An outline of liturgical gestures from a linguistic and anthropological perspective

Prezentowany artykuł jest próbą pokazania, że gesty i postawy liturgiczne, funkcjonujące w obrębie liturgii Kościoła katolickiego, stanowią interesujący przedmiot badawczy nie tylko dla teologów, ale także dla językoznawców. Autorka koncentruje się przede wszystkim na wskazaniu możliwości, jakie badaniom gestów liturgicznych stwarza przyjęcie metodologii językoznawstwa kognitywnego, zwłaszcza koncepcji schematów wyobrażeniowych. Pokazuje także, w jaki sposób poszukiwaniu tkwiących za gestami liturgicznymi schematów wyobrażeniowych przysłużyć może się antropologiczno-kulturowa perspektywa spojrzenia na gesty funkcjonujące w komunikacji międzyludzkiej.The article is an attempt to show that liturgical gestures and behaviors functioning within the liturgy of the Catholic Church are interesting topic for research, not only for theologians but also for linguists. The author concentrates mostly on pointing out the possibilities that have become available in research into liturgical gestures thanks to cognitive linguistics methodology (especially the concept of image schema). The author also shows how the search for image schemas existing behind liturgical gestures could be assisted by adopting the cultural and anthropological perspective of looking at the gestures functioning in human communication

Multifunctional protein APPL2 contributes to survival of human glioma cells

Some endocytic proteins have recently been shown to play a role in tumorigenesis. In this study, we demonstrate that APPL2, an adapter protein with known endocytic functions, is upregulated in 40% cases of glioblastoma multiforme, the most common and aggressive cancer of the central nervous system. The silencing of APPL2 expression by small interfering RNAs (siRNAs) in glioma cells markedly reduces cell survival under conditions of low growth factor availability and enhances apoptosis (measured by executor caspase activity). Long‐term depletion of APPL2 by short hairpin RNAs (shRNAs), under regular growth factor availability, suppresses the cell transformation abilities, assessed by inhibited colony formation in soft agar and by reduced xenograft tumor growth in vivo. At the molecular level, the negative effect of APPL2 knockdown on cell survival is not due to the alterations in AKT or GSK3β activities which were reported to be modulated by APPL proteins. Instead, we attribute the reduced cell survival upon APPL2 depletion to the changes in gene expression, in particular to the upregulation of apoptosis‐related genes, such as UNC5B (a proapoptotic dependence receptor) and HRK (harakiri, an activator of apoptosis, which antagonizes anti‐apoptotic function of Bcl2). In support of this notion, the loss of glioma cell survival upon APPL2 knockdown can be rescued either by an excess of netrin‐1, the prosurvival ligand of UNC5B or by simultaneous silencing of HRK. Consistently, APPL2 overexpression reduces expression of HRK and caspase activation in cells treated with apoptosis inducers, resulting in the enhancement of cell viability. This prosurvival activity of APPL2 is independent of its endosomal localization. Cumulatively, our data indicate that a high level of APPL2 protein might enhance glioblastoma growth by maintaining low expression level of genes responsible for cell death induction

Are gestures and liturgical stances emblems? : the status of kinetic liturgical signs in the light of existing gesture classifications

Artykuł podejmuje zagadnienie statusu gestów i postaw liturgicznych z perspektywy współczesnych badań dotyczących komunikacji niewerbalnej, a szczególnie tych, które koncentrują się na rodzajach i cechach ekspresji kinetycznej. Postawiona jest w nim hipoteza badawcza, według którego gesty i postawy liturgiczne mają charakter emblematów - znaków skonwencjonalizowanych kulturowo, mających stałą formę, ściśle określone znaczenie, łatwo przekładalnych na słowa lub frazy oraz mogących występować bez towarzyszenia komunikatu werbalnego. W kolejnych częściach artykułu przedstawione zostają kolejno: zjawisko samych emblematów - ich istotne cechy oraz specyfika w porównaniu z innymi rodzajami gestów, następnie wybrane metodologie badania i analizowania gestów emblematycznych, a wreszcie metodologia i wyniki badania własnego dotyczącego wybranych gestów liturgicznych: bicia się w piersi, złożonych dłoni, rozłożonych i wzniesionych rąk oraz znaku pokoju, mającego na celu wstępną weryfikację postawionej hipotezy

Communicator and recipient in communication : the heritage of rhetoric and contemporary communication approaches

Celem artykułu jest omówienie wybranych aspektów związanych z dwiema kategoriami kluczowymi dla komunikacji interpersonalnej - kategorią nadawcy i odbiorcy komunikatu. Omówienie to dokonywane jest z perspektywy retorycznej i komunikacyjnej, stanowi próbę pokazania pewnych analogii między podejściem do nadawcy i odbiorcy w retoryce oraz we współczesnej teorii komunikacji (w ujęciu transmisyjnym, a przede wszystkim w ujęciu konstytutywnym) lub - inaczej mówiąc - próbę pokazania, w jaki sposób dzisiejsze modele i koncepcje komunikacyjne nawiązują do wciąż aktualnego dorobku klasycznej retoryki. Do poruszanych w artykule zagadnień należą: projektowanie audytorium retorycznego a bierna lub aktywna rola odbiorcy w modelach kodowych i modelach nietransmisyjnych, jednorodność i różnorodność audytorium a zjawisko redundancji i entropii komunikacyjnej, identyfikacja nadawcy z odbiorcą komunikatu (przede wszystkim na płaszczyźnie mowy i zachowań niewerbalnych), zasada stosowności a kompetencja komunikacyjna i kompetencja socjolingwistyczna oraz wiarygodność nadawcy.The aim of this article is to discuss selected aspects related to two key categories for interpersonal communication - the category of the communicator and recipient. This discussion is made from a rhetorical and communicative perspective and is an attempt to show some analogies between the approach to the communicator and the recipient in rhetoric and in the contemporary theory of communication (in terms of transmission, and above all in a constitutive approach) or - in other words - an attempt to show how in a way, today's models and communication concepts refer to the still up-to-date achievements of classical rhetoric. The issues discussed in the article include: „designing” a rhetorical audience and the passive or active role of the recipient in transmission and non-transmission models, homogeneity and diversity of the audience and the phenomenon of communicative redundancy and entropy, identification of the sender with the recipient of the message (mainly at the level of speech and non-verbal behavior), the principle of appropriateness and the communicative and sociolinguistic competence as well as the credibility of the orator/communicator

Body - culture - sacrum : semantics and pragmatics of the cult gesture on the example of selected kinetic signs of the Catholic liturgy

Rozprawa poświęcona jest semantyce i pragmatyce wybranych kinezycznych znaków liturgicznych stosowanych w obrębie rytu katolickiego. Jej podstawowa część zawiera omówienie następujących wybranych znaków kultowych: postawa stojąca, siedząca, klęcząca, przyklęknięcie, kroczenie, żegnanie się znakiem krzyża, kreślenie małych krzyży na czole, ustach i sercu, wykonywanie znaku krzyża w stronę wiernych, nałożenie rąk, skinienie głową przy przekazywaniu sobie pokoju, podanie ręki przy przekazywaniu sobie pokoju, pokłon, skrzyżowanie rąk na piersi, gest złożonych rąk, gest rozłożonych i wzniesionych rąk, gest bicia się w piersi. Przy wyborze kryteriów omówienia tych znaków kierowano się przyjętym w rozprawie założeniem, że omawiane postawy i gesty mają - w świetle badań dotyczących komunikacji niewerbalnej i typologii gestów - charakter emblematów - kulturowo skodyfikowanych i ograniczonych znaków, o względnie stałej formie oraz dość ściśle określonym znaczeniu, często bez problemu przekładalnych na słowa lub frazy i mogących występować bez towarzyszenia komunikatu werbalnego. Stąd wskazane gesty omawiane są pod względem następujących kryteriów: morfologia, kontekst występowania, relacja w stosunku do wypowiedzi werbalnej lub innych rodzajów działań o charakterze komunikacyjnym, pochodzenie, funkcja, semantyka, ewentualnie występowanie gestu o tożsamej lub podobnej formie w kontekście pozasakralnym (co ma związek z polisemicznością oraz homonimicznością gestów o charakterze emblematycznym). Omówienie każdego ze znaków liturgicznych zakończone jest ponadto przedstawieniem wyników badania, dotyczącego recepcji tego gestu u osób świeckich. W ten sposób każdy ze znaków ukazywany jest nie tylko z punktu widzenia tego, jakie znaczenie jest mu przypisywane w ujęciu liturgicznym, ale także prezentowany jest na szerszym tle kulturowym (m.in. ze względu na uwzględnienie pochodzenia, często związanego z kulturą świecką oraz zestawienie z podobnymi gestami funkcjonującymi w relacjach interpersonalnych), a wreszcie z uwzględnieniem także tego, jak jego semantykę oraz pełnioną przezeń funkcję postrzegają świeccy odbiorcy - w różnym stopniu związani z wyznaniem katolickim. Dzięki badaniu udało się więc uwzględnić w opisie gestów także efekty perlokucyjne związane z ich stosowaniem w liturgii. Badawcza część książki poprzedzona jest rozważaniami teoretycznymi, których tematyka wynika z charakteru obiektu badań: "cielesności" owych znaków, faktu, że badane postawy i gesty nie są jedynie zachowaniami, ale są właśnie znakami, oraz z tego, że można założyć, że mają charakter gestów emblematycznych. Prezentowane są więc kolejno następujące problemy: znaczenie ciała (zarówno jego dewaluacja, jak i nobilitacja) w ujęciach chrześcijańskich, filozoficznych (m.in. dualizm kartezjańsko-platoński, fenomenologia Merleau-Ponty’ego, kognitywna koncepcja ucieleśnionego umysłu) oraz kulturowych (rozdział 1); zagadnienia semiotyczne - począwszy od ogólnych po te związane tylko ze znakami liturgicznymi (tu m.in. typologie znaków liturgicznych, funkcje owych znaków, rodzaje kinezycznych znaków liturgicznych) (rozdział 2, 3 i 4), a wreszcie zagadnienia związane z gestami emblematycznymi - charakterystyka owych gestów (rozdział 5) oraz metodologie badania owych gestów, w tym metodologia badania własnego (rozdział 6). Rozdział 7, jak wskazano to już powyżej, zawiera szczegółowe omówienie wybranych postaw i gestów liturgicznych wyraz z przedstawieniem wyników autorskiego badania, którym zostały objęte te znaki. Prezentowana rozprawa jest więc ujęciem komunikologicznym i językoznawczym, wykorzystującym metody i koncepcje powstałe na gruncie m.in. językoznawstwa kognitywnego, pragmalingwistyki oraz badań nad komunikacją niewerbalną. Korzysta jednakże także z ujęć liturgicznych, a także koncepcji filozoficznych, antropologicznych i socjologicznych.The dissertation is devoted to the semantics and pragmatics of selected kinetic liturgical signs used within the Catholic rite. The main part covers the following selected cult signs: standing, sitting, kneeling posture, kneeling, walking, saying goodbye with the sign of the cross, drawing small crosses on the forehead, mouth and heart, making the sign of the cross towards the congregation, putting on hands, nodding the head when passing peace, shaking hands when passing peace, bow, crossing hands on the chest, gesture of folded hands, gesture of spread and raised hands, gesture of beating one's chest. When choosing the criteria for discussing these signs, the assumption was made in the dissertation that the attitudes and gestures in question are - in the light of research on non-verbal communication and the typology of gestures - as emblems - culturally codified and limited signs, with a relatively constant form and quite clearly defined meaning, often easily translatable into words or phrases and may occur without the accompanying verbal message. Hence, the indicated gestures are discussed in terms of the following criteria: morphology, context of occurrence, relation to verbal statements or other types of activities of a communicative nature, origin, function, semantics, possibly the presence of an identical or similar gesture in a non-sacral context (which is related to polysemicism and homonymity of emblematic gestures). The discussion about each of the liturgical signs ends with the presentation of the results of the research on the reception of this gesture among lay people. In this way, each sign is shown not only from the point of view of what meaning is assigned to it in liturgical terms, but is also presented against a broader cultural background (e.g. due to taking into account the origin, often related to secular culture, and the juxtaposition with similar gestures functioning in interpersonal relations), and finally also taking into account how its semantics and its function are perceived by lay recipients to a different extent associated with the Catholic denomination. Thanks to the study, it was possible to include in the description of gestures also perlocutional effects related to their use in the liturgy. The research part of the book is preceded by theoretical considerations, the subject of which results from the nature of the research object: the "corporeality" of these signs, the fact that the examined attitudes and gestures are not only behaviors, but also signs, and that it can be assumed that they are emblematic gestures. Thus, the following problems are presented: the meaning of the body (both its devaluation and ennoblement) in Christian, philosophical (e.g. Cartesian-Platonic dualism, Merleau-Ponty's phenomenology, cognitive concept of the embodied mind) and cultural terms (chapter 1); semiotic issues - from general to those related only to liturgical signs (including typologies of liturgical signs, functions of these signs, types of kinetic liturgical signs) (chapters 2, 3 and 4), and finally issues related to emblematic gestures - characteristics of these gestures (chapter 5) and the methodologies of examining these gestures, including the methodology of author’s own research (chapter 6). Chapter 7, as already indicated above, contains a detailed discussion about selected liturgical attitudes and gestures with the presentation of the results of the original research where these signs were covered

The linguistic rituals of interpersonal bonding

Codzienna aktywność stawia przed nami konieczność wchodzenia w relacje z innymi ludźmi. Moment, w którym człowiek rozpoczyna komunikacyjne spotkanie z drugim człowiekiem, jest zarazem początkiem rytuału interakcyjnego - codziennego i nieodświętnego, a jednak na swój sposób służącego "uświęcaniu" jednostek, a przede wszystkim organizującego i wyznaczającego ramy i porządek wszelkich kontaktów interpersonalnych. Takie założenie przyjmuje autorka niniejszej książki, starając się pokazać, w jaki sposób - w ramach wspomnianego rytuału interakcyjnego - za pomocą działań językowych budujemy więzi międzyludzkie: jak najpierw nawiązujemy je, potem podtrzymujemy oraz pogłębiamy, a także jak chronimy je w sytuacjach interakcyjnego zagrożenia i odbudowujemy, jeśli zostały naruszone lub zerwane. Analizie zostają więc poddane kolejne fazy procesu tworzenia więzi interpersonalnej i przejawiające się w nich współczesne konwencje działań komunikacyjnych oraz stałe i powtarzalne zachowania werbalne i niewerbalne. Przedmiotem zainteresowania autorki jest jednak nie tylko językowy kształt owych zrytualizowanych zachowań, ale przede wszystkim ich skuteczność rozpatrywana na dwóch poziomach: na poziomie pragmatycznym, gdzie miarą owej skuteczności jest osiągnięcie przez mówiącego własnej jednostronnej korzyści, oraz na poziomie interakcyjnym, gdzie za sukces uznaje się utrzymanie relacji z drugim człowiekiem w stanie nienaruszonym, a nawet jej pogłębienie

Conceptualisations of marriage in Holy Scipture and Polish wedding homilies : cognitive perspective

The topic of this article is an overview and partial analysis of ways of marriage conceptualisations in Holy Scripture and Polish Wedding Homilies. Basing her observations on more than 50 homilies the author tries to show, firstly, how creators of homilies talk about the marriage and whether they use biblical conceptualisations of marriage or they propose their own marriage metaphors. Secondly, the author tries to discover what is the reception of those conceptualisations - both creative and derived from Holy Scripture (and if that is the case, the author checks whether this biblical provenience is recognisable and understandable). The chosen ways of conceptualisation of marriage are being analised in the article, using tools of cognitive linguistics - mainly cognitive theory of metaphor and theories of conceptual integration theory and conceptual blending