Twórczość autobiograficzna na Bliskim Wschodzie oraz w Azji Środkowej

Tekst Piotra Bachtina stanowi analizę czterech kobiecych dzienników z pielgrzymki do Mekki, spisanych między końcem XVII a końcem XIX wieku. Przedmiotem zainteresowań Ashrafa S. Benyamina jest autobiografia Tahy Husajna, jednego z najwybitniejszych intelektualistów w historii Egiptu. Jagoda Budzik ogniskuje swoją refleksję wokół cyklu poetyckiego "Ani Szliszi" Adiego Wolfsona, należącego do tzw. "pokolenia postpamięci" - potomków ofiar Holokaustu. Sylwia Filipowska przez pryzmat twórczości autobiograficznej obserwuje fascynujące spotkania kultur: szlacheckiej Rzeczypospolitej z Orientem, na który okno stanowił osmański Stambuł (1453-1922). Tekst Agnieszki Graczyk skupia się wokół problemu relacji między prawdą a fikcją w utworach autobiograficznych współczesnych pisarek arabskich. Pytanie o stosunek prawdy i fikcji powraca w artykule Moniki Janoty, poświęconym XI-wiecznemu "Traktatowi o przewodnikach i zwodnikach" pióra Abu 'Amira Ibn Szuhajda al-Andalusiego. Izabela Kończak przedstawia postać Kulsum 'Awdy - palestyńskiej prekursorki kobiecej autobiografii. Ewa Machut-Mendecka dokonuje przeglądu bogatej XX-wiecznej arabskiej twórczości autobiograficznej pod kątem wyłaniających się z niej obrazów konfliktów. Pełen repertuar technik i taktyk mówienia autobiograficznej prawdy wyłania się ze studium Adrianny Maśko, stanowiącego ujęcie trzech autotematycznych utworów egipskiej pisarki Radwy 'Aszur przez pryzmat wykorzystanych w nich strategii narracyjnych. Czytając dzienniki z podróży do Europy XIX-wiecznego syryjskiego pisarza Fransisa Marrasza, Joanna Musiatewicz zauważa pewną tendencyjność charakteryzującą proces percepcji, a co za tym idzie - opisu świata zewnętrznego. Adam Pleskaczyński i Wawrzyniec Popiel-Machnicki kreślą intrygujący portret Bronisława Grąbczewskiego - podróżnika i badacza terenów Azji Środkowej. Grażyna Zając opowiada historię autobiograficznego oszustwa, jakiego dopuścił się autor rzekomych wspomnień sułtana Abdulhamita II, opublikowanych po raz pierwszy w 1919 roku i kilkakrotnie wznawianych na przestrzeni prawie sześciu kolejnych dekad.Publikacja zawiera dwanaście artykułów dotyczących rozmaitych zagadnień związanych z twórczością autobiograficzną na terenie Bliskiego Wschodu oraz Azji Środkowej od średniowiecza po współczesność. Ich autorzy, głównie filolodzy orientalni, reprezentują najważniejsze ośrodki akademickie w Polsce.Wydział Neofilologii i Katedra Studiów Azjatyckich UA

The Rights and Duties of Women According to Bibi Khanom Astarabadi and Taj al-Saltana: Two Examples of Feminist Social Critique in Iran at the Turn of the 20th Century

This paper aims to juxtapose two crucial texts for the early history of feminism in Iran: a satirical treatise entitled Maʼayeb al-rejal (The vices of men) from 1894 written by Bibi Khanom Astarabadi (1858/59–1921) and the memoirs of Taj al-Saltana (1884–1936), a daughter of Naser al-Din Shah (r. 1848–1896), penned in 1914. In spite of the authors’ different backgrounds and the diversity of issues raised, both devoted plenty of attention to the desirable qualities of a ‘modern Iranian woman’—a new ideal championed by the Iranian reformist movement of the late 1800s and early 1900s. This progressive ideal of woman, however, remained rooted in a traditional paradigm equating womanhood with wifehood and motherhood. Through a literary analysis of the works of Bibi Khanom and Taj al-Saltana, the author argues that the early Iranian feminists integrated their advocacy for dignity and ‘modernity’ of woman into the patriarchal outlook by reserving for their ‘sisters’ the functions of educators and carers