Terapia z wykorzystaniem statyn a stężenie testosteronu u mężczyzn

Introduction: Statins belong to the most commonly used medicines worldwide. They affect cholesterol synthesis and thus they may suppress steroidogenesis. Our aim was to evaluate whether the use of statins is associated with the concentration of sex hormones.Material and methods/Results: In a population sample of men (n = 237) we found that subjects receiving statins had significantly lower concentrations of: total testosterone (14.9 vs. 16.35 nmol/L, p = 0.008 after correction for body mass), free testosterone (32 vs. 39 pmol/L, p = 0.004), calculated free testosterone (0.32 vs. 0.36 nmol/L, p < 0.001) and bioavailable testosterone (6.10 vs. 7.56 nmol/L, p < 0.001) than age-matched controls.Conclusions: We conclude that the use of statins may have an impact on the diagnosis of age-related testosterone deficiency in men. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 464–468) Wstęp: Statyny są jednymi z najpowszechniej stosowanych leków na świecie. Środki te wpływają na syntezę cholesterolu i pośrednio mogą oddziaływać na steroidogenezę. Celem badań była weryfikacja hipotezy o występowaniu związku między stosowaniem statyn a stężeniami hormonów płciowych.Materiał i metody/Wyniki: W grupie mieszkańców Dolnego Śląska (n = 237) stwierdzono, że w porównaniu z dobranymi pod względem wieku mężczyznami z grupy kontrolnej, mężczyźni leczeni statynami mieli znacząco niższe stężenia: testosteronu całkowitego (14,9 vs. 16,35 nmol/l, p = 0.008 po korekcji na masę ciała), wolnego testosteronu (32 vs. 39 pmol/l, p = 0.004), kalkulowanego wolnego testosteronu (0,32 vs. 0,36 nmol/l, p < 0.001) i testosteronu biodostępnego (6,10 vs. 7,56 nmol/l, p < 0.001).Wnioski: Uzyskane wyniki sugerują, że stosowanie statyn może mieć wpływ na diagnozowanie niedomogi androgennej u starzejących się mężczyzn. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 464–468

Lack of relationship between 174G_C promoter polymorphism of the IL-6 gene and indices of metabolic syndrome in non-obese healthy subjects

Wstęp: W ostatnim czasie pojawiły się doniesienia na temat związku polimorfizmu 174G_C genu interleukiny 6 (IL-6) z wskaźnikami zespołu metabolicznego. Jednak problem ten nie był badany u osób z należną masą ciała. Celem opisanych badań było znalezienie związku między zawartością tkanki tłuszczowej brzusznej a wybranymi zapalnymi czynnikami ryzyka rozwoju miażdżycy i polimorfizmem 174G_C genu IL-6 u zdrowych osób z należną masą ciała. Materiał i metody: Badano związek między cechami antropometrycznymi, takimi jak: masa ciała, wzrost, wskaźnik masy ciała (BMI, body mass index), obwód talii, stosunek obwodu talii do obwodu bioder (WHR, waist-to-hip index), dystrybucja tkanki tłuszczowej (DXA), stężeniem białka C-reaktywnego (CRP, C-reactive protein) i IL-6 oraz wskaźnikami insulinowrażliwości/oporności a polimorfizmem 174G_C IL-6. Grupę badaną stanowiło 232 zdrowe nieotyłe kobiety (wiek 31,4 &#177; 5,5 lat) oraz 199 mężczyzn (wiek 30,3 &#177; 6,0 lat). Wyniki: Autorzy stwierdzili, że genotyp CC występował u 15,56%, CG u 52,74%, a GG u 31,7% badanych. Stężenia IL-6 i CRP nie różniły się pomiędzy genotypami. Nie było także różnic odnośnie BMI i WHR. Jedyne różnice pomiędzy genotypami, widoczne tylko w grupie mężczyzn dotyczyły całkowitej zawartości tkanki tłuszczowej (genotyp CC wykazywał większą zawartość tłuszczu niż CG i GG), różnica ta była istotna statystycznie między CC a GG (p < 0,05), oraz depozytu gynoidalnego (wyższe wartości u genotypu CC niż u CG i GG), różnica ta była istotna statystycznie między CC a GG (p < 0,025) oraz między CC i CG (p < 0,05). Parametry biochemiczne i wrażliwość na insulinę nie różniły się pomiędzy genotypami. Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na brak związku między polimorfizmem 174G_C IL-6 a zaburzeniami metabolicznymi u osób zdrowych z należną masą ciała.Introduction: Homozygosity for interleukin-6 (IL-6) 174G_C promoter polymorphism has recently been associated with indices of metabolic syndrome; however, this problem has not been investigated in non-obese subjects. The aim of this study was to explore the relation between abdominal fat distribution and some inflammatory risk factors of atheromatosis and IL-6 174G_C gene polymorphism in non-obese healthy subjects. Material and methods: Relationships were investigated between anthropometric variables, i.e. weight, height, BMI, waist circumference (WC), waist-to-hip ratio (WHR), body fat distribution (DXA), serum CRP and IL-6, insulin sensitivity/resistance indices, and IL-6 174G_C gene polymorphism, in healthy non-obese Polish subjects: 232 women (age 31.4 &#177; 5.5 years) and 199 men (age 30.3 &#177; 6.0 years). Results: The genetic study revealed that the CC genotype was observed in 15.56% of subjects, the CG genotype in 52.74%, and the GG genotype in 31.7%. IL-6 and CRP concentration did not differ among the genotypes. There were also no differences regarding BMI and WHR. The only differences among genotypes, observed only in men, were those concerning total fat (CC had higher fat content than CG and GG); the difference being statistically significant between CC and GG (p < 0.05), and gynoidal fat deposit (CC had higher gynoidal fat deposit than CG and GG); the difference being statistically significant between CC and GG (p < 0.025) and between CC and CG (p < 0.05). Biochemical parameters and insulin sensitivity did not differ among the genotypes. Conclusions: These data show that IL-6 174G_C polymorphism is not associated with features describing metabolic syndrome in nonobese healthy subjects

Accumulation of abdominal fat in relation to selected proinflammatory cytokines concentrations in non-obese Wrocław inhabitants

Wstęp: Osoby z zespołem metabolicznej otyłości z prawidłową masa ciała (MONW), mimo prawidłowego wskaźnika masy ciała (BMI), są narażone na powikłania typowe dla otyłości. Może to wynikać z subklinicznego stanu zapalnego, wynikającego z nadmiernego gromadzenia tkanki tłuszczowej brzusznej. Celem pracy była ocena związku pomiędzy nagromadzeniem tkanki tłuszczowej, szczególnie okolicy brzusznej, a stężeniem wybranych cytokin prozapalnych — interleukiny 6, 18 i białka C-reaktywnego (CRP), biorących udział w aterogenezie.Materiał i metody: Badaniem objęto 342 osoby (218 kobiet, 124 mężczyzn w wieku 20–40 lat, z BMI &gt; 27 kg/m2), mieszkańców Wrocławia. Grupę podzielono ze względu na wartość wskaźnika insulinooporności (HOMA): 90 osób — grupa MONW ( HOMA &lt; 1.69), 252 osoby — grupa kontrolna. Oceniono parametry antropometryczne, stężenia IL-6, IL-18, CRP, glukozy, insuliny oraz wskaźniki insulinowrażliwości i insulinooporności.Wyniki: Stężenie CRP było istotnie wyższe w grupie kobiet MONW niż kontrolnej (3,26 vs. 1,97, p = 0,03). Stężenia IL-6 i IL-18 nie różniły się pomiędzy grupami, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Dodatnią korelację zanotowano między stężeniem IL-6 a wskaźnikiem centralizacji tłuszczu u kobiet. Stwierdzono dodatnią korelację między stężeniem CRP a BMI, wskaźnikiem talia– biodra, obwodem talii u obu płci. U kobiet istniała także dodatnia korelacja między CRP a wskaźnikami HOMA i FIRI i ujemna ze wskaźnikiem QUICKI.Wnioski: Zwiększone gromadzenie tłuszczu okolicy brzusznej u zdrowych, młodych osób, wiąże się z podwyższonym stężeniem CRP. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 449–455)Introduction: Metabolically obese normal weight (MONW) subjects, despite their normal BMI, present metabolic disturbances characteristic of abdominal obesity. One of the reasons might be subclinical inflammation caused by the fat tissue excess. The aim of this study was to assess the association between the accumulation of fat (especially abdominal) and the concentration of selected proinflammatory cytokines — interleukins (IL-6, IL-18) and C-reactive protein (CRP).Material and methods: The study population consisted of 342 subjects (218 women, 124 men; age 20–40 years, BMI &lt; 27 kg/m2) recruited from a community centre in Wroclaw. The group was divided based on the homeostasis assessment insulin resistance index (HOMA) value: 90 MONW subjects with HOMA &gt; 1.69 and 252 subjects as control group. Anthropometric parameters, serum IL-6, IL-18, CRP, glucose, insulin concentrations and insulin sensitivity/resistance indexes were evaluated.Results: CRP levels were significantly higher (3.26 vs. 1.97, p = 0.03) in MONW women than in the control group. Serum IL-6, IL-18 levels in males and females did not differ in both groups. IL-6 showed a significant correlation with the abdominal to gynoidal fat tissue deposit ratio in women. There were correlations between the CRP and BMI, WHR, waist circumference, total fat, abdominal fat deposit, and abdominal to gynoidal fat deposit ratio in both sexes. In women, positive correlations between CRP and HOMA, FIRI and negative with QUICKI index were present.Conclusions: Increased accumulation of abdominal adipose tissue in non-obese, young and healthy subjects is related to increased CRP levels. (Endokrynol Pol 2014; 65 (6): 449–455

Adrenal incidentaloma in adults — management recommendations by the Polish Society of Endocrinology

  Wstęp: Szerokie zastosowanie badań obrazowych klatki piersiowej i jamy brzusznej skutkuje coraz częstszym przypadkowym rozpoznawaniem zmian w nadnerczach. Cel: Celem pracy była analiza dostępnej wiedzy dotyczącej postępowania w incydentaloma nadnerczy u dorosłych w celu przygotowania praktycznych zaleceń. Sposób przygotowania: Grupa robocza stworzona z ekspertów zgromadzonych w Polskim Towarzystwie Endokrynologicznym przeanalizowała jakość dostępnych danych i po dyskusji podsumowała wyniki analizy w postaci przygotowanych zaleceń. Ocena obrazowa i hormonalna: Jednofazowa tomografia komputerowa (CT) nadnerczy może być zalecana jako badanie w początkowej ocenie zmiany pozwalające odróżnić gruczolaki od innych zmian nie będących gruczolakami („nie-gruczolaki”). W przypadku gęstości zmiany &amp;gt; 10 jednostek Hounsfielda zaleca się wykonanie badania CT z oceną wypłukiwania środka cieniującego lub rezonansu magneproftycznego. U wszystkich chorych z incydentaloma nadnerczy, niezależnie od obrazu klinicznego oraz chorób współistniejących, zaleca się ocenę hormonalną w kierunku guza chromochłonnego oraz hiperkortyzolemii. Badania w kierunku pierwotnego hiperaldosteronizmu są wskazane u pacjentów z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym lub hipokaliemią. Leczenie: Leczenie operacyjne powinno być zastosowane u chorych z incydentaloma nadnercza o charakterystyce obrazowej mogącej odpowiadać nowotworom złośliwym (wskazania onkologiczne) lub potwierdzonej czynności hormonalnej (wskazania endokrynologiczne). Podstawową metodą leczenia operacyjnego jest laparoskopowa adrenalektomia. Pacjenci z podejrzeniem guza chromochłonnego bezwzględnie wymagają przygotowania farmakologicznego do operacji. U chorych niezakwalifikowanych do operacji, badania kontrolne (obrazowe i laboratoryjne), należy ustalać indywidualnie, biorąc pod uwagę, między innymi wielkość, obraz i dynamikę wzrostu guza, objawy kliniczne, wyniki badań hormonalnych oraz choroby współistniejące. (Endokrynol Pol 2016; 67 (2): 234–258)    Introduction: A wide use of imaging techniques results in more frequent diagnosis of adrenal incidenataloma. Aim: To analyse the current state of knowledge on adrenal incidentaloma in adults in order to prepare practical management recommendations. Methods: Following a discussion, the Polish Society of Endocrinology expert working group have analysed the available data and summarised the analysis results in the form of recommendations. Imaging and hormonal assessment: Unenhanced adrenal computed tomography (CT) may be recommended as an initial assessment examination helpful in the differentiation between adenomas and “non-adenomatous” lesions. In the case of density &amp;gt; 10 Hounsfield units, CT with contrast medium washout assessment or MRI are recommended. However, in all patients with adrenal incidentaloma, hormonal assessment is recommended in order to exclude pheochromocytoma and hypercortisolism, notwithstanding the clinical picture or concomitant diseases. In addition, examination to exclude primary hyperaldosteronism is suggested in patients with diagnosed hypertension or hypokalaemia. Treatment: Surgical treatment should be recommended in patients with adrenal incidentaloma, where imaging examinations suggest a malignant lesion (oncological indication) or with confirmed hormonal activity (endocrinological indication). The basis of the surgical treatment is laparoscopic adrenalectomy. Patients with suspected pheochromocytoma must be pharmacologically prepared prior to surgery. In patients not qualified for surgery, control examinations (imaging and laboratory tests) should be established individually, taking into consideration such features as the size, image, and growth dynamics of the tumour, clinical symptoms, hormonal tests results, and concomitant diseases. (Endokrynol Pol 2016; 67 (2): 234–258)

Environment and hormone (im) balance in women

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

Pheochromocytoma in 8-year observation at a single endocrinological center in Wroclaw

Wstęp: Guz chromochłonny występuje rzadko, powoduje zwykle nadciśnienie tętnicze i różnorodne, zmienne objawy kliniczne, co często utrudnia wczesne rozpoznanie i leczenie. Celem niniejszej pracy było przedstawienie danych klinicznych, efektywności diagnostyki i leczenia chorych z pheochromocytoma w ośrodku wrocławskim w okresie 8 lat. Materiał i metody: Wśród 37 chorych z pheochromocytoma leczonych w latach 2000-2007 w Klinice Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Akademii Medycznej we Wrocławiu były 23 kobiety (23-75 lat) oraz 14 mężczyzn (17-74 lat). Zbadano częstość występowania poszczególnych objawów klinicznych, przydatność zastosowanych metod diagnostycznych i efekty leczenia. Wyniki: Czas trwania choroby do momentu rozpoznania wynosił od 2 miesięcy do 16 lat. Najczęstsze objawy to: nadciśnienie tętnicze napadowe lub stałe, tachykardia, bóle głowy, wzmożona potliwość, niepokój. Najczulszą laboratoryjną metodą diagnostyczną był pomiar stężenia metoksypochodnych katecholamin w moczu dobowym. Tomografia komputerowa u wszystkich chorych wykazała obecność guza nadnercza, częściej prawego; w 1 przypadku guz był umiejscowiony w ścianie pęcherza moczowego. Po operacji nadciśnienie tętnicze ustąpiło u 59% pacjentów, obniżyło się u 26,8%, a u 13,9% nie obserwowano poprawy. U 2 chorych guz był złośliwy, 1 kobieta zmarła po zabiegu. U 8 stwierdzono zespół MEN 2A. Wnioski: Rozpoznania pheochromocytoma zwykle dokonuje się po długim czasie trwania choroby. Najbardziej typowym objawem jest nadciśnienie tętnicze napadowe, które występuje jedynie u około 40%, inne objawy są niespecyficzne. Najbardziej przydatne diagnostycznie jest stwierdzenie podwyższonego wydalania metoksykatecholamin w moczu dobowym. Z badań obrazowych najbardziej efektywna jest tomografia komputerowa. Chorzy z pheochromocytoma powinni być rutynowo diagnozowani w kierunku współistnienia innych endokrynopatii, a szczególnie raka rdzeniastego i pierwotnej nadczynności przytarczyc - składowych zespołu MEN 2A.Introduction: Pheochromocytoma is rare tumor with a highly variable clinical presentation. This report provides clinical picture, efficiency of diagnostics and treatment of pheochromocytoma in 8-years in the endocrinological center in Wroclaw. Material and methods: The records of 37 patients with pheochromocytoma were identified, who were treated in 2000-2007 in the Department of Endocrinology, Diabetology and Isotope Treatment in Wroclaw. There were 23 women (age 23-75 year) and 14 men (age 17-74). We studied frequency of clinical signs, usefulness of diagnostic methods and efficacy of treatment. Results: The duration of the clinical history ranged from 2 months to 16 years. The most frequent symptoms were: hypertension paroxysmal and constant, palpitations, headache, sweating and anxiety. The most sensitive diagnostic method was increased concentration of urinary metanephrine in 24-hour urine. Computed tomography was the most widely used method for tumor localization. Adrenal pheochromocytoma was detecting by CT in all patients, predominated in right adrenal, in 1 case in urinary bladder. Surgery caused remission of hypertension in 59%, improvement in 26.8%, and no changes in 13.9% of patients. Malignancy was reported in 2 cases, 1 woman died after surgery. MEN 2A occur in 21.6%. Conclusions: The diagnosis of pheochromocytma is usually made after long duration of the disease. The study confirms that clinical presentation of pheochromocytoma is variable and nonspecific, this finding makes the diagnosis very difficult. The most typical symptom is paroxysmal hypertension, which is present only in 40%, other symptoms are nonspecific. The measurement of 24-hour urinary metanephrines was the best indicator. CT was almost always successful in localizing the tumor. Patients with pheochromocytoma should be consider for other endocrine diseases especially medullary carcinoma, primary hyperparathyroidism and other component of MEN 2A

The metabolically obese normal weight individuals

Ponad 20 lat temu stwierdzono, że niektóre osoby nieotyłe mają zaburzenia metaboliczne, takie jakie występują u ludzi z otyłością brzuszną. Określono ich jako metabolicznie otyłych z prawidłową masą ciała (MONW, metabolically obese normal-weight). Dotychczas nie poznano dokładnie przyczyn tego zjawiska, nie powstała ostateczna definicja, a także nie określono ostatecznie kryteriów diagnostycznych tego zaburzenia. Stwierdzono, że u osób z MONW w okolicy brzucha gromadzi się zwiększona ilość tkanki tłuszczowej i z tym wiąże się zmniejszona wrażliwość tkanek na insulinę, hiperinsulinemia, aterogenny profil lipidowy i częściej wyższe ciśnienie tętnicze. W konsekwencji osoby te mają prawdopodobnie zwiększone ryzyko zachorowania na choroby serca i naczyń oraz cukrzycę typu 2. Zastosowanie właściwej diety i zwiększenie aktywności fizycznej prowadzą do poprawy profilu metabolicznego. Niektórzy proponują włączenie leczenia fibratami. Wczesna identyfikacja osób obciążonych tym zespołem pozwoli na podjęcie działań prewencyjnych i ewentualnie wczesne włączenie odpowiedniej terapii.More than 20 years ago, it has been shown that some non-obese persons have metabolic disorders which normally occur among people with visceral obesity. It has been identified as Metabolically Obese Normal-Weight (MONW). The cause of this phenomenon has not been elucidated till now, and there was not created a satisfactory definition of MONW or strictly defined diagnostic criteria of this disorder. Among patients with MONW, the increased amount of adipose tissue is collected in abdominal part. It is associated with lower sensibility of tissues to insulin, hyperinsulinemia, atherogenic lipid profile and higher arterial blood pressure. MONW patients are more likely to suffer from cardiovascular diseases and non-insulin dependent diabetes mellitus. A diet and increased physical activity can improve metabolic profile. In some cases it is also suggested to use fibrats. Early identification of MONW people may be of great practical value

A case of Cushing&#8217;s syndrome in pregnancy

Cushing&#8217;s syndrome (also known as hypercortisolemia) is rare in pregnant women due to the menstrual disturbances and infertility in women with hypercortisolism. A diagnosis of pathological hypercortisolism in pregnant women is often difficult as some symptoms of the disease may be associated with a complicated pregnancy. Hypercortisolemia leads to serious complications for mother and foetus, and is associated with premature labour and high foetal mortality. Hormonal and radiological diagnostics in pregnancy are limited. The results of hormonal measurements and dynamic tests are difficult to interpret due to the physiological changes in the hypothalamo-pituitaryadrenal axis connected with pregnancy. The optimal time and method of treatment should be chosen cautiously case by case because of the possibility of maternal and foetal complications. In this paper, we present a case of Cushing&#8217;s syndrome secondary to adrenal adenoma in which the diagnosis was made in the 22nd week of pregnancy. Due to the advanced gestational status and mild symptoms of hypercortisolism, only symptomatic treatment was introduced. The patient was under continuous obstetric and endocrinological care. At 35 weeks of gestation, the pregnancy was terminated by emergency caesarean section because of premature detachment of the placenta. A male infant weighing 2,450 g was delivered; neither adrenal insufficiency in the child nor hypercortisolemia complications in the mother were observed. (Pol J Endocrinol 2011; 62 (2): 181&#8211;185)Zespół Cushinga rzadko występuje u ciężarnych ze względu na towarzyszące zaburzenia miesiączkowania i niepłodność kobiet z hiperkortyzolemią. Rozpoznanie zespołu Cushinga w czasie ciąży jest często trudne, ponieważ niektóre objawy hiperkortyzolemii mogą występować również w powikłanej ciąży. Właściwa diagnoza ma istotne znaczenie ze względu na możliwość wystąpienia poważnych powikłań u matki i płodu. Diagnostyka hormonalna hiperkortyzolemii w ciąży jest trudna do interpretacji, z powodu fizjologicznych zmian w osi podwzgórze&#8211;przysadka&#8211;nadnercza związanych z ciążą. Wykonanie badań obrazowych również jest ograniczone, a dodatkowe utrudnienia w ich interpretacji mogą wynikać z fizjologicznego powiększenia przysadki w ciąży. Decyzja co do czasu i sposobu leczenia hiperkortyzolemii w ciąży zależy między innymi od nasilenia objawów klinicznych i możliwych powikłań dla matki i płodu, powinna również uwzględniać ewentualne powikłania terapii. Opisujemy przypadek zespołu Cushinga w przebiegu gruczolaka kory nadnerczy, zdiagnozowany w 22. tygodniu ciąży. Ze względu na zaawansowaną ciążę i łagodne objawy hiperkortyzolemii chora była leczona objawowo i pozostawała w stałej opiece endokrynologicznej i ginekologicznej. W 35. tygodniu ciąża była rozwiązana przez cięcie cesarskie z powodu przedwczesnego odklejenia łożyska. U noworodka płci męskiej o wadze 2450 g nie obserwowano niewydolności kory nadnerczy ani innych powikłań hiperkortyzolemii u matki. (Endokrynol Pol 2011; 62 (2): 181&#8211;185

Unusual use of Gd-EOB-DTPA in MRCP in order to reveal the source of bile leakage in a patient with neuroendocrine tumor : case report

BACKGROUND: MRCP is the method of choice in diagnosing pathologies of the biliary system. One of them is bile fistulae. They are uncommon but tend to cause many diagnostic problems. The possible way to improve MRCP is using it with intravenous injection of hepatobiliary-specific contrast agents. As it is eliminated via the hepatobiliary system, it can be visualized in the bile ducts and may help to reveal disorders undetected by a standard MRCP. CASE REPORT: We report a case of a 36-year-old woman with leakage in the biliary system which led to creation of a subcutaneous bile reservoir. By means of a regular MRCP protocol it was impossible to reveal any disorders of the biliary system and thus a decision to inject Gd-EOB-DTPA was taken. As a result, a fistula with its opening in the fundus of the gall bladder was revealed. Patient was qualified for treatment with somatostatin analogues in order to stop bile secretion. CONCLUSIONS: The Gd-EOB-DTPA in combination with regular T2-weighted MRCP may be helpful in detecting anomalies of the biliary system. Although a high price of the procedure restricts its accessibility, such advantages as lower risk of complications, lower costs of hospitalization, and less traumatic nature make it a technique that may take precedence over ERCP in ambiguous cases