O zasoleniu wody w Wielkim Zalewie Szczecińskim raz jeszcze

Between May and October of 2003, mineral composition of surface (0.5 m deep) and bottom (5.0 meters) waters, at measurement stations in north-western and south-eastern parts of Great Lagoon (Szczecin Lagoon), have been studied. Total concentrations of ionic macrocomponents: Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Cl-, HCO3 - , SO4 2- have been determined. Differentiation of ionic composition and changing level of concentrations of ionic macrocomponents in waters, depending on location of measurement station, depth of water sample collection and time of examination, have been proved. Bottom waters in south-eastern part of Great Lagoon had highest salinity level, whereas surface waters in the same location had lowest degree of salinity. Taking into consideration relatively small number of measurements, authors of present paper regard outlined investigations as diagnostic and obtained conclusions as preliminary ones. Towards substantial variability in ionic composition and magnitudes of concentrations, it is practically impossible to forecast and define values of concentrations of individual ionic components and general salinity degrees, basing on chlorides concentrations, what was often pursued, until now.W roku 2003 w okresie od maja do października oznaczano stężenia ogólne makroskładników jonowych (Na+, K+, Ca2+, Mg2+, Cl-, SO4 2-, HCO3 - ) i na podstawie tych oznaczę obliczano przybliżone wartości zasolenia wód Wielkiego Zalewu (Zalew Szczeciński). Próby wody do badań pobierano w miejscach stacji pomiarowych zlokalizowanych w północnozachodniej (stacja nr 1) i w południowo-wschodniej (stacja nr 2) czesciach Zalewu. Wodę czerpano z warstwy powierzchniowej (z głębokości ok. 0,5 m) i naddennej (z głębokości ok. 5,0 m). Próby wody do badań pobierano z częstotliwością raz w miesiącu. Ze względu na niedużą liczbę pomiarów, badania te traktowano jako rozpoznawcze, zaś ich wyniki – jako ustalenia wstępne. Badania potwierdziły znany wcześniej fakt znacznego zróżnicowania składu jonowego i stężenia substancji mineralnych w wodach Wielkiego Zalewu w zależności od miejsca poboru prób i głębokości, z jakiej próby pobierano. Wody naddenne były wyraźnie bardziej zasolone od wód powierzchniowych i to na obu ww. stacjach, przy czym – co było dość zaskakujące – bardziej zasolone były wody naddenne w południowowschodniej części Zalewu. Jeżeli chodzi o wody powierzchniowe, to – jak było też wiadome z wcześniejszych badań – bardziej zasolone były wody w północnej części Zalewu. Z równań regresji liniowej, ujmujących zależności pomiędzy wartościami stężeń poszczególnych składników mineralnych a stężeniami jonów chlorkowych, a także z równań ujmujących zależności pomiędzy łącznymi masami makroskładników jonowych zawartych w 1 dm3 wód (oznaczanymi w tekście pracy jako ż ion m ) – także ze stężenia jonów chlorkowych, w wodach na obu stacjach i w obu badanych warstwach wynika, że istotne statystycznie korelacje uzyskano jedynie dla stężeń Na+ i K+ oraz Emion – przy czym wartości stałej i współczynnika w równaniu regresji liniowej – dla każdej z 4 kategorii wód (2 stacje × 2 warstwy wody) – były wyraźnie różne. Związane to było z zachodzeniem w ekosystemie Zalewu (wzdłuż drogi spływu wód w dół estuarium) przemian prowadzących do zmiany składu chemicznego wód. Ustalenia te wskazują, że wyniki obliczeń składu jonowego wód i zasolenia wykonywane na podstawie ogólnych (uśrednionych) dla całego Wielkiego Zalewu równań korelacyjnych ujmujących zależność pomiędzy stężeniami wybranych składników makrojonowych wód oraz ich ogólnego zasolenia od stężenia chlorków mogą prowadzić do otrzymania wyników znacznie różniących się od wartości rzeczywistych. W tej sytuacji jedynym i najpewniejszym sposobem na ustalenie składu jonowego i wartości stężeń wybranych makroskładników jonowych oraz zasolenia ogólnego wód jest wykonanie odpowiednich oznaczeń stężeń wszystkich składników makrojonowych wód Wielkiego Zalewu

Ecosystem impacts of the widespread non-indigenous species in the Baltic Sea: literature survey evidences major limitations in knowledge

Invasion of non-indigenous species (NIS) is acknowledged as one of the most important external drivers affecting structure and functions of marine ecosystems globally. This paper offers literature-based analysis on the effects of the widespread (occurring in at least 50% of countries) and currently established NIS on ecosystem features in the Baltic Sea. It appears that out of the 18 NIS taxa studied, there are no published records on 28% of NIS for any of the seven impact categories investigated. When ecological impacts are known, laboratory experimental evidence dominates over field studies. Combined observations on impact strength, information type and confidence level suggest that the two benthic invertebrates, the polychaete Marenzelleria spp. and the zebra mussel Dreissena polymorpha (Pallas 1771) exert the highest ecosystem impact. Despite continuously accumulating information on the NIS effects, however, the confidence of findings is still low. Thus, we still understand very little on both the direction and magnitude of the effects of even the most widespread NIS on the structure and dynamics of the Baltic Sea ecosystems. In order to increase reliability of such assessments, future research should be targeted towards spatially-explicit field surveys and experimenting of multitrophic systems, together with modelling of ecosystem impact