Multisistemska terapija u radu sa maloletnim prestupnicima: teorijske osnove i praktične implikacije

Apstrakt. Integrišući različite teorijske i metodske pravce. multisistemska terapija predstavlja intenzivnu i sveobuhvatnu formu tretmana, namenjenu mladima sa ozbiljnim prestupničkim ponašanjem i njihovim porodicama. Fokus rada jeste na analizi doprinosa tradicionalnih teorija društvene devijantnosti na koncipiranje postulata multisistemske terapije, poput Saderlendove teorije diferencijalnih asocijacija, Hiršijeve teorije socijalne kontrole i teorija devijantnih supkultura. Sa druge strane, postulati Bronfenbrenerove socijalno - ekološke teorije, sistemske porodične (strukturalne i strategijske) terapije i kognitivno-bihejvioralnih tehnika čine jedan deo osnove multisistemske terapije. Cilj rada jeste da se kroz prizmu tradicionalnih i savremenih teorijskih postavki, empirijskih studija etiologije prestupništva mladih i metodskih pravaca koji se koriste u radu sa ciljnom grupom analizira značaj primene multisistemskih intervencija u radu sa mladima sa ozbiljnim prestupničkim ponašanjem. S obzirom na to da postoji bogata empirijska potpora efektivnosti multisistemske terapije, završni deo rada jeste usmeren na pregled ključnih longitudinalnih studija efektivnosti multisistemske terapije (kroz komparaciju sa drugim vidovima tretmana) u smislu redukcije ponovnog hapšenja, redukcije zloupotrebe psihoaktivnih supstanci i redukcije izvršenja nasilnih delikata mladih koji su bili uključeni u multisistemsku terapiju

Role of parental monitoring in the prevention of peer violence on the internet

Numerous studies show that the prevalence of bullying on the Internet is increasing. Preventing exposure and manifestation of this form of bullying is a particular challenge for parents. Their protective role is diminished, as children are more information-technology literate and have devices that allow unlimited internet access. Supervision of a child’s activities on the Internet is a specific type of parental monitoring. Most parents use restrictive strategies, in the form of time and content limitations, which have weak effects. There is a need to educate parents about effective strategies to monitor child’s activities on the Internet that can contribute to preventing and reducing bullyBrojna istraživanja pokazuju da je prevalencija vršnjačkog nasilja na inter- netu u porastu. Prevencija izloženosti i ispoljavanja ovog oblika vršnjačkog nasilja predstavlja poseban izazov za roditelje. Njihova protektivna uloga je umanjena, jer su deca informaciono-tehnološki pismenija i poseduju uređaje koji omogućavaju neograničen pristup internetu. Nadzor nad aktivnostima dete- ta na internetu predstavlja specifičnu vrstu roditeljskog nadzora. Većina roditelja koristi restriktivne strategije, u vidu ograničavanja vremena i sadržaja, koje imaju slabe efekte. Postoji potreba za edukacijom roditelja o efektivnim strategijama nadziranja aktivnosti deteta na internetu koje mogu doprineti prevenciji i redukovanju vršnjačkog nasilja

Relationship between restrictive strategies of parental control and digital violence in adolescence

Modern studies show that children and adolescents represent the population of users who spend the most time online and that are significantly more exposed to risk behaviors, mostly in cyberbullying. Therefore, the aim of this paper is to determine the effectiveness and frequency of using restrictive strategies in parental control over a child's online activities. The survey sample contains 183 first and fourth grade high school students answering questions about parental monitoring and cyberbullying. Parental monitoring was examined by a short questionnaire consisted of several categorical questions, while the Cyber Victim and Bullying Scale was used to examine cyberbullying. The results of this study show that parents infrequently use restrictive strategies in monitoring child's internet use. Parents use their strategies mostly to avoid child's chatting with strangers (51.9%) and leaving personal information on the Internet (35.5%), while certain parents have a password of the devices that child uses to access the Internet (37.2%). Only one in five parents limit access to certain websites, while one in ten limit amount of time their teen can go online. The final analysis showed that there is no statistically significant association of restrictive strategies in parental control and digital violence. Parental control can become a significant role in preventing and reducing digital violence in adolescents, but it is necessary to direct parents to make decisions about online rules of conduct in agreement with children and in accordance with their activities and encourage them to use other, adequate parental control strategies.Savremene studije pokazuju da deca i adolescenti predstavljaju populaciju korisnika koja najviše vremena provodi na internetu, te su znatno više izloženi rizičnim ponašanjima, a najviše digitalnom nasilju. Stoga je cilj u ovom radu utvrđivanje razlika u učestalosti digitalnog nasilja kod adolescenata u zavisnosti od primene restriktivnih strategija roditeljskog nadzora. Uzorak istraživanja čini 183 učenika prvog i četvrtog razreda gimnazije koji su odgovarali na pitanja o roditeljskom nadzoru i digitalnom nasilju. Roditeljski nadzor ispitivan je kratkim upitnikom, koji se sastojao iz niza kategoričkih pitanja, dok je za ispitivanje digitalnog nasilja korišćena Skala sajber žrtve i nasilnog ponašanja (Cyber Victim and Bullying Scale). Rezultati ovog istraživanja pokazuju da roditelji neredovno koriste restriktivne strategije u vršenju roditeljskog nadzora nad aktivnostima deteta na internetu. Roditeljski nadzor se najčešće svodi na zabranu dopisivanja sa nepoznatim ljudima (51,9%) i nešto manje na zabranu ostavljanja ličnih podataka (35,5%) i posedovanje šifre od uređaja preko kog dete pristupa internetu (37,2%). Završna analiza pokazala je da ne postoji statistički značajna povezanost restriktivnih strategija roditeljskog nadzora sa učinjenim nasiljem na internetu, niti sa doživljenim nasiljem. Kako bi roditeljski nadzor imao značajnu ulogu u prevenciji i redukovanju digitalnog nasilja kod dece adolescentnog uzrasta neophodno je usmeriti roditelje da odluke o pravilima ponašanja na internetu donose u dogovoru sa decom i u skadu sa njihovim aktivnostima i podstaći ih na korišćenje drugih, adekvatnih strategija roditeljskog nadzora

Upotreba alkohola kod mladih u studentskim domovima

The aim of this paper is to examine the prevalence and characteristics of alcohol use among students in student dormitories. The sample contains 223 students of University of Belgrade, aged 19-30, who lived in student dormitories during the research. The questionnaire of the Core Institute was used for this research. The results of this study show that one-fifth of students in student dormitories consumes alcohol four or more times a week, while in the past two weeks 40% of students have consumed five or more drinks in one occasion. Most students have positive attitudes toward alcohol use, despite the fact they have experienced negative consequences of drinking. The final analysis showed that the use of alcohol among students in student dormitories is associated with some study characteristics and socio-demographic characteristics of the student.Cilj ovog rada je utvrđivanje učestalosti i karakteristika upotrebe alkohola kod studenata u studentskim domovima. Uzorak čini 223 studenta Univerziteta u Beogradu, uzrasta od 19 do 30 godina, koji su u vreme istraživanja živeli u studenskom domu. Za potrebe istraživanja korišćen je upitnik Korovog instituta (The Core Institut). Rezultati ovog istraživanja pokazuju da petina studenata u studentskim domovima konzumira alkohol četiri ili više puta nedeljno, dok je u prethodne dve nedelje 40% studenata popilo pet ili više pića u jednoj prilici. Većina studenata ima pozitivne stavove prema upotrebi alkohola, iako su iskusili negativne posledice pijenja. Završna analiza pokazala je da je upotreba alkohola kod studenata u studentskim domovima povezana sa nekim sociodemografskim karakteristikama i karakteristikama studiranja

Negativna iskustva u detinjstvu u populaciji osoba koje su zavisne od kockanja

Kada je u pitanju uloga negativnih iskustava u detinjstvu (zlostavljanja, zanemarivanja i različitih oblika porodičnih disfunkcionalnosti) kao faktora rizika u razvoju zloupotrebe i zavisnosti od alkohola i ilegalnih psihoaktivnih supstanci, istraživanja nedvosmisleno ukazuju na kontinuiranu pozitivnu povezanost ova dva društvena problema. Međutim, istraživanja po pitanju negativnih iskustava u detinjstvu kao faktora rizika razvoja zavisnosti od kockanja u odraslom dobu su manje istražena. Cilj preglednog rada jeste da se sagleda uloga negativnih iskustava u detinjstvu u razvoju zavisnosti od kockanja, njihov kumulativni efekat, kao i uloga varijable života sa roditeljem koji ima probleme sa kockanjem kao specifičnog faktora rizika. Kumulativni efekat negativnih iskustava u detinjstvu je povezan sa razvojem zavisnosti od kockanja. Istraživanja pokazuju da tri i više negativnih iskustava u detinjstvu povećavaju verovatnoću razvoja zavisnosti od kockanja više od tri puta u poređenju sa onima bez ovih iskustava. Negativna iskustva najviše utiču na emocionalnu i bihevioralnu regulaciju, samopoštovanje i poremećaje nivoa pobuđenosti i raspoloženja. Ispoljavaju se i povećanom impulsivnošću, te kockanje može biti vid bega od bolnih emocionalnih stanja i koristi se kao strategija prevazilaženja. Istraživanja pokazuju i da negativna iskustva u detinjstvu i kognitivne strukture objašnjavaju 52% varijanse kockanja. Pregled istraživanja koja su pratila samo varijablu zlostavljanja u detinjstvu pokazuju da je ono u korelaciji sa zavisnošću od kockanja u odrasloj dobi, sa i dalje nedovoljno istraženim mehanizmima koji moderiraju ovu vezu. U okviru transgeneracijske transmisije kockanja, kockanje roditelja je najspecifičniji prediktor kockanja njihovih potomaka, što je u skladu sa teorijom socijalnog učenja. Zaključna razmatranja ukazuju na značajnu ulogu negativnih iskustava u detinjstvu u razvoju zavisnosti od kockanja. Na opštem preventivnom nivou, postoji kontinuirana potreba da se podržava sigurno i zdravo porodično i socijalno okruženje, kao i podsticanje implementiranja edukacije dece o adekvatnim strategijama nošenja sa izazovnim okolnostima, u školske kurikulume. Na nivou procene širokog spektra nepovoljnosti pod kojima deca mogu odrastati, važno je kontinuirano pratiti i faktor roditeljskog kockanja. Na tretmanskom nivou, potrebno je uključiti i saznanja o ulozi negativnih iskustava u detinjstvu u razvoju zavisničkog ponašanja, kao i o mehanizmima putem kojih se ova veza razvija

Negativna iskustva u detinjstvu u populaciji osoba koje su zavisne od kockanja

Kada je u pitanju uloga negativnih iskustava u detinjstvu (zlostavljanja, zanemarivanja i različitih oblika porodičnih disfunkcionalnosti) kao faktora rizika u razvoju zloupotrebe i zavisnosti od alkohola i ilegalnih psihoaktivnih supstanci, istraživanja nedvosmisleno ukazuju na kontinuiranu pozitivnu povezanost ova dva društvena problema. Međutim, istraživanja po pitanju negativnih iskustava u detinjstvu kao faktora rizika razvoja zavisnosti od kockanja u odraslom dobu su manje istražena. Cilj preglednog rada jeste da se sagleda uloga negativnih iskustava u detinjstvu u razvoju zavisnosti od kockanja, njihov kumulativni efekat, kao i uloga varijable života sa roditeljem koji ima probleme sa kockanjem kao specifičnog faktora rizika. Kumulativni efekat negativnih iskustava u detinjstvu je povezan sa razvojem zavisnosti od kockanja. Istraživanja pokazuju da tri i više negativnih iskustava u detinjstvu povećavaju verovatnoću razvoja zavisnosti od kockanja više od tri puta u poređenju sa onima bez ovih iskustava. Negativna iskustva najviše utiču na emocionalnu i bihevioralnu regulaciju, samopoštovanje i poremećaje nivoa pobuđenosti i raspoloženja. Ispoljavaju se i povećanom impulsivnošću, te kockanje može biti vid bega od bolnih emocionalnih stanja i koristi se kao strategija prevazilaženja. Istraživanja pokazuju i da negativna iskustva u detinjstvu i kognitivne strukture objašnjavaju 52% varijanse kockanja. Pregled istraživanja koja su pratila samo varijablu zlostavljanja u detinjstvu pokazuju da je ono u korelaciji sa zavisnošću od kockanja u odrasloj dobi, sa i dalje nedovoljno istraženim mehanizmima koji moderiraju ovu vezu. U okviru transgeneracijske transmisije kockanja, kockanje roditelja je najspecifičniji prediktor kockanja njihovih potomaka, što je u skladu sa teorijom socijalnog učenja. Zaključna razmatranja ukazuju na značajnu ulogu negativnih iskustava u detinjstvu u razvoju zavisnosti od kockanja. Na opštem preventivnom nivou, postoji kontinuirana potreba da se podržava sigurno i zdravo porodično i socijalno okruženje, kao i podsticanje implementiranja edukacije dece o adekvatnim strategijama nošenja sa izazovnim okolnostima, u školske kurikulume. Na nivou procene širokog spektra nepovoljnosti pod kojima deca mogu odrastati, važno je kontinuirano pratiti i faktor roditeljskog kockanja. Na tretmanskom nivou, potrebno je uključiti i saznanja o ulozi negativnih iskustava u detinjstvu u razvoju zavisničkog ponašanja, kao i o mehanizmima putem kojih se ova veza razvija

The effect of Y2O3 addition on thermal shock behavior of magnesium aluminate spinel

The effect of yttria additive on the thermal shock behavior of magnesium aluminate spinel has been investigated. As a starting material we used spinel (MgAl2O4) obtained by the modified glycine nitrate procedure (MGNP). Sintered products were characterized in terms of phase analysis, densities, thermal shock, monitoring the damaged surface area in the refractory specimen during thermal shock and ultrasonic determination of the Dynamic Young modulus of elasticity. It was found that a new phase between yttria and alumina is formed, which improved thermal shock properties of the spinel refractories. Also densification of samples is enhanced by yttria addition

Phase evolution of Si3N4 with Mg-exchanged zeolite additive

This paper deals with the chemical reactions and phase evolution during pressureless sintering of Si3N4 with Mg-exchanged zeolite as sintering additive. The XRD data show that the first MgO-rich liquid forms at as low as 1250 °C, which as a consequence results in a significant reduction of sintering temperature. At 1300 °C the β−Si3N4 phase had disappeared indicating its dissolution into the liquid phase. At 1500 °C the secondary phase had been completely converted into a glassy phase, however, no phase transformation from α−Si3N4 to β−Si3N4 had taken place. Thus the composition of this material consists of α−Si3N4 embedded in magnesium silicon oxynitride glassy phase.Physical chemistry 2006 : 8th international conference on fundamental and applied aspects of physical chemistry; Belgrade (Serbia); 26-29 September 200

Synthesis of fibrous SiC from natural precursor

Fibrous magnesio-silicate (mountain leather asbestos) of Serbian origin was used as Si precursor for the synthesis of SiC by carbothermal-reduction process [1, 2]. As a reducing agent, sugar (saccharose) was used. Formation of SiC was confirmed by XRD analysis and optical microscopy images. Results showed that obtained SiC possess fibrous morphology. Due to the experimental procedure MgF2 is also formed, which is known as an excellent additive for sintering of non-oxide ceramics.Physical chemistry 2006 : 8th international conference on fundamental and applied aspects of physical chemistry; Belgrade (Serbia); 26-29 September 200

Catalitic effect of Co on hydrogen desorption form nanostucturated magnesium hydride

To study the influence of 3d transition metal addition on desorption kinetics of MgH2 ball milling of MgH2-Co blends was performed under Ar. Microstructural and morphological characterization, performed by XRD and SEM, show a huge correlation with thermal stability and hydrogen desorption properties investigated by DSC. A complex desorption behavior is correlated with the dispersion of the metal additive particles on hydride matrix. The activation energy for H-2 desorption from MgH2-Co composite was calculated from both non-isothermal and isothermal methods to be 130 kJ/mol which means that mutually diffusion and nucleation and growth of new phase control the dehydration process.6th Conference of Young Researchers, Dec 24-26, 2007, Belgrade, Serbi