Ανάπτυξη μεθόδου εκχύλισης προσρόφησης σε υφασμάτινο μέσο (FPSE) για τον προσδιορισμό πέντε αντικαταθλιπτικών φαρμάκων σε ορό ανθρώπινου αίματος με υγρή χρωματογραφία υψηλής πίεσης και ανιχνευτή παράταξης φωτοδιόδων

Τα τελευταία χρόνια, η συνεχής έρευνα για τη σύνθεση νέων αντικαταθλιπτικών φαρμακευτικών σκευασμάτων και η δραματική αύξηση της κατανάλωσής τους σε παγκόσμιο επίπεδο, εντείνουν το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για την ανάπτυξη νέων τεχνικών προκατεργασίας δειγμάτων και αναλυτικών μεθόδων, με σκοπό τον προσδιορισμό των εν λόγω ενώσεων σε βιολογικά δείγματα. Στην παρούσα εργασία, για πρώτη φορά εφαρμόστηκε η νέα τεχνική εκχύλισης προσρόφησης σε υφασμάτινο μέσο (FPSE) για την ταυτόχρονη εκχύλιση πέντε κοινών αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, της βενλαφαξίνης, της παροξετίνης, της φλουοξετίνης, της αμιτριπτυλίνης και της κλομιπραμίνης από τον ανθρώπινο ορό αίματος. Ο διαχωρισμός των προσδιοριζόμενων ενώσεων πραγματοποιήθηκε με στήλη LiChrospher®100 RP-8e (5 μm, 250 × 4 mm), με κινητή φάση από διάλυμα οξικού αμμωνίου (0,05 mol/L) και ακετονιτρίλιο με πρόγραμμα βαθμωτής έκλουσης διάρκειας 15 min. Η ανίχνευση των ενώσεων έγινε στα 235 nm από ανιχνευτή παράταξης φωτοδιόδων (PDA). Η προτεινόμενη τεχνική προκατεργασίας FPSE των δειγμάτων είναι σύμφωνη με τις αρχές της «πράσινης» αναλυτικής χημείας, καθώς δε χρειάστηκε αποπρωτεΐνωση του ορού αίματος και χρησιμοποιήθηκαν μικροί όγκοι οργανικού διαλύτη. Μεταξύ των διαφορετικών μέσων FPSE που εξετάστηκαν, το υφασμάτινο μέσο από πολυεστέρα με επικάλυψη sol-gel πολυκαπρολακτόνης-διμεθυλοσιλοξανίου-πολυκαπρολακτόνης (sol-gel PCL-PDMS-PCL) παρουσίασε τα καλύτερα αποτελέσματα για την εκχύλιση των προσδιοριζόμενων ενώσεων, ενώ βρέθηκε ότι μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τουλάχιστον τριάντα διαδοχικές φορές. Η υπό ισχυρή ανάδευση εκχύλιση και έκλουση των ενώσεων πραγματοποιήθηκε σε 15 και 5 min, αντίστοιχα, ενώ ως διαλύτης έκλουσης χρησιμοποιήθηκε μίγμα ακετονιτριλίου-μεθανόλης (50:50 v/v). Οι ανακτήσεις κυμάνθηκαν μεταξύ 9,4-88,1% για όλες τις ενώσεις, ενώ οι σχετικές τυπικές αποκλίσεις για την intra-day επαναληψιμότητα και την inter-day πιστότητα ήταν ≤9,2% και ≤11,3%, αντίστοιχα. Οι ενώσεις σε εμβολιασμένα δείγματα βρέθηκαν να παραμένουν σταθερές υπό τις διάφορες συνθήκες που μελετήθηκαν, ενώ εφαρμόστηκε η προσέγγιση Youden & Steiner για τη μελέτη της ανθεκτικότητας της μεθόδου.In recent years, the research about synthesis of new antidepressant drugs and their dramatic increased consumption worldwide lead to the development of novel sample preparation techniques and analytical methods for the determination of these pharmaceuticals in biological samples. In the current study, the new fabric phase sorptive extraction (FPSE) technique was applied for the first time in order to achieve the simultaneous extraction of five common antidepressant drugs (venlafaxine, paroxetine, fluoxetine, amitriptyline and clomipramine) from human blood serum. The examined compounds separation was carried out by a LiChrospher®100 RP-8e column (5 μm, 250 × 4 mm), using a mobile phase of ammonium acetate solution (0.05 mol/L) and acetonitrile in a 15 minutes gradient elution program. Detection was achieved by a photodiode array detector (PDA), monitoring at 235 nm. Elimination of protein precipitation step and minimized solvent consumption led to a sample preparation workflow compliant with the principles of green analytical chemistry. Among the different FPSE media examined, sol-gel polycaprolactone-dimethylsiloxane-polycaprolactone (sol-gel PCL-PDMS-PCL) coated polyester substrate presented optimum extraction efficiency and was found to be reusable for at least 30 times. Extraction and elution of the compounds was performed under stirring condition in 15 and 5 min, respectively, while a acetonitrile-methanol (50:50 v/v) mixture was used as the elution solvent. Recoveries ranged between 9.4% and 88.1% for all compounds, and relative standard deviations for intra-day repeatability and inter-day precision were ≤9.2% and ≤11.3%, respectively. The examined compounds in spiked blood serum samples were found to be stable for the conditions applied. Youden & Steiner approach was applied to study the method ruggedness

Fabric Phase Sorptive Extraction: Current State of the Art and Future Perspectives

Fabric phase sorptive extraction (FPSE) is a novel and green sample preparation technique introduced in 2014. FPSE utilizes a natural or synthetic permeable and flexible fabric substrate chemically coated with a sol-gel organic-inorganic hybrid sorbent in the form of ultra-thin coating, which leads to a fast and sensitive micro-extraction device. The flexible FPSE requires no modification of samples and allows direct extraction of analytes. Sol-gel sorbent-coated FPSE media possesses high chemical, solvent, and thermal stability due to the strong covalent bonding between the substrate and the sol-gel sorbent. Therefore, any elution solvent can be used in a small volume, which achieves a high pre-concentration factor without requiring any solvent evaporation and sample reconstitution step. Taking into consideration the complexity of the samples and the need of further minimization and automation, some new, alternative modes of the FPSE have also been developed. Therefore, FPSE has attracted the interest of the scientific community that deals with sample pre-treatment and has been successfully applied for the extraction and determination of many analytes in environmental samples as well as in food and biological samples. The objective of the current review is to present and classify the applications of FPSE according to different sample categories and to briefly show the progress, advantages, and the main principles of the proposed technique