Biological benefits from growing legumes in the planning of agricultural crop production

Cel – Celem głównym artykułu było przedstawienie propozycji rachunku opłacalności produkcji roślinnej uwzględniającego korzyści biologiczne. Metodologia badania – W pracy ideę rachunku zaprezentowano na przykładzie produkcji roślin strączkowych. Założono, że w pierwszym roku uprawiano groch, w drugim roku rzepak. W pracy przyjęto założenie, że z punktu widzenia ekonomicznego, nie bez znaczenia jest, nieuwzględniany w kalkulacjach, wpływ następczy roślin strączkowych na glebę i plonowanie roślin uprawianych po nich. Wynik – Z badań wynika, iż uprawa roślin strączkowych w gospodarstwie przynosi wymierne korzyści w latach następnych. W uprawie grochu pastewnego w badanym okresie korzyści biologiczne stanowiły 2% przychodu ogółem, a w uprawie rzepaku 19%. Oryginalność/wartość – Przy ocenie ekonomicznej konkurencyjności roślin strączkowych w stosunku do roślin zbożowych i rzepaku rolnicy często zapominają uwzględnić dodatkowe korzyści (korzyści biologiczne) wynikające z uprawy tych pierwszych.Goal –The purpose of the article was to present a proposal of profitability calculation for plant production taking into account biological benefits. Research methodology – In the article, the idea of the account was presented on the example of legume production. It was assumed that peas were grown in the first year, while rapeseed was grown in the second year. The article assumes that, from the economic point of view, the subsequent influence of the legumes on the soil and the yield of crops grown after them is not taken into account in the calculations. Score – The research shows that the cultivation of legumes on the farm brings tangible benefits in the following years. Biological benefits accounted for 2% of total income for pea cultivation, and 19% for rape cultivation in the analysed period.. Originality / value – When assessing the economic competitiveness of legumes in relation to cereals and oilseed rape, farmers often forget to take into account the additional benefits (biological benefits) resulting from the cultivation of the former.Publikacja została przygotowana w ramach badań Obszaru 5 Programu Wieloletniego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na lata 2016-2020 pn. „Zwiększanie wykorzystania krajowego białka paszowego dla produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju”.Joanna Florekl: [email protected] Czerwińska-Kayzer: [email protected] Florek - Uniwersytet Przyrodniczy w PoznaniuDorota Czerwińska-Kayzer - Uniwersytet Przyrodniczy w PoznaniuBień W., 2011, Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Wydawnictwo Difin, Warszawa.Buczek J., Bobrecka-Jamro D., Szpunar-Krok E., Tobiasz-Salach T., 2009, Plonowanie pszenicy ozimej w zależności od przedplonu i stosowanych herbicydów, „Fragmenta Agronomica”, nr 26(3), s. 7-14.Buk H., 2006, Nowoczesne zarządzanie finansami. Planowanie i kontrola, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.Cebrowska T. (red.), 2010, Rachunkowość finansowa i podatkowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.Czerwińska-Kayzer D., 2015, Korzyści biologiczne w rachunku opłacalności produkcji rolniczej, „Prace Naukowe UE Wrocław”, nr 398, s. 112-120.Czerwińska-Kayzer D., 2015a, Wpływ dopłat na dochodowość uprawy roślin strączkowych, „Roczniki Naukowe SERiA”, XVII (3), s. 72-78.Czerwińska-Kayzer D., Florek J., 2012, Opłacalność wybranych upraw roślin strączkowych, „Fragmenta Agronomica”, nr 29(4), s. 36-44.Czerwińska-Kayzer D., Florek J., Jerzak M., Śmiglak-Krajewska M., 2015, Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju produkcji, infrastruktury rynku, systemu obrotu oraz opłacalności wykorzystania roślin strączkowych na cele paszowe, Wydawnictwo UP, Poznań.Denisowska L., Jagła A., 2000, Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej oraz zastosowanie jej w opracowaniu modelowego gospodarstwa rolniczego, www.ekr.rgr.sggw.pl [data wejścia: 21.02.2012].Duraj J., 2004, Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.Dyrektywy Parlamentu Europejskiego 2009/128/WE z dnia 21.10.2009 r. ustanawiające ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów.Dzienia S., Sosnowski A., Romek B., 1989, Wpływ następczy roślin strączkowych na plonowanie zbóż, [w:] Nowe kierunki w uprawie i użytkowaniu roślin motylkowych, Wydawnictwo AR Szczecin, s. 48-60.Florek J., 2017, Możliwości wykorzystania roślin strączkowych do produkcji pasz w Polsce, „Roczniki Naukowe SERiA”, XXIX (4), s. 40-45.Gabrusewicz W., Kamela-Sowińska A., Poetschke H., 2002, Rachunkowość zarządcza, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.Harasim A., 2000, Gospodarowanie zrównoważone na poziomie pola produkcyjnego, „Roczniki Naukowe SERiA”, II(5), s. 177-181.Jaworski J., Sokołowska K., Kondraszuk T., 2016, Wykorzystanie narzędzi zarządzania strategicznego w gospodarstwach rolniczych w Polsce. Wyniki badań, „Roczniki Naukowe SERiA”, XVIII(1), s. 105-110.Jerzak M., Czerwińska-Kayzer D., Florek J., Śmiglak-Krajewska M., 2012, Determinanty produkcji roślin strączkowych jako alternatywnego źródła białka – w ramach nowego obszaru polityki rolnej w Polsce, „Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G. Ekonomika Rolnictwa” 99(1), s. 113-120.Komorowski J., 2001, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk.Kulig B., 2011, Uprawa roślin strączkowych, http:/matrix.ar.krakow.pl.Manteuffel R., 1979, Ekonomika i organizacja gospodarstwa rolniczego, PWRiL, Warszawa.Marzec J., 2002, Planowanie i budżetowanie działalności przedsiębiorstwa, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.Mostowski A., 2006, Metodyka tworzenia kalkulacji nadwyżek bezpośrednich działalności rolniczych, ODR.Moszczeński S., 1930, Filozofia rachunkowości rolniczej, „Rolnictwo” II(3).Nowak E., 2001, Rachunkowość zarządcza, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków.Nowak W., 2011, Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.Piwowar A., 2013, Zarys problematyki nawożenia w zrównoważonym rozwoju rolnictwa w Polsce, „Ekonomia i Środowisko”, nr 1, s. 143-155.Prusiński J., 2017, Wpływ następczy roślin strączkowych na plonowanie zbóż i rzepaku, materiały konferencyjne.Ziętara W., 2009, Rachunek kosztów w przedsiębiorstwie rolniczym w teorii i praktyce, „J. Agribus. Rural Develop”, nr 2(12), s. 303-309.Żmija D., 2014, Zrównoważony rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce, „Studia Ekonomiczne”, nr 166, s. 149-158.4(94)627

Finansowanie inwestycji w gospodarstwach indywidualnych kredytem preferencyjnym

Damit landwirtschaftliche Betriebe entwickelt werden, sollen Investitionen darin durchgeführt werden. Die Investitionen können aus verschiedenen Quellen finanziert werden. Die Analyse zeigt, daß polnische Landwirte häufiges Eigenkapital für Investitionsfinanzierung anwenden. Natürlich gibt es Landwirte, die Fremdkapital als Finanzierungsquelle der Investitionen benutzen. Wenn Landwirt Fremdkapital benutzt, nimmt er vor allem einen Vorzugskredit und finanziert mit solchem Kredit Maschinenkauf und Bodenkauf.Celem realizacji postawionego problemu przeprowadzono wywiad standaryzowany wśród 212 rolników indywidualnych w dwóch województwach: poznańskim oraz sieradzkim. Do wywiadu wybrano celowo te dwa województwa, ponieważ cechują się różną strukturą rolniczą, poziomem rolnictwa, różnymi warunkami gospodarczymi oraz powiązaniami z rynkiem. By uzyskać jak najbardziej wiarygodne dane, odzwierciedlające opinie rolników na temat inwestycji w gospodarstwie rolnym, gminy w tych województwach pogrupowano z zastosowaniem analizy skupień. Grupowanie pozwoliło wyróżnić cztery skupienia gmin podobnych pod względem struktury obszarowej gospodarstw, nakładów inwestycyjnych w gospodarstwach na 1 ha UR oraz położenia geograficznego. W każdej grupie (skupieniu) gmin wybrano losowo pojedyncze gminy, w których w sposób kwotowy określono wielkość próby gospodarstw potrzebnych do wywiadu. Konkretne gospodarstwa wytypowano do badań metodą losową. Zebrane dane zostały poddane analizie, w której wykorzystano metody statystyki opisowej, a otrzymane wyniki przedstawiono za pomocą analizy opisowej i graficznych metod prezentacji danych

Inwestycje realizowane w gospodarstwach indywidualnych i ich wpływ na przemiany strukturalne

Polnische Landwirtschaft braucht strukturelle Veränderungen, die durch Realisierung der Investitionen in land. Betrieben erreicht werden können. Am häufigsten modernisieren Landwirte in privaten Betrieben einen Maschinenpark, und vergrösseen Bodenfläche und Tieranzhal im Betrieb. Diese Investitionen führen zu Veränderungen in Relation zwischen einzelnen Produkti-onsfaktoren. Die Veränderungen zeigen positiven Einfluß der Investitionen auf die Agrarstruktur. W niniejszej pracy inwestycje będą rozumiane jako powiększanie potencjału wytwórczego poprzez zakup ziemi rolniczej, budowę lub rozbudowę budynków gospodarczych i budowli, zakup maszyn i urządzeń rolniczych, zwierząt do chowu, w celu stworzenia, powiększenia lub odnowy zużytego majątku trwałego w gospodarstwie. W związku z powyższym powstał zamysł analizy inwestycji w gospodarstwach rolnych oraz określenia ich roli w przemianach strukturalnych polskiego rolnictwa, koniecznych w związku z integracją Polski z Unią Europejską. W pracy odniesiono się przede wszystkim do inwestycji realizowanych w gospodarstw indywidualnych, ponieważ stanowią one dominującą część rolnictwa polskiego, a ich restrukturyzacja nie jest powiązana z procesem prywatyzacji

Rola kredytów preferencyjnych na zakup obrotowych środków produkcji

Anfang der 90er Jahre, um die polnische Landwirtschaft zu fördern, wurde das Agrar- Kreditprogramm eingeführt, und dabei auch die kurzfristigen Vorzugskredite für Kauf der Umlaufvermögen. Seit Anfang an beobachtet man großes Interesse daran. Das zeigt, daß die Landwirte das Umlaufvermögen mit Hilfe der kurzfristigen Vorzugskredite finanzieren und das Eigenkapital für Kauf von Anlagevermögen bestimmen.Podział kapitału pod względem długości okresu finansowania wiąże się z finansowanym majątkiem. Realna strategia finansowania polega na wykorzystaniu źródeł długoterminowych do sfinansowania środków trwałych, a kapitału krótkoterminowego - do sfinansowania środków obrotowych. Na tej podstawie można powiedzieć, że majątek obrotowy jest finansowany przez kapitał obrotowy, który może się składać z kapitału własnego oraz kapitałów obcych (pożyczonych, czyli długu). Wybór źródła finansowania majątku obrotowego, a więc i struktury kapitału obrotowego, zależy od zapotrzebowania przedsiębiorstwa (gospodarstwa) na środki obrotowe i od strategii ich finansowania przyjętej przez gospodarstwo (Fedorowicz 1993). W rolnictwie cykl obiegu kapitału obrotowego jest znacznie dłuższy niż w innych działach gospodarki, a jest to skutkiem swoistych cech działalności rolniczej, wśród których należy wymienić: długość cyklu produkcyjnego, sezonowość produkcji rolniczej, małą zdolność do zmiany kierunku produkcji (Dębniewska i Garbowski 1997). Uwzględniając te czynniki, w 1994 roku wprowadzono kredyty niżej oprocentowane, które określa się mianem kredytów preferencyjnych. Za ich pomocą rolnik może finansować zarówno działalność inwestycyjną, jak i działalność bieżącą w gospodarstwie. W związku z tym powstał zamysł określenia roli obrotowych kredytów preferencyjnych w finansowaniu działalności bieżącej gospodarstw indywidualnych

Kredyt preferencyjny - źródło kapitału w gospodarstwach rolnych

Zur Realisierung einer Investition, die eine Grundlage für die Wirtschaftsentwicklung ist, braucht man Kapital. Das Kapital in der Landwirtschaft ist charakterisiert durch niedrigere Zinsen als in anderen Wirtschaftszweigen. Dies ergibt durch: eine längere Produktionszeit, und die Saisonabhängigkeit der Produktion usw. Diese Situation verlangt eine finanzielle Unterstützung für die Landwirtschaft. Ein Instrument für eine solche Unterstützung sind Vorzugskredite. Rolnictwo, jak każdy dział gospodarki narodowej, wymaga ciągłego rozwoju. Jajuga K. i Jajuga T. (1998) za rozwój gospodarczy, a jednocześnie za podstawę działalności człowieka w gospodarce rynkowej, uważają inwestowanie. Do realizacji inwestycji potrzebny jest kapitał - źródło finansowania. Działania inwestycyjne podejmowane przez rolników mogą być finansowane z kilku źródeł: wyłącznie kapitałem własnym bądź też środkami własnymi wspartymi kapitałem obcym, np. kredytem lub pożyczką. Wśród wielu form kapitału obcego w rolnictwie istotną rolę odgrywają kredyty preferencyjne. W związku z tym powstał zamysł przeanalizowania kredytu preferencyjnego jako jednego ze źródeł finansowania gospodarstwa rolnego.

Alternatywne źródła finansowania długoterminowego w małych i średnich przedsiębiorstwach

Fuer viele kleine und mittele Betriebe, das Eigenkapital ist eine Hauptfinanzquelle. In diesen Betrieben bildet es zur Haelfte das ganze Kapital und reicht kaum fuer die Wirtschaftstaetigkeit aus. Nur einige Betriebe koennen Bankkredite benutzen, weil sie schwer verklausen sind. Darum suche die Betriebe andere Loesungen der Finanzierung der Betriebestaetigkeit. Auf dem Finanzmarkt koennen sie verschiedene Finanzmoeglichkeiten, z.B. Ventur Capital, Leasing, Franchising, Forfaitierung finden

Rentowność przedsiębiorstw sektora mięsnego w latach 2002-2004

Eine Finanzsituation eines Betriebes flieβt auf ganze Wirtschaftsentwicklung des Landes ein. Deshalb soll jeder Betrieb nach besten Finanzergebnisse trachten. Damit er gute Ergebnisse bekommen koennte, soll seine wirtschaftliche Taetigkeit ganze Zeit kontrolliert sein. Eine von den Kontrollmethoden ist die DuPont-Analyse. Diese Analyse erlaubt schnell eine Einschaetzung durchzufuehren und einflieβende Faktoren zu zeigen. In dieser Veroeffentlichung wurde die DuPont-Analyse fuer Fleischbetriebe durchgefuehrt. Aus durchgefuehrte Untersuchung geht es, hervor daβ auf Kapitalrentabilitaet den groeβten Einfluβ: die Verkaufsrentabilitaet und Vermoegenrotation haben. Die Analyse zeigt auch, daβ eine Kapitalstruktur verbessert sein soll.Możliwość wykorzystania modelu DuPonta do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa i wskazania czynników ją kształtujących, była przesłanką do przedstawienia i oceny rentowności wybranych przedsiębiorstw sektora mięsnego w Polsce w latach 2002-2004. By zwiększyć wartość poznawczą pracy, cel główny uzupełniono celami cząstkowymi, którymi są: analiza zależności przyczynowo-skutkowych oraz wskazanie czynników decydujących o poziomie rentowności kapitału własnego

WPŁYW DOPŁAT NA DOCHODOWOŚĆ UPRAWY ROŚLIN STRĄCZKOWYCH

The main goal of the study was to analyses and assess the system of financial support for the production of legumes between the years 2011 and 2014. The research revealed that the financial support considerably improved the profitability of production of legumes. During the period under study subsidies covered more than 60% of the costs of production of legumes. The share of financial support in the profitability of the crops increased from 2011 to 2013, but in 2014 the situation changed. The amount of subsidies was reduced due to the planned discontinuation of the supplementary subsidy and due to the increase in the area of legumes

EFEKTYWNOŚĆ GOSPODAROWANIA ZAPASAMI W WYTWÓRNIACH PASZ W POLSCE W LATACH 2006-2011

The paper presents an analysis of the efficiency of inventory management in feed enterprises in groups of inventories and cross-sized enterprises. Resources to realize objective pursued originated from the financial statements 55 feed production plant operating in Poland in 2005-2011. The study was conducted on the basis of financial data of feed enterprises. Inventory management was measured by the length of inventory cycle. The research shows that the inventory cycle is diversified due to groups of inventories and size of the enterprises

Classification of agricultural assets on the international accounting standard 41 Agriculture Klasyfikacja aktywów pochodzenia rolniczego według MSR 41 Rolnictwo

Agricultural activity is characterised by dissimilarity and complexity of economic events. Therefore, the assets related to agricultural activity, should be properly classified, as it affects the method of valuation and the company assessment. In the article the classification of agricultural assets has been presented in respect of IAS/IFRS 41 Agriculture