Review of C. Ingrao's "Believe and Destroy": Intellectuals in the SS War Machine

Christian Ingrao, Believe and Destroy: Intellectuals in the SS War Machine, Cambridge: Polity, 2013. xiv + 399 p

Erinnerungen an die Okkupation in Griechenland: Entstehung, Entwicklung und gesellschaftliche Bedeutung eines deutsch-griechischen Dokumentationsprojekts

"Trotz der vielen Forschungsarbeiten zum Zweiten Weltkrieg stellt der deutsche Historiker Dieter Pohl fest, dass über Griechenlands Rolle noch sehr wenig bekannt ist. Ähnliches gilt auch für die griechische Öffentlichkeit selbst, wo wenig fundiertes Wissen über den Zweiten Weltkrieg und die deutsche Okkupation existiert. Allerdings ändert sich dies derzeit, und ein wachsendes öffentliches Interesse an den Geschichten von Überlebenden ist feststellbar. Aus diesem Grund ist eine Online-Plattform mit griechischen Zeitzeugenberichten der Okkupationszeit besonders sinnvoll, wie sie im Rahmen des Projekts 'Erinnerungen an die Okkupation in Griechenland' aufgebaut wird. Hierfür werden mindestens 70 lebensgeschichtliche Video-Interviews mit griechischen Zeitzeuginnen und Zeitzeugen aufgenommen. Ihre Erinnerungen an die Besatzung werden für die Zukunft bewahrt und für das Internet aufbereitet. Erfasst werden in landesweiter Streuung Vertreterinnen und Vertreter verschiedener Zeitzeugenkategorien: Widerstandskämpferinnen und -kämpfer, Opfer von Massakern, Überlebende von Bombenangriffen, versteckte Juden, Shoah-Überlebende, Personen, die bei Razzien in Athen und anderen Orten verhaftet und nach Deutschland deportiert wurden, etc. Die Zeitzeuginnen und Zeitzeugen werden gebeten, ihre Lebensgeschichte zu erzählen und erhalten somit Gelegenheit, auch über relevante allgemeine Aspekte der Nachkriegsgeschichte zu berichten. Nach der Aufnahme der Interviews wird ein Online-Portal geschaffen, in dem die Erinnerungsberichte mit weiteren Quellenmaterialien bereitgestellt, ergänzt und historisch kontextualisiert werden. Das Gesamtprojekt 'Erinnerungen an die Okkupation in Griechenland' ist am Center für Digitale Systeme (CeDiS) der Freien Universität Berlin angesiedelt. In diesem Beitrag werden auch einige Ausschnitte aus Lebenserinnerungen vorgestellt." (Autorenreferat

Personal Experiences in Post-Shoah Greece: The Case of Isaak Menahem Rousso

In December 1971, twelve years after his first letter to the West German government, 73-year-old Isaak Menahem Rousso exclaimed: “I ask you, what did I do to you for you to destroy my wealth, my shops? You killed my parents, and now you want to pay me a pittance”? The article focuses on the individual struggle of a Jewish survivor to receive compensation from the Federal Republic of Germany, as can be traced in the personal archive of Isaak Menahem Rousso. It examines the numerous letters he sent to German officials during the 1960s and 1970s, documents and contextualises his feelings of despair, fear and anger, and elucidates upon them. These feelings are typical for the Greek Jewish survivors that sought compensation. Survivors complained that the claims evaluation process constituted an unpleasant and inhumane experience. Many found it very difficult to return to the past and remember their suffering, as some of them already felt guilt or shame for having survived, not to mention the pain that reliving these traumatic experiences incurred. Many victims suffered from post-traumatic disorders and it was not easy to revive these experiences. Through Isaak Menahems’ story, I want to explore the survivors’ feelings in their search for recognition and compensation

Personal Experiences in Post-Shoah Greece: The Case of Isaak Menahem Rousso

In December 1971, twelve years after his first letter to the West German government, 73-year-old Isaak Menahem Rousso exclaimed: “I ask you, what did I do to you for you to destroy my wealth, my shops? You killed my parents, and now you want to pay me a pittance”? The article focuses on the individual struggle of a Jewish survivor to receive compensation from the Federal Republic of Germany, as can be traced in the personal archive of Isaak Menahem Rousso. It examines the numerous letters he sent to German officials during the 1960s and 1970s, documents and contextualises his feelings of despair, fear and anger, and elucidates upon them. These feelings are typical for the Greek Jewish survivors that sought compensation. Survivors complained that the claims evaluation process constituted an unpleasant and inhumane experience. Many found it very difficult to return to the past and remember their suffering, as some of them already felt guilt or shame for having survived, not to mention the pain that reliving these traumatic experiences incurred. Many victims suffered from post-traumatic disorders and it was not easy to revive these experiences. Through Isaak Menahems’ story, I want to explore the survivors’ feelings in their search for recognition and compensation

Sites of memory and public history of Second World War in Greece: a comparative aspect

In my dissertation, I shed new light on Holocaust and Memory Studies, particularly with regard to Greece, where the place and function of the vectors and sites of memory of the Second World War and of the Holocaust of Greek Jews occupy a rather marginal position. The study of the Greek lieux de mémoire lies at the heart of my PhD. I employ a comparative approach by examining several, occasionally conflicting memorials of the Second World War in Greece and other European countries, which taken together constitute a more textured national memory. The peculiarities of the Greek lieux de mémoire are highlighted by an informed comparison with corresponding and conflicting memorials in Germany, Israel and several other countries. In this way, I seek to rethink the way in which memory and history are intertwined by focusing on the very processes and the numerous complex historical, political, and aesthetic axes on which memory is constructed. I examine in detail the example of Germany based on extensive archival research, inter alia at the Bundesarchiv (Berlin, Koblenz, Freiburg), and the Politisches Archiv Auswärtigen Amt.Η μεταπολεμική πορεία της Ελλάδας βασίστηκε στις εμπειρίες του πολέμου και της Κατοχής. Μετά τον πόλεμο, όλες ανεξαιρέτως οι πολιτικές δυνάμεις επιζήτησαν να προσδιοριστούν μέσα από τη διαχείριση των εμπειριών της Κατοχής και της Αντίστασης. Το 1989, ειδικότερα, σηματοδότησε μια νέα περίοδο αυτοπροσδιορισμού για ολόκληρη την Ευρώπη. Ποτέ άλλοτε δεν είχαμε τόση προσφορά ιστορίας. Ωστόσο, στην Ελλάδα δεν έχουμε καταφέρει -σε αντίθεση με τη Γερμανία, που «τακτοποίησε» τους λογαριασμούς της με το ένοχο παρελθόν της- να συγκροτήσουμε ενιαίο συναινετικό μνημονικό αφήγημα. Οι «μάχες για την ιστορία» και η εκρηκτική δημόσια χρήση της ιστορίας καταδεικνύουν ότι η περίοδος της ναζιστικής Κατοχής βρίσκεται μονίμως πλέον στο επίκεντρο της συλλογικής μνήμης και των αναπαραστάσεων μας για τον 20ό αιώνα.Συχνά γίνεται λόγος για τη μνήμη του πολέμου στην Ελλάδα, χωρίς όμως να έχει αναπτυχθεί, πέρα από τις σχετικές αναφορές, σοβαρός προβληματισμός γύρω από τις πολιτικές της μνήμης και τη διαχείριση του παρελθόντος. Ιδιαίτερα η μελέτη των τόπων μνήμης αποτελεί «παρθένο» έδαφος στην πλούσια πλέον ελληνική ιστοριογραφία γύρω από τη δεκαετία του '40. Στη διατριβή εγείρονται πολλά ζητήματα «άβολα» και αδιερεύνητα - μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών, μεταξύ Ελληνοεβραίων και υπόλοιπων Ελλήνων, καθώς και μεταξύ των δύο μεγάλων ενδοελληνικών παρατάξεων· αποδομούνται παγιωμένοι μύθοι και ανασυστήνεται η χρονική πορεία της δημιουργίας τους. Με κεντρική ιδέα ότι η κατανόηση του παρελθόντος είναι το κλειδί για τη νοηματοδότηση του παρόντος, διερευνάται το φαινόμενο της «δεύτερης ζωής» των γεγονότων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και ανιχνεύονται τα άγνωστα ίχνη των κατοχικών μνημονικών τόπων στην Ελλάδα, μέσα από μια συγκριτική ματιά με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν το στρατόπεδο Χαϊδαρίου -το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στην κατεχόμενη Ελλάδα-, το στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη, αλλά και τόποι όπως το Σκοπευτήριο Καισαριανής -σύμβολο του αντιστασιακού αγώνα-, τα μνημεία Ολοκαυτώματος, τα γερμανικά στρατιωτικά νεκροταφεία, καθώς και τα Καλάβρυτα, με τη διαιρεμένη μνήμη που επικρατεί μέχρι σήμερα για τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του '4