Pro Libris: Lubuskie Pismo Literacko-Kulturalne, nr 4 (2008)

172 s. : il

Philosophical Aspects of the Death Penalty

Celem niniejszej pracy jest odpowiedź na pytanie czy możliwe jest uzasadnienie kary śmierci w oparciu o dwie teorie kary – retrybutywizm i prewencjonizm.W rozdziale pierwszym przedstawiona została analiza pojęcia kary. W sposób szczególny wyeksponowano różnice w definiowaniu tego pojęcia wynikające z przyjęcia dwóch różnych metod - analitycznej i syntetycznej.W kolejnych częściach pracy zrekonstruowano znane w literaturze teorie kary. Uzyskana w ten sposób baza teoretyczna pozwoliła na sformułowanie oceny zjawiska kary śmierci z punku widzenia zwolenników tych teorii.W przypadku retrybutywizmu, sformułowanie takiej oceny wymagało rekonstrukcji koncepcji odwetu moralnego rozumianego jako cel kary oraz zasady proporcjonalności w odniesieniu do jej dystrybucji. W tej części nawiązano także do argumentów abolicjonistycznych dotyczących kwestii świętości życia, godności człowieka oraz sugerowanego okrucieństwa kary śmierci.W części dotyczącej prewencjonizmu, sformułowano warunki zasadności kary śmierci w oparciu o utylitarystyczną koncepcję celu kary oraz ideę rachunku szczęśliwości, który określa dystrybucję kar. Zrekonstruowano także debatę dotyczącą kwestii odstraszających walorów kary śmierci, przy użyciu źródeł z dziedziny ekonometrii.Na podstawie zebranego materiału oraz wyprowadzonych wniosków postawiono tezę, iż problem uzasadnienia kary śmierci jest wciąż aktualny.The thesis aims at resolving the issue of whether or not it is possible to justify the capital punishment on the basis of the two theories - retributivism and preventionism.The analysis of the notion of penalty is presented in the first chapter. This part of the paper also thoroughly discusses the differences in defining the concept resulting from adopting the analytic and synthetic methods.The theories of punishment known from the literature are reconstructed in the following sections of the dissertation. Thus obtained theoretical base enables to formulate the assessment of the death penalty from the standpoint of the followers of a particular theory.In the case of retributivism such assessment required the reconstruction of the notion of a moral retribution interpreted as the aim of the penalty and the principle of proportionality in relation to the distribution of the punishment. This part also refers to the abolitionists’ arguments concerned with such issues as the sanctity of life, human dignity as well as the suggested cruelty of the capital punishment.The chapter devoted to the preventionism describes the conditions for the justification of the death penalty on the basis of the utilitarian notion of the aim of the punishment as well as the idea of felicific calculus which determines the distribution of the penalties. The section also reconstructs the debate concerned with the issue of deterring qualities of the capital punishment with the use of econometric sources.On the basis of the gathered material and the conclusions drawn afterwards it can be stated that the issue of the justification of the death penalty is still ongoing