Μεθοδολογία εκτίμησης του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών με εφαρμογή στον πληθυσμό των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα.

Τίτλος: Μεθοδολογία εκτίμησης του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών με εφαρμογή στον πληθυσμό των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών στην Αθήνα. Υπόβαθρο: Η γνώση του μεγέθους του πληθυσμού των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών (ΧΕΝ) είναι απαραίτητη για το σχεδιασμό προγραμμάτων δημόσιας υγείας, την εκτίμηση της κάλυψης των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης καθώς και του φορτίου των λοιμωδών νοσημάτων σε αυτό τον πληθυσμό. Η εκτίμηση είναι δύσκολη, καθώς οι ΧΕΝ θεωρούνται δύσκολα προσεγγίσιμος πληθυσμός (hard-to-reach population). Στην Ελλάδα υπάρχουν εκτιμήσεις σε ετήσια βάση που προκύπτουν από την εφαρμογή της μεθόδου σύλληψης-επανασύλληψης σε δεδομένα χρηστών που προσεγγίζουν προγράμματα θεραπείας για τα ναρκωτικά (εκτιμήσεις Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά). Στόχος της παρούσας διπλωματικής είναι: 1) η ανασκόπηση των μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών, και 2) η εφαρμογή των μεθόδων στην εκτίμηση του μεγέθους του πληθυσμού των ΧΕΝ στην Αθήνα αξιοποιώντας δεδομένα από ενεργούς ΧΕΝ που συμμετείχαν σε πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε στον πληθυσμό στη διάρκεια της επιδημίας HIV την περίοδο 2012-2013. Μέθοδοι: Η μέθοδος που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο για την εκτίμηση του μεγέθους δύσκολα προσεγγίσιμων πληθυσμών είναι η μέθοδος σύλληψης-επανασύλληψης (capturemethod). Ανάλογα με τη διαθεσιμότητα δεδομένων, άλλες μέθοδοι μπορούν να χρησιμο- ποιηθούν συμπληρωματικά όπως η πολλαπλασιαστική μέθοδος (multiplier method). Στην εφαρμογή της παρούσας διπλωματικής, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από το πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ. Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ πραγματοποιήθηκε σε 5 διαδοχικούς κύκλους δειγ- ματοληψίας κατευθυνόμενης από τον αποκρινόμενο (Respondent-Driven Sampling). Οι συμμετέχοντες είχαν ιστορικό ενέσιμης χρήση ναρκωτικών ουσιών τους τελευταίους 12 μήνες και στο πλαίσιο του προγράμματος ελέγχονταν για HIV και συμμετείχαν σε συνέντευξη με δομημένο ερωτηματολόγιο. Χρησιμοποιήθηκαν δύο μέθοδοι για την εκτίμηση του μεγέθους του πληθυσμού-στόχου: 1) η μέθοδος της σύλληψης-επανασύλληψης με πέντε πηγές (οι πέντε κύκλοι του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ) και 2) η πολλαπλασιαστική μέθοδος σε δεδομένα επιπολασμού HIV και αριθμού δηλωθέντων κρουσμάτων HIV. Στη μέθοδο σύλληψης-επανασύλληψης, χρησιμοποιήθηκε λογαριθμογραμμικό μοντέλο για να εκτιμηθεί το μέγεθος του πληθυσμού-στόχου και για να ελεγχθεί η εξάρτηση μεταξύ των πηγών. Για την επιλογή μοντέλου χρησιμοποιήθηκε το Akaike και το Bayesian κριτήριο πληροφορίας. Οι εκτιμήσεις συγκρίθηκαν με τις εκτιμήσεις του ΕΚΤΕΠΝ, όταν αυτό ήταν εφικτό. Για την πολλαπλασιαστική μέθοδο χρησιμοποιήθηκαν τα δηλωθέντα κρούσματα HIV μεταξύ των ΧΕΝ από το 2009 έως το 2013 και ο επιπολασμός της HIV λοίμωξης στον αντίστοιχο πληθυσμό, όπως εκτιμήθηκε από το πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ (ο επιπολασμός του HIV ήταν αμελητέος πριν το 2009). Αποτελέσματα: Ο εκτιμώμενος αριθμός ΧΕΝ με κύρια ουσία χρήσης την ηρωίνη τους τελευταίους 12 μήνες ήταν 4.731 για το έτος 2013 (95% ΔΕ: 4.175–5.287). Ο αριθμός των ΧΕΝ με χρήση τον τελευταίο μήνα ήταν 4.367 (95% ΔΕ: 3.893–4.840) και κυμαινόταν από 4.146 έως 4.325 ανάλογα με τις συμμεταβλητές που συμπεριλήφθηκαν στο μοντέλο. Το συνολικό εκτιμώμενο μέγεθος του πληθυσμού από την πολλαπλασιαστική μέθοδο ήταν 6.964 (95% ΔΕ: 6.455 – 7.559). Σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση από δεδομένα θεραπευτικών προγραμμάτων, η εκτίμηση του αριθμού ΧΕΝ με χρήση τον τελευταίο μήνα το έτος 2013 ήταν περίπου διπλάσια (4.367 έναντι 1.956, αντίστοιχα). Με βάση αυτό το μέγεθος πληθυσμού, η κάλυψη των προγραμμάτων διανομής συρίγγων στην Αθήνα για το 2013 εκτιμάται σε 97 σύριγγες/ΧΕΝ/έτος έναντι 216 σύριγγες/ΧΕΝ/έτος με βάση την εκτίμηση από δεδομένα θεραπευτικών προγραμμάτων. Συμπεράσματα: Η εφαρμογή της μεθόδου σύλληψης-επανασύλληψης στα δεδομένα του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ οδήγησε σε υψηλότερη εκτίμηση του αριθμού των ΧΕΝ με κύρια ουσία χρήσης την ηρωίνη τον τελευταίο μήνα στην Αθήνα σε σχέση με τις εκτιμήσεις που προκύπτουν από δεδομένα χρηστών που προσεγγίζουν προγράμματα θεραπείας για τα ναρκωτικά. Κατά συνέπεια, η κάλυψη των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης στον πληθυσμό αυτό (προγράμματα διανομής συρίγγων και υποκατάστασης με οπιοειδή) αναμένεται να είναι χαμηλότερη και οι ανάγκες για τη μείωση του φορτίου των λοιμωδών νοσημάτων αυξημένες.Title: Methods to estimate the size of hard-to-reach populations with an application to the population of people who inject drugs in Athens. Background: Estimates of the population size of people who inject drugs (PWID) are important for designing public health programs, assessing the coverage of harm reduction services and the burden of infectious diseases. Estimation is difficult, as PWID are a hidden/ hard-to-reach population. In Greece, extant estimates are based on capture-recapture applied yearly to three drug treatment sources (estimation from the Greek Documentation and Monitoring Centre for Drugs). The aims of this thesis are: 1) to review methods for estimating the size of hard-to-reach populations, and 2) to apply these methods to estimate the size of PWID in Athens using data from a community-based program implemented during an HIV outbreak in this population in 2012-2013. Methods: The method used primarily for estimating the size of hard-to-reach populations is capture-recapture. Depending on the availability of data, other methods can be used such as the multiplier method. Data from the ARISTOTLE program were used in the thesis. The ARISTOTLE program was conducted in 5 consecutive Respondent-Driven Sampling (RDS) rounds. Participants had history of injecting drug use in the past 12 months and during the program they were tested for HIV and were interviewed with a structured questionnaire. Two methods for estimating the size of the target population were used: 1) Capture- recapture based on the five RDS rounds of ARISTOTLE program, 2) Multiplier method based on the number of newly diagnosed HIV cases and the estimated HIV prevalence. In the capture-recapture method, a log-linear model was used in order to estimate the target population and to control for dependency among sources. Both the Akaike and the Bayesian information criterion were used for model selection. The resulting estimates were compared with the existing estimates from treatment sources. For the multiplier method, the number of newly diagnosed cases of HIV among PWID reported to the national surveillance system during 2009 to 2013 and the prevalence of HIV infection as estimated by ARISTOTLE program were used (HIV prevalence was negligible before 2009). Results: The estimated number of PWID who reported heroin as the main substance of use during the last 12 months was 4,731 for 2013 (95% CI: 4,175-5,287). The number of persons with injecting drug use in the past month was 4,367 (95% CI: 3,893-4,840) and ranged from 4,146 to 4,325, depending on the covariates included in a model. The total size of the population as estimated by the multiplier method for the period 2009-2013 was 6,964 (95% CI: 6,455 - 7,559). The number of persons with injecting drug use in the past 30 days was two-fold higher compared to the existing estimate from drug treatment data (4,367 versus 1,956, respectively). The coverage of needle and syringe programs in Athens in 2013 is estimated to be 97 syringes/PWID/year when the revised estimate is used as denominator versus 216 syringes/PWID/year based on the existing population size estimate. Conclusions: The application of the capture-recapture method to ARISTOTLE data resulted to a higher estimate of the population size of PWID who injected drugs in the past months in Athens, compared to the existing estimates from drug treatment programs. Consequently, the coverage of harm-reduction programs in this population (syringe distribution and opioid substitution programs) is expected to be lower and needs to reduce the burden of infectious diseases are increased

Assessing the epidemics of hepatitis C and HIV infections and the impact of interventions in a cohort of people who inject drugs in Athens

Introduction: The World Health Organization has set the goal of eliminating hepatitis C and HIV infections as public health problems by 2030. People Who Inject Drugs (PWID) are disproportionately affected by HIV and HCV. In Greece, HCV prevalence is high among PWID entering drug treatment programs, while in 2011 an HIV outbreak occurred among PWID in Athens. Consequently, it is important to monitor trends in HIV and HCV transmission to identify risk factors in order to implement targeted interventions. Aim: The aim of this thesis is: 1) To estimate the size of the PWID population in 2013 and 2018-2020 and, based on this estimate, determine the coverage of harm reduction programs and the burden of hepatitis C and HIV in Athens, Greece, 2) To assess trends in sociodemographic characteristics, injecting practices, access to prevention programs and HIV prevalence in 2018–2020 as compared to 2012–2013, 3) To estimate HIV incidence in 2014–2020, following the 2011 outbreak, and identify risk factors for seroconversion, 4) To investigate trends in hepatitis C transmission in 2014–2020 and associated risk factors, and 5) To estimate all-cause mortality and associated risk factors in 2018–2023.MaterialData were used from two interventions targeting PWID in Athens ("ARISTOTLE", 2012–2013, Ν = 3,320 and "ARISTOTLE HCV-HIV", 2018–2020, Ν = 1,634). These programs aimed to recruit adult PWID residing in the Athens Metropolitan Area with a history of intravenous drug use in the past 12 months. Participants were recruited through Respondent-Driven Sampling (RDS). There were 5 RDS rounds in 2012–2013 and two rounds in 2018–2020. PWID could participate in multiple rounds but only once per round. After obtaining written informed consent, an interview was conducted with a structured questionnaire as well as testing for HCV and HIV. The common design of the programs as well as the use of an anonymous code that allowed unique identification of individuals through their multiple participations, made it possible to create a cohort of PWID with longitudinal data available from the interviews and HIV and HCV testing. For the mortality analysis, data on the survival status of participants and the date of death were obtained from the National Hepatitis C Registry. Methods: The population size of PWID was estimated using the capture-recapture method using as data sources the RDS recruitment rounds in each program. For the 2013 estimate, log-linear models were applied using as sources the four RDS rounds conducted that year. The 2018–2019 estimate was derived from the Lincoln-Petersen estimator, using the two available RDS rounds. HIV incidence was estimated based on seroconversions observed during the programs among initially seronegative PWID with multiple participations. Trends in HCV transmission were estimated using three approaches, utilising both longitudinal seroprevalence data in “new” PWID (injecting duration ≤ 2 years) as well as HCV seroconversion data. Crude all-cause mortality was estimated as well as the standardized mortality ratio (SMR). Risk factors were explored using multiple logistic regression and Cox proportional hazards models, depending on the outcome studied. Results: In 2013, the estimated number of PWID who had injected drugs in the past 12 months was 5,510 (95% CI: 4,958 – 6,063), of whom 4,117 (95% CI: 3,728 – 4,507) were active PWID (injecting in the past 30 days). In 2018–2019, the estimated number of PWID with injecting drug use in the past 12 months was 1,590 (95% CI: 2,324 – 2,658), of whom 1,732 (95% CI: 1,625 – 1,840) were active. The prevalence of intravenous drug use in Athens was estimated at 0.222% (95% CI: 0.200 – 0.245) in 2013 and 0.100% (95% CI: 0.094 – 0.107) in 2018–2019. Using the above population size estimates as the denominator, the coverage of syringe distribution programs in Athens was 103 and 141 syringes per PWID annually in 2013 and 2018–2019, respectively (compared to 216 and 164, based on official size estimates).Among PWID repeatedly tested in 2012–2013 and 2018–2020 in Athens (Ν = 681 individuals), HIV prevalence increased from 14.2% to 22.0%, respectively (55% increase, p Regarding HIV incidence, among 699 initially seronegative PWID with multiple participations, 57 seroconversions were observed in 2014–2020. The estimated incidence was 1.94 (95% CI: 1.50 – 2.52) new cases per 100 person-years. The main risk factor for HIV seroconversion was daily injecting (Hazard Ratio [95% CI] compared to those injecting less often: 2.54 [1.50 – 4.31], p = 0.001).There was a decline in the incidence of primary HCV infection over 2012–2020. Anti-HCV prevalence among new injectors decreased by 25.4% in 2018–2020 compared to 2012–2013 (from 53.6% in 2012–2013 to 40.0% in 2018–2020). HCV incidence, based on observed seroconversions among participants with multiple participations, declined by 78.6% (from 64.6 per 100 person-years in 2012–2013 to 13.8 per 100 person-years in 2018–2020). In multivariable analysis, in 2018–2020 PWID had 68% lower risk of HCV seroconversion compared to 2012–2013 (AHR [95% CI]: 0.32 [0.13 – 0.77], p = 0.011) and there was a marginally statistically significant difference between Greek and PWID with other country of origin (AHR [95% CI] for foreigners versus Greek: 2.23 [0.92 – 5.43], p = 0.078).During 2018–2023, crude all-cause mortality was estimated at 3.16 deaths per 100 person-years and showed an increasing trend. After adjustment for age and sex, mortality among PWID was almost 14.1 times higher compared to the general Greek population. Older age, Greek origin, daily injection, homelessness, and HIV infection were independently associated with all-cause mortality. Conclusions: In 2013 and 2018–2019, the estimated number of active PWID was 2.1 and 1.2 times higher compared to official estimates based on drug treatment data. Based on these new estimates, syringe coverage in Athens during these periods was considerably lower than the target of 200-300 syringes per PWID annually. The above highlights the need to include as many data sources as possible when applying the capture-recapture methodology to obtain reliable population size estimates of PWID. HIV incidence in 2014-2020 remained stable, at moderate levels, similar to those achieved in the second half of 2013. Despite the significant decline in anti-HCV prevalence among “new” injectors and in HCV incidence over 2012–2020, the levels of HCV transmission among PWID in Athens remain high. Mortality among PWID in Athens is higher compared to estimates from other PWID studies and the general population of Greece. Given that overdose is a leading cause of death among PWID, preventive programs such as take-home naloxone distribution are warranted. The high levels of HIV and HCV transmission highlight an important public health problem. To achieve the elimination goals in this population, systematic implementation of high coverage harm reduction programs, frequent testing of high-risk PWID - primarily active injectors and PWID injecting daily, not linked to drug treatment programs, homeless - and facilitated access to treatment are required.Εισαγωγή: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει ως στόχο την εξάλειψη της ηπατίτιδας C και HIV λοίμωξης ως προβλήματα δημόσιας υγείας μέχρι το 2030. Ένας πληθυσμός με δυσανάλογο φορτίο στα δύο αυτά νοσήματα είναι οι Άνθρωποι με Χρήση Ενδοφλεβίων Ναρκωτικών (ΑΧΕΝ). Στην Ελλάδα, είναι γνωστό ότι ο επιπολασμός ηπατίτιδας C είναι υψηλός σε ΑΧΕΝ που εισέρχονται σε προγράμματα θεραπείας για τα ναρκωτικά ενώ, το 2011, σημειώθηκε επιδημική έκρηξη HIV σε ΑΧΕΝ στην Αθήνα. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να επιτηρούνται οι τάσεις στη μετάδοση των δύο νοσημάτων και να αναγνωριστούν οι παράγοντες κινδύνου ώστε να εφαρμόζονται στοχευμένες παρεμβάσεις. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι: 1) Να εκτιμηθεί το μέγεθος του πληθυσμού των ΑΧΕΝ το 2013 και το 2018-2020 και, με βάση αυτή την εκτίμηση, να προσδιοριστεί η κάλυψη των προγραμμάτων μείωσης της βλάβης και το φορτίο ηπατίτιδας C και HIV, 2) Να μελετηθούν οι διαχρονικές τάσεις στα κοινωνικό-δημογραφικά χαρακτηριστικά, τις πρακτικές ενέσιμης χρήσης, την πρόσβαση σε προγράμματα πρόληψης και τον επιπολασμό HIV το 2018–2020 σε σχέση με το 2012–2013, 3) Να εκτιμηθεί η επίπτωση HIV την περίοδο 2014–2020, μετά την επιδημική έκρηξη του 2011, και να προσδιοριστούν οι παράγοντες κινδύνου για ορομετατροπή, 4) Να διερευνηθούν οι τάσεις στη μετάδοση της ηπατίτιδας C την περίοδο 2014–2020 και οι σχετιζόμενοι παράγοντες κινδύνου, και 5) Να εκτιμηθεί η θνησιμότητα από όλες τις αιτίες και οι σχετιζόμενοι παράγοντες κινδύνου κατά την περίοδο 2018–2023. Όλα τα παραπάνω αφορούν τον πληθυσμό των ΑΧΕΝ στην Αθήνα. Υλικό: Χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από τα δύο προγράμματα σε ΑΧΕΝ στην Αθήνα ("ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ", 2012–2013, Ν = 3.320 και "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ HCV-HIV", 2018–2020, Ν = 1.634). Τα προγράμματα αυτά στόχευαν στην προσέλκυση ΑΧΕΝ που ήταν ενήλικοι, διέμεναν στη Μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας και είχαν ιστορικό ενδοφλέβιας χρήσης ναρκωτικών τους τελευταίους 12 μήνες. Η προσέλκυση έγινε με τη μέθοδο της αλυσιδωτής δειγματοληψίας κατευθυνόμενης από τους συμμετέχοντες (Respondent-Driven Sampling, RDS). Πραγματοποιήθηκαν 5 κύκλοι δειγματοληψίας RDS το 2012–2013 και 2 κύκλοι το 2018–2020. Οι ΑΧΕΝ μπορούσαν να συμμετάσχουν σε πολλαπλούς κύκλους αλλά μόνο μία φορά ανά κύκλο. Μετά τη διαδικασία γραπτής ενημερωμένης συγκατάθεσης, ακολουθούσε συνέντευξη με δομημένο ερωτηματολόγιο και εξετάσεις για HCV και HIV. Ο κοινός σχεδιασμός των προγραμμάτων καθώς και η χρήση ανώνυμου κωδικού που επέτρεπε να ταυτοποιούνται μοναδικά άτομα σε πολλαπλές συμμετοχές, κατέστησε δυνατή τη δημιουργία κοορτής ΑΧΕΝ με διαθέσιμα διαχρονικά δεδομένα από τις συνεντεύξεις και τον έλεγχο HIV και HCV. Για την ανάλυση της θνησιμότητας, τα δεδομένα σχετικά με την επιβίωση των συμμετεχόντων και την ημερομηνία θανάτου λήφθηκαν από το Εθνικό Μητρώο Ηπατίτιδας C.ΜέθοδοιΓια την εκτίμηση του μεγέθους του πληθυσμού των ΑΧΕΝ χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος σύλληψης-επανασύλληψης (capture-recapture) με πηγές τους κύκλους RDS σε κάθε πρόγραμμα. Για την εκτίμηση του 2013, χρησιμοποιήθηκαν λογαριθμογραμμικά μοντέλα με πηγές τους τέσσερις κύκλους RDS που εφαρμόστηκαν εκείνο το έτος. Η αντίστοιχη εκτίμηση για την περίοδο 2018–2019 προήλθε από τον εκτιμητή Lincoln-Petersen, χρησιμοποιώντας τους δύο διαθέσιμους κύκλους RDS. H επίπτωση HIV εκτιμήθηκε με βάση τις ορομετατροπές που καταγράφηκαν στη διάρκεια των προγραμμάτων σε αρχικά οροαρνητικούς ΑΧΕΝ με πολλαπλές συμμετοχές. Οι τάσεις στη μετάδοση HCV εκτιμήθηκαν με τρεις προσεγγίσεις, αξιοποιώντας τόσο διαχρονικά δεδομένα επιπολασμού σε "νέους" ΑΧΕΝ (διάρκεια ενέσιμης χρήσης ≤ 2 έτη) όσο και δεδομένα από ορομετατροπές HCV. Εκτιμήθηκε η αδρή θνησιμότητα από όλες τις αιτίες καθώς και το προτυπωμένο πηλίκο θνησιμότητας (SMR). Οι παράγοντες κινδύνου διερευνήθηκαν με τη χρήση λογαριθμιστικής εξάρτησης και μοντέλων αναλογικών κινδύνων Cox, ανάλογα με τη μελετώμενη έκβαση.ΑποτελέσματαΤο 2013, ο εκτιμώμενος αριθμός των ΑΧΕΝ με χρήση τους τελευταίους 12 μήνες ήταν 5.510 (95% ΔΕ: 4.958 – 6.063), από τους οποίους 4.117 (95% ΔΕ: 3.728 – 4.507) ήταν ενεργοί ΑΧΕΝ (ενέσιμη χρήση τις τελευταίες 30 ημέρες). Το 2018–2019, ο εκτιμώμενος αριθμός ΑΧΕΝ με χρήση τους τελευταίους 12 μήνες ήταν 1.590 (95% ΔΕ: 2.324 – 2.658), εκ των οποίων 1.732 (95% ΔΕ: 1.625 – 1.840) ήταν ενεργοί. Ο επιπολασμός της ενδοφλέβιας χρήσης ναρκωτικών ουσιών στην Αθήνα εκτιμήθηκε 0,222% (95% ΔΕ: 0,200 – 0,245) το 2013 και 0,100% (95% ΔΕ: 0,094 – 0,107) το 2018–2019. Χρησιμοποιώντας ως παρονομαστή τις παραπάνω εκτιμήσεις για το μέγεθος πληθυσμού των ενεργών ΑΧΕΝ, η κάλυψη των προγραμμάτων διανομής συρίγγων το 2013 και το 2018–2019 στην Αθήνα ήταν 103 και 141 σύριγγες ανά ΑΧΕΝ ετησίως (έναντι 216 και 164, αντίστοιχα, με βάση τις επίσημες εκτιμήσεις για το μέγεθος του πληθυσμού). Σε ΑΧΕΝ που ελέγχθηκαν τόσο την περίοδο 2012–2013 όσο και το 2018–2020 στην Αθήνα (Ν = 681 άτομα), ο επιπολασμός της HIV λοίμωξης αυξήθηκε από 14,2% σε 22,0%, αντίστοιχα (αύξηση κατά 55%, p Σχετικά με την επίπτωση HIV, σε δείγμα 699 αρχικά οροαρνητικών ΑΧΕΝ με πολλαπλές συμμετοχές, καταγράφηκαν 57 ορομετατροπές την περίοδο 2014–2020. Η εκτιμώμενη επίπτωση ήταν 1,94 (95% ΔΕ: 1,50 – 2,52) νέα περιστατικά ανά 100 ανθρωπο-έτη. Ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για HIV ορομετατροπή ήταν η καθημερινή ενδοφλέβια χρήση (Σχετικός Λόγος [95% ΔΕ] σε σύγκριση με εκείνους που έκαναν ενέσιμη χρήση λιγότερο συχνά: 2,54 [1,50 – 4,31], p = 0,001). Παρατηρήθηκε μείωση στην επίπτωση της πρωτογενούς μόλυνσης από HCV κατά την περίοδο 2012–2020. Ο επιπολασμός των anti-HCV θετικών μεταξύ των "νέων" χρηστών μειώθηκε κατά 25,4% την περίοδο 2018–2020 σε σύγκριση με την περίοδο 2012–2013 (από 53,6% το 2012–2013 σε 40,0% το 2018–2020). Η επίπτωση HCV, με βάση δεδομένα από παρατηρούμενες ορομετατροπές μεταξύ συμμετεχόντων με πολλαπλές συμμετοχές, μειώθηκε κατά 78,6% (από 64,6 ανά 100 ανθρωπο-έτη την περίοδο 2012–2013 σε 13,8 ανά100 ανθρωπο-έτη την περίοδο 2018–2020). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, το 2018–2020 οι ΑΧΕΝ είχαν κατά 68% χαμηλότερο κίνδυνο HCV ορομετατροπής σε σύγκριση με το 2012–2013 (ΣΣΚ [95% ΔΕ]: 0,32 [0,13 – 0,77], p = 0,011) και υπήρχε οριακά στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των ΑΧΕΝ ελληνικής και αλλοδαπής εθνικότητας (ΣΣK [95% ΔΕ] για αλλοδαπούς ΑΧΕΝ έναντι ελληνικής καταγωγής: 2,23 (0,92 – 5,43), p = 0,078). Την περίοδο 2018–2023, η αδρή θνησιμότητας από όλες τις αιτίες εκτιμήθηκε 3,16 θάνατοι ανά 100 ανθρωπο-έτη και είχε αυξητική τάση. Μετά από προσαρμογή για την ηλικία και φύλο, η θνησιμότητα στους ΑΧΕΝ ήταν σχεδόν 14,1 φορές υψηλότερη από αυτή του γενικού ελληνικού πληθυσμού. Με βάση την ανάλυση των παραγόντων κινδύνου, μεγαλύτερη ηλικία, ελληνική καταγωγή, καθημερινή ενέσιμη χρήση, αστεγία και HIV λοίμωξη συσχετίστηκαν ανεξάρτητα με αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Συμπεράσματα: Το 2013 και το 2018–2019, ο εκτιμώμενος αριθμός ενεργών ΑΧΕΝ ήταν 2,1 και 1,2 φορές υψηλότερος, σε σχέση με τις επίσημες εκτιμήσεις που προκύπτουν από δεδομένα από προγράμματα θεραπείας για τα ναρκωτικά. Με βάση τις νέες αυτές εκτιμήσεις, η κάλυψη συρίγγων στην Αθήνα τις περιόδους αυτές ήταν αρκετά χαμηλότερη από τον στόχο των 200 – 300 συρίγγων ανά ΑΧΕΝ ετησίως. Τα παραπάνω υπογραμμίζουν την ανάγκη της συμπερίληψης όσο το δυνατόν περισσότερων πηγών στην εφαρμογή της μεθοδολογία σύλληψης-επανασύλληψης για τη λήψη αξιόπιστων εκτιμήσεων για το μέγεθος του πληθυσμού των ΑΧΕΝ. Η επίπτωση του HIV την περίοδο 2014-2020 παρέμεινε σταθερή, σε μέτρια επίπεδα, παρόμοια με αυτά που επιτεύχθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2013. Παρά τη σημαντική μείωση του επιπολασμού anti-HCV μεταξύ των "νέων" χρηστών καθώς και της επίπτωσης HCV την περίοδο 2012–2020, τα επίπεδα μετάδοσης της ηπατίτιδας C μεταξύ των ΑΧΕΝ στην Αθήνα παραμένουν υψηλά. Η θνησιμότητα των ΑΧΕΝ στην Αθήνα είναι υψηλότερη από αντίστοιχες εκτιμήσεις από άλλες μελέτες σε ΑΧΕΝ καθώς και σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό της Ελλάδας. Δεδομένου ότι, από τη βιβλιογραφία, η υπερδοσολογία είναι μία από τις συχνότερες αιτίες θανάτου μεταξύ των ΑΧΕΝ, είναι απαραίτητα προληπτικά προγράμματα, όπως η διανομή ναλοξόνης (take-home naloxone). Τα υψηλά επίπεδα μετάδοσης της HΙV και της HCV λοίμωξης αναδεικνύουν ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Για την αντιμετώπισή του, απαιτείται συστηματική υλοποίηση προγραμμάτων μείωσης της βλάβης με υψηλή κάλυψη, συχνός έλεγχος για τα νοσήματα αυτά των ΑΧΕΝ υψηλού κινδύνου – κατά κύριο λόγο ΑΧΕΝ με ενεργή χρήση και καθημερινή ενέσιμη χρήση, εκτός θεραπευτικών προγραμμάτων για τα ναρκωτικά, άστεγοι - και διευκόλυνση στην πρόσβαση σε θεραπεία

Assessment of mRNA Vaccine Immunogenicity in Solid Organ Transplant Recipients

Background and Objectives: Solid organ transplant (SOT) recipients have a higher risk of suffering from severe Coronavirus (COVID-19) compared to the general population. Studies have shown impaired immunogenicity of mRNA vaccines in this high-risk population; thus, SOT recipients have been prioritized globally for primary and booster doses. Materials and Methods: We analyzed 144 SOT recipients who had previously received two doses of BNT162b2 or mRNA1273 vaccine, and who were subsequently vaccinated with a booster dose of the mRNA1273 vaccine. Humoral and cellular immune responses were measured 1 and 3 months after the second dose, and 1 month after the third dose. Results: One month after the second dose, 33.6% (45/134) of patients displayed a positive antibody response with a median (25th, 75th) antibody titer of 9 (7, 161) AU/mL. Three months after the second dose, 41.8% (56/134) tested positive with a median (25th, 75th) antibody titer of 18 (7, 251) AU/mL. After the booster dose, the seropositivity rate increased to 69.4% (93/134), with a median (25th, 75th) titer of 966 (10, 8027) AU/mL. The specific SARS-CoV-2 T-cell response was assessed in 44 randomly selected recipients 3 months after the second dose, and 11.4% (5/44) of them had a positive response. Following the third dose, 42% (21/50) tested positive. Side effects after the third dose were mild, with pain at the injection site being the most frequent adverse effect, reported by 73.4% of the recipients. Conclusion: Our study shows a mild delayed increase in antibody titer, three months after primary vaccination compared to one month after. It also shows a robust augmentation of humoral and specific T-cell responses after the booster dose, as well as the safety and tolerability of the mRNA vaccines in SOT recipients

Incidence of primary hepatitis C infection among people who inject drugs during 2012-2020 in Athens, Greece

One of the World Health Organization's targets for the 2030 viral hepatitis elimination strategy is to reduce new hepatitis C (HCV) infections. In Athens, Greece, people who inject drugs (PWID) have a high HCV prevalence, with increasing trends since the 2000s. This analysis aims to assess primary HCV incidence among PWID during 2012-2020. Two community-based interventions were implemented in 2012-2013 and 2018-2020 with repeated serobehavioural surveys in each period. Participants enrolled in multiple surveys were identified through linkage. To assess trends in HCV transmission, three indicators were estimated: i) anti-HCV prevalence among "new" injectors (those injecting ≤2 years), ii) indirect HCV incidence among "new" injectors, assuming infection occurred at the midpoint between initiating injection and the first positive test, and iii) HCV incidence from repeat participants. There were 431 and 125 "new" injectors, respectively, in 2012-2013 and 2018-2020. Αnti-HCV prevalence [95% CI] declined from 53.6% [48.8%,58.3%] in 2012-2013 to 40.0% [31.3,49.1%] in 2018-2020 (25.4% reduction, p=0.007). The indirect estimate [95% CI] of HCV incidence among "new" injectors decreased from 56.1 [49.3,63.8] to 39.0/100 person-years (PYs) [29.6,51.5] (30.5% reduction, p=0.020). HCV incidence [95% CI] based on seroconversions in repeat participants (16/63 in 2012-2013 and 9/55 in 2018-2020) declined from 64.6 [39.6,105.4] to 13.8/100 PYs [7.2,26.5], respectively (78.6% reduction, p&lt;0.001). Primary HCV incidence remains high among PWID in Athens. Consistent implementation of combined interventions, including high-coverage harm reduction programs and initiatives tailored to increase access to HCV treatment, is essential to sustain the declining trends documented during 2012-2020.Keywords: Substance Abuse, Intravenous; Hepatitis C Antibodies; Incidence.<br/

Immunogenicity of the Two mRNA SARS-CoV-2 Vaccines in a Large Cohort of Dialysis Patients

Chronic kidney disease patients, especially those on hemodialysis, are at the highest risk of a severe course and death from COVID-19. Moreover, they appear to have suboptimal response in both cellular and humoral immunity after vaccination. The present study investigated humoral and cellular response and safety after two doses of either of the two authorized mRNA vaccines in a cohort of 310 patients on maintenance dialysis. The antibody response rate was 94.5%, with a median (25th, 75th) antibody titer of 3478 (1236, 8141) AU/mL. Only mild adverse effects were observed. Only vaccine type was independently associated with immunogenicity. &Alpha; statistically significant difference in favor of mRNA1273 versus BNT162b2 vaccine was observed. Antibody positivity (100% vs. 94.3%, p &lt; 0.001), median (25th, 75th) antibody levels: 9499 (6118, 20,780) AU/mL vs. 3269 (1220, 7807) AU/mL (p &lt; 0.001). Among the 65 patients tested for T-cell response, 27 (41.5%) had a positive one with a median (25th, 75th) antibody titer of 6007 (3405, 12,068) AU/mL, while 38 with no T-cell response presented a lower median (25th, 75th) antibody titer of 1744 (850, 4176) AU/mL (p &lt; 0.001). Both mRNA vaccines are safe for dialysis patients and can trigger humoral and cellular responses, although with lower titers than those that have been reported to healthy individuals

Scanographic comparison of high frequency oscillation with versus without tracheal gas insufflation in acute respiratory distress syndrome

In acute respiratory distress syndrome (ARDS), combined high frequency oscillation (HFO) and tracheal gas insufflation (TGI) improves oxygenation versus standard HFO, likely through TGI-induced lung recruitment. Experimental data suggest that steady flows such as TGI favor the filling of the lower (i.e., subcarinal) lung. We used whole-lung computerized tomography (CT) to determine whether HFO-TGI versus HFO improves the recruitment of the lower lung, and especially of its dependent region, where loss of aeration is maximized in ARDS. We enrolled 15 patients who had ARDS for 96 h or less, and pulmonary infiltrates in at least three chest X-ray quadrants. Patients were subjected to whole-lung CT after lung-protective conventional mechanical ventilation (CMV) and after 45 min of HFO and 45 min of HFO-TGI. HFO/HFO-TGI were employed in random order. CT scans were obtained at a continuous positive airways pressure equal to the mean tracheal pressure (P (tr)) of CMV. During HFO/HFO-TGI, mean airway pressure was titrated to the CMV P (tr) level. Gas exchange and intra-arterial pressure/heart rate were determined for each ventilatory technique. Regarding total lung parenchyma, HFO-TGI versus HFO and CMV resulted in a lower percentage of nonaerated lung tissue (mean +/- A SD, 51.4 +/- A 5.1% vs. 60.0 +/- A 2.5%, and 62.1 +/- A 9.0%, respectively; P a parts per thousand currency sign 0.04); this was due to HFO-TGI-induced recruitment of nonaerated tissue in the dependent and nondependent lower lung. HFO-TGI increased normally aerated tissue versus CMV (P = 0.04) and poorly aerated tissue versus HFO and CMV (P a parts per thousand currency sign 0.04), and improved oxygenation versus HFO and CMV (P a parts per thousand currency sign 0.04). HFO-TGI improves oxygenation versus HFO and CMV through the recruitment of previously nonaerated lower lung units

Antibodies against SARS-CoV-2 among health care workers in a country with low burden of COVID-19.

IntroductionGreece is a country with limited spread of SARS-CoV-2 and cumulative infection attack rate of 0.12% (95% CI 0.06-0.26). Health care workers (HCWs) are a well-recognized risk group for COVID-19. The study aimed to estimate the seroprevalence of antibodies to SARS-CoV-2 in a nosocomial setting and assess potential risk factors.MethodsHCWs from two hospitals participated in the study. Hospital-1 was a tertiary university affiliated center, involved in the care of COVID-19 patients while hospital-2 was a tertiary specialized cardiac surgery center not involved in the care of these patients. A validated, CE, rapid, IgM/IgG antibody point-of-care test was used. Comparative performance with a reference globally available assay was assessed.Results1,495 individuals consented to participate (response rate 77%). The anti-SARS-CoV-2 weighted prevalence was 1.26% (95% CI 0.43, 3.26) overall and 0.53% (95% CI 0.06, 2.78) and 2.70% (95% CI 0.57, 9.19) in hospital-1 and hospital-2, respectively although the study was underpowered to detect statistically significant differences. The overall, hospital-1, and hospital-2 seroprevalence was 10, 4 and 22 times higher than the estimated infection attack rate in general population, respectively. Suboptimal use of personal protective equipment was noted in both hospitals.ConclusionsThese data have implications for the preparedness of a second wave of COVID-19 epidemic, given the low burden of SARS-CoV-2 infection rate, in concordance with national projections

Ongoing HIV transmission following a large outbreak among people who inject drugs in Athens, Greece (2014-20)

Background and Aims: The human immunodeficiency virus (HIV) outbreak among people who inject drugs (PWID) in Athens, Greece in 2011-13 was the largest recent epidemic in Europe and North America. We aimed to assess trends in HIV prevalence, drug use and access to prevention among PWID in Athens to estimate HIV incidence and identify risk factors and to explore HIV-1 dispersal using molecular methods during 2014-20. Methods: Two community-based HIV/hepatitis C programmes on PWID were implemented in 2012-13 (n = 3320) and 2018-20 (n = 1635) through consecutive respondent-driven sampling (RDS) rounds. PWID were uniquely identified among rounds/programmes. We obtained RDS-weighted HIV prevalence estimates per round for 2018-20 and compared them to 2012-13. We assessed changes in HIV status, behaviours and access to prevention in PWID participating in both periods. We estimated HIV incidence in a cohort of seronegative PWID as the number of HIV seroconversions/100 person-years during 2014-20 and used Cox regression to identify associated risk factors. Molecular sequencing and phylogenetic analysis were performed in HIV seroconverters. Results: HIV prevalence per round ranged between 12.0 and 16.2% in 2012-13 and 10.7 and 11.3% in 2018-20 with overlapping 95% confidence intervals (95% CI). Among PWID participating in both programmes, HIV prevalence (95% CI) increased from 14.2% (11.7-17.1%) in 2012-13 to 22.0% (19.0-25.3%) in 2018-20 (P &lt; 0.001). There was a deterioration in socio-economic characteristics such as homelessness [from 16.2% (95% CI = 13.5-19.2%) to 25.6% (22.3-29.0%)], a shift in cocaine use [16.6% (13.9-19.6%) versus 28.1% (24.7-31.7%], reduced access to free syringes [51.8% (48.0-55.7%) versus 44.5% (40.7-48.3%)] and a decrease in daily injecting [36.2% (32.6-39.9%) versus 28.5% (25.2-32.1%)]. HIV incidence (95% CI) in 2014-20 was 1.94 (1.50-2.52) new cases/100 person-years and younger age, lower educational level, larger injection network and daily injecting were risk factors. Almost 9% of HIV seroconversions occurred within a newly expanding phylogenetic cluster. Conclusions: In Athens, Greece, compared with the period 2012-13, in the period 2018-20 there was a deterioration in socio-economic conditions among people who inject drugs, an increase in the use of cocaine, reduced access to needle and syringe programmes and stable low levels of human immunodeficiency virus testing. Ongoing human immunodeficiency virus transmission was documented during 2014-20 in existing as well as new transmission clusters