recipients where they are able to produce donor-derived sperm, (2) plasticity in development since SSCs can develop into spermatogonia in male recipients and oogonia in female recipients and (3) the possibility of genetic manipulation in SSCs in order to produce transgenic fish (Lacerda et al., 2010). When transplanting SSCs, special attention must be given to the choice of donors and recipients species. It is best that donor and recipient organisms are phylogenetically not too distant, that recipient organisms have a short reproductive cycle and that they are small for a more economic rearing. Donor species are usually species which attract certain interest, whether its an economic, scientific or conservation interest. During transplantation, compatibility between recipient and donor may be a very limiting factor in transplantation success. In the worst-case scenario, recipients may completely reject the transplanted tissue or cells due to immunological reaction. This is especially the case when transplanting SSCs isolated from adult donors into adult recipients. In order to evade the problems caused by adult-adult transplantations, scientists have taken advantage of the ontogeny of recipients, mainly the ontogeny of their immune system, and used embryos and larvae as recipients. Embryos and larvae do not have a developed immune system nor differentiated T-cells (Takeuchi et al., 2003; Yoshizaki et al., 2011), therefore they do not have mechanisms to reject the donor tissue. Furthermore, it is easier to knock-out larval endogenous PGCs than to deplete SSCs from already developed gonad. Apart from choosing the right donor and recipient organisms, it is necessary to isolate specific cells that need to be transplanted. This is to some extent easier when transplanting PGCs, since there are fewer of them than SSCs, and they have not yet fully developed inside the gonads. On the other hand, SSCs are well developed inside the gonads and usually take their specific place within the spermatogonial stem niche. When isolating undifferentiated spermatogonia type A from adult testis, special attention must be given to their morphology and specific markers that distinguish them from other types of spermatogonia (Adiff, B), spermatocytes and spermatids. Basic histology may be coupled with immunohistochemistry, in situ hybridization or in situ PCR which would enable the identification of specific molecular markers within the cells of the niche (proteins or RNA). All this data can be further used in isolation of particular cells. Prior to transplantation, PGCs and spermatogonia need to be isolated from the donor tissue. After multi-enzymatic digestion it is possible to isolate cells based on their morphology and size, and/or specific molecular markers and the whole process can be species-specific. A great advantage of transplantation of PGCs and SSCs is that this method can be very well combined with cryopreservation. There are still no optimized protocols for cryopreservation of fish eggs and embryos, mostly due to presence of large amount of yolk and fat. Since PGCs and SSCs can develop into both sperm and eggs, cryopreservation of these cells could have a great perspective in conservation biology but also in aquaculture. Studies have shown that frozen/thawed SSCs transplanted into recipients give rise to potent donor sperm and eggs in the recipients (Kobayashi et al., 2007). In this way, there is no need to conserve both sperm and eggs since successful cryopreservation of germ cells can give rise to both sperm and eggs after transplantation

The cost of hosting a ferry port : assessing Baltic ferry ports’ negative impact on urban areas and their strategies to mitigate it

Purpose: The purpose of the article is to assess the negative impact of the leading Baltic ferry ports on the urban areas where ferry services are provided, as well as the strategies adopted to mitigate this impact. Design/Methodology/Approach: Several research methods were applied: literature review, data exploration method, desk research and comparative analysis. As this is a pilot study, the comparison is limited to: (a) the ferry ports with the largest turnover of wheeled cargo units; (b) selected criteria i.e., location, access infrastructure, investments in modern eco-friendly solutions. Findings: (1) almost all leading ferry ports within the BSR have developed solutions aimed at reducing the negative impact of their cargo operations on the port city and environment; (2) some ferry ports have actively responded to the IMO's call to cooperate with shipowners subsumed in Resolution MEPC.323(74). Practical Implications: This study allows to highlight the best practices to minimize the negative impact of ferry ports on urban areas, as well as indicate examples of effective cooperation with ferry operators in the BSR, which can be a model for other ferry ports. Originality/Value: So far, no research has been conducted on the activities undertaken by the ferry terminals to eliminate the externalities of their activities, which causes a research gap in this area.peer-reviewe

Indeks efikasnosti mresta kao alatka za istraživanje i proizvodnju u akvakulturi

Intenzivno gajenje u akvakulturi je vrsta proizvodnje koja zahteva strogu kontrolu celog proizvodnog procesa. Ovo takođe važi za protokol reprodukcije, koji predstavlja prvi korak u intenzivnoj akvakulturi. Efikasan protokol za reprodukciju je obično zasnovan na jednom broju veoma detaljnih eksperimenata, gde se svi faktori odgovorni za efikasnost mresta proveravaju. Međutim, glavna slaba tačka ovog procesa je ta što su zaključci o efikasnosti pojedinačnih protokola zasnovani na kratkoročnim ekperimentima, čiji su glavni indikatori preživljavanje embriona, stopa izleganja ili uopšteni kvalitativni parametri ranih stupnjeva larvi. Cilj ove studije je da proveri da li specijalno dizajniran indeks efikasnosti mresta (koji predstavlja broj mlađi proizveden u odnosu na jedinicu težine ženki) može da pokaže značajne razlike i slabosti najčešće korišćenih markera za kvalitet jaja, koji su indikatori efikasnosti mresta. Izabrana vrsta za model bio je Evroazijski grgeč, koji je danas jedan od najboljih kandidata za gajenje u intenzivnom sistemu u slatkim vodama. Ribe su, u toku jeseni uzete iz zemljanog ribnjaka. Riba je bila izložena hladnim vremenskim uslovima u periodu od 40 dana. Ženke su zatim, kada je temperatura vode ponovo dostigla 10°C, nasumično raspodeljene u 6 tretmana (n=10 za svaku grupu). Svaka grupa bila je podvrgnuta različitim protokolima stimulacije hormona sa lososovim GnRHa (10, 25, 50 i 100 µg kg-1 u toku prvog ubrizgavanja i sa100 µg kg-1 u toku drugog, sedam dana posle prve aplikacije). Nakon toga, ribe su stavljene u odvojene tankove od 300 l. Posle drugog ubrizgavanja, temperatura je podignuta na 12°C a svakom tanku dodato je 10 muških jedinki (koje su 4 dana ranije primile injekciju hCG u dozi od 500 IU kg-1). Riba je ostavljena da se spontano mresti. Jaja su sakupljana u narednih 10 dana i inkubirana na 14°C. Stopa preživljavanja embriona ustanovljena je u stadijumu očnog mehura. Posle izvaljivanja larve grgeča su gajene (iz svake grupe odvojeno) prateći isti protokol u toku od 48 dana. Larve su prvo hranjene sveže izvaljenim Artemia nauplii. 28og dana, gajene larve su nasilno odviknute i prebačene (bez uporedog hranjenja) na komercijalnu hranu. Ustanovljena je stopa preživljavanja mlađi iz svake grupe posle odvikavanja i ukupna dužina tela (TL, mm). Izračunat je i indeks efikasnosti mresta (SEI) za svaku grupu, i on predstavlja broj odviknutih riba dobijenih od 1 kg ženki. U kontrolnoj grupi 1 (koja je dva puta tretirana placebom) ovulacija se nije desila. U kontrolnoj grupi 2, dve ribe su ovulirale. Primena procesa u nekoliko ponavljanja izazvala je ovulaciju u 40 i 60%. Stopa preživljavanja embriona kod sakupljenih jaja bila je najniža u kontrolnoj grupi II. Među ostalim grupama zabeležena je slična stopa preživljavanja embriona. Nije bilo razlika među izlegnutim larvama, ako se uzme u obzir efikasnost punjenjaribljeg mehura kao i krajnja TL proizvedene ribe. Najniže SEI vrednosti zabeležene su u kontrolnoj grupi II. Najviše SEI vrednosti zabeležene su kod ribe koja je inicijalno tretirana sa 10 i 25 µg kg-1. Rezultati ove studije pokazuju da je SEI vrednost jako dobar i siguran indicator koji dozvoljava pouzdanu verifikaciju reproduktivnih protokola. Međutim, čini se da broj proizvedenih larvi sa napunjenim mehurom takođe može da posluži kao dobar indikator kvaliteta mresta. Ovakav indikator bi načinio process verifikacije efikasnosti reproduktivnih protokola mnogo kraćim i manje napornim, nego što se to ranije mislilo. Takođe, rezultati ove studije pokazuju da ponavljana primena GnRHa može da poboljša mrest izvan sezone. Međutim, potrebno je raditi na optimizaciji doza i intervalima u kojima se daju injekcije da bi se proverila korisnost ovog procesa

Veštaško razmnožavanje i reproduktivne osobine čikova (Misgurnus Fossilis)

U našem istraživanju je dvanaest ženki i osam mužjaka čikova veštački reprodukovano pre sezone mresta. Riba je uneta u laboratorijske tankove u rano proleće i ženke su tretirane sa 10 mg/kg telesne težine sa CP (ekstrakt hipofize šarana), dok su mužjaci hipofizirani sa 5mg/kg telesne težine radi izazivanja ovulacije i spermijacije. Ženke su ovulirale u narednih 18 do 24 časa i posle istiskivanja jaja su bila oplođena. Vrednosti pseudogonadosomatskog indeksa PGSIkod 4 ženke veoma su varirale (3.6 – 22.2%), stopa oplođenja je varirala od 30.34 do 93.81 % posle 24 časa od oplođenja. Tri dana po oplođenju larve su se izvalile (14.84-91.8%) i započele sa prvom egzogenom hranom šestog dana. Čikov se može razmnožavati kao i šaranske vrste u mrestilištima, jedina poteškoća je mala količina gameta. Veštačko razmnožavanje i uzgoj larvi može da pomogne u značajnom jačanju populacija, tako da bi bila moguća repopulacija već redukovanih populacijaii stvaranje novih staništakoji odgovaraju ovoj vrsti. Vijabilne larve iz interspecijske hibridizacije su se izlegle i na osnovu njihove morfologije mlađ nije ličila na hibride, što bi moglo da ukaže na sposobnost aseksualnog razmnožavanja. Genetička analiza nije pokazala genom mužjaka kod mlađi. F1R1 potomci su bili 50% tetraploidi (4n=100)i 50 % heksaploidi (6n=150). Ovo je prvi rezultat stvaranja heksaploida (broj hromozoma 150) čikova u laboratorijskim uslovima

Gajenje karaša (Carassius carassius) u ribnjacima

Uzgoj juvenilnih jedinki karaša (C. carassius) analiziran je u pet ribnjačkih objekata veličine 100 m2. Karaš je gajen u monokulturi u dva, dok je sa linjakom gajen u bikulturi u tri ribnjačka jezera. Stopa preživljavanja karaša u monokulturi iznosila je 21.15±6.86 %, a u bikulturi 47.07±16.86%. Kod linjaka je zabeležena veca stopa preživljavanja (69.33±16.76) i brži rast u odnosu na karaša. Iako je prema dobijenim rezultatima teško proceniti razlike između uzgoja u monokulturi i bikulturi, može se zaključiti da linjak nije značajan kompetitor karašu

Vitrifikacija mleča grgeča (perca fluviatilis)

Vitrifikacija je proces dovođenja vode ili rastvora u čvrsto stanje, odnosno u amorfno ili staklasto stanje koje može da se dostigne veoma brzom hlađenjem (106-1010 °C/s). Nedavno je objavljeno nekoliko istraživanja o vitrifikaciji mleča različitih vrsta riba, međutim nema dostupnih informacija o vitrifikaciji mleča grgeča (Perca fluviatilis). Mužjaci grgeča su uzorkovani 6 dana posle hormonske injekcije (250 IU kg-1 hCG). Evaluirana je pokretljivost spermatozoida pomoću sistema kompjuterske analize sperme CASA. Za process vitrifikacije mleč je razblažen modifikovanim Tanaka ekstenderom na finalni odnos 1:5 (sa krioprotektantima). Posle preliminarnih testova sa kombinacijom metanola i propilen glikola (PG) u različitim koncentracijama, odlučeno je da se koristi 15% metanola i 15 % PG (ukupno 30% krioprotektanata). Suspenzija mleča je ubačena direktno u tečni azot bez prethodnog hlađenja u njegovoj pari. Za sve eksperimente vitrifikacije za hlađenje su korišćene cevčice Cryotop (Kitazato-Dibimed, za 2 µl rastvora). Za fertilizacioni test su prikupljena jaja ženki grgeča. Vitrifikovane Cryotop cevčice otopljene su direktno u 10 µl rastvora za aktivaciju (50 mm NaCl) u petri šoljama koje su sadržale jaja. Svež mleč služio je za kontrolu. Oplođena jaja su inkubirana u plivajućem sistemu. Izvedena su 3 ogleda da bi se utvrdio odgovarajući broj cevčica Cryotop za svaku seriju jaja: 1, 6 i 18 cevčica Cryotop je isprobano za svaku seriju jajnih ćelija. U 2 µl rastvora mleča jedne Cryotop cevčice bilo je oko 0,33 µl mleča. Na osnovu stepena oplođenja u tri ogleda može se zaključiti da povećanje broja Cryotop cevčica pojačava stepen oplođenja. Dalja sitraživanja su neophodna da bi se razvio metod vitrifikacije sa većim preživljavanjem larvi posle oplođenja vitrifikovanim mlečom. Takođe je potrebno ispitati stepen izvaljenih embriona iz ogleda sa vitrifikovanim mlečom, kao i potencijalni uticaj vitrifikacije na larve, pre svega na deformitete i morfološke promene