THE SHAME OF BACKWARDNESS: SYMBOLIC CONSTRUCTION OF EUROPE IN POLISH PRESS (Summary)

Diskurzivni mehanizmi uključeni u konstrukciju Europe u poljskom tisku (prije i nakon 2004. godine) uključivali su "posramljivanje" Poljske zbog njezine zaostalosti. Članak pokušava interpretirati kulturna značenja "strategije posramljivanja" (eng. shaming strategy), pokazati njezinu ulogu u skraćivanju simboličke udaljenosti između Poljske i Europe kao i njezine popratne učinke.In this essay the author attempts to outline the cultural mechanisms involved in the construction of Europe in Polish press. The main part of the text is devoted to the period between 1998 and 2002 when the accession negotiations between Poland and the EU were in progress. This part is supplemented by observations on how discursive representations of Europe in Poland have changed after the accession to the EU in May 2004. The references to shame in press texts devoted to Europe and European integration were frequent. Thus this category has been placed at the centre of the analysis and theorized in sociological, psychological and semiotic terms. The essay focuses on the texts, which express the attitudes towards Europe in terms of shame of Polish cultural practices, politics and social realities (Trybuna, Polityka). The main argument is that these discursive strategies are aimed at shortening the symbolic distance separating Poland from Europe. They contribute to the redefinition of boundaries between Poland and Europe by means of incorporating European components into the definition of Polishness and simultaneous exclusion of "backward Polish" components. At the same time, the shaming strategies are engaged in the bottom-up processes of symbolic creation of the common European space. In this case the mass communication messages are not only informing or constructing public opinion. Importantly, they play a ritual function

THE SHAME OF BACKWARDNESS: SYMBOLIC CONSTRUCTION OF EUROPE IN POLISH PRESS (Summary)

Diskurzivni mehanizmi uključeni u konstrukciju Europe u poljskom tisku (prije i nakon 2004. godine) uključivali su "posramljivanje" Poljske zbog njezine zaostalosti. Članak pokušava interpretirati kulturna značenja "strategije posramljivanja" (eng. shaming strategy), pokazati njezinu ulogu u skraćivanju simboličke udaljenosti između Poljske i Europe kao i njezine popratne učinke.In this essay the author attempts to outline the cultural mechanisms involved in the construction of Europe in Polish press. The main part of the text is devoted to the period between 1998 and 2002 when the accession negotiations between Poland and the EU were in progress. This part is supplemented by observations on how discursive representations of Europe in Poland have changed after the accession to the EU in May 2004. The references to shame in press texts devoted to Europe and European integration were frequent. Thus this category has been placed at the centre of the analysis and theorized in sociological, psychological and semiotic terms. The essay focuses on the texts, which express the attitudes towards Europe in terms of shame of Polish cultural practices, politics and social realities (Trybuna, Polityka). The main argument is that these discursive strategies are aimed at shortening the symbolic distance separating Poland from Europe. They contribute to the redefinition of boundaries between Poland and Europe by means of incorporating European components into the definition of Polishness and simultaneous exclusion of "backward Polish" components. At the same time, the shaming strategies are engaged in the bottom-up processes of symbolic creation of the common European space. In this case the mass communication messages are not only informing or constructing public opinion. Importantly, they play a ritual function

Alternatywne wizje dobrego życia. Wprowadzenie

Tekst jest wprowadzeniem do sekcji tematycznej poświęconej alternatywnym wizjom dobrego życia. Ma on na celu wskazanie miejsca i roli tego pojęcia w procesach, które charakteryzują współczesne społeczeństwa. Szczególnie podkreślono w artykule podatność pojęcia „dobre życie” na zawłaszczenie i stosowanie go w sposób manipulacyjny przez rynek i państwo, oraz na kulturowe znaczenia poszukiwania alternatyw dla tych zawężających społeczną wyobraźnię użyć. Ponadto, tekst zawiera przegląd wybranych teoretycznych ram stosowania pojęcia „dobre życie” w literaturze naukowej, który pozwala na lepsze powiązanie przedstawionych w sekcji tematycznej tekstów z kontekstem zwiększonego zainteresowania wartościami i moralnością w socjologii i antropologii

Krytyczne, teoretyczne i publiczne – praktyki analizy dyskursu w Polsce

wstę

Researcher as a Guest

Do analizy i interpretacji pozycji badacza w terenie w artykule użyto pojęć „gość” i „gościnność”. Jednym z milcząco przyjmowanych założeń podejścia etnograficznego jest gościnność osób badanych wobec antropologa. Korzystając z antropologicznych i filozoficznych koncepcji gościnności, w tekście przedstawiono różne wymiary relacji gospodarz–gość (nierówność, zażyłość i zarządzanie reputacją), dążąc do problematyzacji relacji badacz–badany. Pokazano etyczne i poznawcze konsekwencje usytuowania badacza w pozycji gościa: zacieranie się granic między tym co osobiste a tym co profesjonalne, potencjalny konflikt lojalności oraz nadmierną kontrolę badanych nad badaczem. Rozpatrzona jest także sytuacja braku gościnności i braku dostępu do terenu, którą proponuje się uznać za normę, a nie anomalię w praktyce badawczej antropologa. Celem artykułu jest zaproponowanie bardziej pragmatycznej wizji badań etnograficznych i zwrócenie uwagi na strukturalne uwarunkowania relacji badacz–badany, niebędące wynikiem wyborów etycznych jednostek.The notions of “hospitality” and “a guest” are used in the article in order to analyze and interpret a researcher’s position during field-work. In an ethnographic approach the hospitality of study subjects towards anthropologists is often taken for granted. Relying on anthropological and philosophical conceptualizations of hospitality, different dimensions of host-guest relation (inequality, intimacy and reputation management) are demonstrated in order to reveal the problematic nature of the conceptualization of ethnographer-study subjects’ relation through the notion of hospitality. The ethical and epistemological consequences of a researcher acting as a guest are shown: the blurring of the boundary between what is personal and what is professional, the potential conflict of loyalties and the excessive control of research subjects over a researcher. The situation of the lack of hospitality – and lack of access to the field – is also presented and viewed as a rule and not an exception of ethnographic methodology. The aim of the article is to propose a more pragmatic vision of ethnographic studies and to draw attention to structural conditionings of ethnographer-research subjects’ relation that are situated beyond the ethical choices of individuals

Researcher as a Gues

Do analizy i interpretacji pozycji badacza w terenie w artykule użyto pojęć „gość” i „gościnność”. Jednym z milcząco przyjmowanych założeń podejścia etnograficznego jest gościnność osób badanych wobec antropologa. Korzystając z antropologicznych i filozoficznych koncepcji gościnności, w tekście przedstawiono różne wymiary relacji gospodarz–gość (nierówność, zażyłość i zarządzanie reputacją), dążąc do problematyzacji relacji badacz–badany. Pokazano etyczne i poznawcze konsekwencje usytuowania badacza w pozycji gościa: zacieranie się granic między tym co osobiste a tym co profesjonalne, potencjalny konflikt lojalności oraz nadmierną kontrolę badanych nad badaczem. Rozpatrzona jest także sytuacja braku gościnności i braku dostępu do terenu, którą proponuje się uznać za normę, a nie anomalię w praktyce badawczej antropologa. Celem artykułu jest zaproponowanie bardziej pragmatycznej wizji badań etnograficznych i zwrócenie uwagi na strukturalne uwarunkowania relacji badacz–badany, niebędące wynikiem wyborów etycznych jednostek.The notions of “hospitality” and “a guest” are used in the article in order to analyze and interpret a researcher’s position during field-work. In an ethnographic approach the hospitality of study subjects towards anthropologists is often taken for granted. Relying on anthropological and philosophical conceptualizations of hospitality, different dimensions of host-guest relation (inequality, intimacy and reputation management) are demonstrated in order to reveal the problematic nature of the conceptualization of ethnographer-study subjects’ relation through the notion of hospitality. The ethical and epistemological consequences of a researcher acting as a guest are shown: the blurring of the boundary between what is personal and what is professional, the potential conflict of loyalties and the excessive control of research subjects over a researcher. The situation of the lack of hospitality – and lack of access to the field – is also presented and viewed as a rule and not an exception of ethnographic methodology. The aim of the article is to propose a more pragmatic vision of ethnographic studies and to draw attention to structural conditionings of ethnographer-research subjects’ relation that are situated beyond the ethical choices of individuals

Codzienność jako atrakcja turystyczna w doświadczeniu turystów niszowych do byłego ZSRR

Niche tourists to the countries of the former Soviet Union treat the daily life of the local inhabitants as a tourist attraction. The article attempts to interpret this interest through the lens of sociological and anthropological theories of alternative tourism. Perceiving daily life as a tourist attraction is, on the one hand, an outcome of the formation process of Poland’s new middle class. This group adheres to post-material values, but also desires to be different from the masses. In this sense Polish niche tourists to the countries of the former Soviet Union are similar to other western alternative tourists. However, their interest in the daily life of the local inhabitants of these countries contains the experience of ‘hot’ authenticity produced by, among other things, the mode of travel and also by historical memory, which the tourists and the locals partially share