Narracje w edukacji STEM

Looking from the perspective of the requirements of the modern world, STEM education is a significant challenge related to teaching both people whose professional paths will be associated with STEM and those who will use knowledge in this area “unprofessionally” – only to solve everyday problems. Teachers and educators face a difficult challenge related to arousing the interest of learners in the subject of STEM, developing understanding of scientific concepts and processes, and strengthening the involvement in scientific activity. Narratives are becoming an important tool available to educators in the implementation of this task. They can arouse the students’ interest through an attractive form of presentation of, e.g. the figures of outstanding scientists or brilliant discoveries. Such forms of presentation can introduce both basic and advanced scientific knowledge, and, at the same time, save cognitive resources, strengthening the children’s involvement by making them actively participate in discovering not only the scientific laws, but also the meaning (including the personal one) of science. It is also important that narratives can become a useful tool for building the positive image of science as a world accessible to everyone, regardless of gender, age or origins. The purpose of this article is to indicate only a few areas of possible applications of narratives in STEM education, and to encourage the use of various narrative materials in education in this area at various stages of education.Edukacja STEM, patrząc z perspektywy wymagań współczesnego świata, stanowi istotne wyzwanie, związane z uczeniem zarówno osób, których ścieżki zawodowe związane będą ze STEM-em, jak i tych, które będą korzystały z wiedzy w tym obszarze „nieprofesjonalnie”, wyłącznie do rozwiązywania problemów życia codziennego. Nauczyciele i wychowawcy stają przed trudnym zadaniem związanym z wzbudzeniem zainteresowania uczących się systemem STEM, rozwijaniem rozumienia pojęć i procesów naukowych oraz wzmacnianiem zaangażowania w aktywność naukową. Istotnym narzędziem dostępnym dla edukatorów w realizacji tego zadania stają się narracje: wzbudzające poprzez atrakcyjną formę przekazu zainteresowanie, np. postaciami wybitnych naukowców czy genialnych odkryć; wprowadzające w sposób oszczędzający zasoby poznawcze zarówno w obszar podstawowej, jak i zaawansowanej wiedzy naukowej; wzmacniające zaangażowanie poprzez zaproszenie dziecka do aktywnego uczestniczenia w odkrywaniu nie tylko praw, ale i znaczenia, w tym także osobistego, nauki. Co również istotne, narracje mogą stać się użytecznym narzędziem budującym pozytywny obraz nauki jako świata dostępnego dla wszystkich, bez względu na płeć, wiek czy środowisko pochodzenia. Celem artykułu jest wskazanie jedynie kilku obszarów możliwych zastosowań narracji w edukacji STEM oraz zachęta do korzystania z różnorodnych materiałów narracyjnych w edukacji w tym obszarze, na różnych etapach kształcenia

Rozwój kompetencji intymnych w okresie wczesnoszkolnym

Intimacy is an important feature of mature relationships, but the ability to build and maintain intimacy in adult relationships is developed in earlier periods of development. The article attempts to present both theoretical and empirical data on the development of intimate skills during middle childhood. These changes are taking place in the areas of behavioral, cognitive and emotional development. They are associated with the development of self-disclosure, the ability of taking someone else's perspective and experiencing deep emotions. Some suggestions for raising which stimulates intimate skills during middle childhood were also formed.Intymność jest istotną cechą dojrzałych związków międzyludzkich, jednak umiejętność budowania i utrzymania intymności w dorosłych relacjach, rozwijana jest już we wcześniejszych okresach rozwojowych. Artykuł stanowi próbę przedstawienia zarówno teoretycznych, jak i empirycznych danych dotyczących rozwoju kompetencji intymnych w okresie wczesnoszkolnym. Omawiane są zmiany zachodzące w obszarach: behawioralnym, poznawczym i emocjonalnym, czyli związane z rozwojem w zakresie otwierania się, przyjmowania cudzej perspektywy oraz głębokiego przeżywania emocji. Przedstawiono również pewne propozycje dotyczące wychowania stymulującego rozwój kompetencji intymnych w okresie wczesnoszkolnym

Edytorial: Codzienność w dobie pandemii

W pierwszych dwóch numerach „Horyzontów Wychowania” opublikowanych w 2021 roku podjęta została refleksja nad tym, w jaki sposób sytuacja epidemiologiczna w Polsce i na świecie przyczyniła się do istotnych przeobrażeń w przestrzeni edukacji, opieki i wychowania. Zasięg oddziaływania nowego kontekstu funkcjonowania jest jednak znacznie większy – odcisnął on piętno na wszystkich niemal sferach naszego życia. Przeobrażeniu uległy i ulegają nadal utrwalone przekonania, emocje i zachowania. Zmienił i zmienia się także sposób spostrzegania i przeżywania codziennych wyzwań stawianych przez dynamicznie zmieniające się okoliczności

Editorial: Daily life during a pandemic

The first two issues of the Education Horizons, published in 2021, reflect on how the epi‑ demiological situation in Poland and in the world contributed to significant transformations in the area of education, care and upbringing. However, the range of influence of the new context of functioning is much greater – it has left its mark on almost all spheres of our lives. Persistent beliefs, emotions and behaviours have changed and are still being changed. The way of perceiving and experiencing everyday challenges posed by dy‑ namically changing circumstances has also been changing, as well

Konferencja „Tworzyć wspólnotę. Propozycja Service Learning”. Uniwersytet LUMSA – Rzym 2020. Sprawozdanie

W dniach 30-31 stycznia i 1 lutego 2020 roku w Libera Università Maria Ss. ­Assunta LUMSA w Rzymie odbyło się sympozjum; które było odpowiedzią na podjętą przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej inicjatywę pod hasłem „Odbudowa globalnego paktu wychowawczego”; wskazanym przez papieża Franciszka. Celem sympozjum było przygotowanie do światowego wydarzenia; które miało się odbyć 14 maja 2020 roku w Watykanie (z racji ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego odbędzie się w innym; późniejszym terminie)

Emotional and attentional predictors of self-regulation in early childhood

The development of self-regulation in early childhood is related to development of emotional regulation and attention, in particular executive attention (Feldman, 2009; Posner & Rothbart, 1998). As the ability to self-regulate is crucial in life (Casey et al., 2011), it is important to reveal early predictors of self-regulation. The aim of the paper is to present the results of longitudinal studies on the relationships between the functioning of attention, regulation of emotion and later self-regulatory abilities. 310 children were assessed at three time points. At 12 months of age emotional regulation in situation of frustration and attention regulation were assessed. At 18 and 24 months behavioral-emotional regulation in the Snack Delay Task was measured. Additionally parents assessed executive attention using The Early Childhood Behavior Questionnaire when children were 26 months old. Structural equation modelling revealed two different paths to development of self-regulatory abilities at 18 months: emotional (reactive system) and emotionalattentional and only one emotional-attentional path at 24 months. The early ability to focus attention and later executive attention functioning revealed to be important predictors of self-regulatory abilities both at 18 and 24 months of age

Nastrój i emocje Polaków podczas pandemii COVID-19

CEL NAUKOWY: Celem badań była diagnoza nastroju i emocji dorosłych Polaków w czasie pandemii COVID‑19 oraz analiza związku między wymiarami nastroju i emocjami a zmiennymi socjodemograficznymi. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Aby odpowiedzieć na pytanie, jaki nastrój i jakie emocje do‑ minują u Polaków w czasie pandemii COVID‑19, zastosowano dwa wystandaryzowane narzędzia badawcze: Przymiotnikową Skalę Nastroju (UMACL) Matthewsa, Chamberlaina i Jonesa w polskiej adaptacji Goryńskiej i Skalę Uczuć Pozytywnych i Negatywnych (SUPIN) Watsona i Clark w pol‑ skiej adaptacji Brzozowskiego. W badaniu wzięło udział 595 uczestników, wśród których 80,50% to kobiety, 19,50% to mężczyźni. Badani byli w wieku od 18 do 75 lat. PROCES WYWODU: Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem metod statystyki opisowej oraz testów nieparametrycznych: Manna‑Whitneya i Kruskala‑Wallisa. Po wykryciu istot‑ nych statystycznie różnic wykonano analizę post‑hoc testem Dunna w celu zidentyfikowania róż‑ niących się istotnie statystycznie grup. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przewlekła pandemijna codzienność w znaczący sposób wpły‑ nęła na kondycję psychiczną Polaków, powodując obniżenie nastroju i dominację uczuć negatyw‑ nych. Obecne ustalenia sugerują, że pandemia COVID‑19 ma negatywne konsekwencje dla zdrowia psychicznego, zwłaszcza wśród kobiet (płeć żeńska związana z nasileniem pobudzenia napięcio‑ wego i negatywnymi uczuciami) oraz osób z niższym wykształceniem, w tym uczniów i studentów. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niniejsze badanie wnosi istotny wkład w identyfika‑ cję potencjalnych grup ryzyka dla zaburzeń zdrowia psychicznego podczas pandemii COVID‑19. Te grupy mogą wymagać szczególnej uwagi i wsparcia poprzez wdrażanie programów profilaktycznych lub opieki psychologicznej w celu zapobiegania długoterminowym negatywnym konsekwencjom dla zdrowia psychicznego

Cele i strategie wspierania rozwoju narracyjnego dzieci

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie, na przykładzie istniejących programów interwencyjnych, znaczenia dla dobrostanu dziecka wielowymiarowej profilaktyki trudności wynikających z deficytów w zakresie rozwoju kompetencji narracyjnej. PROBLEMY I METODY BADAWCZE: Problem badawczy sformułowano następująco: Jakie są cele i strategie wspierania rozwoju kompetencji narracyjnej? Wykorzystana została metoda analizy i syntezy literatury.PROCES WYWODU: W artykule pokazana została istota i konsekwencje zaburzeń w rozwoju kompetencji narracyjnej. Wskazano i opisano poszczególne elementy procesu profilaktycznego: scharakteryzowani zostali jego uczestnicy, obszary kompetencji narracyjnej polegające działaniom profilaktycznym oraz skuteczność tych oddziaływań wraz z jej uwarunkowaniami.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Prawidłowy rozwój w sferze kompetencji narracyjnej jest istotnym czynnikiem warunkującym dobrostan dziecka. Istnieje szereg możliwości wspierania rozwoju w różnych jego obszarach. Czynnikami warunkującymi skuteczność interwencji narracyjnych są: czas trwania, zaangażowanie i kontekst, zaś środowiskiem szczególnie predysponowanym do wspierania rozwoju dzieci jest rodzina.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z dokonanych analiz wynika, że wzrasta społeczna świadomość znaczenia prawidłowego rozwoju w zakresie kompetencji narracyjnej, niemniej jednak istnieje jeszcze niezagospodarowana przestrzeń związana z edukacją nauczycieli i rodziców na temat możliwości działań interwencyjnych.