Naród i etnoregionalizmy w Tajlandii

"Jednym ze sposobów wyjaśniania procesów narodowotwórczych jest etnosymbolizm. Przyjmuje on za kluczowe dla powstawania narodów odwoływanie się do historycznego dziedzictwa, wspólnych mitów, zbiorowej pamięci oraz przestrzeni symbolicznej. Etnosymboliści za podstawę dla pojawiania się i trwałości narodów uznają występowanie silnych etnicznych związków, przejawiających się w funkcjonowaniu etnicznych wspólnot – etni. Etnię można zdefiniować jako grupę, której członkowie uznają wspólnotę pochodzenia przejawiającą się w kompleksie mitów etnicznych i genealogicznych, a także których łączy wspólna pamięć historyczna i historyczne terytorium, czego wyrazem staje się poczucie etnicznej solidarności. Definicja ta oddaje istotę myślenia etnosymbolistów. Nawiązuje ona więc z jednej strony do sfery mityczno-symbolicznej pozwalającej na utrwalenie tożsamości etni, z drugiej zaś sfery etnohistorii. Historyczna symbolika – pamięć o bohaterach narodowych czy utrwalona w pamięci zbiorowej mitologia „złotego wieku”, odgrywa kluczową rolę w budowie narodowych emocji i wyznaczaniu kulturowych granic wspólnoty." (...

Autorytarna demokracja w Malezji. Ewolucja systemu politycznego w latach 1969-2004

"Nie można bez zastrzeżeń zaakceptować pojawiających się często w literaturze przedmiotu opinii, według których malezyjski system polityczny to „łagodny autorytaryzm”. Pewnym usprawiedliwieniem dla takiego stanowiska może być wyjątkowa żywotność instytucji demokratycznych w tym kraju przy praktycznej nieobecności demokratycznych ideałów i praktyk."(...

Muzułmańskie prowincje Tajlandii jako przedmiot polityki rządu centralnego

Z wprowadzenia: "Południowa Tajlandia od blisko 200 lat stanowi klasyczny przypadek obszaru pogranicza kulturowego, językowego i etnicznego - podręcznikowy niemal przykład trudnych i napiętych stosunków lokalnej ludności muzułmańskiej z rządem centralnym. W niniejszym artykule poruszone zostaną niektóre problemy związane z kluczowymi dla tego regionu kwestiami."(...

Granice okcydentalizacji. Różnice w systemie wartości politycznych

"Dynamicznie rozwijająca się gospodarka państw Azji Południowo-Wschodniej skupia zainteresowanie niemal całego świata. Z równie baczną uwagą świat przygląda się azjatyckiej polityce. Urzędnicy z Waszyngtonu i Eurokraci z Brukseli starają się analizować sytuację polityczną w państwach regionu głównie przez pryzmat kwestii praw człowieka i demokracji. Dokonania gospodarcze czy względna stabilność regionu nie są, ich zdaniem, miarą prawdziwego sukcesu. Chcieliby oni, aby z rozwojem gospodarczym szedł w parze proces demokratyzacji i postępy w zakresie upowszechniania elementarnych praw człowieka. Dopiero to, zdaniem wielu polityków Zachodu, może świadczyć o istotnym postępie cywilizacyjnym ludzkości."(...

Idea demokracji konsocjonalnej w regionie Azji I Pacyfiku

"Konsocjonalny typ demokracji stanowi, według typologii Lijpharta, jedną z trzech kategorii opisujących istniejące systemy demokratyczne. Obok niego znajdujemy w tej typologii tzw. systemy demokracji odśrodkowej (centrifugal democracy) oraz demokracji dośrodkowej (centripetal democracy), których stabilność opiera się na homogenicznej kulturze politycznej i nie jest zagrożona przez międzypartyjną rywalizację, będące w gruncie rzeczy odpowiednikami typu kontynentalnoeuropejskiego i anglo-amerykańskiego – według nomenklatury Almonda."(...

Victims of the Khmer Rouge revolution in Cambodia. An attempt at an unbiased evaluation

The question if a resolution is successful or not may be evaluated from many standpoints: successful takeover of political superstructure, changes in the existing social and economic relations, effective interference in cultural and symbolic values of the nation or implementation of declared ideology. The Khmer Rouge revolution - one of the bloodiest in history - brought boundless sufferings in Cambodia. The Democratic Kampuchea was almost universally condemned on the international scene, but on the other hand, it gained a gloomy and sensational glory, because of colossal human casualties, resulted from implementation of its concept of development. Statistically, it is very difficult to count the number of victims, especially that emotions are involved. The article contains an analysis of different calculations of the human casualties of the Cambodian tragedy. The author concludes that the most probable total number of victims can be estimated at 740,000. The number of two million indicated by several politicians and repeated by journalists seems to be exaggerated

On the so-called Asian values once again

Over the period of the last two or three decades, East Asia has achieved remarkable success. It is hard to imagine today that yet in the 1960s this region was among the poorest in the world. Since then, a fierce discussion has started over the direction s of Asian modernity. With some influences of the Huntingtonian thesis placing cultural differences at the forefront in explaining international instabilities, several scholars have started quite seriously asking questions about the potential linkages between cultural values and political change in East Asia. In this article, I shall attempt to answer how important the role of cultural factors was in bringing about the general change of image of contemporary Asian communities and economies. After making a few preliminary comments on the theoretical relations between culture and development, I shall proceed to indicate some basic elements of both scientific and political discourse, concerning a concept of the so-called Asian values, which is presented as an example of a highly-ideological attempt at contrasting the two following cultural and social contexts: Asian and Western. In the conclusion, I shall try to contrast some myths about the cultural differences with the results of empirical research

„Latecomers” of the era of nationalism. A contribution to the discourse on nation-building process in Asia

Jak zauważa w swej klasycznej pracy poświęconej nacjonalizmom Anthony Smith, nowoczesny porządek światowy związany jest nierozłącznie z instytucją państwa narodowego. Jak jednak również wielokrotnie podkreślał, państwo narodowe nie zawsze i nie wszędzie stanowiło podstawowy byt polityczny. O ile według Gellnera era nacjonalizmów w Europie przypadła na wiek XIX, to wiek XX stanowił w historii Azji Wschodniej czas masowych narodzin narodów. System teoretycznie równych suwerennych państw, nazywany w niezbyt adekwatny sposób „systemem westfalskim”, kształtował się w Azji jednak znacznie dłużej. Zachodnie pojęcie suwerenności terytorialnej, traktującej państwo jako źródło autonomicznego prawa i przedmiot relacji z innymi suwerennymi państwami, przez wiele stuleci nie było tu wcale takie oczywiste. Oczywista dla nikogo nie wydawała się też zasada wewnętrznej suwerenności – która w lokalnych warunkach gubiła się w rozlicznych sieciach zależności feudalnych oraz złożonych relacjach patronażu i klientelizmu. Niniejszy tekst poświęcony jest zawiłościom procesów narodowotwórczych w Azji Wschodniej z perspektywy klasycznych (Zachodnich) teorii nacjonalizmu.As Anthony Smith notes in his classic work on nationalism, the modern world order is inseparable from the institution of the nation-state. However, as he repeatedly emphasized, the nation-state was not always and not everywhere a basic political entity. While according to Gellner, the era of nationalism in Europe has come in the 19th century, the 20th century in the history of East Asia was the time of mass process of emerging nations. Shaping of the system of theoretically equal sovereign states, described in not very adequate way as a „Westphalian system”, lasted in Asia much longer than in Europe. The Western concept of territorial sovereignty, considering the state as a source of autonomous law and the subject of relations with other sovereign states, for many centuries was not so obvious. The rule of internal sovereignty - which in local conditions was lost in various networks of feudal dependencies and complex relations of patronage and clientelism- seemed to be not obvious to anyone. This text is devoted to the complexities of nation-building process in East Asia from the perspective of classical (Western) theories of nationalism