Syntactic aspects of hypergraph polytopes

This paper introduces an inductively defined tree notation for all the faces of polytopes arising from a simplex by truncations. This notation allows us to view inclusion of faces as the process of contracting tree edges. Our notation instantiates to the well-known notations for the faces of associahedra and permutohedra. Various authors have independently introduced combinatorial tools for describing such polytopes. We build on the particular approach developed by Dosen and Petric, who used the formalism of hypergraphs to describe the interval of polytopes from the simplex to the permutohedron. This interval was further stretched by Petric to allow truncations of faces that are themselves obtained by truncations, and iteratively so. Our notation applies to all these polytopes. We illustrate this by showing that it instantiates to a notation for the faces of the permutohedron-based associahedra, that consists of parenthesised words with holes. Dosen and Petric have exhibited some families of hypergraph polytopes (associahedra, permutohedra, and hemiassociahedra) describing the coherences, and the coherences between coherences etc., arising by weakening sequential and parallel associativity of operadic composition. We complement their work with a criterion allowing us to recover the information whether edges of these "operadic polytopes" come from sequential, or from parallel associativity. We also give alternative proofs for some of the original results of Dosen and Petric.Comment: 42 pages, 4 figure

Chromatic numbers for facet colouring of some generalized associahedra

The chromatic number of a proper colouring of the facets of certain classes of generalized associahedra is studied. The exact values are obtained for the permutohedron and the associahedron, while lower and upper bounds are established for the $n$-dimensional cyclohedron, astrohedron and simple permutoassociahedron

Koncentracija metala u vodi i sedimentu reke Dunav

Voda je osnov opstanka živog sveta koji je u njoj i nastao. Dve trećine zemljine površine je pod vodom. Bez obzira na značaj vode na opstanak živog sveta ljudska vrsta prema vodi nema odgovarajući odnos. O tome govore podaci o zagađenju okeana, mora, vodotokova (reke, potoci) i jezera. Antropogeno zagađenje vode, dakle, poreklom od čoveka, javlja se kao posledica direktnog ili indirektnog ispuštanja zagađivača u vodu, bez adekvatnog postupka sa štetnim i opasnim jedinjenjima. Najčešći zagađivači vode posledica su otpadnih voda i voda koje dolaze sa površina zemlje (naročito obradivih površina). Zagađenost vode je blisko povezana za povećanim potrebama stanovništva za vodenim resursima. Povećane potrebe rastu sa porastom stanovništva, razvoja privrede i tehnologije. Veća potrošnja vode znači i veću količinu otpadnih voda. Dospevanjem u reke otpadne vode menjaju fizička (boja, miris, ukus, providnost), hemijska (sastav) i biološka svojstva (živi svet reka). Naša zemlja nema odgovarajuće propise za procenu kvaliteta sedimenta pa se, zbog toga, koriste standardi kvaliteta prema kanadskom zakonodavstvu, preporuke ICPDR-a (International Commission for the Protection of the Danube River ), a pojedini parametri se procenjuju korišćenjem holandske metodologije. Prema kanadskom zakonodavstvu definisane su dve vrednosti: niža vrednost ISQGs (Interim Sediment Quality Guideline) predstavlja privremene preporuke koje su dobijene teorijskim putem i iznad kojih je moguć uticaj na akvatične organizme, dok je druga, viša, vrednost PEL (Probable Effect Level), vrednost iznad koje je uticaj na akvatične organizme verovatan. Poređenjem sa kanadskim preporukama, sadržaj žive je prekoračen na skoro svim ispitanim lokalitetima, prema ISQG vrednosti. Viša PEL vrednost ukazuje na verovatno prisutne negativne toksične efekte na akvatične organizme i sedimente u dva ispitivana profila u Dunavu (profil A i profil B). Pojava žive u sedimentu je posledica ispuštanja industrijskih otpadnih voda (naročito iz pogona za proizvodnju hlora), upotrebe živinih pesticida za zaštitu semena, upotrebe živinih jedinjenja u upaljačima eksplozivnih sredstava (posledice ratnog konflikta 1999.godine) i upotreba žive u mernim uređajima (u toku razaranja industrijskih postrojenja za vreme konflikta 1999. godine uništen je deo ove merne opreme). Arsen je poznat po negativnim ekotoksičnim efektima, a negov sadržaj u sedimentu reke Dunav nije bio iznad ICPDR vrednosti. Sadržaj drugih teških metala, cinka, bakra, kadmijuma i olova (profil B) je bio u ispod vrednosti propisane ICPDR. Kako se sam proces zagađivanja vode teško može sprečiti, zaštita voda, prvenstveno, je usmerena na smanjenje uticaja, a u najboljem slučaju, potpuno uklanjanjanje uticaja teških metala. To se postiže kroz opšte ekološke (radne akcije, ekološki aktivizam) kao i specifične mere (obrazovanje, sredstva javnog informisanja). Najvažnije je utvrđivanje kvaliteta vode i mogućnosti vodotoka da primi otpadne vode, registovanje svih mogućih zagađivača (njihova lokacije i stepen zagađivanja), obavljanje stalnih kontrola otpadnih voda u blizini vodotokova, prečišćavanje otpadnih voda i izmeštanje industrije na mesta na kojima će zagađivanje biti minimalno

Koncentracija metala u mišićnom tkivu riba iz različitih ribnjaka

Riba predstavlja važan deo ljudske ishrane, a takođe, riba je dobar pokazatelj kontaminacije životne sredine od strane jednog broja supstanci, uključujući i tragove metala u slatkovodnim sistemima, posebno zbog toga što se ribe, kao tercijelni potrošači, nalaze na vrhu lanca ishrane u vodenom ekosistemu (Noël i sar., 2013). Mnogo pažnje posvećeno je elementima kao što su olovo (Pb), kadmijum (Cd), Živa (Hg) i Arsen (As) i efekti izloženosti ovim elementima su sveobuhvatno istraženi (Castro-González and Méndez-Armenta, 2008; Has-Schön et al., 2008). Zbog svoje toksičnosti, otpornosti i bioakumulacije u vodi i sedimentima, kada se nalaze u visokim koncentracijama, ovi elementi predstavljaju opasnost za sve žive organizme. U pogledu bezbednosti javnog zdravlja, kod riba, prate se koncentracije olova, kadmijuma i žive, gde postoje jasno definisani maksimalni nivoi teških metala u namirnicama koji su određeni od strane Evropske Komisije, br. 1881/2006 (EC, 2006), izmenjena i dopunjena EC 629/2008 (EC, 2008). Za arsen, maksimalni nivo još nije uspostavljen na evropskom nivou, ali se očekuje da će granične vrednosti za arsen biti postavljene u bliskoj budućnosti, kao i metode za određivanje arsena (Noël et al., 2013). Za utvrđivanje koncentracije teških metala u tkivu riba prikupljeno je deset uzoraka dve različite vrste riba - šarana (Cyprinus carpio) i evropske ili severne štuke (Esox lucius). Uzorci su ulovljeni od strane profesionalnih ribara tokom rane jeseni 2013. godine iz četiri različita ribnjaka na području Beograda. Dobijeni rezultati su izraženi kao srednja vrednost ± standardna devijacija. Statistička analiza je urađena je korišćenjem Studentovog t-testa i analizom varijanse (ANOVA) sa višestrukim poređenjem Turkey test za utvrđivanje značajnih razlika između srednjih vrednosti. Primenjen je nivo značajnosti od 0.01 i 0.05. U različitim ribnjacima, koncentracija metala u mišićnom tkivu šarana je varirala u zavisnosti od vrste metala. Između sva četiri poređena ribnjaka nije utvrđena statistički značajna razlika jedino u koncentraciji kadmijuma u mišićnom tkivu. U ostalim slučajevima poređenja utrvđene su statistički značajne razlike (p<0.01). Koncentracija metala u mišićnom tkivu štuke razlikovala se između ribnjaka, zavisno od vrste metala. U svim slučajevima poređenja utvrđene su statistički značajne razlike (p<0.01). Koncentracija olova u mišićnom tkivu štuke u svim poređenim ribnjacima bila je statistički značajno veća (p<0,01) u odnosu na koncentraciju olova u mišićnom tkivu šarana. Koncentracija kadmijuma u mišićnom tkivu štuke bila je statistički značajno veća (p<0,01; p<0,05) od koncentracije kadmijuma u mišićnom tkivu šaran u svim poređenim ribnjacima. Za razliku od koncentracije olova i kadmijuma, koncentracija žive u mišićnom tkivu štuke u poređenim ribnjacima bila je statistički značajno niža (p<0,01) u odnosu na koncentracije žive u mišićnom tkivu šarana. Koncentracija arsena bila je statistički značajno veća (p<0,01) u mišićnom tkivu šarana od koncentracije arsena u mišićnom tkivu štuke. Rezultati koncentracija ispitanih elemenata u mišićnom tkivu riba pokazuju varijacije u opsegu koji se čini tipičan za ribnjake u Srbiji, ali su ove koncentracije niže od onih u rekama sa značajnim antropogenim uticajem

Mineral Profile of Some Dried Fruits

The aim of this work was to determine the content of 16 elements in the seven samples of dried fruits: plums (Prunus domestica), figs (Ficus carica), apricots (Prunus armeniaca), white and black raisins (Vitis vinifera), dates (Phoenix dactylifera) and cranberries (Vaccinium oxycoccus), which are available in local markets. Inductively coupled plasma optical emission spectrometry (ICP-OES) was used after wet digestion method. Potassium is the most common macroelement while boron and zinc are the most common microelements. As, Cd and Hg were not detected while the content of Pb is below the MAC. The obtained results were statistically analyzed and compared with the literature values

Assessment of the sustainability of façade refurbishment

Dominant share of the residential stock in the European countries has an exploited service life and is in a need for façade refurbishment. This paper contributes with an establishment of a tool for assessment of the sustainability of design options for buildings` façade refurbishment. The tool is based on a multicriteria system, assessing four design criteria, relevant to the process of façade refurbishment. The criteria are evaluated by several surveyed participants by utilizing the Analytic-Hierarchic Process (AHP).The tool is applied on several façade refurbishment design proposals assessment on a case-study of a residential building situated in Skopje, Western Balkans, Europe. Each of the façade proposals is assessed regarding their energy performance, CO2 emissions, investment costs and return of investment. Further, the results of the LCA analysis of the applied materials shows the contribution of each of them to the overall sustainability performance. The results of this research show that the use of wood and modified wood products as façade elements used for buildings` façade refurbishment can substantially decrease the greenhouse emissions and contribute to the carbon offset. However, due to the higher investment costs, the return of the investment is longer, leading to lower sustainability assessment ranking. It is concluded that the refurbishment of the façade with a conventional contact façade has the highest ranking on sustainability, followed by façade refurbishment with contact façade combined with only roof refurbishment/glazing refurbishment or both. Also, the modified wood wall types show high sustainability ranking regarding their refurbishment potential

Studenica Marble: Significance, Use, Conservation

Studenica marble is the stone used in creating the mediaeval Serbian cultural heritage. This is a historical overview of the importance and use of stone from prehistoric times to the Middle Ages, when the most imposing religious architectural structures were built. The significance of Studenica marble is particularly manifested in the Virgin’s Church at the Studenica Monastery. For its marble façades and artistic architectural elements, among other things, the church was inscribed in the UNESCO World Cultural and Natural Heritage List in 1986. Through centuries, the Virgin’s Church suffered multiple destructions. In order to restore the marble façades properly and its architectural elements, the marble deposits where the stone was once quarried had to be located anew. When the stone material characterisation had been performed, the right stone was selected for the complex conservation works on the churches in Studenica and Sopocani. A practical implementation of the research results raised the awareness of the marble deposits in the Studenica vicinity, being also part of the national heritage. The Studenica Monastery Cultural Landscape Management Plan envisions preservation of the deposits and their sustainable use for restoration purposes in the future

Alergenski proteini u ribi

Riba predstavlja znatan deo ishrane ljudi u svetu. Pre svega, riba je značajan izvor proteina (15-24%) visoke biološke vrednosti, bogata je mineralima, vitaminima, a posebno esencijalnim masnim kiselinama za koje je dokazano da pogoduju u prevenciji mnogobrojnih oboljenja. Zbog velikog značaja polinezasićenih masnih kiselina n-3 klase, u Evropi su date i preporuke o optimalnom dnevnom unosu. Međutim, pored hranljivih svojstava koje ima, riba može biti i izvor različitih bioloških i hemijskih opasnosti. Od bioloških opasnosti posebno su značajni paraziti (Trematodae, Nematodae, Cestodae), bakterije (Salmonella spp, E. coli, Vibrio parahemolyticus, Vibrio vulnificus, Listeria monocytogenes, Clostridium botulinum, Staphyloccocus aureus), virusi (Norwalk virus, Entero virusi, Hepatitis A, Rotavirus) i biotoksini. Najznačajnije hemijske opasnosti su policiklična aromatična jedinjenja, histamin i teški metali (živa, olovo, kadmijum, arsen, gvožđe). Alergije usled konzumiranja pojedinih vrsta namirnica su u porastu poslednjih godina. Veliki pokret oko pravilnog načina ishrane je doveo do toga da ljudi sve češće konzumiraju ribu, proizvode od ribe kao i različite plodove mora. Pored različitih opasnosti koje mogu poticati iz ribe, posebni značaj poslednjih godina se daje ribi kao potencijalnom alergenu. Naime, veliki broj alergija koje se javljaju u svetu pripisuju se alergenima koji potiču iz mesa ribe, pre svega proteinima mesa ribe. Učestalost alergija koje se povezuju za unosom mesa ribe varira u Evropskim zemljama (Norveška 1,5%; 2,3% Turska, 2,3% Grčka; Švedska 1.2-3.2 %). Kao najznačajniji proteinski alergen iz mesa ribe navodi se parvalbumin (ß tip), koji je izolovan kod velikog broja vrsta. Smatra se da su šaran i bakalar najčešći izvori parvalbumina koji se dovodi u vezu sa različitim vidovima alergijskih reakcija. Potencijalni alergeni su takođe kolagen i želatin koji su izolovani iz kože i pojedinih organa riba. Takođe, značajan alergen iz plodova voda je i tropomiozin, arginin kinaza, aldolaza. Pored ovih alergena, značajni alergeni mogu da potiču iz ikre, pojedih vrsta kavijara, a opisani su slučajevi gde su alergijske reakcije povezane sa kolagenom koji se nalazi u ekstracelularnom matriksu proteina. Alergeni koji dovode do različitih alergijskih reakcija, pored proteina mesa ribe, mogu poticati i od gotovih proizvoda od ribe. Tu spadaju različiti panirani proizvodi od ribe koji sadrže celer, gluten i druge dodatke koji mogu biti potencijalni alergeni. Zbog značaja koji imaju na zdravlje ljude, tehnologija je omogućila različite metode za detekciju ovih alergena. Kao neke od njih navode se ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay), RAST (Radioallergosorbent test) i RIE (Rocket Immuno-electrophoresis). Koja će se metoda detekcije primeniti, prvenstveno zavisi od dostupnosti alergena i praga njegove detekcije. Industija mesa je razvojem tehnologije uvela pojedine tehnološke prosece koji imaju mogućnost inaktivacije pojedinih alergena, pre svega proteina mesa ribe. Visoke temperature koje se primenjuju u obradi mesa ribe mogu uticati na ove alergene, tako što će smanjiti alergeni potencijal, dok neki tehnološki postipci nemaju tu mogućnost