Chemical composition of Mn-and Cl-rich apatites from the szklary pegmatite, central sudetes, SW Poland: Taxonomic and genetic implications

The research was founded by the National Science Centre (Poland) grant number 2015/17/B/ST10/03231 and the University of Wroclaw grant 0401/0156/18Although calcium phosphates of the apatite group (apatites) with elevated contents of Mn are common accessory minerals in geochemically evolved granitic pegmatites, their Mn-dominant analogues are poorly studied. Pieczkaite,M1 Mn2 M2 Mn3 (PO4)3 X Cl, is an exceptionally rare Mn analogue of chlorapatite known so far from only two occurrences in the world, i.e., granitic pegmatites at Cross Lake, Manitoba, Canada and Szklary, Sudetes, SW Poland. In this study, we present the data on the compositional variation and microtextural relationships of various apatites highly enriched in Mn and Cl from Szklary, with the main focus on compositions approaching or attaining the stoichiometry of pieczkaite (pieczkaite-like apatites). The main goal of this study is to analyze their taxonomical position as well as discuss a possible mode of origin. The results show that pieczkaite-like apatites represent the Mn-rich sector of the solid solutionM1 (Mn,Ca)2 M2 (Mn,Ca)3 (PO4)3 X (Cl,OH). In the case of cation-disordered structure, all these compositions represent extremely Mn-rich hydroxylapatite or pieczkaite. However, for cation-ordered structure, there are also intermediate compositions for which the existence of two hypothetical end-member species can be postulated:M1 Ca2 M2 Mn3 (PO4)3 X Cl andM1 Mn2 M2 Ca3 (PO4)3 X OH. In contrast to hydroxylapatite and pieczkaite, that are members of the apatite-group, the two hypothetical species would classify into the hedyphane group within the apatite supergroup. The pieczkaite-like apatites are followed by highly Mn-enriched fluor-and hydroxylapatites in the crystallization sequence. Mn-poor chlorapatites, on the other hand, document local contamination by the serpentinite wall rocks. We propose that pieczkaite-like apatites in the Szklary pegmatite formed from small-volume droplets of P-rich melt that unmixed from the LCT-type (Li–Cs–Ta) pegmatite-forming melt with high degree of Mn-Fe fractionation. The LCT melt became locally enriched in Cl through in situ contamination by wall rock serpentinites.National Science Centre (Poland), University of Wrocla

A study on the formation environment of the La Cumbre amber deposit, from Santiago Province, the northwestern part of the Dominican Republic

The amber-bearing coaly shale from the La Cumbre deposit (Cordillera Septentrional, Dominican Republic) contains a large quantity of altered, coalified plant detritus. The coals in these shales are in the transition stage from meta-lignite to subbituminous coals. They are composed mainly of inertinite macerals such as fusinite, semifusinite, macrinite and secretinite. Fossil resin found in the deposit occurs in two forms: detrital grains up to several centimetres in size (type I) and very fine authigenic grains, of a few micrometers in size, inside the humic laminae (type II, resinite). The detrital fossil resins are transparent, with few mineral and organic inclusions. In their composition they contain sulfides, which may come from sulfate reduction, inclusions of plants and/or insects or be caused by volcanic activity developed in surrounding coal series. The resinites are strongly saturated with various inclusions and spatially associated with framboidal pyrite aggregates. Both fossil resin types were probably deposited in a shallow coastal lake environment in the zone bordering the floodplain of the river, with periodic floods. The marine environment conditions, which were progressively changing from oxidizing to reducing, are likely associated with the formation of the fossil resin

Review of existing systems of jaspers nomenclature and classification in Poland and worldwide

Nowadays, the term “jasper” is variably defined in petrology and gemology. The unification of the nomenclature and the classification of jaspers seems to be an essential challenge for petrologists worldwide. This misnomer is very commonly used among sellers or collectors of various gemstones. Therefore, a huge diversity in the mineralogical composition, geological settings and genesis of particular “spotted stones” is reported. In this paper the term “jasper” is proposed for all “spotted stones” which have technical properties that make them useful for jewelry and in the production of small stone accessories. Nevertheless, the introduction and approval of the term “true jasper” for rocks of hydrothermal-metasomatic origin and metamorphosed volcanogenic-sedimentary products to petrologic nomenclature is recommended. Different types of jaspers and related rocks have various economic significance. Jaspers or jasper-like rocks are decorative gemstones applied in jewelry, whereas others may be used as refractory materials or feldspar raw materials. In contrast, the petrographic research of jasperoids is useful during prospecting new ore deposits.Tematem artykułu jest problematyka nazewnictwa i klasyfikacji jaspisów oraz skał im pokrewnych w Polsce i na świecie. Termin jaspis jest obecnie różnie definiowany przez badaczy zajmujących się gemmologią i petrologią. Zróżnicowanie aktualnych poglądów dotyczących wspomnianych typów skał niesie ze sobą poważne konsekwencje. Termin jaspis cechuje się stosunkowo dużą popularnością wśród osób zajmujących się dystrybucją i sprzedażą kamieni ozdobnych. Jego stosowanie często okazuje się mylące dla potencjalnych nabywców „cętkowanych kamieni”. Z tego względu istotne wydaje się wprowadzenie do nomenklatury gemmologicznej i petrologicznej terminu jaspis prawdziwy (ang. true jasper). W artykule przedstawiono przegląd jaspisów występujących w Polsce oraz ich klasyfikację w świetle definicji podawanych przez różnych autorów. Uwzględniono w nim także ekonomiczne aspekty wykorzystania różnych rodzajów jaspisów. Większość tego typu skał ma zastosowanie w jubilerstwie, kamieniarstwie i produkcji drobnej galanterii kamiennej. Podobne do jaspisów pod względem mineralogicznym skały o charakterze jasperoidów mogą z kolei stanowić cenny wskaźnik przy poszukiwaniu złóż epitermalnych metali, takich jak np. złoto

Ultramafic and mafic rocks found in the near vicinity of mariupolites within the alkaline Oktiabrski Massif (SE Ukraine) – preliminary investigations

Treścią pracy są wyniki badań mineralogiczno-geochemicznych próbek skał ultrazasadowych (perydotyt, piroksenit) i zasadowych (gabra oliwinowe) pobranych z bezpośredniego kontaktu z utworami alkalicznymi pochodzącymi z Pola Mazurowskiego Masywu Oktiabrskiego położonego nad morzem Azowskim (południowo-wschodnia Ukraina). Na podstawie składu mineralnego perydotyt został zaklasyfikowany jako wehrlit, a piroksenit jako klinopiroksenit oliwinowy. Omawiane skały odznaczają się znaczną zawartością, Fe, Mg, Ca, Ti oraz zubożeniem w P, alkalia (przewaga Na nad K) i REE. Spośród badanych skał gabro oliwinowe charakteryzuje się największym udziałem REE , w tym La, Ce, Nd, Y, Sm i Th oraz najwyższymi zawartościami alkaliów. Ten typ gabra wykazuje bliskie genetyczne spowinowacenie ze skałami alkalicznymi, występującymi w ich otoczeniu.The preliminary results of the mineralogical and geochemical investigations of ultramafic (peridotite and pyroxenite) and mafic (olivine gabbro) rocks from the Mazurovski Field of the Oktiabrski Massif in South-eastern Ukraine are presented in this paper. Peridotite is mainly composed of olivine (forsterite), pyroxene (diallage), plagioclase (labradorite) and ore minerals such as magnetite, ilmenite and pyrite. Antigorite and talk are secondary components. Diallage with subordinate plagioclase, olivine and Fe compounds (oxides/sulphides) are found in pyroxenite. Gabro is made of two generations of plagioclase, diallage, olivine, biotite and amphiboles (hornblende and actinolite). Chlorite, talk and ore minerals (ilmenite, pyrite, Fe oxides/hydroxides) occur as its subordinate components. On the basis of their mineral composition peridotite was classified as wehrlite, pyroxenite as clinopyroxenite, whereas the mafic rocks are represented by olivine gabbro. The mafic rocks are most likely products orginating from calc-alkaline magma. Owing to the fact that chromite was not identified in periodite, it is very probable that this rock is loco-temperature differentation product of ultramorfic rocks. The ultrabasic rocks and enriched with Al2O3, CaO and Fe and complethy impoverished of REES and alkalis. Only one olivine gabbro shows some amounts of REE s (0.096 wt.% REE s with the distinct predominance of LREE over HREE ) and alkalis (2.89–4.0 wt.% Na2O + K2O), which are surely genetically associated with alkaline rocks occurring in the near vicinity of the ultramafic and mafic rocks of the Oktiabrski Massif. The enrichment of gabbro in REEs and alkalis most probably proceeded post-magmatic activity

Przegląd istniejących systemów nomenklatury i klasyfikacji jaspisów w Polsce i na świecie

Nowadays, the term “jasper” is variably defined in petrology and gemology. The unification of the nomenclature and the classification of jaspers seems to be an essential challenge for petrologists worldwide. This misnomer is very commonly used among sellers or collectors of various gemstones. Therefore, a huge diversity in the mineralogical composition, geological settings and genesis of particular “spotted stones” is reported. In this paper the term “jasper” is proposed for all “spotted stones” which have technical properties that make them useful for jewelry and in the production of small stone accessories. Nevertheless, the introduction and approval of the term “true jasper” for rocks of hydrothermal-metasomatic origin and metamorphosed volcanogenic-sedimentary products to petrologic nomenclature is recommended. Different types of jaspers and related rocks have various economic significance. Jaspers or jasper-like rocks are decorative gemstones applied in jewelry, whereas others may be used as refractory materials or feldspar raw materials. In contrast, the petrographic research of jasperoids is useful during prospecting new ore deposits.Tematem artykułu jest problematyka nazewnictwa i klasyfikacji jaspisów oraz skał im pokrewnych w Polsce i na świecie. Termin jaspis jest obecnie różnie definiowany przez badaczy zajmujących się gemmologią i petrologią. Zróżnicowanie aktualnych poglądów dotyczących wspomnianych typów skał niesie ze sobą poważne konsekwencje. Termin jaspis cechuje się stosunkowo dużą popularnością wśród osób zajmujących się dystrybucją i sprzedażą kamieni ozdobnych. Jego stosowanie często okazuje się mylące dla potencjalnych nabywców „cętkowanych kamieni”. Z tego względu istotne wydaje się wprowadzenie do nomenklatury gemmologicznej i petrologicznej terminu jaspis prawdziwy (ang. true jasper). W artykule przedstawiono przegląd jaspisów występujących w Polsce oraz ich klasyfikację w świetle definicji podawanych przez różnych autorów. Uwzględniono w nim także ekonomiczne aspekty wykorzystania różnych rodzajów jaspisów. Większość tego typu skał ma zastosowanie w jubilerstwie, kamieniarstwie i produkcji drobnej galanterii kamiennej. Podobne do jaspisów pod względem mineralogicznym skały o charakterze jasperoidów mogą z kolei stanowić cenny wskaźnik przy poszukiwaniu złóż epitermalnych metali, takich jak np. złoto

Osobliwa mineralizacja rudna w serpentynitach antygorytowych kopalni Nasławice koło Sobótki (Dolny Śląsk)

The paper presents mineralogical and petrographical characteristics of coarse-crystalline dolomite-magnetite mineralization found within the north-western part of the serpentinite mine in Nasławice near Sobótka (Lower Silesia). Such a coarse-crystalline formation of these two minerals within the serpentinites of the Nasławice Hills was encountered here for the first time. The mineralization occurs in the tectonic contact zone of the serpentinite with the Early Variscan gabbroic intrusion. The observations under polarized transmitted light microscopy and analyses of Raman microspectroscopy revealed that the association of these two minerals (dolomite and magnetite) has been a product of post-magmatic, hydrothermal activity. The chemical components, i.e. iron and magnesium, required for the crystallisation of these phases were mainly derived from the decomposition of pyroxenes and olivines and the products of protocrystallisation found in the serpentinite protolith. Calcium was supplied by post-gabbroic hydrothermal solutions.W pracy przedstawiono charakterystykę mineralogiczno-petrograficzną grubokrystalicznej mineralizacji dolomitowo-magnetytowej napotkanej w obrębie północno-zachodniej części kopalni serpentynitów w Nasławicach koło Sobótki (Dolny Śląsk). Takie grubokrystaliczne wykształcenie tych dwóch minerałów w obrębie serpentynitów Wzgórz Nasławickich napotkano po raz pierwszy. Mineralizacja ta występuje w strefie kontaktu tektonicznego serpentynitu z wczesnowaryscyjską intruzją gabrową. W wyniku badań mikroskopowych w świetle przechodzącym oraz mikrospektroskopii Ramana stwierdzono, że asocjacja tych dwóch minerałów (dolomitu i magnetytu) stanowi produkt krystalizacji roztworów hydrotermalnych. Składniki chemiczne, żelazo i magnez, potrzebne do krystalizacji tych faz pochodzą głównie z rozkładu piroksenów i oliwinów oraz produktów protokrystalizacji obecnych w protolicie serpentynitowym. Wapń doprowadzony został pogabrowymi roztworami hydrotermalnymi

Paleobasalts from Krakow and their applications

Podkrakowskie paleobazalty są skałami o porowatej teksturze i strukturze skrytokrystalicznej. Składają się z fenokryształów oliwinów przeobrażonych w iddyngsyt oraz masy skalnej zbudowanej w dużej przewadze z plagioklazów, a także z piroksenów i związków żelaza. Pory wypełnione są najczęściej minerałami wtórnymi, głównie kwarcem kalcytem i zeolitami. Są to skały o szerokim zastosowaniu, ze względu na intersujące właściwości fizyczne. Dawniej wykorzystywano je przede wszystkich w budownictwie dróg. Obecnie są stosowane w przemyśle ceramicznym, do produkcji wełny mineralnej oraz jako kamienie ozdobne. Poza tym, paleobazalty mogą być stosowane jako naturalne nawozy mineralne, ze względu na znaczną zawartość sodu.Paleobasalts from the vicinity of Krakow are typical volcanic rocks with porous and cryptocrystalline texture. They are built of phenocrysts of olivine, which have been altered into iddingsite and groundmass formed mainly by plagioclases, pyroxenes and iron compounds (goethite, hematite, magnetite). Their vesicles are filled with secondary minerals such as quartz, calcite and zeolites. Paleobasalts can be broadly applied due to their technical parameters. In past they were used in highway engineering. Nowadays these rocks are also utilized in ceramics for production of mineral wool or decorative stones. Moreover paleobasalts may be also used as a natural mineral sodium enriched fertilizers for farming

Minerals discovered in Poland – a review

Among nearly 6,000 minerals approved by the International Mineralogical Association (IMA), 34 have been discovered on Polish territory. The article describes the history of these discoveries and the procedure for submitting and approving new minerals. It is noted that the vast majority of the new species found in Poland were described by or in cooperation with Polish mineralogists. Three minerals from the list were described in the 19th century, and seven in the 20th century, while most discoveries took place as early as the 21st century. This is a result of (i) the new equipment acquired by the Polish research units enabling accurate structural and chemical studies of minerals, and (ii) fruitful cooperation between mineralogists from Polish and foreign research centers. This is a very labour-intensive and time-consuming process that is not always successful. It is clear that the discoveries of new minerals are important not only for sciences but also for the economy. They provide information on the mineral-forming processes and are the source of valuable elements (e.g. Nb, Ta - nioboholtite, żabińskiite; Tl- thalliomelane and Sc- scandio-winchite, heflikite) that are often critical in modern industries