Rozwój świadomości religijnej u młodzieży: badania empiryczne osób w wieku od 12 do 24 lat

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperPraca niniejsza, zawierająca analizę mechanizmów kształtowania się świadomości religijnej, ma charakter raczej teoretyczny, oparta została co prawda na wynikach własnych badań (z wykorzystaniem własnych obserwacji i spostrzeżeń), lecz przede wszystkim na szeroko ujętej literaturze przedmiotu. Niektóre informacje zawarte w części teoretycznej nie będą wykorzystane do konstrukcji metody badań oraz wyjaśnienia i dyskusji ich wyników, mogą jednakże stanowić ważną część uzupełniającą dla przedstawienia całości analizowanego zjawiska. Zebranie ich w jednym miejscu ma na celu umieszczenie opisu rozwoju świadomości religijnej na szerokim tle opisu procesów poznawczych, zaangażowanych w konstruowanie dojrzałej reprezentacji rzeczywistości religijnej. Ponieważ badane problemy dotyczą sfery poznawczej (świadomości) człowieka, ujętej w aspekcie rozwojowym, dlatego prezentowana praca została napisana w konwencji psychologii poznawczo-rozwojowej, chociaż korzystam też z autorów reprezentujących inne kierunki psychologii – zwłaszcza przy omawianiu problematyki poczucia własnej wartości – ze względu na pokrewieństwo tematyki i przydatność wyników ich badań. Praca dotyczy zagadnień z pogranicza psychologii rozwojowej i psychologii religii. Wydaje się, że troska o jednoznaczność terminów oraz podawanie wyrazów bliskoznacznych, pozwoli zachować wewnętrzną spójność wywodu, pomimo odmienności szkół psychologicznych poszczególnych cytowanych autorów. Ta właśnie spójność, wskazująca na tożsamość opisywanych procesów, pomimo różnej nieraz terminologii, będzie głównym kryterium prawomocności wyprowadzanych teoretycznie wniosków. Jeżeli niezależni od siebie badacze dochodzą do podobnych konkluzji, to można uznać, że ich stwierdzenia są uzasadnione – tym bardziej, gdy tworzą one logiczny i spójny układ z innymi twierdzeniami

Wolność i wspólnota jako podstawowe cele rozwoju człowieka

If the development is an intentional process, a description of a mature man is its supporting requirement. As far as I am concerned fullness of the development of a man can be defined on the basis of the needs and that the most important of them in terms of the development are freedom and community. The article investigates the issue of gaining a feeling of closeness with other without losing the freedom. The problem of the will (a hierarchy of values, the bond of purposes and aspirations) is the most important. If a community is based on the same aims, feeling of closeness is delivered without taking the freedom away from its members. Nevertheless the said aims cannot be imposed by one person to the second, it must be made more objective. This objectivity for instance can become effective via shared acceptance of moral norms. Underlining standard aspects in the psychology of the development of a man shall facilitate the supporting process of man’s development.Jeśli rozwój jest procesem celowym, to warunkiem jego wspomagania jest opis człowieka w pełni rozwiniętego. Pełnię rozwoju człowieka należy określać na podstawie jego potrzeb. Najważniejsze z nich dla rozwoju są potrzeby wolności i wspólnoty. Artykuł zajmuje się problemem, w jaki sposób można uzyskać poczucie bliskości z innymi, nie tracąc wolności. Najważniejszy jest tu problem woli, hierarchii wartości, wspólnoty celów i dążeń. Jeśli wspólnota opiera się na tych samych celach, to daje poczucie bliskości nie odbierając wolności jej członkom. Utożsamienie się z celami drugiej osoby jest miłością. Cele te jednak nie mogą być narzucone przez jedną osobę drugiej: muszą być zobiektywizowane. Obiektywizacja ta może nastąpić przez wspólne przyjęcie norm moralnych. Podkreślanie aspektów normatywnych w psychologii rozwoju człowieka ułatwi proces wspomagania jego rozwoju

Stworzenie pozytywnego obrazu „ja” u agresora jako sposób na powstrzymanie agresji

The article presents the dependence of the behavior from the self-image and formation of self-image under the infl uence of others. If we treat aggressive man calmly and without fear, we give him the signal that „you are good”, and if we are convincing, then behavior of the aggressor becomes good, because it is consistent with his positive self-image. This method can be used in upbringing of children, resolution of confl icts and preventing aggression. The article gives a number of examples where people dealing aggressors without fear and with peace, came out safely from a very difficult situations

Konteksty wychowania i edukacji a kształcenie nauczycieli w rzeczywistości ponowoczesnej

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

WHAT ‘TO TEACH PHILOSOPHY’ MEANS?

Artykuł dotyczy problemu tego, na czym polega nauczanie filozofii i jak powinno się je prowadzić. Autor twierdzi, że nauczyciel filozofii winien mówić nie o filozofii, lecz o rzeczywistości. W związku z tym nauczania filozofii nie można ograniczać do zapoznawania z historią filozofii. W nauczaniu tym trzeba łączyć podejście problemowe z doktrynalnym, to znaczy wykład filozofii powinien być zestawem odpowiedzi na najważniejsze pytania filozoficzne ze szczególnym uwzględnieniem tych, do których wykładowca jest najbardziej przekonany. Prezentacja tych poglądów oraz dyskusja nad nimi ze studentami wydaje się być najlepszym sposobem nauczania filozofii. W ten sposób student otrzymuje spójny i logiczny obraz rzeczywistości, co jest celem nauczania w ogóle.This article deals with the problem of what teaching of philosophy is and how it should be carried out. The author argues that philosophy teacher should speak not about philosophy itself but about reality. Consequently, teaching of philosophy cannot rely on teaching of the history of philosophy. The author suggests the problem approach combined with the doctrinal, that is, lecture of philosophy should be a set of answers to the most important philosophical questions with particular regard to those the teacher is the most convinced to. Presentation of these views and discussion of them with students seems to be the best way to teach philosophy. Students receive consistent and logical picture of reality, which is the purpose of teaching in general

Creating a Positive Image of “self” in the Aggressor as a Way of Stopping Aggression

The article presents the dependence of the behavior from the self-image and formation of self-image under the influence of others. If we treat aggressive man calmly and without fear, we give him the signal that „you are good”, and if we are convincing, then behavior of the aggressor becomes good, because it is consistent with his positive self-image. This method can be used in upbringing of children, resolution of conflicts and preventing aggression. The article gives a number of examples where people dealing aggressors without fear and with peace, came out safely from a very difficult situations

The Freedom As the Purpose of the Education: Traditional and Postmodernist Vision

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperThe article is an attempt of the evaluation, which from pedagogic theories: traditional or postmodernist better serves the freedom of the man. The author determines the freedom as possibility of making everything what is wanted. There are two roads to the freedom: to enhance one’s possibilities and to correct one’s desires. The second road concerns the upbringing. The freedom is being achieved thanks to desire for the duty. A freedom is an accepted duty. An internal nature of man is the source of his duty. If the man wants it, what he should, then he can do everything what he wants. The man must discover and accept his internal nature in order to become entirely free, because it is the source of his duty. If the teacher is helping with it, he is helping on the way to the freedom. Traditional pedagogy is recommending such a road to the freedom and postmodernist is rejecting