ŞEHİRİÇİ KONTROLSÜZ EŞDÜZEY KAVŞAK KAZALARINI ETKİLEYEN UNSURLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet Yol güvenliği araştırmalarında teori, modeller ve bunların uygulanabilirliği, trafik kazalarına karşı etkili önlemlerin alınması için kullanılan ana kaynaklardır. Modellerin hatasız ve uygulanabilir olması için de modelde kullanılacak teorilerin doğru tespit edilmiş olması gereklidir. Sinyalizasyonsuz kavşak kazalarını etkileyen unsurların ne olduğunun ve kazaları nasıl etkilediklerinin doğru bir şekilde tespit edilebilmesi, ileride yapılacak güvenlik araştırmalarının temelini oluşturmaktadır. Bu da kavşak iyileştirme çalışmalarına geçmeden önce derinlemesine bir kaynak incelemesi yapmakla mümkün olabilir. Şimdiye kadar yapılan hiçbir çalışmada sinyalizasyonsuz kavşak kazalarını etkileyen tüm faktörler beraberce incelenmemiştir. Bu nedenle kaza tahmin modelleri oluşturulurken veya kavşak güvenlik analizleri yapılırken, etkiyen parametrelerde hep bir kısıtlamaya gidilmiştir. Bu çalışmada şehiriçi sinyalizasyonsuz kavşak kazalarının oluşmasına sebep olan insan unsuru ve araç unsuru hariç, yol ve çevre unsuru, özellikle kavşak geometrik özellikleri ile kazalar üzerindeki etkilerinin tümü ayrıntılı olarak incelenmiştir. Çalışma şehiriçi sinyalizasyonsuz kavşak güvenlik analizi ile ilgili eksikliğin giderilmesini amaçlamaktadır ve elde edilen sonuç değerlerinin kavşak güvenliği araştırmalarına ışık tutabileceği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Sinyalizasyonsuz şehiriçi kavşak geometrisi, kavşak kaza değişkenleri

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ YARDIMI İLE ISPARTA İLİ KENTİÇİ TRAFİK KAZA ANALİZİ

Son yıllarda, ülkemizde ulusal bir problem haline gelen trafik kazaları, doğal afetlerden daha fazla sosyal ve ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu problemi çözebilmek, kayıpları azaltabilmek için yol güvenlik projeleri gerçekleştirilmektedir. Ancak bu projelere ayrılan bütçenin sınırlı olması nedeniyle, bazı pratik ve ekonomik çözüm yöntemlerinin bulunması gerekli olmuştur. Bu yöntemlerin en önemlisi; trafik kazalarında, tehlikeli kesimler olarak adlandırılan Kaza Kara Noktalarının tespiti ve iyileştirilmesidir. Yeni teknolojiler, trafik mühendisliğinde ve mühendislik hizmetlerinde hızlı iyileşmelere neden olan gelişme döngüsünü sürekli çevirmektedir. Bu gelişen hizmetlerin daha etkin rol üstlenebilecek ileri görüşlü mühendislik çalışmaları adına önemli bir potansiyel oluşturacağı açıktır. Çalışmada örnek olarak Isparta ilindeki trafik kazalarının yoğun olduğu bölgeler ve kaza kara noktaları Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılarak tespit edilmiştir. Arcinfo 7.21 programı kullanılarak digitizer ile sayısallaştırılan Isparta ili imar haritası üzerinde, tespit edilen kara noktalar ve kaza meyilli bölgeler gösterilmiştir. Isparta İli Trafik Bölge Müdürlüğü'nden alınan, 1998-2002 yılları arasında meydana gelen trafik kazalarının tespit tutanakları ile veri tabanı oluşturulmuştur. Trafik kazası çarpışma diyagramları ile coğrafi kodlama referans sistemleri kullanılarak topoloji kurulmuştur. CBS'nin kaza analizinde niçin kullanıldığı, çalışmada kullanılan veri tabanının oluşturulması ve kullanılan yöntem gösterilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre tablolar oluşturulmuş ve yorumlanmıştır