The Realization and Fulfillment of Life Aspirations by Children and Youth from the Polish-Czech Borderland

What is discussed in the presented study are the transformations in the realization and fulfillment of life aspirations of children and youth from the Polish-Czech borderland. This is done in reference to Carol S. Dweck’s concept of motivation and life aspirations, according to which they are fulfilled in two different ways depending on how the nature of human abilities and the reaction to difficulty and failure are understood. The studies conducted in 1990 – 1991 and 2014 – 2015, with the application of the strategy of longitudinal comparisons based on the time criterion, enabled both the recognition of some factors which affected the fulfillment of life aspirations by the young, and the presentation of the relative dynamics of the change and capturing the mechanisms which determine it

Intercultural Education in Poland: Experiences, Problems and Prospects

The study presents an assessment of the achievements and problems of intercultural pedagogy as an important educational (sub)discipline, which has been developing intensively in Poland—particularly since the 1990s. Against the background of a crisis of multicultural education, a new suggestion was presented aimed at overcoming its drawbacks in the form of the theoretical assumptions and practical solutions of intercultural education. However, understanding and accepting intercultural education depend on many factors, for example, historical experiences, the developmental level of societies and the sociopolitical system. This necessitates presenting the essence of intercultural education as well as formulating its message both in Poland and worldwide

Intercultural Education in Poland: Current Problems and Research Orientations

The study presents an assessment of the achievements and problems of intercultural pedagogy as an important educational (sub)discipline, which has been developing intensively in Poland – particularly since the 1990s. Against the background of a crisis of multicultural education, a new suggestion was presented aimed at overcoming its drawbacks in the form of the theoretical assumptions and practical solutions of intercultural education. However, understanding and accepting intercultural education depends on many factors – e.g., historical experiences, the developmental level of societies and the socio-political system. This necessitates presenting the essence of intercultural education as well as formulating its message both in Poland and worldwide

Family - child - school : continuity and change of cultural transmission in the borderland environment

What has been outlined in this study are the achievements, problems and prospects of cultural transmission in family and school environments in the Polish-Czech borderland. Referring to the results of the studies conducted with the use of the panel method made it possible to focus on the issues of family and school in pedagogical intercultural studies, on the transmission of values in the contemporary Cieszyn family, as well as on the transmission of culture and educational knowledge in borderland school

Experiencing the acculturation stress by polish children in german schools : between integration and marginalization

The article explores the issues of the acculturation stress experienced by the children living in Gubin (in the Polish-German borderland), whose parents decided to educate and fulfill their children’s obligatory school duty in the German cultural environment in the neighbouring Guben. It has been assumed that Polish children’s systematic education (regularly living with their parents in their homeland) in German school: (a) contributes to their applying different acculturation strategies in various areas of life, (b) becomes the source of a constant and/or recurrent acculturation stress, which the child at early school age (with no support from the family and the environment of the admitting culture) is not prepared to manage both in the psycho-physical (individual) and social aspects

From national to global identity : globalization versus patriotic and civil attitudes of contemporary youth

Complex issues of the identity of contemporary youth, their axiological preferences and their self-defi ning in relation to other people and their own country have been undertaken in this article. Th eoretical assumptions associated with globalization and shaping the youth’s patriotic and civil attitudes constitute the basis for research which aims at specifying: (1) the values appreciated by learners from fi nal classes of upper-secondary schools as signifi cant determiners of their feeling of identity, (2) the relation between global culture and forming the youth’s patriotic attitudes and their identifi cation with their homeland, (3) the relation between the consumer society and the youth’s readiness to undertake civil activity and to sacrifi ce personal interests for others

Wprowadzenie

"Wartością niezbędną we współczesnym świecie jest – zdaniem m.in. A. Kłoskowskiej – otwartość kultur, która nie oznacza jednocześnie braku selekcji przyswajanych wpływów. Tylko życzliwe zwrócenie się w stronę innych kultur, prawdziwie personalistyczne spojrzenie na inne społeczeństwa, a tym samym na poszczególne jednostki tworzące to społeczeństwo, może dać podstawę do budowania nowej przestrzeni międzykulturowej1. Nie może to jednak oznaczać bezkrytycznej akceptacji wszelkich wpływów kulturowych. Przyswajanie wartości innych kultur powinno odbywać się na zasadzie otwartości popartej życzliwym krytycyzmem, z jednoczesnym zaakceptowaniem i zaakcentowaniem niezbywalnego prawa każdego człowieka do wolności." [...] (fragm.

Kompetencje społeczne uczniów a realizacja zadań rozwojowych w okresie późnego dzieciństwa – studium z pogranicza polsko-czeskiego

In a pedagogical analysis of social competences, theoretical conceptualization has been assumed which refers to Michael Argyle’s classification of difficult social situations, Tadeusz Lewowicki’s theory of identity behaviours and Robert J. Havinghurst’s concept of developmental tasks. Thus, it has been assumed that social competences are models of social behaviour, and, as complex specific abilities (acquired by children through various experiences), they condition the child’s efficient managing in certain social situations. What is presented in the study is the analysis of the research results collected in 2004–2005 and 2015–2016. The obtained results enabled the comparison of similarities and differences between the surveyed groups of learners from the Polish-Czech borderland concerning highly ranked values and acquired social competences, as well as their relation to the developmental tasks fulfilled in late childhood. This also allowed for the preliminary theoretical interpretation of the research results and for formulating final conclusions.W pedagogicznej analizie problematyki kompetencji społecznych przyjęto konceptualizację teoretyczną nawiązującą do: propozycji klasyfikacji trudnych sytuacji społecznych Michaela Argyle’a, teorii zachowań tożsamościowych Tadeusza Lewowickiego oraz koncepcji zadań rozwojowych w ujęciu Roberta J. Havighursta. Założono, że kompetencje społeczne są wzorcami zachowania społecznego i jako złożone, specyficzne umiejętności, nabywane przez dziecko w toku różnorodnych doświadczeń, warunkują efektywne radzenie sobie w określonego typu sytuacjach społecznych. W podjętych rozważaniach przedstawiono analizę materiału badawczego zgromadzonego w latach 2004–2005 oraz 2015–2016. Uzyskane wyniki umożliwiły porównanie podobieństw i określenie różnic występujących między badanymi grupami uczniów z pogranicza polsko-czeskiego w zakresie cenionych przez nich wartości oraz nabywanych kompetencji społecznych i ich związku z realizowanymi zadaniami rozwojowymi w okresie późnego dzieciństwa. Pozwoliły również na wstępną, teoretyczną interpretację wyników badań oraz sformułowanie wniosków końcowych

Laudacja

...przywołane w charakterze motta słowa Jana Szczepańskiego skłaniają do refleksji nad czasem minionym, teraźniejszym i przyszłym – czasem jako wędrówką przez życie, którego niepowtarzalny wymiar kryje się w sensie codziennej pracy, podejmowanych działaniach społecznych i zmaganiach z otaczającym światem. Właśnie jako wędrówkę przez życie postrzega ten czas Profesor Tadeusz Lewowicki – Uczony, Nauczyciel i Wychowawca kilku pokoleń polskich pedagogów. Przypadł mi w udziale wyjątkowy zaszczyt wygłoszenia w imieniu Senatu Uniwersytetu Śląskiego laudacji na cześć kandydata do tytułu doktora honoris causa, Profesora Tadeusza Lewowickiego (...)