A Conversation with Professor Tadeusz Cali\'{n}ski

Tadeusz Cali\'{n}ski was born in Pozna\'{n}, Poland in 1928. Despite the absence of formal secondary eduction for Poles during the Second World War, he entered the University of Pozna\'{n} in 1948, initially studying agronomy and in later years mathematics. From 1953 to 1988 he taught statistics, biometry and experimental design at the Agricultural University of Pozna\'{n}. During this period he founded and developed the Pozna\'{n} inter-university school of mathematical statistics and biometry, which has become one of the most important schools of this type in Poland and beyond. He has supervised 24 Ph.D. students, many of whom are currently professors at a variety of universities. He is now Professor Emeritus. Among many awards, in 1995 Professor Cali\'{n}ski received the Order of Polonia Restituta for his outstanding achievements in the fields of Education and Science. In 2012 the Polish Statistical Society awarded him The Jerzy Sp{\l}awa-Neyman Medal for his contribution to the development of research in statistics in Poland. Professor Cali\'{n}ski in addition has Doctoral Degrees honoris causa from the Agricultural University of Pozna\'{n} and the Warsaw University of Life Sciences. His research interests include mathematical statistics and biometry, with applications to agriculture, natural sciences, biology and genetics. He has published over 140 articles in scientific journals as well as, with Sanpei Kageyama, two important books on the randomization approach to the design and analysis of experiments. He has been extremely active and successful in initiating and contributing to fruitful international research cooperation between Polish statisticians and biometricians and their colleagues in various countries, particularly in the Netherlands, France, Italy, Great Britain, Germany, Japan and Portugal. The conversations in addition cover the history of biometry and experimental design in Poland and the early influence of British statisticians.Comment: Published at http://dx.doi.org/10.1214/15-STS522 in the Statistical Science (http://www.imstat.org/sts/) by the Institute of Mathematical Statistics (http://www.imstat.org

Problematyka gender w mediach społecznościowych - studium przypadku

The article describes the role of social media in the presentation of gender issues on the basis of the example of Caitlyn Jenner. It is not only the story of a public figure, in addition a transgender one, who underwent a successful transformation into a woman. It is also the story of an extraordinary media campaign that makes use of the most of the available tools of the traditional media and Web 2.0 tools, in order to reach the widest possible audience and build a completely new image of a forgotten American hero and a supporting star of the worldwide popular reality show

Medialny obraz rodziny w postpatriarchalnym świecie : nowe modele, role i tożsamości

The object of study in this article is modern family and its image presented in mass media communication. The first part of the work characterizes the image of the modern family and the changes which it has undergone in recent decades ― from the traditional patriarchal family model to the modern family in which there is no single dominant model and which is characterized by the adoption of its various forms. Changes were also made in the gender roles traditionally assigned to each generic family members because of their sex, which had an impact on the formation of new individual identities. In the next part of the article, there were presented figures on the condition of the family in Poland ― to characterize the real picture and verify the authenticity of the argument set at the beginning of the article. The presented data clearly confirm a number of changes which the family has went through in recent years, which led to the process of its “shrinking”. And in consequence to the departure from the traditional model of the patriarchal family and the need to replace it with new family forms. The last part of the article , characterizes the media image of a family by the example of the most popular Polish television series in which still dominates the image of the patriarchal and multigenerational family, that is professing traditional values. The results of the final analysis are to establish whether the image of the modern family presented in the modern media is true or false. The results clearly confirm that the media family picture is a fake and does not reflect its actual condition

Reversal of the sex difference in plasma leptin levels in obese children with impaired glucose tolerance

Wstęp: Stężenia leptyny korelują z wieloma wskaźnikami otyłości, jak również z insulinoopornością. Dotychczas niewiele natomiast wiadomo o regulacji poziomu leptyny u otyłych dzieci z początkowymi fazami zaburzeń metabolizmu glukozy. Celem pracy było ustalenie wpływu zaburzeń tolerancji glukozy na poziom leptyny u dzieci z otyłością prostą, w zależności od płci. Materiał i metody: Badania przeprowadzono u 70 otyłych dzieci z zaburzeniami tolerancji glukozy (IGT) i odpowiednio dobranej grupie 70 dzieci z otyłością i prawidłową tolerancją glukozy (NGT). Oznaczono stężenia w surowicy krwi leptyny oraz glukozy i insuliny na czczo i w 120 minucie testu doustnego obciążenia glukozą (OGTT). U badanych dzieci oceniono wybrane parametry antropometryczne. Wyniki: Stężenie leptyny w surowicy krwi dziewcząt z IGT było znamiennie niższe niż dziewcząt z NGT (odpowiednio: 17,7 ± 6,5 µg/L i 23,1 ± 7,7 µg/L; pIntroduction: Basal leptin level has been demonstrated to correlate positively with many indices of obesity, as well as insulin resistance. However, to date, little is known about regulation of leptin in obese children with incipient glucose metabolic disorders. Objective: The aim of this study was to define the precise influence of the glucose tolerance status on plasma leptin in obese boys and girls separately. Material and methods: 70 obese children with impaired glucose tolerance (IGT) and well-matched 70 normal glucose-tolerant (NGT) subjects were examined. Fasting and 2-h post glucose load plasma glucose and insulin levels as well as fasting leptin levels were determined, apart from anthropometric measurements. Results: Leptin levels were significantly lower in girls with IGT compared to NGT girl (17.7±6.5 µg/L vs. 23.1±7.7 µg/L;

Odwrócenie związanych z płcią różnic w stężeniu leptyny u otyłych dzieci z zaburzoną tolerancją glukozy

Introduction: Basal leptin level has been demonstrated to correlate positively with many indices of obesity, as well as insulin resistance. However, to date, little is known about regulation of leptin in obese children with incipient glucose metabolic disorders. Objective: The aim of this study was to define the precise influence of the glucose tolerance status on plasma leptin in obese boys and girls separately. Material and methods: 70 obese children with impaired glucose tolerance (IGT) and well-matched 70 normal glucose-tolerant (NGT) subjects were examined. Fasting and 2-h post glucose load plasma glucose and insulin levels as well as fasting leptin levels were determined, apart from anthropometric measurements. Results: Leptin levels were significantly lower in girls with IGT compared to NGT girl (17.7±6.5 µg/L vs. 23.1±7.7 µg/L; pWstęp: Stężenia leptyny korelują z wieloma wskaźnikami otyłości, jak również z insulinoopornością. Dotychczas niewiele natomiast wiadomo o regulacji poziomu leptyny u otyłych dzieci z początkowymi fazami zaburzeń metabolizmu glukozy. Celem pracy było ustalenie wpływu zaburzeń tolerancji glukozy na poziom leptyny u dzieci z otyłością prostą, w zależności od płci.Materiał i metody: Badania przeprowadzono u 70 otyłych dzieci z zaburzeniami tolerancji glukozy (IGT) i odpowiednio dobranej grupie 70 dzieci z otyłością i prawidłową tolerancją glukozy (NGT). Oznaczono stężenia w surowicy krwi leptyny oraz glukozy i insuliny na czczo i w 120 minucie testu doustnego obciążenia glukozą (OGTT). U badanych dzieci oceniono wybrane parametry antropometryczne.Wyniki: Stężenie leptyny w surowicy krwi dziewcząt z IGT było znamiennie niższe niż dziewcząt z NGT (odpowiednio: 17,7±6,5 µg/L i 23,1±7,7 µg/L;

Changes in inflammatory biomarkers after successful lifestyle intervention in obese children

Background: Obesity has been associated with low-grade systemic inflammation, potentially leading to insulin resistance, type 2 diabetes, dyslipidemia, and cardiovascular diseases. Even moderate weight loss through dietary changes and physical exercise is effective in preventing and managing obesity-associated disorders. The aim of this study was to determine the effect of weight loss in response to a lifestyle modification on the serum levels of inflammatory markers in obese children and adolescents. Material and methods: Fifty obese subjects completed a six-month programme consisting of combined hypocaloric diet and moderate physical activity. High-sensitive C-reactive protein (CRP), interleukin-6 (IL-6), fibrinogen (FB), white blood count (WBC), glucose, insulin, insulin resistance index (HOMA IR), glycosylated haemoglobin (HbA1c), lipids as well as systolic (SBP) and diastolic blood pressure (DBP) were measured before and after intervention. Results: Patients had a 5.3 ± 3.4 kg average weight loss, with significant decreases of SDS-BMI, percentage of body fat, SDS-waist, SBP and DBP, HOMA-IR, HbA1c and reductions in serum IL-6, CRP, WBC, FB. In the multivariable linear models, changes in percentage of body fat and HOMA-IR were positively associated with favourable changes in inflammatory parameters. Conclusion: This study demonstrates that weight reduction after successful lifestyle intervention results in improvements of blood inflammatory markers in obese children and adolescents. (Pol J Endocrinol 2011; 62 (6): 499–505)Wstęp: Otyłość wiąże się z obecnością niewielkiego stopnia stanu zapalnego, potencjalnie prowadzącego do insulinooporności, cukrzycy typu 2, dyslipidemii i chorób sercowo-naczyniowych. Nawet umiarkowane obniżenie masy ciała dzięki zmianie diety i zwiększonej aktywności fizycznej zapobiega występowaniu zaburzeń związanych z otyłością. Celem pracy była ocena wpływu obniżenia masy ciała (w wyniku modyfikacji stylu życia) na stężenie wskaźników stanu zapalnego w surowicy otyłych dzieci i młodzieży. Materiał i metody: W 6-miesięcznym programie polegającym na stosowaniu ubogokalorycznej diety i umiarkowanej aktywności fizycznej uczestniczyło 50 otyłych pacjentów. W warunkach podstawowych i po 6 miesiącach oznaczano: białko C-reaktywne (CRP), interleukinę 6 (IL-6), fibrynogen (FB), leukocyty (WBC), glukozę, insulinę, wskaźnik insulinooporności (HOMA-IR), hemoglobinę glikozylową (HbA1c), lipidy, ciśnienie tętnicze krwi skurczowe (SBD) i rozkurczowe (DBD). Wyniki: Średni spadek masy ciała u pacjentów wynosił 5,3 ± 3,4 kg, ze znaczącą redukcją wartości SDS-BMI, procentowej zawartości tłuszczu, SDS-obwodu pasa, SBP i DBP, HOMA-IR, HbA1c oraz obniżeniem stężeń IL-6, CRP, WBC, FB w surowicy. W wieloczynnikowej analizie regresji zmiany w procentowej zawartości tłuszczu i HOMA-IR były pozytywnie skorelowane z podobnymi zmianami wskaźników stanu zapalnego. Wnioski: Redukcja masy ciała w efekcie zmiany stylu życia wpływa na poprawę wskaźników stanu zapalnego u otyłych dzieci i młodzieży. (Endokrynol Pol 2011; 62 (6): 499–505

Stężenie 25-hydroksywitaminy D (25-OH-D) u otyłych nastolatków

Background: There is increasing evidence that vitamin D deficiency is common and has been associated with several non-bone related outcomes, including insulin resistance, type 2 diabetes and cardiovascular disease. The influences of gender, puberty, and adiposity on serum hydroxyvitamin D (25-OH-D) levels and the relationship between 25-OH-D and insulin resistance in obese children were studied. Material and methods: Age, gender, pubertal stage, weight status (standard deviation score of body mass index: BMI-SDS, percentage body fat, waist circumference), 25-OH-D levels, and insulin resistance index calculated by homeostasis model assessment (HOMA-IR) were evaluated in 64 obese adolescents. Multivariable linear regression was used to determine factors associated with decreased serum 25-OH-D levels and to study the relationship between 25-OH-D and HOMA-IR. Results: Median serum 25-OH-D level was 10.1 ng/mL (25.2 nmol/L). 14% of patients were vitamin D-sufficient (25-OH-D ≥ 20 ng/mL), 36% had intermediate values (11–19 ng/mL), and 50% were deficient (25-OH-D ≤ 10 ng/mL). In the multivariable model, older age, puberty, higher value of percentage of body fat, and the presence of acanthosis nigricans (AN) were all negatively associated with 25-OH-D. Lower 25-OH-D levels were also associated with higher blood glucose, insulin and HOMA-IR after adjustment for puberty and SDS-BMI. Summer positively correlated with 25-OH-D level. Conclusion: Our study confirms that obesity is a risk factor for vitamin D deficiency. Hypovitaminosis D, common in obese adolescents at risk for type 2 diabetes (older age, puberty, acanthosis nigricans) is associated with worse insulin resistance. (Pol J Endocrinol 2011; 62 (6): 506–511)Wstęp: Niedobór witaminy D jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym i związanym nie tylko z zaburzeniami metabolizmu kostnego, ale też z insulinoopornością, cukrzycą typu 2 i chorobami sercowo-naczyniowymi. Celem pracy było badanie wpływu płci, stadium pokwitania i otyłości na stężenie 25-OH-D w surowicy oraz zależności między witaminą D a insulinoopornością u otyłych dzieci. Materiał i metody: U 64 otyłych nastolatków oceniano wiek, płeć, stadium pokwitania, stopień otyłości i wskaźnik insulinooporności (HOMA-IR). Do określenia czynników wpływających na obniżenie stężenia 25-OH-D w surowicy oraz do oceny zależności między 25-OH-D a HOMA-IR wykorzystano wielowymiarową analizę regresji. Wyniki: Mediana stężenia 25-OH-D w surowicy wynosiła 10,1 ng/mL (25,2 mmol/L). Tylko u 14% pacjentów stężenie 25-OH-D w surowicy było wystarczające (≥ 20 ng/mL), u 36% wartości te wynosiły 11–19 ng/mL, u 50% stwierdzono znaczny niedobór 25-OH-D (≤ 10 ng/mL). W wielowymiarowej analizie regresji starszy wiek, bardziej zaawansowane stadium pokwitania, większy odsetek zawartości tłuszczu i obecność rogowacenia ciemnego korelowały negatywnie ze stężeniem witaminy D. Niższe stężenia 25-OH-D wiązały się z wyższym stężeniem glukozy, insuliny i HOMA-IR przy uwzględnieniu stadium pokwitania i SDS-BMI. Okres letni pozytywnie korelował ze stężeniem 25-OH-D. Wnioski: Otyłość jest czynnikiem ryzyka niedoboru witaminy D. Niedobór witaminy D powszechny u otyłych nastolatków zagrożonych cukrzycą typu 2 wiąże się z większą insulinoopornością. (Endokrynol Pol 2011; 62 (6): 506–511

Atypical forms of hyperthyroidism

Oprócz powszechnie znanych najczęstszych przyczyn nadczynności tarczycy, do których należy zaliczyć chorobę Graves-Basedowa, wole wieloguzkowe i gruczolaka autonomicznego, należy także pamiętać o innych, rzadszych chorobach prowadzących do nadmiaru hormonów tarczycy w surowicy. Autorzy przedstawili problem nietypowych postaci tyreotoksykozy przebiegających bez nadmiernej produkcji hormonów tarczycy i charakteryzujących się niskim 24-godzinnym wychwytem 131J przez gruczoł tarczowy. Ponadto w artykule omówiono tak zwane maski hipertyreozy, do których zalicza się postać apatyczną, nerwowo-mięśniową, żołądkowo- jelitową i sercowo-naczyniową.Except from well-known the most frequent reasons of the hyperthyroidism such as the Graves-Basedow disease, multinodular goitre and the autonomous adenoma we should also remember the other rarer illnesses leading to the excess of thyroid hormones in the serum. Authors presented the problem of atypical forms of thyrotoxicosis which run without the overproduction of thyroid hormones and are characterized by low 24 h 131 J uptake by the thyroid gland. So called masks of hyperthyroidism such as apathetic, neuromuscular, gastrointestinal and cardiovascular forms were also discussed in the article

Maternal active or passive smoking in relation to some neonatal morphological parameters and complications

Abstract Objective: To determine the relationship between maternal active and passive smoking and neonatal morphological parameters, as well as some neonatal complications in full-term newborns. Methods: 150 women with uncomplicated, singleton pregnancies were assessed by means of a patient questionnaire. Neonates were divided into 3 groups according to obtained information on maternal smoking status - active smoking: n=51, passive smoking: n=49, non-smoking: n=50. Immediately after birth morphological parameters such as: birthweight, body length, head and chest circumference were assessed. Results: Values of birthweight, body length, head and chest circumference in newborns born to active smoking mothers were significantly lower than in newborns of passive smoking and non-smoking mothers. No significant differences in values of RBC, WBC, PLT, Hemoglobin and Hematocrit between the studied groups have been detected. Oxygen hood was applied significantly more often in case of newborns from active smoking mothers than in the control subjects. In groups of newborns from active and passive smoking mothers, hyperbilirubinemia and signs of early onset infection were diagnosed significantly more frequently than in the control subjects. Conclusions: Active maternal smoking, as opposed to passive maternal smoking, leads to decreased birthweight, body length, head and chest circumference. Full-term newborns born to active smoking mothers often need to be treated with oxygen hood during the first hours after birth. Maternal smoking, both active and passive, leads to an increased risk of hyperbilirubinemia and early onset infection in neonates

Związek pomiędzy surowiczym stężeniem osteokalcyny, otłuszczeniem ciała i zaburzeniami metabolicznymi u dzieci i młodzieży z otyłością

Introduction: Childhood obesity has been associated with the development of insulin resistance, potentially leading to several metabolicdisorders. Osteocalcin has been reported to contribute to the regulation of glucose tolerance and insulin sensitivity.The purpose of this study was to examine the relationship between serum osteocalcin and metabolic risk factors in obese children andadolescents.Material and methods: Age, gender, pubertal stage, adiposity markers (standard deviation score of body mass index: BMI-SDS, percentageof body fat, waist circumference), blood pressure, serum osteocalcin (OC), fasting plasma glucose and insulin, glycated haemoglobin level(HbA1c), insulin resistance estimated by homeostasis model assessment (HOMA-IR), lipid profile, C-reactive protein (CRP), fibrinogen(FB), white blood cell count (WBC) and 25-hydroxyvitamin D (25-OH-D) were evaluated in 142 obese children and adolescents. Stepwisemultiple regression analysis was used to determine the relationship between serum osteocalcin and metabolic risk parameters.Results: Mean serum osteocalcin level was 72.0 ± 20.5 μg/L (range: 16.8–181.5 µg/L). After adjustment for multiple potential confounders,serum osteocalcin concentration was inversely associated with adiposity markers as well as HOMA-IR, HbA1c, triglycerides, CRP, FBand positively with 25-OH-D and HDL-cholesterol. In stepwise multiple linear regression analysis adjusted for age, gender and pubertalstage, osteocalcin was significantly negatively related to HOMA-IR, triglycerides and waist circumference.Conclusions: Serum osteocalcin concentration is associated with blood markers of dysmetabolic phenotype and measures of adiposity,suggesting that osteocalcin is important not only for bones but also for glucose and fat metabolism as early as during childhood.(Endokrynol Pol 2013; 64 (5): 346–352)Wstęp: Otyłość u dzieci wiąże się z rozwojem insulinooporności i ryzykiem wielu zaburzeń metabolicznych. Osteokalcyna odgrywa rolęw kształtowaniu tolerancji glukozy oraz wrażliwości na insulinę. Celem pracy było zbadanie zależności pomiędzy stężeniem osteokalcynyw surowicy a czynnikami ryzyka zaburzeń metabolicznych u dzieci i młodzieży.Materiał i metody: Wśród czynników ryzyka zaburzeń metabolicznych, których związek ze stężeniem osteokalcyny w surowicy analizowanow modelu wielokrotnej regresji krokowej w grupie 142 otyłych dzieci i młodzieży, znalazły się: płeć, stopień dojrzałości płciowej,markery otłuszczenia (odchylenie standardowe wskaźnika masy ciała: BMI-SDS, odsetek tkanki tłuszczowej, obwód talii), ciśnienie tętniczekrwi, stężęnie osteokalcyny w surowicy, stężenie glukozy i insuliny na czczo, zawartość hemoglobiny glikowanej (HbA1c), stopieńoporności na insulinę oceniany na podstawie modelu homeostatycznego (HOMA-IR), profil lipidowy, stężenie białka C-reaktywnego(CRP) i fibrynogenu (FB), liczba krwinek białych oraz stężenie 25-hydroksywitaminy D (25-OH-D).Wyniki: Średnie stężenie osteokalcyny w surowicy wyniósł 72,0 ± 20,5 μg/l (zakres: 16,8–181,5 µg/L). Po uwzględnieniu poprawki napotencjalne czynniki zakłócające, stężenie osteokalcyny okazało się być odwrotnie skorelowane z poziomem markerów otłuszczenia,a także z HOMA-IR, HbA1c, stężeniem triglicerydów, CRP i FB; stwierdzono też dodatnią korelację ze stężeniem 25-OH-D i HDL. W modeluwielokrotnej regresji krokowej, uwzględniającym poprawkę na wiek, płeć oraz stopień dojrzałości płciowej, stężenie osteokalcynyokazało się być odwrotnie skorelowane z HOMA-IR, stężeniem triglicerydów i obwodem talii.Wnioski: Stężenie osteokalcyny w surowicy wykazuje związek z wykładnikami zaburzeń metabolicznych oraz miernikami otłuszczenia;obok udziału w metabolizmie tkanki kostnej, osteokalcyna wydaje się więc odgrywać istotną rolę w przemianach glukozy i lipidówu dzieci. (Endokrynol Pol 2013; 64 (5): 346–352