L'histoire du Canada vue de France

Nouailhat Yves-Henri. L'histoire du Canada vue de France. In: Revue d’histoire moderne et contemporaine, tome 37 N°2, Avril-juin 1990. L'histoire de l'Amérique du Nord vue de France. pp. 230-238

Nixon-de Gaulle : un épisode original des relations franco-américaines

Nixon-de Gaulle : An Original Episode in Franco- American Relations. It seemed nothing would bring together two persons so different in their characters. As a matter of fact, de Gaulle and Nixon thought highly of each other and the atmosphere of Franco- American relations has improved in quite a remarkable way between January and April 1969, over the short period when the two presidents were in charge together. Richard Nixon's stay in Paris from February 28 to March 2 1969 can be considered as the privileged time that made both men closer. Both gave each other marks of respect and esteem. Above all they came to very close views and even to a complete agreement on several points : European integration, NATO, attitude towards USSR, China and to some extent, a suitable solution to the problem in Vietnam. Indeed it does not mean that everything was settled between France and the U.S., but the good relations between de Gaulle and Nixon started a three years' period of honeymoon between the two countries until April 1973 when the atmosphere of Franco-American relations began to deteriorate.Rien ne semblait devoir rapprocher deux personnalités au tempérament différent. Il est pourtant incontestable que de Gaulle et Nixon sympathisèrent et que le climat des relations franco-américaines s'améliora remarquablement entre janvier et avril 1969 durant la courte période où les deux présidents se trouvèrent ensemble au pouvoir. Le séjour de Richard Nixon à Paris du 28 février au 2 mars 1969 constitua le temps fort de ce rapprochement. Les deux hommes se manifestèrent respect et estime. Surtout un rapprochement ou même une harmonie de vues fut constatée sur un certain nombre de points : la construction européenne, l'OTAN, les relations avec l'U.R.S.S., la Chine et dans une certaine mesure sur la solution à trouver au problème du Vietnam. Certes, tout n'était pas réglé entre la France et les Etats-Unis mais l'entente entre de Gaulle et Nixon ouvrit une période de trois ans de rapports détendus entre les deux pays, jusqu'en avril 1973 où le climat des relations franco-américaines se détériora à nouveau.Nouailhat Yves-Henri. Nixon-de Gaulle : un épisode original des relations franco-américaines. In: Revue Française d'Etudes Américaines, N°32, avril 1987. American Potpourri. pp. 309-318

Dyplomacja francuska wobec polskiego projektu rozbrojenia moralnego z roku 1931

Artykuł Y. II Nouailhat przedstawia polska inicjatywę rozbrojenia moralnego wysuniętą w 1931 r., jej kontynuację na forum Konferencji Rozbrojeniowej w Genewie (1932 r.) oraz wywołane nią reakcje rządu francuskiego. Artykuł zawiera również próbę uzasadnienia tych reakcji, opierając się na działalności dyplomacji francuskiej w Komitecie Rozbrojenia Moralnego (do 1933 r.). Praca składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej, autor zajmuje się definicją rozbrojenia moralnego, jej ujęciem w polskiej koncepcji zgłoszonej na forum międzynarodowym we wrześniu 1931 r. oraz pracami powołanego z polskiej inicjatywy Komitetu Rozbrojenia Moralnego. Na tym tle prezentuje nacechowane dużą ostrożnością i krytycyzmem stanowisko rządu francuskiego wobec polskiego projektu. Część druga stanowi natomiast próbę uzasadnienia tego stanowiska w stosunku do aktywności polskiej dyplomacji i prac Komitetu, zwłaszcza w momencie, kiedy znalazł się tam przedstawiciel Francji. Autor zwraca uwagę na różnice metod i celów, jakie przyświecały stronie polskiej i francuskiej, ujmując to w kontekście ścierania się odmiennych tendencji rozbrojenia moralnego reprezentowanych przez poszczególnych członków Komitetu. Podsumowanie tej części pracy zawiera analizę dokumentu końcowego przyjętego na sesji Komitetu w listopadzie 1933 r. Całość artykułu zamyka autor konkluzją, w której podkreśla pierwszorzędne znaczenie dla rządu polskiego sprawy rozbrojenia moralnego w czasie obrad Konferencji Rozbrojeniowej, odmiennie niż dla dyplomacji francuskiej.Zadanie pt. Digitalizacja i udostępnienie w Cyfrowym Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego kolekcji czasopism naukowych wydawanych przez Uniwersytet Łódzki nr 885/P-DUN/2014 zostało dofinansowane ze środków MNiSW w ramach działalności upowszechniającej naukę

L’éternelle "question québécoise"

The second referendum about the sovereignty of Quebec organized in 1995 did not obtain a decisive result : no’s prevailed by a very small margin. Since 1995 political life in Canada and Quebec has shown contradictory aspects : the liberal Prime minister Jean Chrétien triumphed in the elections of 1997 and 2000 whilst in Quebec the charismatic Lucien Bouchard who stepped down in January 2001 left his position to a new leader quite decided to start again campaigning in favour of an independent Quebec. But is the people in Quebec quite ready to begin again such a risky adventure ? It is not sure at all.Le second référendum sur la souveraineté du Québec organisé en 1995 n’a pas donné un résultat net : le NON ne l’a emporté que de justesse. Depuis, la vie politique canadienne et québécoise est caractérisée par des signes contradictoires : le Premier ministre libéral Jean Chrétien a remporté les élections de 1997 et de 2000 tandis qu’au Québec le charismatique Lucien Bouchard, qui a démissionné en janvier 2001, a laissé la place à un nouveau leader bien décidé à relancer la question nationale québécoise. Mais la population souhaite-t-elle encore se lancer dans une telle aventure ? Cela n’a rien de certain.Nouailhat Yves-Henri. L’éternelle "question québécoise". In: Cahiers Nantais, n°55-56, 2001. Terres, sociétés, itinéraires atlantiques. pp. 131-140

André Kaspi, Le temps des Américains. Le concours américain à la France en 1917-1918

Nouailhat Yves-Henri. André Kaspi, Le temps des Américains. Le concours américain à la France en 1917-1918. In: Revue d’histoire moderne et contemporaine, tome 27 N°3, Juillet-septembre 1980. pp. 525-528

André Kaspi, Le temps des Américains. Le concours américain à la France en 1917-1918

Nouailhat Yves-Henri. André Kaspi, Le temps des Américains. Le concours américain à la France en 1917-1918. In: Revue d’histoire moderne et contemporaine, tome 27 N°3, Juillet-septembre 1980. pp. 525-528

Charles-Philippe David, Louis Balthazar et Justin Vaïsse (dir.). La politique étrangère des Etats-Unis. Fondements, acteurs, formulation

Nouailhat. Charles-Philippe David, Louis Balthazar et Justin Vaïsse (dir.). La politique étrangère des Etats-Unis. Fondements, acteurs, formulation. In: Politique étrangère, n°2 - 2004 - 69ᵉannée. pp. 462-463

Kanada a konferencja rozbrojeniowa w 1932 r.

Problem ograniczenia zbrojeń miał dla rządu kanadyjskiego inny wymiar, aniżeli dla państw europejskich. Kraj nie był zagrożony (bardzo dobro stosunki z Waszyngtonem i Londynem) i posiadał symboliczno siły zbrojne. Delegatom kanadyjskim w Lidze Narodów (LN) przeprowadzenie ograniczenia i redukcji zbrojeń wydawało się sprawą stosunkowo prostą i łatwą. Udział delegacji Kanady w konferencji rozbrojeniowej w Genewie poprzedziły prace przygotowawcze komisji rządowej, złożonej z przedstawicieli MSZ i Ministerstwa Obrony. W skład delegacji kanadyjskiej na konferencję weszli m. in. sir Georges Perley, minister bez leki, Maurice Dupré, państwowy radca prawny, Winnifred Kydd, przewodnicząca Narodowej Rady Kobiet w Kanadzie, dr Riddell, stały delegat Kanady w LN, L. B. Pearson, pierwszy sekretarz w MSZ. Do rządu napływały petycje rozmaitych organizacji społecznych (ok. pół miliona podpisów) domagających się podjęcia w Genewie inicjatyw zmierzających m. in. do powszechnej redukcji zbrojeń, ograniczenia wydatków zbrojeniowych, kontroli produkcji broni. W przededniu konferencji rozbrojeniowej dyplomacja kanadyjska zakładała, że powodzenie obrad zależeć będzie głównie od pogodzenia stanowisk Francji i Niemiec w kwestiach bezpieczeństwa i rozbrojenia. W Ottawie okazywano zrozumienie dla dążenia Francji do wzmocnienia bezpieczeństwa kraju, ale uważano, że „zbrojenia nigdy nie zagwarantują bezpieczeństwa". Podczas obrad konferencji (otwartej 2 II 1932 r.) delegaci kanadyjscy nie zgłosili żadnego planu rozbrojeniowego. Zgodnie z instrukcjami MSZ zajmowali krytyczne stanowisko wobec działań delegacji francuskiej uzależniającej ograniczenie zbrojeń od postępu w dziedzinie bezpieczeństwa. Kanadyjczycy odnieśli się niechętnie do „planu Tardieu". Popierali natomiast niektóre projekty Stanów Zjednoczonych i W. Brytanii, m. in. zasadę „rozbrojenia jakościowego", częściowo „plan Hoovera" oraz „plan MacDonalda". Uważali, że należy uznać niemieckie żądania równouprawnienia w zakresie zbrojeń. Opowiadali się za podpisaniem konwencji, która uwzględniałaby zwłaszcza francuskie i niemieckie postulaty. Z niepokojem obserwowali, że pogłębiające się różnice pomiędzy stanowiskami delegacji Niemiec i Francji prowadzą do fiaska konferencji. W schyłkowym okresie konferencji (od 1934 r.) delegaci Kanady zajmowali bierną postawę. Rząd kanadyjski był przeciwny przekształceniu konferencji rozbrojeniowej w stałą konferencję pokojową (projekt Maksyma Litwinowa), ale zgadzał się na wejście Związku Radzieckiego do LN