Invertebrate animals of extreme environments

Organizmy żyjące w środowiskach ekstremalnych (ekstremofile) stanowią jedną z najbardziej interesujących grup organizmów. Obejmują one bakterie, archeony i eukarionty. Ekstremofile w toku ewolucji wykształciły szereg przystosowań, które rozwinęły się pod wpływem oddziaływania na dany organizm czynników środowiska zewnętrznego. W zależności od gatunku, przystosowania te mogą dotyczyć morfologii, fizjologii, genomu oraz biochemii, zwłaszcza biosyntezy białek. Ze względu na różnorodność zasiedlanych środowisk, szczególną uwagę zwracają bezkręgowce. Wśród nich występują gatunki żyjące w wodzie lub na lądzie. Wyjątkowymi właściwościami odznaczają się takie gatunki jak: Alvinella pompejana oraz Riftia pachyptila. Bezkręgowce te występują na dnie oceanów, wokół ujść kominów hydrotermalnych. Żyjąc w takich warunkach są one narażone m.in. na wysoką temperaturę oraz na obecność dużych ilości związków siarki. Innymi ekstremofilami bytującymi w świecie wodnym są małe skorupiaki z rodzaju Artemia, które rozwijają się w wodach o wysokim stężeniu soli. Dużym wyzwaniem dla organizmów lądowych jest deficyt wody. Muszą sobie z nim radzić larwy muchówki Polypedilum vanderplanki. Owady te występują w półpustynnych rejonach Afryki. Najbardziej zadziwiającą grupą zwierząt są niesporczaki (Tardigrada). Odznaczają się one na tle innych organizmów odpornością na wiele ekstremalnych warunków zewnętrznych – są one zdolne do przeżycia nawet w przestrzeni kosmicznej. Cele pracy: przedstawienie różnorodności bezkręgowców żyjących w warunkach ekstremalnych oraz przystosowań wymienionych powyżej zwierząt do różnych rodzajów środowisk ekstremalnych.Organisms living in extreme environments (extremophiles) are one of the most interesting groups of organisms. They include bacteria, archaea and eukaryotes. Extremophiles in the course of evolution have evolved a number of adaptations, which developed under the influ-ence of external factors on the given organism. Depending on the species, these adaptations may concern morphology, physiology, genome and biochemistry, especially biosynthesis of proteins. Due to the diversity of populated environments, invertebrates pay special attention. Among them there are species living in water or on land.Two species are unique in their character: Alvinella pompeiana and Riftia pachyptila. These invertebrates are found at the bottom of the oceans, around the mouths of hydrothermal vents. Living in such conditions they are exposed to high temperature and the presence of large amounts of sulfur compounds.Other extremophiles living in the aquatic world are small crustaceans of the genus Artemia, which develop in water with a high concentration of salt. The water shortage is also a big challenge for the organism. Larvae of flies Polypedilum vanderplanki must be able to handle it. These insects are found in the semi-arid regions of Africa. The most surprising group of animals are tardigrades (Tardigrada). They stand out against other organisms with resistance to many extreme external conditions - they are able to survive even in outer space.Objectives of the thesis: to present the diversity of invertebrates living in extreme conditions and adaptations of abovementioned animals to various types of extreme environments

Methods of effective and safe hydrogen storage as a condition of its widespread use in transportation and energetics

Uwarunkowania ekologiczne, ale także polityczne, a w ostatnim czasie również ekonomiczne związane z galopującym wzrostem cen surowców energetycznych, jak i samej energii, stały się powodem silnie rosnącego zainteresowania zarówno wydajnymi źródłami energii, jak też „czystymi” paliwami, w tym wodorem. Wprowadzenie wodoru do powszechnego użytku w transporcie i energetyce wiąże się jednak z szeregiem problemów natury technicznej, często rozwiązanych w skali laboratoryjnej, jednak ciągle oczekujących na wdrożenia. Katalog zagadnień związanych z wykorzystaniem wodoru jako paliwa do powszechnego użytku jest bardzo długi, jednak w niniejszej pracy skupiamy się na przybliżeniu problematyki dotyczącej przechowywania wodoru. Jako istotne omówione są kwestie metod sprężania, skraplania i lokalnego wytwarzania wodoru, a także przechowywania go i transportu w postaci związków chemicznych o różnej budowie. Pośród omówionych związków znalazły się między innymi wodorki metali o wysokiej aktywności chemicznej, borowodorek sodowy, amidoborany. Jako osobna grupa organicznych nośników wodoru mogą być rozpatrywane związki takie jak kwas mrówkowy, toluen, naftalen, a także inne mogące ulegać odwracalnemu uwodornieniu, jak pary aren–cykloalkan. Naświetlone zostały także problemy technologiczne związane z wykorzystaniem wspomnianych związków w przechowywaniu i transporcie wodoru. Istotną kwestię stanowią także metody wielkoskalowego magazynowania tego gazu, dlatego też w artykule zasygnalizowane zostały zagadnienia dotyczące problematyki podziemnych magazynów gazu (PMG) wykorzystywanych do magazynowania wodoru czy wreszcie – magazynowania go w istniejącej infrastrukturze przesyłowej. Ponadto przybliżony został zarys najistotniejszych uwarunkowań prawnych oraz strategii dotyczących wodoru, zarówno w skali kraju, jak i wspólnoty europejskiej.Environmental, political, and currently also economic factors related to the galloping increase in prices of raw materials and energy have become the reason for the growing interest in both efficient energy sources and so-called “clean” fuels, including hydrogen. However, the introduction of hydrogen for widespread use in transport and energy sectors is associated with several technical difficulties and challenges, often solved at the laboratory scale but still awaiting industrial implementation. The catalogue of issues related to the introduction of hydrogen as a fuel of general use is quite extensive. However, this paper focuses on explaining the problems associated with hydrogen storage. These include methods of hydrogen compression, liquefaction and in situ production as well as its storage and transportation in the form of various chemical compounds. The compounds discussed include metal hydrides of high chemical activity, sodium borohydride, and amidoboranes. As a separate group of organic hydrogen carriers compounds such as formic acid, toluene, and naphthalene as well as other capable of reversible hydrogenation such as arene-cycloalkane pairs, can also be considered. The paper also discusses technological issues related to the use of these compounds. The issue of customization and development of underground gas storage (UGS) towards hydrogen storage and storing it in the existing transmission infrastructure and the methods critical for a large-scale storage of this gas are also covered. Furthermore, an overview of the most critical legal regulations and strategies for hydrogen on the national and European Community level is provided

An improved method for RNA isolation from plants using commercial extraction kits

Isolation of RNA from plants rich in secondary metabolites using commercial kits often results in contaminated preparations which are not suitable for downstream applications. Although many specific protocols appropriate for plants with a high content of phenolics, anthocyanins and polysaccharides have been developed, these are often expensive, time consuming and not applicable to different types of tissues. This study presents a simple and efficient modification of RNA extraction from different types of tissues using two commercial reagent kits. By simple improvement, we routinely obtained high-quality RNA of the following plants: the blackcurrant bush, black chokeberry bush, pear tree, apricot tree, apple tree, hardy kiwi, tangerine tree, highbush blueberry and cranberry plant