Den konjunkturpolitiske handlefridomen i finanspolitikken

I moderne finanspolitisk litteratur er det vanleg å gå ut frå at statsfinansane skal spele ei viktig rolle i konjunkturpolitikken, dvs. i dei offentlege freistnadene på å få til ein etterspurnad etter varer og tenester som til kvar tid er stor nok, men ikkje større, enn det som trengst for å skape full sysselsetting og tilstrekkeleg høg utnytting av produksjonsutstyret. 2 ) Denne rolla blir i finansteorien og endå meir i numeriske makro-økonomiske modellar, studert under førsetnad av at det offentlege er ei avgjerdseining som etter måten fritt kan fastsette storleiken av sine styringsvariable. 3) Vanlegvis ser ein bort frå at vi har ei funksjonsdeling mellom sentrale og lokale styresmakter, at avgjerder jamvel innanfor statsadministrasjonen i stor monn er desentraliserte, at eit stort kompleks av lovreglar, stortingsvedtak, avtaler av ymse slag, fråsegner frå storting og regjering og meir eller mindre fast sedvane legg band på finanspolitikken og endeleg at den måten som vedtak blir til og sett iverk på, skil seg mye frå det enkle «å velje storleiken av dei styringsvariable», mellom anna fordi demokratiske statar har ei politisk maktfordeling og ein tingingsstrategi for løysing av interessekonfliktar, der politiske parti og organisasjonar av ymse slag spelar ei viktig rolle

Utviklingstendensar i den kvantitative økonomiske planlegginga i Norge

Det er no 19 år sidan det for første gongen vart lagt fram eit nasjonalbudsjett for Norge, i Særskilt vedlegg nr. 11 til Statsbudsjettet for 1945-1946. Her vart det gjeve overslag over nasjonalprodukt, importoverskott, offentleg bruk av varer og tenester, privat konsum og privat investering i tre alternativ for året 1946 og seks for femårsperioden 1946-1950. Både den måten alternativa vart stilt opp på og kommentarane til dei synte klårt at det lag eit økonomisk program bak denne talleksersisen, og målsettinga var snøgg atter-reising ved hjelp av store importoverskott, eit relativt lågt privat konsum og strengt atterhald i den offentlege bruken av varer og tenester. Jamvel om målsettinga for den økonomiske politikken seinare har skifta, har føremåla med den kvantitative planlegginga heile tida vore dei same. Ved hjelp av nasjonalbudsjett og langtidsprogram har ein meint å kunne få til betre opplegg av den økonomiske politikken, meir samordna bruk av dei økonomiske verkemiddel som ulike administrative organ rår over, og betre forståing av den økonomiske politikken både mellom politikarane og andre interesserte

Den konjunkturpolitiske handlefridomen i finanspolitikken

I moderne finanspolitisk litteratur er det vanleg å gå ut frå at statsfinansane skal spele ei viktig rolle i konjunkturpolitikken, dvs. i dei offentlege freistnadene på å få til ein etterspurnad etter varer og tenester som til kvar tid er stor nok, men ikkje større, enn det som trengst for å skape full sysselsetting og tilstrekkeleg høg utnytting av produksjonsutstyret. 2 ) Denne rolla blir i finansteorien og endå meir i numeriske makro-økonomiske modellar, studert under førsetnad av at det offentlege er ei avgjerdseining som etter måten fritt kan fastsette storleiken av sine styringsvariable. 3) Vanlegvis ser ein bort frå at vi har ei funksjonsdeling mellom sentrale og lokale styresmakter, at avgjerder jamvel innanfor statsadministrasjonen i stor monn er desentraliserte, at eit stort kompleks av lovreglar, stortingsvedtak, avtaler av ymse slag, fråsegner frå storting og regjering og meir eller mindre fast sedvane legg band på finanspolitikken og endeleg at den måten som vedtak blir til og sett iverk på, skil seg mye frå det enkle «å velje storleiken av dei styringsvariable», mellom anna fordi demokratiske statar har ei politisk maktfordeling og ein tingingsstrategi for løysing av interessekonfliktar, der politiske parti og organisasjonar av ymse slag spelar ei viktig rolle

Røynsler frå rådgjeving i utviklingsland

Publisert med tillatelse fra Sosialøkonomenes forenin

Feilslegen politikk? : analyse og vurdering av den makroøkonomiske politikken i 1986-1992

Publisert med tillatelse fra Sosialøkonomenes forenin

Korfor fekk vi nasjonalbudsjettet?

Publisert med tillatelse fra Sosialøkonomenes forenin