Model wymagań cyberbezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym

The problem of cyberterrorism is global and critical issue in today's information society. Leading world states are increasingly focused on critical infrastructures. In civil aviation criticality level is amplified by communication and interaction between ground systems and aircrafts. Modern information and communication technology implementation in one hand increases civil aviation operation efficiency and in the other hand generates a set of new vulnerabilities and potential threats. Existed solutions aren’t according to civil aviation specific and modern requirements from regulatory aviation security documents generally. Accordingly, basic model for cybersecurity requirements definition based on regulatory international aviation security documents were proposed.Problem cyberterroryzmu jest globalnym problem w dzisiejszym społeczeństwie informacyjnym. W lotnictwie cywilnym poziom cyberzagrożeń jest wzmacniany poprzez komunikację i współdziałanie systemów naziemnych i powietrznych. Nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne z jednej strony zwiększają wydajność pracy w lotnictwie cywilnym, ale z drugiej generują szereg nowych luk w zabezpieczeniach. W związku z powyższym, zaproponowano podstawowy model definicji wymagań cyberbezpieczeństwa opartych na międzynarodowych dokumentach prawnych w zakresie ochrony lotnictwa

Informacyjny i funkcjonalny model niezawodności operatora systemu nawigacji lotniczej

As shown in this paper, reliability of equipment and reliability of operator due to psychophysiological factors cannot be considered separately. This paper deals especially with air navigation system operator reliability. So the main goal was to create the operator's reliability model. As a result the information functional reliability model for the air navigation system operator has been created. This model takes into account dynamic of error changing, depending on the loading of the operator. It allows to solve the problem of determining the reliability of operator in normal and special flight conditions.W artykule zwrócono uwagę na niezawodność sprzętu i niezawodność operatora, które ze względu na czynniki psychofizjologiczne nie mogą być rozpatrywane oddzielnie. Problem ten jest szczególnie istotny w aspekcie niezawodności operatora systemu nawigacji lotniczej, dlatego głównym celem pracy było stworzenie modelu niezawodności operatora. W efekcie, stworzono funkcjonalny model niezawodność operatora systemu nawigacji lotniczej, który uwzględnia dynamikę zmian błędu w zależności od obciążenia operatora. Model pozwala rozwiązać problem określania niezawodności operatora w normalnych i specjalnych warunkach lotu

A health risk assessment for fluoride in Central Europe

Like many elements, fluorine (which generally occurs in nature as fluoride) is beneficial to human health in trace amounts, but can be toxic in excess. The links between low intakes of fluoride and dental protection are well known; however, fluoride is a powerful calcium-seeking element and can interfere with the calcified structure of bones and teeth in the human body at higher concentrations causing dental or skeletal fluorosis. One of the main exposure routes is via drinking water and the World Health Organisation currently sets water quality guidelines for the element. In Central Europe, groundwater resources that exceed the guideline value of 1.5 mg l-1 are widespread and effects on health of high fluoride in water have been reported. The aim of the current project was to develop a geographic information system (GIS) to aid the identification of areas where high-fluoride waters and fluorosis may be a problem; hence, where water treatment technologies should be targeted. The development of the GIS was based upon the collation and digitisation of existing information relevant to fluoride risk in Ukraine, Moldova, Hungary and Slovakia assembled for the first time in a readily accessible form. In addition, geochemistry and health studies to examine in more detail the relationships between high-fluoride drinking waters and health effects in the population were carried out in Moldova and Ukraine demonstrating dental fluorosis prevalence rates of 60–90% in adolescents consuming water containing 2–7 mg l-1 fluoride