Chloroplast pigments in post-fire-grown cryptophytes on Vidlič Mountain (Southeastern Serbia)

In this study the content of chloroplast pigments (chlorophyll a, b, a+b, and carotenoids) in the leaves of Geranium macrorrhizum L., Doronicum columnae Ten., Aegopodium podagraria L. and Tussilago farfara L. from a beech forest that had undergone fire on Vidlič Mountain was determined. The same species of plants from a place that had not been exposed to fire were taken as controls. Chloroplast pigments were determined from acetone extracts of these plants spectrophotometrically. In the first year after the fire the content of chlorophyll a, b and a+b in Geranium macrorrhizum L. and Doronicum columnae Ten. was greater than in the plants not exposed to fire. The results were the opposite for Aegopodium podagraria L. and Tussilago farfara L. These differences can be attributed to the different physiology of the plants and consequently their different adaptation patterns. The carotenoid content was higher in the plant species at the fire site than in the area not exposed to fire

Bromatološke analize studentskih obroka u Studentskom centru Čačak

The aim of the study was to determine the quality of student meals in Student Centre Cacak, based on bromatology analysis of Department of Public Health-Cacak. In order to improve the nutritional characteristics and reduce the high energy content of meals, from season to season, it was decreasing the fat and increasing content of carbohydrates, while retained the achieved proteins persentage. Thus, in the spring season of 2014, the values of a composition of fats (25.1%) and carbohydrates (58,0%) were very close to world norms (25,0% and 60,0%) respectively. Due to Restaurant of Student Centre Cacak prepare meals by strict standards and constantly improving meals quality, it represents a good support for improve the quality of students' nutritional habits in Cacak.Cilj rada bio je da se utvrdi kvalitet studentskih obroka Studentskog centra Čačak na osnovu bromatoloških analiza obavljenih u Zavodu za javno zdravlje u Čačku. U cilju poboljšanja nutritivnih karakteristika i smanjenja visokih energetskih vrednosti gotovih obroka, iz sezone u sezonu smanjivao se sadržaj masti i povećavao udeo ugljenih hidrata, uz zadržavanje postignutog učešća proteina. Vrednosti sadžaja masti (25,1%) i ugljenih hidrata (58,0%) su tokom proleća 2014. godine bile vrlo bliske svetskim normativima (25%, odnosno 60%). Dobijeni rezultati potvrđuju da Restoran Studentskog centra Čačak pripremom hrane po strogim standardima i stalnim unapređenjem kvaliteta obroka, obezbeđuje uslove za poboljšanje kvaliteta nutritivnih navika studenata u Čačku

Uticaj sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju na uvoz i izvoz ribe i proizvoda od ribe

Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju (SSP) je međunarodni ugovor, potpisan 29. aprila 2008. godine između Republike Srbije i Evropske unije (EU). Dve najvažnije obaveze koje Republika Srbija preuzimaovim sporazumom biće uspostavljanje zone slobodne trgovine i usklađivanje zakonodavstva Republike Srbije sa pravom EU. Sporazumom se stvara zona slobodne trgovine između Srbije i EU u prelaznom periodu od šest godina. Rok za liberalizaciju trgovine je određen u skladu sa sposobnošću srpske industrije i poljoprivrede da se prilagode slobodnoj trgovini ali i sa željom Srbije za što bržim završetkom reformi i pristupanjem Evropskoj uniji. Obaveza Srbije se sastoji u postepenom ukidanju carina na uvoz robe poreklom iz Evropske unije u prelaznom periodu. Sa druge strane, Evropska unija ovim ugovorom potvrđuje slobodan pristup robi iz Srbije tržištu Evropske unije. Tempo liberalizacije i stepen zaštite zavisi od stepena osetljivosti proizvoda za industriju Srbije. Definisane su tri grupe indistrijskih proizvoda, prema osetljivosti, za koje će liberalizacija biti ostvarena nakon perioda od dve, pet odnosno šest godina. Za proizvode koji se ne nalaze na ovim listama carine će biti ukinute momentom stupanja na snagu sporazuma. Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju predviđa se i obaveza Republike Srbije da u dogovorenim rokovima uskladi domaće zakonodavstvo sa propisima koji spadaju u pravne tekovine EU. S obzirom na obim pravnih tekovina EU određena su prioritetna područja koja imaju direktan uticaj na stvaranje zone slobodne trgovine između EU i Srbije: zaštita konkurencije i kontrola dodele državnih pomoći (subvencija), pravo intelektualne svojine, javne nabavke, standardizacija i zaštita potrošača. Narodna skupština Republike Srbije 9. septembra 2008. godine ratifikovala je Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju (SSP) i Prelazni trgovinski sporazum. SSP i Prelazni sporazum potpisani su 29. aprila 2008.godine u Briselu. Od 1. februara 2009. Srbija jednostrano primenjuje prelazni trgovinski sporazum

Randman trogodišnjeg šarana iz kaveznog sistema uzgoja

Uzgoj šarana (Cyprinus carpio L.) u kaveznom sistemu predstavlja posebnu vrstu intenzivne proizvodnje. Odlikuje se malim početnim ulaganjima u izgradnju kaveznog ribnjaka, ne zahteva značajno angažovanje radne snage i obezbeđuje veliku proizvodnju po jedinici zapremine. Izbor lokacije je od velikog značaja jer utiče na ekonomsku održivost, proizvodnju i mortalitet šarana. U odnosu na druge uzgojne sisteme, utvrđeno je da u kaveznom sistemu morbiditet i mortalitet mogu značajno varirati i u slučaju odstupanja vrednosti parametara kvaliteta vode od optimalnih, gubici mogu nastupiti brzo i biti dramatični. Nedostatak kaveznog sistema gajenja ogleda se u olakšanoj transmisiji bolesti i zagađenju vodenog ekosistema u kome je kavezni sistem postavljen, što se može sprečiti uvođenjem zaštitnih sistema. Uz poštovanje načela dobre proizvođačke prakse, održavanjem dobrog kvaliteta vode i optimalno izbalansiranu hranu primerenu starosnoj kategoriji uzgajanog šarana, očekivan mortalitet je 1-5%. Zahtevi savremenog tržišta su sve više usmereni ka obrađenoj ribi, posebno filetima. Uklanjanjem kože i odstranjivanjem unutrašnjih organa i intramuskularnih kostiju, fileti šarana i ostalih ciprinida koje se gaje u polikulturi sa šaranom, postaju visokovredni obroci, koji se lako i brzo spremaju. Randman riba je ekonomski parametar čija je vrednost značajna pri svim tehnološkim operacijama vezanim za preradu ribe. Iskazuje se kao odnos primarno obrađenog trupa u odnosu na masu trupa žive ribe. Odnos jestivog i nejestivog dela trupa ribe može značajno da varira u zavisnosti od vrste, mase i veličine ribe i sezone ulova). Od njega direktno zavisi ekonomičnost proizvodnje i neopravdano je zanemaren kao parameter u istraživanjima. Razlika u randmanu između različitih linija i njihovih hibrida javlja se zbog različitog oblika, dužine glave, debljine i širine tela. Randman riba značajno je povoljniji od randmana kod ostalih vrsta životinja. Delovi koji se odbacuju mogu sadržati sve ili samo neke delove glave, krljušti, kože, creva, gonada i peraja. Cilj istraživanja bio je određivanje randmana kod trogodišnjeg šarana poreklom iz kaveznog sistema uzgoja. Uzorkovanje je obavljeno iz dva kavezna sistema na Tikveškom jezeru (Makedonija) (41°20′51″N 21°57′58″E) i iz jednog na Bilećkom jezeru (Bosna i Hercegovina) (42°49′31″N 18°26′17″E). Ishrana riba vršena je kompletnim krmnim smešama različitih proizvođača. Iz svakog kaveznog sistema uzorkovano je po 8 jedinki muškog i 8 jedinki ženskog pola (ukupno po 24 jedinke svakog pola). Morfometrijske osobine riba utvrđene su sa ciljem da se ispita uticaj pola na randman trogodišnjeg šarana gajenog u kaveznom sistemu. Nakon što su izlovljeni, šarani su držani na ledu. Krljušt je skinuta ručno nazubljenim nožem. Glava je odsečena cirkularnim rezom ispred pojasa pektoralnog peraja tako da je peraje ostalo na trupu. Peraja su odsečena na početku perajnih žbica. Egzenteracija organa zajedno sa gonadama obavljena je ručno. Dobijeni su obrađen trup, koji podrazumeva trup ribe bez krljušti, peraja, unutrašnjih organa i glave. Posle odstranjivanja krljušti, unutrašnji oragni, gonade, glava, peraja i obrađen trup su izmereni. Rezultati su obrađeni t-testom kako bi se utvrdio uticaj pola na randman trogodišnjeg šarana gajenog u kaveznom sistemu proizvodnje. U odnosu na pol (ženke naspram mužjaka šarana) pažnja je usmerena na parametre koji su važni sa aspekta gajenja i što povoljnijeg randmana. U našem istraživanju randman je određen kao odnos mase cele ribe i mase trupa bez glave, krljušti, peraja i unutrašnjih organa. Rezultati dobijeni u našem istraživanju pokazuju veću težinu ženskih u odnosu na muške jedinke (FW), ali nemaju statističku značajnost. Ukupna dužina (TL), standardna dužina (SL) i dužina trupa (CL) ženki u odnosu na mužjake imaju statistički značajnu razliku (p < 0,01), dok razlike u telesnoj masi ženki i mužjaka nisu statistički značajne. Rezultati dobijeni merenjem težine trupa (CW) i težine unutrašnjih organa (VW) ženki u odnosu na iste parametre kod mužjaka imaju statistički značajnu razliku (p < 0,01). Vrednosti dobijene merenjem težine glave (HW), težine gonada (GW) mužjaka, kao i vrednosti gonadosomatskog indeksa (GSI) u odnosu na vrednosti istih parametara kod ženki imaju statistički značaj (p < 0,01). Razlike u dužini glave (HL), visini tela (BH), masi peraja (FW), masi jedinki (FW) i obrađenih fileta (FilletW) mužjaka i ženki, nemaju statistički značaj. Vrednosti dobijene izračunavanjem relativne težine fileta i randmana uzorkovanih trogodišnjih jedinki šarana muškog i ženskog pola nemaju statistički značajnu razliku

Removal of rose bengal dye by hydrophobic carbon quantum dots and polyurethane nanocomposites

In the present study we report the removal of Rose Bengal dye by gamma irradiated nanocomposites composed of hydrophobic carbon quantum dots incorporated in the matrix of polyurethane (hCQD-PU). It is assumed that the removal is caused by the combination of two different mechanisms. First mechanism suggested is a photocatalytic degradation by lightinduced production of singlet oxygen and other reactive oxygen species by gamma irradiated hCQD and second mechanism is the adsorption of the remaining Rose Bengal dye from the solution, by polymer matrix. The removal efficiency of the dye reached up to 92% for 4 h of irradiation by visible lamp. We have investigated the effect of different parameters, such as the dose of gamma irradiation applied to the nanocomposite, as well as the exposure time of the sample to the blue lamp (470 nm). The proposed material has a potential in water purification systems

Nadzor bolesti riba u Srbiji

U Srbiji se vrši program nadzora virusnih i bakterijskih bolesti na osnovu Programa mera zdravstvene zaštite životinja, u skladu sa propisima Evropske Unije, i to: virusne hemoragične septikemije (VHS) i zarazna hematopoezne nekroze (IHN), zarazne nekroze pankreasa (IPN), prolećne viremije šarana (SVC) i renibakterioze (BKD). Cilj programa praćenja i nadzora bolesti riba je dobijanje i održavanje statusa slobode od bolesti, iskornjivanje ili sprečavanje širenja bolesti. Primarna ciljna populacija u programu nadzora su kalifornijska pastrmka i šaran. U Srbiji postoji nacionalno zakonodavstvo kao osnov za nadzora i kontrolu bolesti riba, kao i lista bolesti obaveznih za prijavljivanje. Pored nacionalnog zakonodavstva, prihvaćeni su i principi navedeni u Direktivi 2006/88/EC, koji se odnose na zahteve za kontrolu zdravlje riba u akvakulturi i njihovih proizvoda. Praćenje i nadzor virusnih bolesti vrše se na osnovu postupaka ispitivanja datih u Odluci Komisije 2001/183/EC, a za bakterijske bolesti, koriste se standardne dijagnostičke procedure. Klinički pregledi na ribnjacima vrše se dva puta godišnje i uzimaju se uzorci za virološka i bakteriološka ispitivanja, u svrhu dokumentovanja odsustva bolesti. Postupak ispitivanja, dat u Priručniku OIE za dijagnostiku bolesti riba, osnova je za ispitivanja. Uzorci svih kategorija riba iz 56 šaranskih i 52 pastrmska ribnjaka se godišnje ispituju na prisustvo bolesti. Za virusološka ispitivanja su korišćeni homogenati bubrega, slezine, jetre i škrga. Pulirani parenhimatozni organi i škrge su homogenizovani i centrifugirani na 2500 x g, 20 minuta. Za izolaciju, supernatanti su inokulirani na 24 sata stare kulture EPC i BF-2 ćelijskih linija. Inokulisane kulture su inkubirane na 15 - 20 °C, tokom 7 dana i svakodnevno su posmatrane na pojavu citopatogenog efekta. Identifikacija virusa je vršena PCR, ELISA testom i testom fluorescentnih antitela. Kao materijal za PCR je uziman homogenat organa i prva ili druga pasaža odgovarajuće ćelijske linije. PCR produkti su sekvencirani direktno, pomoću Big Dye Terminator v1.1 Cycle Sequencing Kit (Applied Biosystems, SAD) i ABI PRISM 3100-Avant Genetic Analyzer (Applied Biosystems). Dobijene sekvence su analizirane pomoću Sequencing Analysis Software 5.1 (Applied Biosystems). Na osnovu rezultata nadzora, Srbija se smatra slobodnom od VHS, IHN i KHV. Najveći problem predstavlja zarazna nekroza pankreasa. Renibakterioza je prisutna na određenom broju ribnjaka

Structural and functional properties of a plant NRAMP-related aluminum transporter

The transport of transition metal ions by members of the SLC11/NRAMP family constitutes a ubiquitous mechanism for the uptake of Fe$^{2+}$ and Mn$^{2+}$ across all kingdoms of life. Despite the strong conservation of the family, two of its branches have evolved a distinct substrate preference with one mediating Mg$^{2+}$ uptake in prokaryotes and another the transport of Al$^{3+}$ into plant cells. Our previous work on the SLC11 transporter from Eggerthella lenta revealed the basis for its Mg$^{2+}$ selectivity (Ramanadane et al., 2022). Here, we have addressed the structural and functional properties of a putative Al$^{3+}$ transporter from Setaria italica. We show that the protein transports diverse divalent metal ions and binds the trivalent ions Al$^{3+}$ and Ga$^{3+}$, which are both presumable substrates. Its cryo-electron microscopy (cryo-EM) structure displays an occluded conformation that is closer to an inward- than an outward-facing state, with a binding site that is remodeled to accommodate the increased charge density of its transported substrate

Wandering spleen-a possible cause of adrenal ”mass“-case report

Wandering spleen is a very rare clinical condition character-ized by spleen absence in the normal anatomical location in the upper left quadrant of the abdomen and its presence at another location in the abdomen or pelvis. The ectopic spleen is extremely rare in children, where its increased mobility is the result of a congenital disturbance of the fixation for the anterior wall due to the absence or weakness of the supporting ligaments. Wandering spleen is usually asymptomatic, but its torsion is possible, as well as infarction or rupture which demand an urgent diagnosis and surgical treatment. The diagnosis of wandering spleen can easily be overlooked due to low incidence and insufficient clinical experience, which multiplies patient's risk from life-threatening conditions. We present a case of wandering spleen in an 11-year-old girl with acute abdominal pain, which after ultrasound examination raised suspicion on the right adrenal gland tumor. Additional diagnostics verified an ectopic spleen in the right adrenal box, after which the recommended preventive splenopexy was seriously considered. Due to the fixation of the vital spleen in the new position, but also the negative attitude of the parents towards the surgical intervention, clinical monitoring was selected, with exclusion of intense physical activity that carries the risk of traumatization of the spleen. As the girl has been in good health for over 3 years and without symptoms, we consider that the selection of conservative access although difficult, was correct. We hope that our experience in treating wandering spleen in girls will increase the number of valid facts about this rare condition

Expression analysis of cold induced genes in early developmental stages of maize

A large number of strategies in crop production today is focussed on ensuring a decrease in yield loss occurring as a result of the increasing temperatures and drought arising during late spring and summer, which are only some of the consequences of climate change. One of those strategies is earlier sowing, during the colder months in early spring, which means that finding methods that quickly and accurately estimate low temperature tolerance of different crops, including maize, is becoming increasingly important. Our idea was to use the expression of Zea mays sp. cold induced genes (ZmCOI) for this purpose, and to see if there is a significant correlation between the quantities of certain ZmCOI mRNA and low temperature tolerance. This was done through an experiment that included growing several maize lines known from breeders experience to be sensitive or tolerant to cold, under optimal and low temperatures, 22° C and 6° C, respectively. Samples (plant leaves) were taken during the V4 growth stage, at different time points during the treatment (6h and 24h) and used for RNA extraction, cDNA synthesis and qPCR expression analysis for the selected genes (ZmDREB2A, ZmERF3, ZmACA1). Preliminary results showed changes in the expression of these genes between chosen sensitive and tolerant inbred lines. These results provide a good basis for further studies with more cold induced genes and inbred lines that will hopefully confirm their effectiveness as a tool for determination of tolerance to low temperatures

Mesenchymal stem cells attenuate acute liver failure by promoting expansion of regulatory T cells in an indoleamine 2,3-dioxygenase-dependent manner

© 2020, University of Kragujevac, Faculty of Science. All rights reserved. The influence of mesenchymal stem cells (MSCs) on the phenotype and function of CD4+CD49b+FoxP3-regulatory cells has not been elucidated. We used Concanavalin A (ConA)-and α-galactosylceramide (α-GalCer)-induced acute liver injury to estimate the effects of MSCs on liver-infiltrating CD4+CD49b+FoxP3-regulatory cells. MSCs significantly reduced ConA-and α-GalCer-mediated liver injury in C57BL/6 mice, as demonstrated by biochemical tests, reduced influx of inflammatory CD4+ T cells, and increased presence of CD4+CD49b+FoxP3-regulatory cells in the injured livers. The number of CD4+CD49b+FoxP3-regulatory cells was also significantly increased in α-GalCer-treated mice that received MSC-derived condi-tioned medium (MSC-CM). The presence of 1-methyltryp-tophan, a specific inhibitor of indoleamine 2,3-dioxygenase (IDO), in MSC-CM completely abrogated the hepatopro-tective effect of MSCs and significantly decreased the total number of liver-infiltrated CD4+CD49b+FoxP3-regulatory cells, indicating the crucial importance of MSC-derived IDO for the expansion of CD4+CD49b+FoxP3-regulatory cells and the consequent MSC-dependent attenuation of acute liver injury