TRADYCJE BADAŃ HISTORIOGRAFICZNYCH NA UNIWERSYTECIE ZIELONOGÓRSKIM

The historical research community in Zielona Góra was took shape aft er 1945. In the town newly incorporated into Poland, historians were the fi rst scholars to undertake research activities. It was in 1971 that an academic institution, able to educate historians, was established. The early studies on the history of historiography in Zielona Góra are associated with Kazimierz Bartkiewicz (1930–2002), who since the 1980s had been working on the Polish historiography of the Enlightenment and the problems of the Oder region in Polish historiography. He was succeeded in this field by Dariusz Dolański, who studied the image of the West and the East in the Polish historiography of the 18th century. The most important works of both scholars were inspired by the historical research community of Adam Mickiewicz University in Poznań, especially by Prof. Jerzy Topolski. A milestone in the development of historiographic studies at the University of Zielona Góra was the establishment of the Department of History of Science and Culture in 2007. Th e research projects in the Department have produced so far a number of MA theses devoted to the history of historiography and historical memory, as well as Anna Janczys’ PhD dissertation devoted to Joachim Lelewel. Moreover, as a part of the research carried out in the Department, Andrzej Gillmeister published a monograph on Tadeusz Zieliński. Gillmeister’s main research interests are ancient history and the 20th century historiography of the former.The historical research community in Zielona Góra was took shape aft er 1945. In the town newly incorporated into Poland, historians were the fi rst scholars to undertake research activities. It was in 1971 that an academic institution, able to educate historians, was established. The early studies on the history of historiography in Zielona Góra are associated with Kazimierz Bartkiewicz (1930–2002), who since the 1980s had been working on the Polish historiography of the Enlightenment and the problems of the Oder region in Polish historiography. He was succeeded in this field by Dariusz Dolański, who studied the image of the West and the East in the Polish historiography of the 18th century. The most important works of both scholars were inspired by the historical research community of Adam Mickiewicz University in Poznań, especially by Prof. Jerzy Topolski. A milestone in the development of historiographic studies at the University of Zielona Góra was the establishment of the Department of History of Science and Culture in 2007. Th e research projects in the Department have produced so far a number of MA theses devoted to the history of historiography and historical memory, as well as Anna Janczys’ PhD dissertation devoted to Joachim Lelewel. Moreover, as a part of the research carried out in the Department, Andrzej Gillmeister published a monograph on Tadeusz Zieliński. Gillmeister’s main research interests are ancient history and the 20th century historiography of the former

Wizja kobiety i mężczyzny w dobie sarmatyzmu. Refleksja nad Sukcessem świata Gaudentego Pikulskiego

Gaudenty Pikulski był teologiem i historykiem, autorem kompendium dotyczącego dziejów świata, w którym historia o stworzeniu Adama i Ewy stała się pretekstem do rozważań o relacji kobieta – mężczyzna. Podpierając się autorytetem nowożytnych teologów z faktu stworzenia Ewy po Adamie i z jego żebra Pikulski wywiódł dowód na podległość kobiety mężczyźnie. Wywód Pikulskiego jest jednocześnie krytyką współczesnej mu obyczajowości, w której kobiety usiłowały zajmować miejsce równe mężczyznom. Początków łamania tego danego od Boga naturalnego porządku rzeczy Pikulski doszukuje się w świecie antycznym

Rocznik Lubuski (t.32, cz.1): Dziedzictwo kulturowe Środkowego Nadodrza

Pod redakcją: Wojciecha Eckerta

Rocznik Lubuski (t. 31, cz.1): Muzea i ochrona dziedzictwa kulturowego na Środkowym Nadodrzu

Muzea i Ochrona Dziedzictwa Kulturowego na Środkowym Nadodrzu

Historians’ skirmishes over the facts

Pojęcie faktu historycznego jest jedną z podstawowych kategorii metodologicznych w badaniach historycznych. Na pierwszy rzut oka wśród historyków wydaje się być pojęciem z rzędu oczywistych, zgodnym z tzw. zdrowym rozsądkiem. W praktyce badawczej jednak obserwuje się różne rozumienie faktu – od pozytywistycznego, podkreślającego jego obiektywne istnienie, do postmodernistycznego, które temu obiektywizmowi zaprzecza. Pomiędzy tymi skrajnymi postawami mieści się wiele odcieni pośrednich, czyniąc teorię faktu historycznego jednym z głównych problemów współczesnej teorii historii.The concept of historical fact is a fundamental methodological category in historical research. Apparently it seems to be an obvious and common sense concept among historians. In research, however, we can observe a different understanding of fact ranging from a positivist approach, emphasizing its objective existence to a postmodernist orientation that denies this objectivity. Between these two extremes there are numerous indirect nuances making the theory of historical fact one of the main problems of contemporary theory of history