History of Poland during the Middle Ages

The present book “Poland – History, Culture and Society. Selected Readings” is the third edition of a collection of academic texts written with the intention to accompany the module by providing incoming students with teaching materials that will assist them in their studies of the course module and encourage further search for relevant information and data. The papers collected in the book have been authored by academic teachers from the University of Łódź, specialists in such fields as history, geography, literature, sociology, ethnology, cultural studies, and political science. Each author presents one chapter related to a topic included in the module or extending its contents. The book contains the extensive bibliography

Structure of achievement motivation dispositions in elite and non-elite track and field athletes

Achievement motivation is a distinguishing disposition in elite and non-elite athletes. Implicit theories and competence perception influence the types of achievement goals and constitute separate achievement motivation dispositions. The context of sport promotes various achievement goals and implicit theories about athletic competence. For this reason, scientific research should focus on the intrapersonal profiles of achievement motivation dispositions (achievement goals, implicit theories, and competence perception) instead of specifying only one of them. This study explores differences between elite and non-elite athletes in terms of intrapersonal profiles of achievement motivation dispositions. 54 elite and 50 non-elite track and field athletes took part in the study. The results suggest that athletes tend to perceive their competence accurately. Cluster analysis of the studied dispositions was conducted. The clusters present sets of achievement dispositions that vary in intensity. Moreover, the results present trends of the differences between elite and non-elite athletes in two of the three clusters obtained in the study

Leczenie nieswoistych zapaleń jelit u kobiet w ciąży

Każdy przyszły rodzic na nadzieję, że jego dzieci będą zdrowe. Przewlekła choroba, taka jak nieswoiste zapalenie jelit, zwiększa obawy dotyczące seksualności, płodności, przebiegu ciąży i porodu, a także wpływu choroby i jej leczenia na dziecko. Niepokój budzi kwestia dziedziczenia. Płodność zazwyczaj jest taka jak w populacji ogólnej, chociaż może być obniżona u kobiet z aktywną chorobą Leśniowskiego-Crohna i po proktokolektomii z wyłonieniem zbiornika jelitowego. Mężczyźni leczeni sulfasalazyną i metotreksatem mają polekowe, odwracalne zmiany nasienia. Jeśli do zapłodnienia dojdzie w okresie remisji, przebieg ciąży i jej zakończenie są takie jak w populacji ogólnej. Natomiast zaostrzenie choroby może skutkować niską masą urodzeniową i porodem przedwczesnym. Dlatego najważniejsze jest poradnictwo przed ciążą i współpraca gastroenterologa, ginekologa, neonatologa, a czasem chirurga w trakcie ciąży i porodu. Najistotniejszy jest wybór odpowiedniego momentu na prokreację i uświadomienie przyszłym rodzicom, że utrzymanie remisji przy zastosowaniu adekwatnego leczenia niesie ze sobą mniejsze ryzyko skutków ubocznych dla matki i dziecka niż aktywna choroba. Leczenie zapalenia u ciężarnej wymaga wypośrodkowania między chęcią podtrzymania remisji a obawami dotyczącymi bezpieczeństwa. Większość stosowanych leków, w tym biologiczne, nie zagraża ciąży. Bezwzględnie przeciwwskazany jest metotreksat. Nie ma przeciwwskazań do diagnostyki obrazowej lub endoskopowej, jeśli jest taka konieczność. Także jeśli zajdzie potrzeba operacji, może ona być bezpiecznie przeprowadzona. W większości przypadków poród może się odbyć siłami natury. Aktywna choroba okołoodbytowa i zbiornik jelitowy typu J są jedynymi gastrologicznymi wskazaniami do cięcia cesarskiego. Karmienie piersią ma korzystny wpływ na rozwój dziecka, a stosowane leki najczęściej nie są wówczas przeciwwskazane

Przyczyny i leczenie niedokrwistości w nieswoistych chorobach zapalnych jelit

Niedokrwistość jest częstym i poważnym problemem u pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (NChZJ). Najczęstszymi, zazwyczaj współistniejącymi, przyczynami niedokrwistości są niedobór żelaza i przewlekłe zapalenie. Niedobór żelaza jest spowodowany jego niedostateczną podażą, za małą suplementacją, zaburzonym wchłanianiem bądź nadmierną utratą z aktywnych zmian zapalnych. Natomiast przewlekłe zapalenie prowadzi do niedokrwistości w mechanizmie zahamowania erytropoezy między innymi poprzez sekwestrację żelaza w tkankach oraz zmniejszenie produkcji erytropoetyny. Do rzadszych przyczyn niedokrwistości należą niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego, hemoliza i polekowe uszkodzenie szpiku. Niezależnie od przyczyny i stopnia niedokrwistość wymaga leczenia, przede wszystkim optymalnego leczenia choroby zapalnej jelita. W leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza stosuje się suplementację dożylną lub doustną do czasu odbudowania magazynów ustrojowych. Niedokrwistość chorób przewlekłych, poza uzupełnianiem żelaza wymaga czasem podawania erytropoetyny. Witaminę B12, którą podaje się pozajelitowo, a czas leczenia zależy od przyczyny niedoboru. Należy pamiętać o suplementacji kwasu foliowego u kobiet ciężarnych stosujących sulfasalazynę. Pozostali chorzy nie wymagają profilaktycznej substytucji. Wszyscy pacjenci z NChZJ wymagają systematycznej kontroli parametrów czerwonokrwinkowych, niezależnie od aktywności choroby

Testy genetyczne w praktyce gastroenterologicznej

  Ze względu na duże koszty dostępność testów genetycznych w codziennej praktyce lekarskiej jest ograniczona. W ostatnich latach obserwuje się natomiast dynamiczny rozwój testów genetycznych skierowanych bezpośrednio do pacjentów. Dlatego konieczne staje odróżnienie chorób, w których diagnostyka genetyczna jest niezbędna do ustalenia pewnego rozpoznania, od tych, w których potrzeba badań genetycznych jest ograniczona, bądź nie ma jej wcale. W niniejszym artykule szczegółowo omówiono diagnostykę chorób gastroenterologicznych wymagających badań genetycznych: choroby trzewnej, hemochromatozy, choroby Wilsona i dziedzicznego zapalenia trzustki. Scharakteryzowano także pozostałe choroby z zakresu gastroenterologii, gastroonkologii i zakaźnych chorób gastroenterologicznych, w których badania genetyczne mogą być przydatne.

Application of Timber and Wood-based Materials in Architectural Design using Multi-objective Optimisation Tools

Digital fabrication leads architects and structural engineers to modify the design optimisation methodology. The designers, as never before, are facing new technologies developed in the search for new materials based, among others, on wood components and the improvement of manufacturing methods at the same time. In this process, the material and manufacturing technology adjustment to desired aesthetic outcomes is possible not only by the material used but also by the self-organisation of the structure's optimisation. New fabrication techniques linked with topology optimising software change traditional load-bearing systems designing using timber and wood-based materials. Multi-objective optimisation research indicates that timber might be a comprehensive material based on various applications from low-tech to cutting-edge contemporary fabrication technologies. The article presents new tools and methods for the optimisation of structural elements. A case study based on interdisciplinary architectural and structural optimisation suggests the possible effective research-based design. Comparing contemporary buildings with wood load-bearing structures explains timber usage's diversity and characteristics in modern design