Mosty zamiast murów – socjologia medycyny przykładem udanej (?) interdyscyplinarnej współpracy

Medical sociology has now become one of the most dynamic, resilient and promising subdisciplines of sociology. The purpose of the article is to present it as an interdisciplinary science, with a double frame of reference (sociology, medicine).While relating to the classical concept of R. Strauss (1957): sociology of/in medicine, authors raise the question of potential and successful cooperation between medical and sociological circles (sociology with medicine). In addition, a few sociomedical issues are discussed in order to illustrate the general problem.Socjologia medycyny (szerzej ujmowana jako socjologia zdrowia, choroby i medycyny) jest jedną z najbardziej dynamicznych, prężnie rozwijających się i obiecujących subdyscyplin socjologii ogólnej. Celem artykułu jest zaprezentowanie interdyscyplinarnego charakteru dziedziny funkcjonującej w po-dwójnym układzie odniesienia: socjologia ogólna - medycyna. Odwołując się do klasycznej koncepcji R. Straussa (1957): sociology in/of medicine, autorki rozpatrują kwestię potencjalnej, pomyślnej współpracy przedstawicieli środowisk medycznego i socjologicznego (sociology with medicine). Dla zobrazowania powyższych rozważań w pracy przedstawiono kilka zagadnień znajdujących się w obszarze badawczym socjologii medycyny

Opieka okołoporodowa w Polsce po transformacji ustrojowej – między medykalizacją a demedykalizacją?

There has been a lot of changes in the provision of care for women during the perinatal period and newborns since the early 90s past century. These changes are an example occurring in parallel to the process of medicalization and the tendency to demedicalization. The aim of this paper is to characterize the changes in perinatal care after the political transformation and to analyse these changes from the perspective of the theory of medicalization. In this article I describe the perinatal care present in Poland at the beginning of the 21st century. I analyse three effects of medicalization: increasing number of unjustified medical interventions, ignoring the needs of childbearing women and reducing the role of midwives. I assert that we observe two contradictory tendencies. On the one hand, the medicalization of perinatal care is promoted by physicians. On the other hand, the demedicalization has its advocates among women and midwives. The question then arises whether these tendencies are exclusive or they are an example of democratization in the field of perinatal care, which are increasingly influenced by active in civil society, various pressure groups.Od początku lat 90. XX w. nastąpiło wiele zmian w zakresie świadczenia opieki nad kobietą w okresie okołoporodowym oraz nad noworodkiem. Zmiany te są przykładem występującej równolegle do procesu medykalizacji tendencji do demedykalizacji. Celem artykułu jest przedstawienie zmian w zakresie opieki okołoporodowej po transformacji ustrojowej oraz analiza tych przeobrażeń z perspektywy teorii medykalizacji. W pracy staram się scharakteryzować opiekę okołoporodową w Polsce na początku XXI w. w odniesieniu do trzech skutków medykalizacji, tj. rosnącej liczby nieuzasadnionych interwencji medycznych, nieuwzględniania potrzeb rodzących oraz ograniczenia roli położnych. Stawiam tezę, że obserwujemy dwie sprzeczne tendencje. Z jednej strony medykalizacja opieki okołoporodowej jest promowana przez lekarzy, z drugiej demedykalizacja ma swoich zwolenników i zwolenniczki wśród kobiet i położnych. Powstaje zatem pytanie, czy te tendencje wzajemnie się wykluczają czy też stanowią przykład demokratyzacji również w zakresie opieki okołoporodowej, na którą coraz większy wpływ mają aktywne w społeczeństwie obywatelskim różne grupy nacisku

Is there respectful maternity care in Poland? Women’s views about care during labor and birth.

Background: Abuse against women in labor starts with subtle forms of discrimination that can turn into overt violence. Therefore it is crucial to work towards prevention and elimination of disrespect and ill-treatment in medical facility perinatal care in which staff allows such abuse. The aim of the study was to analyze the experiences of women related to perinatal care. Special emphasis was put on experiences that had traits indicating disrespectful and offensive care during childbirth in medical facilities providing perinatal care. Methods: This was a cross-sectional survey. A questionnaire was prepared for respondents who gave birth in medical facilities. Information about the study was posted on the website of a non-governmental foundation dealing with projects aimed at improving perinatal care. The respondents gave online consent for processing the submitted data. 8378 questionnaires were submitted. The study was carried out between February 06 and March 20, 2018. The results were analyzed using the Chi-square independence test. The analysis was carried out at the significance level of 0.05 in Excel, R and SPSS. Results: During their hospital stay, 81% of women in the study experienced violence or abuse from medical staff on at least one occasion. The most common abuse was having medical procedures without prior consent. Inappropriate comments made by staff related to their own or a woman’s situation were reported in 25% of situations, whilst 20% of women experienced nonchalant treatment. In the study 19.3% of women reported that the staff did not properly care for their intimacy and 1.7% of the respondents said that the worst treatment was related to feeling anonymous in the hospital. Conclusions: The study shows that during Polish perinatal care women experience disrespectful and abusive care. Most abuse and disrespect involved violation of the right to privacy, the right to information, the right to equal treatment, and the right to freedom from violence. The low awareness of abuses and complaints reported in the study may result from women’s ignorance about relevant laws related to human rights

The social roles of midwives. An analysis of the profession of midwife from the perspective of sociology of medical professions.

„W zawodzie jak w soczewce ogniskują się procesy społeczne, stąd też historia zawodów jest w pewnym stopniu historią społeczeństwa, natomiast kształtowanie zawodu i jego miejsca w społeczeństwie, jego praw i obowiązków, jest modelowaniem społeczeństwa. Dlatego wiedza o zawodach ma doniosłą wartość poznawczą i praktyczną, jest potrzebna dla praktyki społecznej i świadomości społecznych przeobrażeń” . To podejście Adama Sarapaty przyświecało mi w trakcie pracy nad przygotowaniem niniejszej rozprawy doktorskiej poświęconej zawodowi położnej. Miejsce i rola danego zawodu w społeczeństwie, a w wypadku zawodów medycznych także w systemie ochrony zdrowia, są uzależnione od wielu czynników. Należą do nich uwarunkowania historyczne, zasady regulujące funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia oraz rozmaite aspekty procesów społecznych, w tym przemiany demograficzne, regulacje prawne, a także działalność ruchów konsumenckich. Na zawody medyczne wpływ ma również rozwój wiedzy z tej dziedziny oraz postęp technologiczny oddziałujący na sposób świadczenia usług medycznych. Z problematyką zawodów medycznych wiążą się ponadto zagadnienia etyczne; zasady etyczne stanowią bowiem ważną ramę działalności przedstawicieli tych zawodów. Praca ma charakter monografii. Jej celem jest opis kategorii zawodowej położnych oraz wyjaśnienie, jakie czynniki wpływają na sposób wykonywania tego zawodu i jaką rolę pełnią położne w polskim społeczeństwie. W pracy przedstawiam różne aspekty zawodu położnej: historyczne, medyczne, społeczne, demograficzne, ekonomiczne, a głównymi jej celami są: 1. analiza teoretyczna zawodu położnej w odwołaniu do teorii socjologicznych, w tym przede wszystkim z zakresu socjologii zdrowia, choroby i medycyny oraz socjologii zawodów medycznych; 2. analiza wpływu czynników politycznych, społecznych i organizacyjnych na status zawodu położnej w kontekście przemian społecznych i politycznych w Polsce w XX w. i na początku XXI w.; 3. opis i charakterystyka zawodu położnej we współczesnej Polsce z uwzględnieniem przemian społecznych i politycznych dokonana na podstawie analizy wyników badań własnych. Socjologiczna analiza zawodu położnej jest ważna nie tylko ze względu na to, że zawód ten posiada bardzo długą tradycję, pomoc kobiecie w czasie porodu jest bowiem jedną z najstarszych czynności, którą zajmują się ludzie. W ciągu tysięcy lat przekształciła się ona w zawód. Opieka nad kobietą, zwłaszcza w czasie ciąży i porodu ma także znaczenie, wpływa bowiem na stan zdrowia ludności, jakość i efektywność systemu ochrony zdrowia, a, patrząc z perspektywy makro, na funkcjonowanie społeczeństwa. Znajomość wyżej wymienionych problemów związanych z rolą położnych wiąże się z bardzo istotnymi społecznie kwestiami, takimi jak zachowania prokreacyjne, edukacja zdrowotna czy promocja zdrowia. Z tego względu pogłębiona analiza zawodu położnej ma także doniosłe znaczenie praktyczne. Praca składa się z czterech części. We wprowadzeniu zostały przedstawione przedmiot i cele pracy oraz ogólna charakterystyka położnych w Polsce z uwzględnieniem przemian społecznych mających wpływ na wykonywanie tego zawodu. Część druga jest poświęcona teoretycznym problemom socjologicznym dotyczącym pojęcia zawodu oraz zawodów medycznych z uwzględnieniem literatury przedmiotu. W tej częściej znajduje się także analiza zawodu położnej w odniesieniu do wybranych teorii socjologicznych, a także omówienie czynników historycznych, regulacji prawnych i innych elementów istotnych z punktu widzenia socjologicznego opisu kategorii zawodowej. Następna część jest poświęcona prezentacji i analizie wyników badań własnych, których głównych celem było poznanie opinii o zawodzie samych położnych oraz polskiego społeczeństwa. W ostatniej części znajduje się podsumowanie, w którym przedstawiono wnioski z przeprowadzonej analizy zawodu położnej we współczesnej Polsce oraz znaczenie praktyczne omawianych problemów.“Social processes focus on a profession, just like on a lens, so the history of professions is, to some extent, a history of society, whereas shaping of a profession, its place in a society, its rights and duties, is modeling of a society. That is why the knowledge about professions has a remarkable cognitive and practical value, and it is necessary for social practice and the awareness of social transformations.” I took into account Adam Sarapata’s approach while working on my doctoral dissertation on the midwifery profession. The place and the role of a given profession in a society − and in the case of medical professions also in a health care system − is dependent upon many factors. These include historical determinants, regulations of the healthcare system and various aspects of social processes, such as demographical changes, legal regulations and consumer movements. Medical professions are also influenced by development of knowledge in this field and technological progress influencing the way medical services are provided. Moreover, ethical issues are connected with the issue of medical professions, as the rules of ethics constitute an important framework for the working of people in these professions. My dissertation is a monography. Its aim is to describe the midwifery profession, to explain what factors have impact on the way this profession is practiced and to present the role of midwife in Polish society. The dissertation presents different aspects of the midwifery profession, taking into account historical, medical, social, demographical and economic perspectives. The main objectives of my dissertation are: 1. theoretical analysis of the midwifery profession in view of sociological theories of health, illness, medicine and medical professions; 2. analysis of the impact of political, social, and organizational factors on the midwife’s status in the context of social and political changes in Poland in the 20th century and at the beginning of the 21st century; 3. description and characteristics of the midwifery profession in contemporary Poland with reference to social and political changes, based on the results of my own research. Sociological analysis of the midwifery profession is important not only because this profession has a long tradition, but also because assisting a women during childbirth is one of the oldest human activities. Over thousands of years, this activity evolved into profession. Taking care of a women, especially during pregnancy and childbirth is also important, since it has impact on general human health, the quality and efficiency of health care system, and – from a macro perspective – on the functioning of the whole society. The knowledge of the above mentioned problems connected with the role of midwife is connected with other socially important issues, such as reproductive behavior, health education or the health promotion. That is the reason why a deep analysis of the midwifery profession has a significant meaning in practice. The dissertation consists of four parts. The introduction presents the subject and aims of the dissertation and a general characteristics of midwives in Poland in light of social changes influencing the way this profession is practiced. The second part focuses on theoretical social problems regarding the concept of this profession and medical professions with consideration of literature on the subject. This part also comprises an analysis of the midwifery profession in view of selected sociological theories, an account of historical factors, legal regulations and other elements which are of significance from the point of view of sociological description of professional category. The next part is presentation and analysis of the result of my own research, whose main aim was to find out the midwives’, as well as Polish society’s opinion about the profession. The last part consists of summary presenting conclusions from the conducted analysis of the midwifery profession in contemporary Poland and practical implications of the presented issues

Pacjent w centrum rozmowy na przykładzie prac studentów kierunków medycznych

This paper presents the main assumptions of patient-centred care, which emphasises the importance of getting to know and taking into account the patient’s perspective throughout the treatment process. The aim of this study is to demonstrate how communication skills, which are taught as part of classes in medical communication, facilitate the provision of patient-centred care. The paper discusses selected communication skills and presents fragments of students’ assignments demonstrating the practical application of the acquired skills. The studies provide examples of utterances fostering the exchange of perspectives and building of a common look at the patient’s problem and reinforcing the patient’s sense of being in the centre of care

RECOGNIZING AND RESPONDING TO VIOLENCE AGAINST CHILDREN IN TEACHING FUTURE DOCTORS

Rozpoznawanie przemocy fizycznej i psychicznej wobec dzieci oraz odpowiednie na nią reagowanie są niezwykle ważnymi umiejętnościami dla pracowników ochrony zdrowia. Celem artykułu było opisanie zarówno związanych z przemocą wobec dzieci treści kształcenia na kierunkach medycznych, jak i przekonań studentów o ich przygotowaniu w zakresie wiedzy i umiejętności reagowania w sytuacji podejrzenia przemocy wobec dzieci. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że studenci znają zasady rozpoznawania przemocy stosowanej wobec dzieci, jednak nie wiedzą, w jaki sposób postępować w sytuacji podejrzenia przemocy i konieczności zgłoszenia jej odpowiednim organom.Recognizing and responding to physical and psychological violence against children are extremely important skills for healthcare professionals. The aim of the article is to describe both the content of medical education related to violence against children and students’ beliefs about their preparation in terms of knowledge and skills necessary in cases of suspected violence against children. The results of the research conducted indicate that students know the rules for recognizing violence used against children, but they do not know how to deal with suspected violence and the need to report it to the appropriate authorities

Influence of the presence of the accompanying person on childbirth experience and the level of the medicalization of labor

Wstęp. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Standardów Organizacyjnych Opieki Okołoporodowej oraz przepisów zawartych w Karcie Praw Pacjenta każda kobieta rodząca ma prawo do udziału bliskiej osoby w porodzie. Obecność osoby towarzyszącej kształtuje doświadczenie porodowe. WHO podkreśla korzyści z uczestnictwa osoby bliskiej, takie jak: poczucie bezpieczeństwa rodzącej, zaspokojenie potrzeby bliskości oraz zacieśnienie więzi między partnerami oraz między rodzicami i dzieckiem. Cel pracy. Ocena zależności między obecnością osoby towarzyszącej a medykalizacją porodu oraz określenie związku między obecnością osoby towarzyszącej a doświadczeniem porodowym badanych kobiet. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w okresie luty–marzec 2018 r. Narzędziem badawczym była ankieta dostępna on-line na stronie www.ankieta.rodzicpoludzku.pl. Do analizy materiału wykorzystano dane socjodemograficzne rodzących oraz informacje na temat osoby towarzyszącej przy porodzie, zastosowanych interwencji medycznych oraz subiektywnej oceny doświadczenia porodowego kobiet. Wyniki opracowano za pomocą testu niezależności chi-kwadrat (χ2 ), testu Fishera oraz testu U Manna–Whitneya. Wyniki. Większość kobiet skorzystała z prawa do obecności osoby towarzyszącej przy porodzie (72,97%). Respondentki najczęściej do porodu wybierały ojca dziecka (69,87%). Indukcja porodu oraz stymulacja czynności skurczowej macicy statystycznie częściej występowała w przypadku kobiet rodzących z udziałem osoby towarzyszącej. Rodzące z osobami bliskimi lepiej oceniały swoje doświadczenia porodowe oraz opiekę medyczną uzyskaną od personelu. Wnioski. Obecność osoby towarzyszącej podczas porodu wpływa na doświadczenie porodowe kobiet, zwiększa szansę na przestrzeganie praw pacjenta w zakresie uzyskiwania zgody na zabiegi, jednocześnie łącząc się z wyższą medykalizacją porodu.Background. According to the World Health Organization (WHO) and in the Patient Rights Charter, every woman giving birth has the right to the presence of an accompanying person during the birth of her child. The presence of an accompanying person affects the childbirth experience. WHO emphasizes the benefits such as sense of security, meeting the needs for closeness and to strengthen ties. Objectives. Assessment of the relationship between the presence of close person and the medicalization of labor. Identify the relationship between the presence of the accompanying person and the childbirth experience. Material and methods. The survey was conducted during February–March 2018. The research tool was a survey available on-line on the website www.ankieta.rodzicpoludzku.pl. The analysis of the material is based on sociodemographic data of the birth, information about accompanying person, medical interventions used during labor and childbirth experience. Results. The majority of women benefited during childbirth from the right to the presence of an accompanying person at childbirth (72.97%). The respondents most often chose the child’s father (69.87%). In these women, delivery was with more medical interventions (induction and stimulation of labor). A group of these respondents better assess their childbirth experience and the medical care received from their staff. Conclusions. The presence of an accompanying person during childbirth affects women’s childbirth experience, increases the chance of respecting the patient’s rights in obtaining consent for treatments, while also combining with higher medicalization of childbirth

Ocena umiejętności komunikacyjnych studentów ostatniego roku kierunku lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w zakresie przekazywania niepomyślnych informacji

Introduction. An important element of general medical skills is the ability to deliver bad news in an effective and emotionally burdensome manner for medical personnel as doctors usually are. Preparing graduates for such a challenge is to familiarize them with the elements of the SPIKES protocol, referring to the 6 elements of the interview that should be included during the giving information. Material and methods. The study has been conducted among the last-year students of the Faculty of Medicine, Medical University of Warsaw, participating in classes at the Medical Simulation Centre (MSC) as part of the “Specialty chosen by the student” block. As a part of that course was the participation of students in a scenario assuming the need to deliver bad news to the family of a patient who has died due to cardiac arrest. Students worked in four-person therapeutic teams, in which 1 student acted as the head of the therapeutic team, 3 other students acted as team member. A previously trained person played the role of a family member. The students’ behaviour was assessed by an independent observer based on audiovisual recordings. Results. Out of 369 students participating in the simulation classes described above at the MSC, 148 people making up 37 Emergency Medical Team (EMT) agreed to an audiovisual recording enabling the study to be carried out. 86% of those speaking with the simulated patient playing the role of the patient’s family ensured a sufficiently long conversation time related to the needs of the family. About 2/3 of the respondents (68.5%) reflected the emotions of the interlocutor and was able to name them and reacted on an ongoing basis to the patient’s reactions in terms of the bad news delivered (63%). Less than half of the respondents (48.5%) took care to maintain intimacy during the conversation. 20% of students provided preliminary information about the incident to introduce them to the interview, and less than 10% of the respondents summed up the interview and suggested further proceedings. Conclusions. The analysis of last year Faculty of Medicine students behaviour showed that practically all elements of the SPIKES protocol require a lot of attention and thorough discussion in the education of subsequent years of students of the medical faculty. Teaching the ability to communicate unfavourable information should take place both at the stage of undergraduate education and its completion in postgraduate education.Wstęp. Ważnym elementem umiejętności ogólnomedycznych jest umiejętność przekazywania niepomyślnych informacji w sposób skuteczny i jak najmniej obciążający emocjonalnie dla przedstawicieli personelu medycznego, jakimi zwykle są lekarze. Przygotowaniem absolwentów do takiego wyzwania jest ich zapoznanie z elementami protokołu SPIKES odnoszącego się do 6 elementów rozmowy, które powinny zostać uwzględnione przy przekazywaniu niepomyślnych informacji. Materiał i metody. Badanie przeprowadzono wśród studentów ostatniego roku kierunku lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego biorących udział w zajęciach w Centrum Symulacji Medcznych (CSM WUM) w ramach bloku „Specjalność wybrana przez studenta”. Jednym z elementów zajęć był udział studentów w scenariuszu zakładającym konieczność przekazania niepomyślnych informacji rodzinie pacjenta, który zmarł w wyniku zatrzymania krążenia. Studenci pracowali w czteroosobwych zespołach terapeutycznych, w których jeden student pełnił rolę szefa zespołu terapeutycznego, a pozostali 3 studenci — role członków zespołu. Przeszkolona wcześniej osoba odgrywała rolę rodziny pacjenta. Ocenę zachowań studentów przeprowadził niezależny obserwator na podstawie nagrań audiowizualnych. Wyniki. Spośród 369 studentów biorących udział w opisanych wyżej zajęciach symulacyjnych w CSM WUM 148 osób tworzących 37 zespołów terapeutycznych (ZT) wyraziło zgodę na nagranie audiowizualne umożliwiające przeprowadzenie badania. Osiemdziesiąt sześć procent ZT zadbało o odpowiednio długi, dostosowany do oczekiwań rodziny czas rozmowy. Około 2/3 badanych (68,5%) odzwierciedliło emocje rozmówcy i potrafiło je nazwać oraz reagowało na bieżąco na reakcje pacjenta przy przekazywaniu niepomyślnych informacji (63%). Niespełna połowa badanych (48,5%) zadbała o zachowanie intymności w trakcie prowadzenia rozmowy. Dwadzieścia procent studentów przekazało informację wstępną na temat zdarzenia w celu wprowadzenia do rozmowy, a mniej niż 10% badanych podsumowało rozmowę i zaproponowało dalsze postępowanie. Wnioski. Analiza zachowań studentów ostatniego roku kierunku lekarskiego pokazała, że praktycznie wszystkie elementy protokołu SPIKES wymagają dużej uwagi i gruntownego omówienia w kształceniu kolejnych roczników słuchaczy kierunku lekarskiego. Nauczanie umiejętności przekazywania niepomyślnych informacji powinno się odbywać zarówno na etapie edukacji przeddyplomowej, jak i jej uzupełniania w kształceniu podyplomowym