Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan Çocukların Ebeveynlerinin Tükenmişlik Düzeyi ile OSB Semptom Düzeyi ve Aile Gereksinimleri Arasındaki İlişkinin Regresyon Analizi ile İncelenmesi

Autism spectrum disorder (ASD) is a neuro-developmental disorder, which manifests itself with severe social interaction and communication disorder, social behavior, language, perceptual functions, repetitive behaviors and interests in the first years of life, which continues throughout life and displays differences in the appearance and level of symptoms due to various reasons from individual to individual. It is known in the literature that the participation of an individual, diagnosed with ASD with these characteristics, in the family, has significant effects on the family and the functioning of the family. In families that have a member diagnosed with ASD, it is known that the needs of the family increase, stress sources are varied, and family functioning is affected by this situation. There are also research results indicating that this situation causes depression and traumatic stress. This study aimed to investigate the relationship between the burnout levels of parents of children diagnosed with ASD, and ASD symptom level, and family needs. For this purpose, data were collected from 273 parents using the Gilliam Autism Rating Scale-2-TV (GARS-2-TV), Family Needs Survey (FNS), and Parental Burnout Inventory (PBI). Based on the collected data, the relationship between the GARS-2-TV and FNS subscale scores and the PBI total score was examined and reported by hierarchical regression analysis. As a result of the analyses, it was observed that the two subscales of the GARS-2-TV and the four subscales of the FNS were related to the PBI total score and explained 40% of the observed variance in the PBI total score.Otizm spektrum bozukluğu (OSB) yaşamın ilk yıllarında ciddi sosyal etkileşim ve iletişim bozukluğu, sosyal davranış, dil, algısal fonksiyonlar, tekrarlayan davranışlar ve ilgiler ile kendini gösteren, yaşam boyu devam eden ve çeşitli nedenler ile belirtilerin görünümünde ve düzeyinde bireyden bireye farklılıklar gösteren nöro-gelişimsel bir bozukluktur. Bu özellikleri ile OSB tanısı olan bir bireyin aileye katılımının, aile ve ailenin işleyişi üzerine belirgin etkileri olduğu alan yazında sıkça vurgulanmaktadır. OSB tanısı olan bireyin katılımıyla ailenin gereksinimlerinin arttığı, stres kaynaklarının çeşitlendiği, aile işleyişinin bu durumdan etkilendiği bilinmektedir. Bu durumun depresyona ve travmatik strese neden olduğuna dair araştırma bulguları da vardır. Bu çalışmanın amacı OSB tanısı olan çocukların ebeveynlerinin tükenmişlik düzeyleri ile OSB semptom düzeyi ve aile gereksinimleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaçla 273 ebeveynden Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2-TV (GOBDÖ-2-TV), Aile Gereksinimlerini Belirleme Aracı (AGBA) ve Anne-Baba Tükenmişlik Ölçeği (ATÖ) kullanılarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler temelinde GOBDÖ-2-TV ve AGBA alt ölçek puanları ile ATÖ toplam puanı arasındaki ilişki hiyerarşik regresyon analizi ile incelenmiş ve rapor edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda GOBDÖ-2-TV’nin iki alt ölçeğinin ve AGBA’nın dört alt ölçeğinin ATÖ toplam puanı ile ilişkili olduğu ve ATÖ toplam puanında gözlemlenen varyansın %40’ını açıkladığı görülmüştür

Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2 Türkçe Versiyonu’nun (GOBDÖ-2-TV) Geçerlik ve Güvenirliğinin Araştırılması: Türkiye Standardizasyon Çalışması

 This study aims at exploring the psychometric characteristics of the Turkish version of the Gilliam Autism Rating Scale-2 (TV-GARS-2) in order to standardize it into Turkish. Individuals diagnosed with autism, intellectual disability, hearing impairment and typically developing children were the participants of this standardization study (n=1191). After carrying out theTurkish translation procedure, the reliability and validity of TV-GARS-2 were examined by conducting a series of analyses such as construct validity, discriminant validity, item analysis,confirmatory factor analysis, internal consistency and test-retest reliability. Results yielded thatTV-GARS-2 is a reliable and valid assessment tool that can be used with individuals with autism in Turkey. Bu çalışmada Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2 Türkçe Versiyonu’nun(GOBDÖ-2-TV) Türkçe standardizasyonu için GOBDÖ-2-TV’nin psikometrik özellikleri araştırılmıştır. Çalışmada 1191 otistik bozukluk (otizm) tanılı bireyden veri toplanırken,ayırt edici geçerlik için ayrıca zihinsel, işitme yetirsizliği olan ve yetersizliği olmayan/normalgelişim gösteren bireylerinden de veri toplanmıştır. Türkçe çeviri ve dil eşitliği çalışmalarındansonra, yapı geçerliğinin sınanması, ayırt edici geçerliğin sınanması, doğrulayıcı faktör analizi,iç tutarlılık ve test-tekrar test güvenirliği gibi bir seri analiz ile GOBDÖ-2-TV’nin geçerlik vegüvenirliği sınanmıştır. Bulgular, GOBDÖ-2-TV’nin Türkiye’de otistik bozukluk (otizm) gösterençocukların değerlendirme sürecinde kullanılabilecek yeterli geçerlik ve güvenirlik özelliklerine sahip olduğunu göstermiştir.  

Anne-Baba Tükenmişlik Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin Belirlenmesi

Participation of a new member to the family has some positive and negative effects for the family. At the same time, the new member with developmental disabilities leads to an increase in these negative effects and an increase in the responsibilities of the parents. Over time, these responsibilities expected from parents can cause a burden on parent). It is that also called parental burnout and involves cognitive, emotional and physical fatigue in parents of children with developmental disabilities. the aim of this study is to determine the psychometric properties of the "Parents Burnout Scale” developed by Kaner (2007) over parents of children with Autism Spectrum Disorder (ASD). For this purpose, research is designed with descriptive research design. Participants of study were the parents of the 237 children with ASD. Validity and reability analyzes of the data collected from the participants were carried out and it was seen that the Parents Burnout Scale was a valid and reliable tool in determining the burnout level of the parents of children with ASD.Aileye yeni bir üyenin katılımının, aile için hem olumlu hem de olumsuz bazı etkileri söz konusudur. Aileye yeni katılan üyenin gelişimsel yetersizliğinin olması olumsuz etkilerin ve anne-babanın sorumluluklarının artmasına neden olmaktadır. Bu durum zaman içerisinde anne-babalardan beklenen sorumlulukların ağır bir yük oluşturmasına ve anne-babaların yıpranmasına neden olabilir. Ebeveyn tükenmişliği olarak da adlandırılan bu yıpranma gelişimsel yetersizliği olan çocukların annebabalarında bilişsel, duygusal ve fiziksel yorgunluğu beraberinde getirmektedir. Bu araştırmanın amacı Kaner (2007) tarafından geliştirilen “Anne-Baba Tükenmişlik Ölçeği”nin (ATÖ) psikometrik özelliklerinin Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocukların anne-babaları üzerinden belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırma betimsel araştırma deseni ile desenlenmiştir. Araştırmanın katılımcıları OSB olan 237 çocuğun anne ve babasıdır. Katılımcılardan toplanan veriler ile ATÖ’nün geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmış ve ATÖ’nün OSB olan çocukların anne-babalarının tükenmişlik düzeyinin belirlenmesinde geçerli ve güvenilir bir araç olduğu görülmüştür