Introduction

“Change” is a reality that has been always accompanied to man. Nowadays changes occur so quickly that on many levels of our lives we have difficulties to understand, accept and to get familiar with them. The changes that we observe in the modern world also contribute to the deconstruction of the family environment. This generates new challenges and dilemmas. Despite many diverse difficulties, the family remains, however, one of the most important environments preparing young people for an independent and responsible life. However, family is forced constantly to search for new, more and adequate ways to build relationships, to strengthen them, to respond to changing needs, and to face with new educational difficulties

Możliwości wspierania edukacji domowej nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi

This paper aims at reviewing the opportunities provided by new digital media in the contemporary educational environment in the context of the needs of parents who homeschool their children. The subject is important as it seems that the development and easier access to new information and communication technologies (ICT) may become both a factor that influences parents’ decision to take up homeschooling and an element that significantly supports the very educational process. In the article; the authors are trying to answer the question how; based on new information and communication technologies; we can build a personalized educational environment for homeschooling; and which digital tools and resources can be used for this purpose. In the first part; new trends in education and homeschooling development were described. Then; the authors classified and discussed online services and tools that may be useful in homeschooling. They were arranged according to the functions they perform; taking into account information resources; didactic materials and aids; as well as means of digital communication. Also; the authors provided the results of surveys carried out among Polish homeschooling families that were related to the use of new digital technologies. In the conclusion the authors enumerated the advantages of digital educational environment for homeschooling.Celem niniejszego opracowania było dokonanie przeglądu możliwości; jakie oferują nowe media cyfrowe we współczesnym środowisku uczenia się i nauczania w kontekście potrzeb rodziców podejmujących edukację domową. Temat ten jest istotny; gdyż wiele wskazuje na to; że rozwój i coraz łatwiejszy dostęp do nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych może się stać istotnym czynnikiem wpływającym na motywację do podjęcia decyzji o edukacji domowej; jak i elementem mocno wspomagającym sam proces nauczania. W artykule autorki starają się odpowiedzieć na pytania; jak na podstawie nowych technologii informacyjno-komunikacyjne budować spersonalizowane środowisko kształcenia dla edukacji domowej oraz jakie narzędzia i zasoby cyfrowe można do tego celu wykorzystać. W pierwszej części scharakteryzowano nowe trendy w edukacji i rozwój edukacji domowej. Następnie dokonano klasyfikacji i omówiono przykłady przydatnych z punku widzenia edukacji domowej usług i narzędzi dostępnych online. Zestawiono je według pełnionych funkcji; uwzględniając zasoby informacyjne; materiały i pomoce dydaktyczne oraz środki komunikacji cyfrowej; przydatne w procesie edukacji domowej. Przytoczono też wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród polskich rodzin edukujących domowo; które dotyczyły wykorzystania nowych technologii cyfrowych. W zakończeniu odniesiono się do korzyści; jakie dla edukacji domowej niesie cyfrowe środowisko edukacyjne

Wprowadzanie w świat wartości w czasach chaosu aksjonormatywnego

It seems that questions regarding moral education; questions about the values that we are supposed to follow in our daily choices; have today taken on a special focus and the search for answers to them is urgently needed. The collapse of authorities; negative patterns; relativism; constant changes - all of this hinders the educational process. The need to take actions that introduce children and youth to the world of values is obvious and undisputed. However; the question of how to do so arises. Analyzing the research conducted by students as part of their diploma theses devoted to values and their implementation in everyday life has caused the appearance of numerous doubts and reflections. The following text was drafted over the course of many discussions conducted with students during the development of research material and is a pursuit of clues that might help in the transfer of values so that a child or young man could make them their own. It seems that the foundation of any moral education is the adult; aware of his own hierarchy of values; who holds an inner conviction about his essence and validity. Another indisputable element is the time that will allow the building of an authentic; trustful relationship based on dialogue. Only in such an authentic relationship that creates an area of freedom; respect and openness to otherness is there a chance of getting to know; accept and acknowledge a specific hierarchy of values as one’s own.Ważne pytania dotyczące wychowania moralnego; pytania o wartości; którymi mamy kierować się w codziennych wyborach; dzisiaj nabierają specjalnej ostrości i szukanie na nie odpowiedzi jest pilnie potrzebne. Upadek autorytetów; negatywne wzorce; relatywizm; ciągłe zmiany – wszystko to utrudnia proces wychowawczy. Konieczność podejmowania działań wprowadzających dzieci i młodzież w świat wartości jest oczywista i bezdyskusyjna. Pojawia się jednak pytanie; jak to zrobić? Analizując badania prowadzone przez studentów w ramach prac dyplomowych; poświęcone wartościom oraz ich wdrażaniu w codzienne życie; pojawiały się liczne wątpliwości i refleksje. Poniższy tekst powstawał w wyniku licznych dyskusji prowadzonych ze studentami w trakcie opracowywania materiału badawczego i jest poszukiwaniem drogowskazów; które mogłyby pomóc w takim przekazywaniu wartości; by dziecko czy młody człowiek chciał uczynić je swoimi. Fundamentem wychowania moralnego jest dorosły; świadomy własnej hierarchii wartości; który ma wewnętrzne przekonanie o ich istocie i ważności. Kolejnym bezspornym elementem jest czas; który pozwoli budować relację autentyczną; pełną zaufania; opartą na dialogu. Tylko w takiej autentycznej relacji; tworzącej przestrzeń wolności; szacunku i otwartości na inność; jest szansa na poznanie; przyjęcie i uznanie za swoje określonej hierarchii wartości

Wprowadzenie

„Zmiana” jest rzeczywistością, która towarzyszy człowiekowi od zawsze. Współcześnie owe zmiany dokonuje się tak szybko, że na wielu płaszczyznach naszego życia mamy trudności, aby je zrozumieć, przyjąć i oswoić. Przemiany, jakie obserwujemy we współczesnym świecie, przyczyniają się również do dekonstrukcji środowiska rodzinnego. To powoduje powstawanie kolejnych wyzwań i dylematów. Pomimo wielu różnorodnych trudności, rodzina pozostaje jednak jednym z najważniejszych środowisk przygotowujących młodego człowieka do samodzielnego i odpowiedzialnego życia. Zmuszona jest jednak do ciągłego poszukiwania nowych, bardziej adekwatnych sposobów budowania relacji, zacieśniania więzi, odpowiadania na zmieniające się potrzeby czy reagowania na nowe trudności wychowawcze

The Socialization in Homeschooling in the Opinion of Parents that Educate their Children at Home

Edukacja domowa, z wielu powodów, staje się w Polsce coraz popularniejsza. Pozwala ona rozwinąć potencjał dziecka, wzmocnić relacje rodzinne i poszukiwać własnego sposobu na poznawanie świata. Równolegle z rosnącym zainteresowaniem pojawia się wiele kontrowersji, zarówno prawnych, jak i dotyczących słuszności samej idei. Jednym z zastrzeżeń kierowanych do rodzin decydujących się na edukowanie swoich dzieci w domu jest kwestia socjalizacji. Czy możliwe jest przygotowanie dziecka do życia w społeczności bez uczęszczania do szkoły? Jak wprowadzić potrzebne umiejętności i budować kompetencje emocjonalno-społeczne w tak ograniczonych kontaktach rówieśniczych? Czy edukacja domowa to ochronny klosz, który ogranicza socjalizację, a może wręcz przeciwnie? W artykule przybliżone zostają opinie rodziców edukujących domowo dotyczące tego, jak rozumieją socjalizację i jakie działania podejmują, aby wspierać budowanie dojrzałości społecznej swoich dzieci.Homeschooling, for many reasons, is becoming increasingly popular in Poland. It allows you to develop the potential of the child, to strengthen family relationships and seek their own way of learning about the world. In parallel with this growing interest, it appears a series of controversies, both legal and those related to the validity of the idea, have surfaced. One of the objections directed to families that have decided to educate their children at home is a matter of socialization. Is it possible to prepare the child to live in the community without his/her attending a school? How to develop the necessary skills and build the socio-emotional competences in such limited contact with peers? Is home education a protective shade which restricts socialization or just the opposite? In the article the views of parents educating their children at home are shown, connecting how they understand socialization and the actions they take to support the development of the social maturity of their children

The Experience of Homeschooling and Traditional Education: A High School Graduate Narrative

Od 25 lat alternatywą dla tradycyjnej szkoły jest nauczanie domowe, które obecnie zdobywa coraz liczniejszą grupę zwolenników. Większość z tych, którzy pierwszy raz spotykają się z ideą nauczania domowego, próbuje zrozumieć na czym to polega i jak takie nauczanie wygląda w praktyce. Pojawiają się pytania dotyczące tego, czy taka forma nauki w ogóle jest legalna, jak wygląda socjalizacja dziecka, jak motywować je do pracy, jak weryfikować efekty i co z zawodowym życiem rodziców? Chyba najbardziej interesującym aspektem jest poznanie/zbadanie/przyjrzenie się jak doświadczenie edukacji domowej przeżywają/postrzegają/opisują dzieci i młodzież zdobywająca wiedzę i kształtująca swoje umiejętności w ten właśnie sposób. Wykorzystując badanie biograficzne, podjęta została próba analizy narracji przedstawionej przez tegorocznego maturzystę, który doświadczył zarówno nauki w tradycyjnej szkole, jak i nauczania domowego. Podstawą poniższych rozważań stała się treść wywiadu swobodnego, przeprowadzonego w kwietniu 2017 roku, a autorem wypowiedzi jest młody mężczyzna – Marcin (lat 19). Próbowano na jej podstawie określić jak wyglądała jego dotychczasowa droga edukacyjna, jakie elementy dla badanego były istotne i jak wpłynęły na obecne postrzeganie swojej biografii. Próbowano również określić, czy w wypowiedzi badanego dostrzega się różnice odnośnie do doświadczeń związanych ze szkołami tradycyjnymi a nauczaniem w domu.Homeschooling has been an alternative to traditional school for 25 years and is increasingly attracting more and more supporters today. Most of those meeting the idea of homeschooling for the first time try to understand what it consists of and looks like in practice. Questions concerning different issues emerge: whether this form of education is legal, what child socialization looks like, how can a child be motivated to work, how to verify the effects and what about the parents’ professional life? However, the most interesting aspect is finding/examining how the experience of homeschooling is experienced/perceived/described by children and youth who acquire knowledge and shape their skills in this particular way. Using biographical data, an attempt was made to analyse a narrative presented by a contemporary secondary-school graduate who experienced education both in a traditional school method and homeschooling. The discussion was based on the content of a free interview, conducted in April 2017. The author of the statement is a young man – Marcin (aged 19). The interview became the basis for defining his education to date, which elements have been crucial for the respondent and influenced his current perception of his biography. An attempt was also made to determine whether the differences concerning experiences connected with traditional schools and homeschooling are discernible

Wolność i odpowiedzialność w codziennym życiu ucznia

Podejmując tematy związane z wartościami w codziennym życiu człowieka, nie można się zatrzymać wyłącznie na rozważaniach teoretycznych. Wyzwaniem dla każdego, kto pracuje z drugim człowiekiem, a szczególnie dla rodziców, nauczycieli, wychowawców jest poszukiwanie sposobów wdrażania młodych ludzi w praktykowanie wartości. Poniższy tekst jest próbą refleksji nad relacją pomiędzy wolnością a odpowiedzialnością w kontekście edukacji. Dojrzałość rozumiemy między innymi jako umiejętność odnajdywania się w przestrzeniach wolności i odpowiedzialności, ale aby móc to uczynić, każdy z nas musi mieć możliwość ich doświadczania od najmłodszych lat. Przyglądając się temu jak funkcjonuje współczesny system edukacji, autorka podejmuje próbę określenia, czy w szkole młody człowiek znajduje odpowiedź na pytania dotyczące, czym jest i jak należy rozumieć wolność. Czy i w jakim stopniu uczeń ma możność samostanowienia i uczestniczenia w odpowiedzialności za swój proces edukacyjny? Analizując literaturę i opisując wybrane elementy oddolnych działań nauczycieli i osób zaangażowanych w dyskusję o kształcie edukacji, autorka próbuje dociec, czy szkoła może się przyczyniać, a jeśli tak, to w jakim zakresie, do wyjaśnienia i wdrożenia postaw opartych na takich wartościach, jak wolność i odpowiedzialność. Zmiany, które zachodzą w dzisiejszej rzeczywistości, wymagają miedzy innymi kształtowania kompetencji związanych z uczeniem się przez całe życie, a do tego potrzebna jest świadomość siebie, umiejętność podejmowania decyzji i ponoszenia za nie odpowiedzialności.When addressing topics related to values in man’s everyday life, one cannot rest at solely theoretical considerations. The challenge for all those working with other people, and especially for parents, teachers and educators, is to seek ways to introduce adolescents to the practice of values. The following text constitutes an attempt to reflect on the relationship between freedom and responsibility in the context of education. We understand maturity, among others, as the ability to find ourselves in spaces of freedom and responsibility, but to be able to pursue it, each one of us must be able to experience them from an early age. Looking at how the modern education system operates, the author attempts to determine whether a young person finds answers to questions of what freedom is and how to understand it at school. Do the students have a sense of self-determination and responsibility for their educational progress and, if so, to what extent? By analysing the literature and describing selected elements of grass-roots activities of teachers and people involved in the discussion of the shape of education, the author tries to find out whether the school can contribute to explaining and implementing attitudes based on freedom and responsibility and, if so, to what extent. The changes taking place in today’s society require, among others, the formation of competences related to lifelong learning, and this calls for self-awareness, the ability to make decisions and take responsibility for them

Bring Value into the World in Times of Axionormative Chaos

Ważne pytania dotyczące wychowania moralnego; pytania o wartości; którymi mamy kierować się w codziennych wyborach; dzisiaj nabierają specjalnej ostrości i szukanie na nie odpowiedzi jest pilnie potrzebne. Upadek autorytetów; negatywne wzorce; relatywizm; ciągłe zmiany – wszystko to utrudnia proces wychowawczy. Konieczność podejmowania działań wprowadzających dzieci i młodzież w świat wartości jest oczywista i bezdyskusyjna. Pojawia się jednak pytanie; jak to zrobić? Analizując badania prowadzone przez studentów w ramach prac dyplomowych; poświęcone wartościom oraz ich wdrażaniu w codzienne życie; pojawiały się liczne wątpliwości i refleksje. Poniższy tekst powstawał w wyniku licznych dyskusji prowadzonych ze studentami w trakcie opracowywania materiału badawczego i jest poszukiwaniem drogowskazów; które mogłyby pomóc w takim przekazywaniu wartości; by dziecko czy młody człowiek chciał uczynić je swoimi. Fundamentem wychowania moralnego jest dorosły; świadomy własnej hierarchii wartości; który ma wewnętrzne przekonanie o ich istocie i ważności. Kolejnym bezspornym elementem jest czas; który pozwoli budować relację autentyczną; pełną zaufania; opartą na dialogu. Tylko w takiej autentycznej relacji; tworzącej przestrzeń wolności; szacunku i otwartości na inność; jest szansa na poznanie; przyjęcie i uznanie za swoje określonej hierarchii wartości.It seems that questions regarding moral education; questions about the values that we are supposed to follow in our daily choices; have today taken on a special focus and the search for answers to them is urgently needed. The collapse of authorities; negative patterns; relativism; constant changes - all of this hinders the educational process. The need to take actions that introduce children and youth to the world of values is obvious and undisputed. However; the question of how to do so arises. Analyzing the research conducted by students as part of their diploma theses devoted to values and their implementation in everyday life has caused the appearance of numerous doubts and reflections. The following text was drafted over the course of many discussions conducted with students during the development of research material and is a pursuit of clues that might help in the transfer of values so that a child or young man could make them their own. It seems that the foundation of any moral education is the adult; aware of his own hierarchy of values; who holds an inner conviction about his essence and validity. Another indisputable element is the time that will allow the building of an authentic; trustful relationship based on dialogue. Only in such an authentic relationship that creates an area of freedom; respect and openness to otherness is there a chance of getting to know; accept and acknowledge a specific hierarchy of values as one’s own