Stromboli – the best place to actively learn and understand the behavior of an active volcano and its processes // Stromboli – najlepsze miejsce do poznania aktywnego wulkanu i zrozumienia procesów wulkanicznych

Basaltic volcanism, a dominant mode of volcanic activity on Earth, occurs as explosive eruptions, resulting from the exsolution of magmatic gases and is exhibited by Strombolian and Hawaiian types. Strombolian activity takes its name from frequent, small-scale explosions of the Stromboli Volcano, which was formed within the Aeolian Islands, north of Sicily. This paperpresents the volcanic structure and features of its activity, based on the results of numerous studies carried out during the last 15 years. In the intention of the authors, this educational presentation would be an incentive to make a decision to travel to Stromboli and see its present-day activity and its effects from just a few hundred meters. To have a safe experience and to avoid accidents and injuries, the tourists need to have sufficient up-to-date information, before they embark on their adventure.//Wulkanizm bazaltowy (dominujący typ aktywności wulkanicznej na Ziemi), który jest związany z ekshalacją gazów pomagmowych, ma charakter eksplozywnych erupcji określanych mianem typu hawajskiego i strombolijskiego. Aktywność strombolijską charakteryzują częste, niewielkiej objętości wybuchy, które występują m.in. na czynnym wulkanie Stromboli, znajdującym się w łuku Wysp Liparyjskich (Eolskich), na północ od Sycylii. W artykule przedstawiono budowę wulkanu, jego działalność i przyczyny tej działalności na podstawie wyników licznych badań, przeprowadzonych w ciągu ostatnich 15 lat. W intencji autorów przedstawione w sposób możliwie prosty informacje, zdjęcia i ryciny tego wulkanu mają być materiałem edukacyjnym i jednocześnie zachętą do podjęcia decyzji o podróży, żeby z odległości kilkuset metrów móc samemu zobaczyć erupcje wulkaniczne. Aby poznawanie wulkanu było bezpieczne, turyści powinni zapoznać się z aktualnymi informacjami o warunkach panujących na ścieżkach turystycznych

Nauczanie geografii regionalnej Polski a przełamywanie stereotypowego... postrzegania regionu i miasta na przykładzie konurbacji górnośląskiej oraz Łodzi

Economics of Upper Silesian conurbation and Łódź region were deeply changed by Poland’s economic reform. Employment in industry decrease at the expense of services sector. Traditional sectors of industry were limited or completely reduced. Mining and steelworks sectors were touched by this process In Upper Silesian region while in Łódź it was textile sector. Contemporary metropolization is causing further changes, also in landscape. In cities of Upper Silesian conurbation old mining areas has been changed into modern cultural, services and recreation areas. Old textile factories in Łódź are getting new functions during revitalization. Industrial traditions as a part of local heritage became crucial for growth of postindustrial tourism.W konurbacji górnośląskiej oraz w Łodzi w wyniku transformacji gospodarczej zaszły diametralne zmiany gospodarcze. Uwidaczniają się one w strukturze zatrudnienia oraz w strukturze produkcji. Wzrosło zatrudnienie w usługach, a zmalało w przemyśle. Tradycyjne działy przemysłu uległy znaczącemu ograniczeniu lub zanikły. W miastach konurbacji górnośląskiej dotyczy to przede wszystkim górnictwa węgla kamiennego i hutnictwa, a w Łodzi – włókiennictwa. Dalsze zmiany, również krajobrazowe zachodzą w efekcie metropolizacji i rozwoju funkcji metropolitalnych. W miastach Metropolii Śląsko-Zagłębiowskiej, na terenach pokopalnianych powstały nowoczesne kompleksy usługowe, kulturalne oraz rekreacyjne. W Łodzi część dawnych fabryk włókienniczych również dostosowano do nowych funkcji. Dawne tradycje przemysłowe stały się elementem dziedzictwa kulturowego i przyczyniły się do rozwoju turystyki postindustrialnej

Activation of students through the project of the geographical and sightseeing tour “Żuławy Wiślane – known and unknown” in the seventh primary school class

W artykule przedstawiono projekt wycieczki geograficzno-krajoznawczej, która łączy edukację geograficzną z krajoznawstwem. Na tym przykładzie oparto tezę, że metoda projektu geograficzno-krajoznawczego inspiruje i aktywizuje uczniów do zdobywania wiedzy poprzez entuzjazm i pasję poznania. To powoduje, że uczeń podejmuje rolę odkrywcy, a podczas wycieczki, jako geograf i przewodnik, dzieli się wiedzą i objaśnia walory i atrakcje turystyczne. Projekt poszerza i pogłębia wiedzę z zakresu geografii regionalnej oraz historii Polski. Jego realizację przewidziano w klasie siódmej szkoły podstawowej, podczas zajęć pozalekcyjnych w ramach pracy w szkolnym kole geograficznym lub klubie krajoznawczo-turystycznym.The article presents project of the geographical-sightseeing tour, that connects geographical education with sightseeing (knowledge of one’s country). On this example the thesis was verified, that geographical-sightseeing project methodology inspires and activities students to acquire knowledge through enthusiasm and passion of learning. This encourages students to take on the role of explorer, and during the tour to share their knowledge as well as to explain tourist values and attractions as a geographist and a tour guide. Project expands and improves knowledge in the range of regional geography and history of Poland. Its implementation was envisaged in the 7th grade of primary school during extracurricular activities such as geography club or sightseeing-tourism club

Nowe Guty – a village in the tourist space of the Śniardwy Lake. The study of the relationship between the development of tourism and the and the cultural landscape

Celem publikacji jest przedstawienie Nowych Gut jako mazurskiej wsi turystycznej oraz zmian zachodzących w krajobrazie kulturowym tej wsi, spowodowanych rozbudową infrastruktury turystycznej, w związku z rozwojem funkcji turystycznej. Metodyka pracy oparta została na inwentaryzacji infrastruktury turystycznej, dokumentacji fotograficznej krajobrazu kulturowego Nowych Gut, opracowaniu dokumentacji kartograficznej infrastruktury turystycznej (z wykorzystaniem OSM i QGIS) oraz wywiadach z mieszkańcami wsi. W latach 20. XX w. Nowe Guty znane były jako atrakcyjne letnisko nad Śniardwami. Turyści mogli tam dojechać pociągiem i korzystać z noclegów w dwóch gospodach. Intensywny rozwój funkcji turystycznej nastąpił po 1990 r. Obecnie jest to wieś turystyczna z dobrze rozwiniętą bazą noclegową. W przestrzenni turystycznej Śniardw wyróżnia ją krajobraz kulturowy, którego elementem jest historyczny układ ruralistyczny wsi mazurskiej kształtowany od poł. XV w. Nowe Guty są wsią typu ulicówka, z charakterystyczną zabudową z wykorzystaniem polodowcowych otoczaków i głazów narzutowych. Infrastruktura turystyczna nie zatarła tych cech. Nowe pensjonaty wkomponowano w krajobraz wsi. Pokoje gościnne urządzono w zaadaptowanych na ten cel dawnych oborach i stodołach. Na obrzeżach historycznej części wsi budowane są domy letniskowe i tzw. drugie domy, jako miejsca rekreacji i wypoczynku świątecznego. Krajobraz turystyczny Nowych Gut odzwierciedla tradycję miejsca, ponieważ zapisany jest w nim historyczno-kulturowy rozwój tej wsi, jest efektem relacji człowiek-turysta–przestrzeń geograficzna w aspekcie przyrodniczym oraz kulturowym. Jest to krajobraz harmonijny i zrównoważony.Purpose of this paper is to describe Nowe Gusty as a Masurian tourist village and changes occuring in its cultural landscape caused by touristification. Methods were based on mapping of tourist infrastructure, photography documentation and interviews with local citizens. In 1920’s Nowe Guty were well known as a summer tourist destination near Lake Śniardwy. Village had regular train connection and two guesthouses. After 1990 dynamic growth of tourist infrastructure occurs. Nowadays Nowe Gusty is a village with well developed tourists’ infrastructure. In Lake Śniardwy toursists area Nowe Guty can be distinguished with its rural settlement layout of Masurian village developed since XV century. It is typical linear settlement with glacial erratics present in local architecture as a building material. Modern built guesthouses match the local architecture. Many old barns are adapted as a tourists accommodations. New summer houses are built on outskirts of historical settlement. Tourists landscape of Nowe Guty reflects tradition of the place and changes of cultural landscape caused by relation of human (tourists) and place. It is sustainable and harmonious relation

Dziedzictwo starożytnego Rzymu jako motyw turystyki kulturowej w autorskim szlaku w Nadrenii

This article pertains to the heritage of the ancient Rome in the Western European cities as a theme of cultural tourism. The main objective is to describe this heritage and to present it as a tourist value of particularly high historical and cultural worth. The main goal is to develop the authors’ concept of a cultural heritage route named the Rhineland Route of the Roman Civilization that includes 11 cities where 30 selected monuments of legacy of the ancient Roman civilization have been depicted. A cartographic method, namely the signature one, has been applied in the article. It was used to mark, among other locations, towns with Roman roots on a map of the Rhineland, showing a proposed route through the ancient Roman monuments. The heritage of the ancient Rome can serve to raise historical and cultural awareness at many levels – from local and regional to international ones. This historical legacy has a real impact on the tourist attractiveness in all the characterised cities, being well-adapted and attractively developed for tourist use.Artykuł dotyczy dziedzictwa starożytnego Rzymu w miastach zachodnioeuropejskich jako motywu turystyki kulturowej. Celem pracy jest charakterystyka tegoż dziedzictwa i ukazanie go jako waloru turystycznego o szczególnie dużej wartości historyczno-kulturowej. Głównym zadaniem jest opracowanie koncepcji autorskiego szlaku dziedzictwa kulturowego „Nadreński Szlak Cywilizacji Rzymskiej”, który na trasie uwzględnia 11 miast, a w nich 30 wybranych zabytków spuścizny cywilizacji starożytnego Rzymu. W artykule zastosowano jedną z metod kartograficznych, sygnaturową. Posłużyła ona m.in. do zaznaczania na mapie miast o rzymskich korzeniach w Nadrenii, jednocześnie pokazując proponowaną trasę przez starożytne rzymskie zabytki. Dziedzictwo starożytnego Rzymu może służyć podnoszeniu świadomości historycznej i kulturowej na wielu poziomach – od lokalnych i regionalnych po międzynarodowe. Dziedzictwo to w scharakteryzowanych w artykule miastach ma realny wpływ na ich atrakcyjność turystyczną, a także jest dobrze przystosowane i atrakcyjnie zagospodarowane do użytku turystycznego

The image of Upper-Silesian conurbation – the challenge of breaking the stereotypes

The paper presents perception of Upper-Silesian conurbation among the students of Tourism and Recreation studies at Pedagogical University in Cracow. Katowice and other cities of the conurbation are changing abandoning developed industrial functions toward metropolitan, including tourist, ones. Research results prove that those actual changes are not followed by enhancement of the image of those cities and change of their stereotypic perception, despite the effort of particular town halls and of the marshal’s office. Katowice is an exception from the other cities of Silesian metropolitan area. In opinion of respondents Katowice is not only an industrial area but also a city with many tourist attractions and places to spend free time. There’s no doubt that Katowicka Strefa Kultury is one of the main reason of that state of affairs.W artykule zaprezentowano postrzeganie miast konurbacji górnośląskiej przez studentów Turystyki i Rekreacji Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Katowice oraz pozostałe miasta konurbacji zmieniają swoje oblicze odchodząc od rozwiniętych funkcji przemysłowych w stronę funkcji metropolitalnych, w tym turystycznej. Wyniki badań pokazują jednak, że te faktyczne zmiany, pomimo wysiłku promocyjnego poszczególnych urzędów miast i urzędu marszałkowskiego, nie przekładają się na poprawę wizerunku tych miast i zmianę stereotypowego ich postrzegania. Wyjątkiem są Katowice. Jest to miasto najbardziej znane respondentom spośród innych miast konurbacji. Dostrzegają w nim atrakcje turystyczne, krajoznawcze oraz możliwość atrakcyjnego spędzania czasu wolnego. Niewątpliwy wpływ na wizerunek tego miasta ma Katowicka Strefa Kultury o ponadregionalnym, a w wielu aspektach międzynarodowym oddziaływaniem

Exploring and describing one’s local area and promoting students’ interest in the region where they live as an inspiration for geographic education

Krajoznawstwo było i jest związane z edukacją, zwłaszcza geograficzną. Krajoznawstwo w szkole utożsamiane jest głównie z wycieczkami, których celem jest poznanie regionu lub kraju ojczystego. Wzbogacanie wiedzy krajoznawczej połączone jest z kształtowaniem postawy patriotycznej. W szczególności odnosi się to małej ojczyzny, jej poznawania oraz działalności krajoznawczej na jej rzecz. Mała ojczyzna jest jednym z edukacyjnych celów szczegółowych nauczania geografii w szkole podstawowej. Temat „Moja mała ojczyzna” przewidziany jest klasie siódmej. W publikacji przedstawiono propozycję realizacji tematu „Moja mała ojczyzna” opartego na WebQueście oraz krajoznawczej interpretacji dziedzictwa małej ojczyzny. Tok WebQuestu składa się z pięciu elementów. Trzem grupom uczniów przydzielone będą trzy zadania, których wynikiem będzie dokumentacja krajoznawcza małej ojczyzny, składająca się z opisu krajoznawczego, mapy oraz krajoznawczych opisów dziedzictwa małej ojczyzny. Jest to zadanie integrujące opis małej ojczyzny z wiedzą nie tylko z zakresu geografii, ale też innych przedmiotów np. biologii, historii, wiedzy o społeczeństwie, j. polskiego, fizyki i chemii. Połączenie zajęć lekcyjnych z krajoznawstwem wyzwala emocjonalny związek ucznia z małą ojczyzną (ojcowizną) i jej dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym, wzbudza ciekawość, chęć poznawania świata, co przekłada się na jego aktywizowanie i kreatywność w edukacji szkolnej.Knowledge of one’s country and region has always been linked with education, especially geographic education and upbringing. In the context of school education, it is mainly associated with school trips that help students get to know their country and region. Broadening one’s knowledge of the local region and of the country is also associated with developing a patriotic attitude. This concerns, in particular, exploring and promoting knowledge of one’s local area. Teaching about the local area is one of the specific goals of geographic education in primary schools, specifically in the 7th grade. The paper proposes a project to teach the “Local area” / “Little homeland” topic using WebQuest and interpretation of the local heritage. The WebQuest consists of 5 elements. Three groups of students will be given three assignments and the outcome of those assignments will be documentation of the local area consisting of a description of the region, a map and a presentation of local heritage. The project combines geographic knowledge with other school subjects, such as biology, history, social knowledge, Polish language, physics or chemistry. Combining theoretical lessons with practical exploration of the region will help develop an emotional bond with the local area and its natural and cultural heritage in students, and itwill stimulate their curiosity and desire to explore the world around them, which, in turn, will make them more active and creative at school

The Influence of Elements of Cultural Heritage on the Image of Destinations, Using Four Polish Cities as an Example

Cultural heritage and its various elements are an important factor that supports the development of tourism in destinations. One of the key factors of a successful destination is its positive image that allows it to effectively attract visitors. This paper investigates the impact of selected elements of material cultural heritage on the image of four Polish metropolitan destinations. The results indicate thathistorical and cultural heritage plays a more significantrole in creating an attractive image of a city than the city’s contemporary and post-industrial facilities. Cities perceived as historical areconsideredas much more attractive to spend free time in than cities predominantly associated with industrial functions. Moreover, the presented research results confirm a relationship between the familiarity of a destination and its positive image. These features have also been observed in previous studies

Kształtowanie kompetencji biznesowych uczniów gimnazjum w świetle opinii nauczycieli na podstawie wyników badań prowadzonych w ramach europejskiego projektu FIFOBI

The paper contains an analysis of the research results conducted among teachers in the research project FIFOBI - “Fit for business: developing business competencies in school”. The study consisted in interviews carried out with teachers of the citizenship subject in six lower secondary schools. The interviews were conducted in a specific situation connected with implementation a new Core Curriculum and new syllabuses for the subject. This paper presents teachers’ opinions regarding: the Core Curriculum for the citizenship subject as well as implementation of chosen syllabuses in relation to business skills development, a ranking of four business competencies that make up the business skills in a broad sense (as economic, social, personal and business competencies related with running your own business) in the process of teaching the citizenship subject, proposals for changes in the Core Curriculum (syllabuses) in the business education, resulting from implementation of their chosen syllabuses, teaching methods, pre-vocational education, evaluation of the educational process and its outcomes across all four competencies

Morfogeneza rynien subglacjalnych i ozów na przykładach z obszarów staroglacjalnych. [W:] Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzedowych, t. VII

Na podstawie danych pozyskanych z prac kartograficznych, opisów wierceń oraz badań geofizycznych, z wykorzystaniem metod geostatystycznych oraz przeprowadzonych w wybranych rynnach obszaru staroglacjalnego badań terenowych, przedstawiono przykłady kopalnych rynien subglacjalnych, sprecyzowano ogólne prawidłowości ich występowania oraz określono ich cechy morfometryczne i materiał wypełnienia