Social and cultural change in Poland and the revival of universally accessible sport

Prezentowana publikacja dotyczy wybranych zagadnień związanych z kulturą fizyczną i zdrowotną współczesnego człowieka. Autorzy – specjaliści z zakresu pedagogiki, nauk medycznych i nauk o kulturze fizycznej – podejmują m.in. problematykę wartości kultury fizycznej w procesie kształcenia i wychowania, współczesnych czynników promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, zdrowotnych uwarunkowań aktywności ruchowej czy społecznych kontekstów idei olimpijskiej. Tematyka ta wpisuje się w ważny nurt rozważań, w którym poszukuje się nowych rozwiązań pedagogicznych, zwłaszcza w odniesieniu do idei edukacji olimpijskiej i zdrowotnej.This paper aims to highlight the reasons behind the revival of universally accessible sport among the Polish public from the perspective of the social and cultural change that has taken place in Poland. The goal is to substantiate this revival through social sciences and theories of social change that dominate such sciences. The analysis below identifies two groups of key factors that have stimulated the public’s participation in universally accessible sport. The first group are social factors such as a surge in the number of people with higher education, the statistically increased affluence of Polish people, a higher percentage of white-collar workers, migration from rural to urban areas, and improved access to sports equipment and facilities. Factors in the other group are of cultural nature and include the following: the prevalence of aesthetic and hedonistic models of physical culture in society, the increased prestige and significance of sport consumption in the public’s consumption of culture, and the activation of informal social control in society, leading to positive sanctions for engaging in sporting activity and negative sanctions for refusing to do so. This group of factors also includes a growing number of people who, guided by rational and empirical truths, cease to interpret the success of others through the categories of theological or biological determinism and instead, they opt to act individually and together with others, also when it comes to health and fitness. Finally, a growing percentage of people accept the truth that good health primarily depends on prevention and lifestyle rather than hospital treatment and medication

Odpowiedzialność Kościoła za sport dzieci i młodzieży w świetle nauczania papieża Franciszka

Celem artykułu jest ukazanie nauczania papieża Franciszka na temat sportu i potrzeby aktywnej obecności Kościoła na jego gruncie, w oparciu o analizy papieskiego dokumentu zatytułowanego Dać z siebie to, co najlepsze, w chrześcijańskiej perspektywie sportu i osoby ludzkiej, ale także innych przesłań i wypowiedzi, stanowiska Franciszka dotyczącego odpowiedzialności Kościoła za tę wspólnotę dzieci i młodzieży, jaką jest sport. Z przeprowadzonych analiz wynika, że papież Franciszek potwierdza odpowiedzialność Kościoła za sport, który jest fenomenem globalnym, mającym liczne walory, które mogą być wykorzystane do pełnego i harmonijnego rozwoju młodego człowieka w jego wymiarze sprawnościowo-zdrowotnym, społeczno-kulturowym oraz etyczno-duchowym. Kościół przez swoich duszpasterzy uczestniczy we wszystkich jego wymiarach i etapach rozwoju, zarówno w budowaniu humanistycznego i personalistycznego jego oblicza, jak również w jego praktyce społecznej

Kościół i sport w nauczaniu papieża Franciszka

The aim of the article is to show the teaching of Pope Francis on sport and the need for the active presence of the Church in its area. The inspiration to take up the issue was the papal document entitled Giving the best of yourself. A Document on the Christian perspective on sport and the human person, but also other statements and positions of Francis on the Church’s responsibility for sport. The work is of a theoretical and review character, in which emphasis is placed on reflection and extraction of the essence of the Pope’s teaching on sport by using existing data. The analyzes carried out show that the Church wants to be responsible for sport, which is a global phenomenon with numerous values that can be used for the full and harmonious development of its participants in terms of fitness and health, socio-cultural and ethical and spiritual. Well-organized sport can be a way to realize the highest humanistic and personalistic values, but also to achieve holiness. The Church, through its pastors and its institutions, participates in all its dimensions and at all stages of development, both in building a theoretical background, justifying its meaning from a philosophical and theological perspective, and in social practice. Pope Francis vision of sport, firmly based on the teachings of his predecessor John Paul II, can constitute an important platform for authentic, ecumenical dialogue with other, non-Catholic denominations.Celem artykułu jest ukazanie nauczenia papieża Franciszka na temat sportu i potrzeby aktywnej obecności Kościoła na jego gruncie. Inspiracją do podjęcia problematyki był papieski dokument zatytułowany „Giving the best of yourself. A Document on the Christian perspective on sport and the human person”, ale także inne wypowiedzi i stanowiska Franciszka na temat odpowiedzialności Kościoła za sport. Praca ma charakter przeglądowo-teoretyczny, w której położony jest nacisk na refleksję i wydobycie istoty nauczania papieża na temat sportu przez wykorzystanie danych zastanych. Z przeprowadzonych analiz wynika, że Kościół chce ponosić odpowiedzialność za sport, który jest fenomenem globalnym, mającym liczne walory, mogące być wykorzystane do pełnego i harmonijnego rozwoju jego uczestników w wymiarze sprawnościowo-zdrowotnym, społeczno-kulturowym oraz etyczno-duchowym. Dobrze zorganizowany sport może być drogą realizacji najwyższych wartości humanistycznych i personalistycznych, ale także osiągnięcia świętości. Kościół przez swoich duszpasterzy i swoje instytucje uczestniczy we wszystkich jego wymiarach i na wszystkich etapach rozwoju, zarówno w budowaniu zaplecza teoretycznego, uzasadnienia jego sensu z filozoficznej i teologicznej perspektywy, jak i w praktyce społecznej. The aim of the article is to show the teaching of Pope Francis on sport and the need for the active presence of the Church in its area. The inspiration to take up the issue was the papal document entitled „Giving the best of yourself. A Document on the Christian perspective on sport and the human person”, but also other statements and positions of Francis on the Church's responsibility for sport. The work is of a theoretical and review character, in which emphasis is placed on reflection and extraction of the essence of the Pope's teaching on sport by using existing data. The analyzes carried out show that the Church wants to be responsible for sport, which is a global phenomenon with numerous values that can be used for the full and harmonious development of its participants in terms of fitness and health, socio-cultural and ethical and spiritual. Well-organized sport can be a way to realize the highest humanistic and personalistic values, but also to achieve holiness. The Church, through its pastors and its institutions, participates in all its dimensions and at all stages of development, both in building a theoretical background, justifying its meaning from a philosophical and theological perspective, and in social practice.

Sport w służbie osoby ludzkiej: stanowisko papieży wobec sportu

Celem pracy jest próba syntezy nauczania społecznego papieży na temat sportu. Analizie poddano fundamentalne kwestie dotyczące ludzkiego zaangażowania w sport. Uwagę skoncentrowano między innymi na potrzebie obecności Kościoła w sporcie czy znaczącej roli sportu w harmonijnym rozwoju dzieci i młodzieży. W pracy wykorzystano metody: analizy literatury przedmiotu, komparatystyczną i aksjologiczną oraz idiograficzną i nomotetyczną. Z przeprowadzonych analiz wynika, że najwyżsi zwierzchnicy Kościoła niezmiennie domagają się poszanowania podstawowych ludzkich wartości, co dotyczy także sportu, który, odpowiednio ukierunkowany, może odgrywać ważną rolę w procesie wychowania oraz sprzyjać upowszechnianiu wartości chrześcijańskich

Patologia społeczna – diagnoza i propozycja przeciwdziałania

W artykule „Patologia społeczna – diagnoza i propozycje przeciwdziałania jej” znalazł się opis wydarzeń religijnych z ostatnich 50 lat. Zwrócono uwagę na osiągnięcia po 1989 roku, ale także na zagrożenia, które mają wiele wspólnego z demokratycznym ustrojem kraju. Ukazano działalność Kościoła w zakresie przeciwdziałania patologii społecznej, ale przede wszystkim została wprowadzona salezjańska, profilaktyczna propozycja, jak przezwyciężyć to poważne niebezpieczeństwo

Przesłanie Ojca świętego Jana Pawła II do świata sportu

Siódma pielgrzymka papieża do ojczyzny była szczególna pod wieloma względami. Nie tylko czy Jan Paweł II zwracał uwagę na nasze błędy i zaniedbania, ale też chwalił Polaków za ich osiągnięcia w ciągu ostatnich 10 lat. Słowa wypowiedziane przez papieża były proste, ale pełne takiego piękna, poezji, głębi i mądrość serca, jakby były wykute w skałach. Te słowa ze względu na ich uniwersalność charakter skierowany był również do sportowców. Kiedy papież mówił o takich rzeczach jak np miłość, ubóstwo, sprawiedliwość, honor, solidarność, dobro, szacunek do drugiego człowieka, odpowiedzialność on także miał na myśli sportowców: zawodników, trenerów, lekarzy i sponsorów. W artykule tym odtworzono nauczanie papieża, ale w sposób jakby jedyny odbiorcami byli sportowcy

Social Trust in Sport

The subject of this paper has not yet been thoroughly studied by researchers focusing on the social and humanistic aspects of sport. The paper aims to highlight the significance of social trust in the development of sport and it also explores different theoretical approaches to the subject. The analysis that follows is essentially a theoretical overview of the subject, in addition to several empirical references. The analysis mainly employs two theoretical perspectives, those of structural functionalism and social interactionism, as well as several other perspectives, although to a lesser extent. The findings show that an important role in the area of sport is played by a culture of trust. A high level of social trust leads to development and success, whereas a trust deficit, or a culture of distrust, results in stagnation, lethargy, passive attitudes and absence of development

Physical Culture of Youth on the Example of the Light-Life Movement from the Archdiocese of Warsaw and the Diocese of Warsaw-Praga

Współczesne nauczanie Kościoła rzymskokatolickiego podkreśla znaczenie ciała człowieka i jego wysiłków na rzecz harmonijnego rozwoju, w tym rozwoju fizycznego. Celem pracy jest poznanie aksjologicznych, zdrowotnych, behawioralnych, motywacyjnych, spektatorskich i etycznych aspektów kultury fizycznej młodzieży skupionej w Ruchu Światło-Życie archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej. Większość badanych członków Ruchu uzależnia ludzkie zdrowie przede wszystkim od racjonalnych działań na rzecz jego utrzymania i poprawy oraz dąży do wszechstronnego rozwoju. Dbają oni nie tylko o sferę duchową, ale także socjalną, intelektualną i fizyczną. Ponadto większość „oazowiczów” ocenia widowisko sportowe jako społecznie i kulturalnie pozytywne. Niepokojące jest to, że w najmłodszej kohorcie wiekowej badanych wrażliwość na przypadki łamania zasad społeczno-etycznych w sporcie jest najmniejsza.Modern teaching of the Roman Catholic Church emphasizes affirmation of the human body and man’s efforts to achieve harmonious development, including physical development. The aim of the work was to analyse the axiological, health, behavioral, motivational, spectatorial and ethical aspects of physical culture of youth involved in the Light-Life Movement of the Archdiocese of Warsaw and the Diocese of Warsaw-Praga. The majority of the Movement’s members make human health dependent primarily on rational actions to maintain and improve it, and strive for comprehensive development. They care not only for the spiritual, but also for social, intellectual and physical sphere. Furthermore, the majority of the “oasis” members rated sports events as socially and culturally positive. It is disturbing that the youngest age cohort of respondents reveals the lowest sensitivity to cases of breaking socio-ethical rules in sport

Kultura fizyczna młodzieży na przykładzie członków Ruchu Światło-Życie archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej

Współczesne nauczanie Kościoła rzymskokatolickiego podkreśla afirmację ciała człowieka i jego wysiłków na rzecz harmonijnego rozwoju, w tym rozwoju fizycznego. Celem pracy było poznanie aksjologicznych, zdrowotnych, behawioralnych, motywacyjnych, spektatorskich i etycznych aspektów kultury fizycznej młodzieży skupionej w Ruchu Światło-Życie archidiecezji warszawskiej i diecezji warszawsko-praskiej. Większość badanych członków Ruchu uzależnia ludzkie zdrowie przede wszystkim od racjonalnych działań na rzecz jego utrzymania i poprawy oraz dąży do wszechstronnego rozwoju. Dbają oni nie tylko o sferę duchową, ale także socjalną, intelektualną i fizyczną. Ponadto większość „oazowiczów” ocenia widowisko sportowe jako społecznie i kulturalnie pozytywne. Niepokojące jest to, że w najmłodszej kohorcie wiekowej badanych wrażliwość na przypadki łamania zasad społeczno-etycznych w sporcie jest najmniejsza