Żywność funkcjonalna i nutraceutyki w profilaktyce chorób cywilizacyjnych

Prevention is a key element of existence societies and quality of life. In this the most important role played health oriented foods, especially functional foods and nutraceuticals. Functional food is a food with a conventional form, which has been proven beneficial effect on the improvement of the health and improve the well-being and / or reduction of risk of diseases. Nutraceuticals are biologically active ingredients, which have a document-ed health benefits through their participation in metabolic processes.The essential value of nutraceuticals is their natural origin. Thus, nutraceuticals are biosubstances or their preparations deriving from raw materials of animal, plant and biotechnological products, which have been prepared (isolated) using innovative technologies. Among the most commonly used and most recognized raw materials for the production of nutraceutical may be mentioned including: eggs, colostrum, apiculture products, extracts of plants, including herbs, fruits, etc.Nutraceuticals market is developing very dynamically. Among many Polish products may be mentioned: Colostrynin (bio-peptides extract of colostrum) used in the prevention of Alzheimer’s disease, Ovophospholipids from yolk rich in n-3 fatty acids and vitamins used in the development of natural immunity and preventing many diseases, aronia prepa-rations (used in the prevention of heart disease) and also a range of herbal preparations.Zdrowie publiczne, w tym profilaktyka, staje się kluczowym elementem egzystencji spo-łeczeństw i jakości życia. Najważniejszą rolę odgrywa żywność prozdrowotna, zwłaszcza żywność funkcjonalna i nutraceutyki. Żywność funkcjonalna jest to żywność o postaci konwencjonalnej, której udowodnio-no korzystny wpływ na: poprawę stanu zdrowia, poprawę samopoczucia i/lub zmniejszenie ryzyka chorób. Może obniżać ryzyko choroby, wpływając na poprawę jakości życia. Nutraceutyki są to składniki biologicznie aktywne, które mogą występować w żywności funkcjonalnej lub oddzielnie, wywierające udokumentowany i korzystny wpływ na zdrowie poprzez ich udział w procesach metabolicznych. Zasadniczą cechą nutraceutyków jest ich naturalne pochodzenie. Zatem, nutraceutyki to biosubstancje lub ich preparaty wywodzące się z surowców pochodzenia zwierzęcego, roślinnego i biotechnologicznego, które zostały wytworzone (wyizolowane) z zastosowaniem innowacyjnych technologii. Wśród najczęściej stosowanych i najbardziej rozpoznanych surowców do wytwarzania nutraceutyków można wymienić m.in.: jaja, siarę, produkty pszczelarskie, ekstrakty roślin, w tym zioła, owoce itp. Rynek nutraceutyków rozwija się bardzo dynamicznie. Wśród szerokiej palety polskich nutraceutyków można wymienić: colostryninę (ekstrakt biopeptydów siary), stosowaneą w profilaktyce choroby Alzheimera, ovofosfolipidy żółtka bogate w n-3 kwasy tłuszczo-we i witaminy stosowane w rozwijaniu naturalnej odporności i regeneracji organizmu po przebytych chorobach, preparaty aroniowe stosowane w profilaktyce chorób serca oraz całą gamę preparatów ziołowych. Szczególnie interesujące są mieszanki nutraceutyków i ich interakcje, zwłaszcza na nośniku żywności funkcjonalnej

Znaczenie nawłoci (Solidago) w fitoterapii

Nawłoćń jest rośliną kwiatową rozpowszechnioną w Europie i w Ameryce Północnej. Ziele nawłoci używane jest jako środek moczopędny, przeciwskurczowy, przeciwbólowy i przeciwzapalny w schorzeniach układu moczowego. Bywa też stosowany w profilaktyce kamicy układu moczowego

Barriers of the introduction to the practice of modern techniques and technologies in agri-food sector

Po odejściu od gospodarki centralnie planowanej, która z perspektywy sektora rolno-spożywczego w Polsce była raczej gospodarką ustawicznych niedoborów, nastąpiło przesunięcie priorytetów od „więcej, lepiej, taniej” do wymagań gospodarki rynkowej. Gwałtownie wzrosło wówczas znaczenie jakości produkcji, marketingu. Te działania spowodowały zwiększone zapotrzebowanie w sektorze rolno-spożywczym na nowe technologie przy zastosowaniu nowoczesnych technik wytwarzania, co pozwalało na uzyskanie produktu zgodnego z oczekiwaniami rynku i bezpiecznego dla konsumenta. Jednak nie wszystkie ogniwa triady „nauka – oświata – doradztwo” wspierające sektor rolno-spożywczy, w jednakowym stopniu dostosowały się do współczesnych reguł konkurencji. W artykule przedstawiono występujące w Polsce bariery wprowadzenia do praktyki w sektorze rolno-spożywczym nowoczesnych technik i technologii. Przedstawiono również propozycje usuwania barier w systemie wdrażania innowacji, których wyeliminowanie powinno przyczynić się do efektywnego rozwoju rolnictwa, rynków rolnych, przetwórstwa i dostosować sektor rolno-spożywczy do oczekiwań rynku i konsumentów.After withdrawal from the centrally planned economy which from perspective of agrifood sector in Poland was rather an economy of constant shortages, followed transfer of priorities from „more, better, cheap” to requirements of market economy. Violently increased then the meaning of quality of production and marketing. These activities caused enlarging application in agri-food sector on new technologies at use of modern techniques of production, what allowed obtainment of consistent product with expectations of market and safe for consumer. However not all links of the triad „the science - the education - the advisory” supporting the agri-food sector, in the similar degree adjusted to present rules of competition. In presented article barriers in introduction to practice to agri-food sector of modern techniques and technologies occurring in Poland. It was also presented proposals of elimination of barriers in the system of innovation initiation whose elimination should contribute to effective development of agriculture, agrimarkets, processing and adapt the agri-food sector to expectations market and consumers

Unsaturated Fatty Acids Supplementation Reduces Blood Lead Level in Rats

Some dietary factors could inhibit lead toxicity. The aim of this study was to evaluate the effect of dietary compounds rich in unsaturated fatty acids (FA) on blood lead level, lipid metabolism, and vascular reactivity in rats. Serum metallothionein and organs’ lead level were evaluated with the aim of assessing the possible mechanism of unsaturated FA impact on blood lead level. For three months, male Wistar rats that were receiving drinking water with (100 ppm Pb) or without lead acetate were supplemented per os daily with virgin olive oil or linseed oil (0.2 mL/kg b.w.) or egg derived lecithin fraction: “super lecithin” (50 g/kg b.w.). Mesenteric artery was stimulated ex vivo by norepinephrine (NE) administered at six different doses. Lecithin supplementation slightly reduced pressor responses of artery to NE. Lead administered to rats attenuated the beneficial effect of unsaturated FA on lipid metabolism and vascular reactivity to adrenergic stimulation. On the other hand, the super lecithin and linseed oil that were characterized by low omega-6 to omega-3 ratio (about 1) reduced the blood lead concentration. This effect was observed in lead poisoned rats (p<0.0001) and also in rats nonpoisoned with lead (p<0.05)

Assessment of Macro-, Micro-, Trace, and Ultratrace Element Concentration in Green-Legged Partridge Hens’ Eggs from a Free-Range System

The goal of this research was to determine the concentration of macro-, micro-, trace, and ultratrace elements in egg albumen and yolk of Green-Legged Partridge (GLP) hens (Polish native breed) maintained in a free-range system. The hens received two feed mixtures (FM), which differed in mineral content (Gr-1 and Gr-2). Analyses of 57 chemical elements were performed using inductively coupled plasma spectroscopy by ICP-OES and ICP-MS techniques. FM from Gr-2 were characterized by a significantly (p < 0.05 or 0.01) higher concentration of macro- and microelements (Al, Ba, Ca, K, P, S, Si) than that from Gr-1. Among the trace and ultratrace elements there were significantly higher levels of Co, Cr, Li, Nb, Ni, Pb, Ru, Sn, and Zr, and significantly lower levels of Cs, Pd, and Te in Gr-2 compared with Gr-1. Egg albumen from hens from the Gr-2 group contained a significantly higher Ba concentration. In the case of trace and ultratrace elements, significantly greater Au, Co, Cr, Mo, Nb, Ru, and Se, and less As were recorded in the albumen from Gr-2. No significant differences were observed in the concentrations of macro- and microelements in the egg yolk. Among the examined trace and ultratrace elements, substantial differences were observed in the level of Co, Cr, Ni, Se, Sn, and Y (more in Gr-2), and Au, Hf, Hg, Nb, Nd, and Rb (less in Gr-2). Only in the case of Co and Cr concentrations in the feed (Gr-2) was a significant increase found in the albumen and yolk. Gr-2 also showed a significantly greater concentration of Ba, Nb, and Ru in the albumen, and Ni and Sn in the yolk

The use of serine protease from Yarrowia lipolytica yeast in the production of biopeptides from denatured egg white proteins

Deriving non-conventional enzymes from cheaper sources than those used for commercially available enzymes may result in the production of hydrolysates with beneficial features, while drastically reducing the cost of hydrolysis. This is especially significant for enzymatic hydrolysis as a method of protein waste utilization. We have previously described the ability of non-commercial serine protease from Yarrowia lipolytica yeast to produce/release bioactive peptides from egg white protein by-products (EP). The enzymatic hydrolysis of EP was carried out for 24 h using the serine protease at an enzyme: substrate ratio of 1:30 (w/w). The obtained hydrolysate was characterized by protein degradation of 38% and also exhibited an antioxidant and cytokine-inducing activity. The isolation procedure (ultrafiltration and RP-HPLC) of bioactive peptides from the EP hydrolysate provided peptide fractions with significant antioxidant and ACE inhibitory activities. Three homogeneous and three heterogeneous peptide fractions were identified using MALDI-TOF/MS and the Mascot Search Results database. The peptides, mainly derived from ovalbumin, were composed of 2-19 amino-acid residues. We have thus demonstrated a novel ability of serine protease from Y. lipolytica to release biopeptides from an EP by-product