Antithrombotic therapy in patients with atrial fibrillation and chronic kidney disease stages 3–5

Zależność między migotaniem przedsionków (AF) a przewlekłą chorobą nerek (CKD) wykracza poza współistnienie wynikające z dużego rozpowszechnienia obu jednostek chorobowych. Coraz więcej danych przemawia za faktem, że związek między AF i CKD ma charakter dwukierunkowej zależności przyczynowo-skutkowej. Leczenie przeciwkrzepliwe pacjentów z AF i CKD to trudne zagadnienie kliniczne. Chorych z upośledzoną funkcją nerek cechuje zwiększone ryzyko zarówno powikłań zakrzepowo-zatorowych, jak i krwotocznych, co wymaga szczególnej uwagi oraz indywidualizacji terapii przeciwkrzepliwej, zwłaszacza w bardziejzaawansowanych stadiach CKD. Dodatkowo funkcja nerek może się zmieniać w czasie pod wpływem wielu czynników, co powoduje konieczność dostosowania dawek oraz nierzadko schematu leczenia do funkcji nerek. W poniższej pracy omówiono zasady terapii zarówno antagonistami witaminy K, jak i nowymi lekami przeciwkrzepliwymi chorych z CKD w stadium 3.–5., u których występuje AF.The relationship between atrial fibrillation (AF) and chronic kidney disease (CKD) exceeds a coexistence due to high prevalence of both diseases. Growing evidence supports the fact that the link between AF and CKD is a two-way cause-and-effect relationship. Anticoagulation in patients with AF and CKD is a difficult clinical problem. Patients with impaired renal function have an increased risk of both thromboembolic and bleeding, which requires special attention and individualized anticoagulation treatment, especially in more advanced CKD stages. Additionally, renal function may change over time due to various factors, resulting in the need to adjust dosages and treatment regimen to kidney function. The following paper discusses the principles of treatment of both vitamin K antagonists and new anticoagulants in patients with AF affected by CKD stages 3–5

Asymetryczna dimetyloarginina – ogniwo łączące choroby serca i nerek?

StreszczenieChoroby serca stanowią główną przyczynę śmierci osób dotkniętych chorobami nerek. Badania ostatnich lat jednoznacznie wykazały, że nawet wczesne stadia przewlekłej choroby nerek związane są z wysokim ryzykiem występowania zdarzeń sercowo-naczyniowych. Nagromadzenie tradycyjnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego nie tłumaczy występowania przedwczesnej miażdżycy i umieralności wynikającej z chorób układu krążenia w niektórych grupach chorych, w tym wśród pacjentów z chorobami nerek. Chociaż patogeneza chorób serca w populacji chorych z przewlekłą chorobą nerek nie została dobrze poznana, wykazano istnienie licznych, nietradycyjnych lub nawet swoistych dla chorób nerek czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Jednym z najważniejszych nietradycyjnych czynników ryzyka jest zwiększone stężenie asymetrycznej dimetyloargininy (ADMA) –  silnego inhibitora syntazy tlenku azotu – prowadzące do upośledzenia funkcji śródbłonków naczyń. Wzrost ADMA, poza przewlekłą chorobą nerek obserwuje się również w chorobach serca przebiegających z dysfunkcją śródbłonków naczyń. Uważa się, że zwiększone stężenie ADMA może odpowiadać za znaczna część umieralności z przyczyn sercowych i stanowić wspólne ogniwo łączące przewlekłą chorobę nerek z chorobami sercowo-naczyniowymi.

Implantable cardioverter-defibrillators in prevention of sudden cardiac death in patients with chronic kidney disease

Schorzenia układu sercowo-naczyniowego stanowią najczęstszą przyczynę zgonów pacjentów z przewlekłą chorobą nerek (CKD), szczególnie w bardziej zaawansowanych stadiach. Ryzyko nagłej śmierci sercowej u osób z CKD wynosi 55 na 1000 pacjentów na rok i jest wielokrotnie wyższe niż w populacji ogólnej. Zarówno w europejskich, jak i w amerykańskich standardach postępowania populacja pacjentów kwalifikujących się do leczenia za pomocą wszczepialnego kardiowertera-defibrylatora (ICD) jest bardzo szeroka. W żadnym z dokumentów eksperci nie zróżnicowali wskazań i przeciwwskazań do tego typu urządzeń wszczepialnych zależnie od stopnia wydolności nerek. Niestety, z większości dużych badań randomizowanych dotyczących ICD pacjenci z zaburzeniami czynności nerek byli wyłączani lub w ogóle niebrano pod uwagę parametrów czynności nerek. Wyniki większości badań wskazują, że stosowanie ICD u pacjentów z CKD wiąże się z poprawą przeżycia. Korzyść ta nie jest jednak tak znacząca, jak w grupie chorych z prawidłową czynnością nerek.Cardiovascular diseases are the leading cause of death in patients with chronic kidney disease (CKD), especially in more advanced stages of CKD. The risk of sudden cardiac death in patients with CKD is 55/1000 patients/year and is many times higher than in the general population. Both European and American recommendation sweep a wide population of patients eligible for treatment with ICD. In none of these documents experts do not differentiate indications and contraindications for this type of implantable device, depending on renal function. Unfortunately, patients with renal impairment were excluded from most of the large randomized trials on ICD therapy or renal function was not taken into account. Most studies indicate that the use of ICD patients with CKD is associated with improved survival. However, the benefit is not as significant as in patients with normal renal function

Przewlekła choroba żylna

Chronic venous disease encompasses a syndrome composed of multiple morphological and/or functional changes in the venous system, particularly of the lower limbs. CVD consists in a disturbance of blood return to the deep venous system, superficial venous system, and communicating (perforating) veins. Chronic venous disease is complex and involves various clinical manifestations: visible teleangiectasias, reticular veins, varicose veins, lower limb oedemas, skin lesions and leg ulcers. The most often modified risk factors of chronic venous disease are sedentary lifestyle, extended periods of standing or sitting, hemosydery obesity, lack of physical activity, usage contraceptives, multiple pregnancies and unmodified are genetic factors, age and female sex. The fundamentals of the CEAP classification include a description of the clinical class (C) based upon objective signs, the etiology (E), the anatomical (A) distribution , and the underlying pathophysiology (P). CEAP classification is now accepted standard for classifying chronic venous disorders. Use of prevention should eliminate or modified risk factors of chronic venous disease. Among the prevention activities must be mentioned: eating a healthy balanced diet, exercising regularly, reducing weight if you are overweight, avoiding prolonged sitting or standing, compression therapy, avoiding excessive exposure to the sun and warmth. Treatment options of CVD range from medications, compression stockings, lifestyle changes to minimally invasive (eg. sclerotherapy or endoluminal ablation), invasive (surgical techniques), and hybrid (combination of ≥ 1 therapies). The knowledge about clinical manifestations of venous disorders is necessary to implement of adequate methods of prophylaxis and treatment of these persistent disorders.Przewlekła choroba żylna (CVD) obejmuje zespół złożonych zmian morfologicznych i/lub funkcjonalnych w układzie żylnym, szczególnie dotyczących kończyn dolnych. Dochodzi do niej w wyniku braku możliwości powrotu krwi do głębokiego, powierzchownego i przeszywającego układu żylnego. Przewlekła choroba żylna jest złożona i obejmuje różnorodne objawy kliniczne: widoczne teleangiektazje, żyły siatkowate, żylaki, obrzęki kończyn dolnych, zmiany skórne i owrzodzenia kończyn dolnych. Do najczęstszych modyfikowalnych czynników ryzyka CVD należą: siedzący tryb życia, przedłużające się stanie lub siedzenie, otyłość, brak aktywności fizycznej, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, wielokrotne ciąże, zaś do niemodyfikowalnych — czynniki dziedziczne, wiek i płeć żeńska. Podstawy klasyfikacji CEAP zawierają opis objawów klinicznych (C), etiologii (E), lokalizacji anatomicznej (A) i przyczyn patofizjologicznych (P). Skala CEAP jest obecnie podstawą klasyfikacji przewlekłej niewydolności żylnej. Profilaktyka ma na celu eliminację lub modyfikację czynników ryzyka CVD. Wśród działań zapobiegawczych należy wymienić: prawidłowe odżywianie się, systematyczne ćwiczenie, redukcję wagi w przypadku nadwagi, unikanie długiego stania lub siedzenia, kompresjoterapię, unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce i ciepło. Metody leczenia CVD są bardzo zróżnicowane, począwszy od farmakoterapii, noszenia pończoch uciskowych, przez zmianę stylu życia do metod małoinwazyjnych (np. skleroterapia czy ablacja laserem), inwazyjnych (techniki chirurgiczne), aż po metody mieszane. Wiedza na temat obrazu klinicznego chorób naczyń żylnych jest konieczna do wdrożenia odpowiednich metod profilaktyki i leczenia tych uporczywych dolegliwości

Zaburzenia snu w chorobach serca i nerek

Previous studies and clinical observations indicate a relation between quantitative and qualitative sleep disorders and the length and quality of life. A special role is attributed to obstructive sleep apnea — a disease that is common, but too rarely diagnosed and treated. Sleep deprivation leads to the development of endothelial dysfunction, increased activity of pro-inflammatory factors, increased oxidative stress, stimulation of the sympathetic system and disorders of baroreceptors and arterial chemoreceptors. As a result of sleep disorders, subclinical complications in the vascular, cardiac and renal areas begin to develop. Over time, the symptoms intensify, take the form of clinical symptoms and secondary changes occur. A common and dominant feature of these disorders is arterial hypertension. Lower quality of sleep may increase the risk of cardiovascular diseases and promote the progression of chronic kidney disease.Dotychczasowe badania i obserwacje kliniczne wskazują na związek między ilościowymi i jakościowymi zaburzeniami snu a długością i jakością życia. Szczególną rolę przypisuje się obturacyjnemu bezdechowi sennemu — chorobie częstej, ale zbyt rzadko rozpoznawanej i leczonej. Deprywacja snu prowadzi do rozwoju dysfunkcji śródbłonka, zwiększenia aktywności czynników prozapalnych, nasilenia zjawiska stresu oksydacyjnego, pobudzenia układu współczulnego oraz zaburzeń funkcji baroreceptorów i chemoreceptorów tętniczych. Wskutek zaburzeń snu początkowo dochodzi do rozwoju subklinicznych powikłań w obrębie naczyń, serca i nerek. Z czasem symptomy nasilają się, przybierają postać objawów klinicznych i dochodzi do zmian o charakterze wtórnym. Wspólną i dominującą cechą tych zaburzeń jest nadciśnienie tętnicze. Gorsza jakość snu może być czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego oraz sprzyjać progresji przewlekłej choroby nerek

Zaburzenia snu w chorobach serca i nerek

Dotychczasowe badania i obserwacje kliniczne wskazują na związek między ilościowymi i jakościowymi zaburzeniami snu a długością i jakością życia. Szczególną rolę przypisuje się obturacyjnemu bezdechowi sennemu — chorobie częstej, ale zbyt rzadko rozpoznawanej i leczonej. Deprywacja snu prowadzi do rozwoju dysfunkcji śródbłonka, zwiększenia aktywności czynników prozapalnych, nasilenia zjawiska stresu oksydacyjnego, pobudzenia układu współczulnego oraz zaburzeń funkcji baroreceptorów i chemoreceptorów tętniczych. Wskutek zaburzeń snu początkowo dochodzi do rozwoju subklinicznych powikłań w obrębie naczyń, serca i nerek. Z czasem symptomy nasilają się, przybierają postać objawów klinicznych i dochodzi do zmian o charakterze wtórnym. Wspólną i dominującą cechą tych zaburzeń jest nadciśnienie tętnicze. Gorsza jakość snu może być czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego oraz sprzyjać progresji przewlekłej choroby nerek

Factors influencing troponin T concentration in patients with obstructive sleep apnea syndrome

Introduction. Obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) is strongly associated with adverse cardiovascular outcomes, however the relation between OSAS severity and troponin T (TnT) remain unclear.Material and methods. Diagnosis and assessment of OSAS severity was based on non-supervised, overnight screening polysomnography (PSG) performed without an adaptation night. The study group consisted of 72 patients diagnosed with OSAS (including 31 with mild, 10 with moderate and 31 patients with severe OSAS), whereas the control group contained 16 individuals. PSG was performed with equipment fulfilling the criteria of type III diagnostic devices according to the American Academy of Sleep Medicine.Results. Revealed significant differences in troponin T levels between patients with severe OSAS and controls (p = 0.02) as well as in patients with severe and with mild OSAS (p = 0.04). The factors substantially affecting TnT concentrations were found to be apnea–hypopnea index (AHI), apnea index (AI), hypopnea index (HI) and minimum nocturnal saturation.Conclusions. The relationship between sleep apnea syndrome and the level of serum TnT confirms that OSAS predisposes to myocardial damage in a manner dependent on the severity of sleep apnea. The increase in troponin level is mainly associated with AHI and minimum nocturnal saturation. This suggests that early treatment of OSAS patients may protect against myocardial injury.Introduction. Obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) is strongly associated with adverse cardiovascular outcomes, however the relation between OSAS severity and troponin T (TnT) remain unclear.Material and methods. Diagnosis and assessment of OSAS severity was based on non-supervised, overnight screening polysomnography (PSG) performed without an adaptation night. The study group consisted of 72 patients diagnosed with OSAS (including 31 with mild, 10 with moderate and 31 patients with severe OSAS), whereas the control group contained 16 individuals. PSG was performed with equipment fulfilling the criteria of type III diagnostic devices according to the American Academy of Sleep Medicine.Results. Revealed significant differences in troponin T levels between patients with severe OSAS and controls (p = 0.02) as well as in patients with severe and with mild OSAS (p = 0.04). The factors substantially affecting TnT concentrations were found to be apnea–hypopnea index (AHI), apnea index (AI), hypopnea index (HI) and minimum nocturnal saturation.Conclusions. The relationship between sleep apnea syndrome and the level of serum TnT confirms that OSAS predisposes to myocardial damage in a manner dependent on the severity of sleep apnea. The increase in troponin level is mainly associated with AHI and minimum nocturnal saturation. This suggests that early treatment of OSAS patients may protect against myocardial injury

Renal function and lipid metabolism in people over 75 years old

Wstęp. Starzenie organizmu ludzkiego wiąże się z pogarszaniem się czynności wielu narządów, w tym również nerek. Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko chorobowości i śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych. Jednym z najważniejszych wykładników ryzyka sercowo-naczyniowego są zaburzenia gospodarki lipidowej. Cel pracy. Próba określenia związku pomiędzy stopniem wydolności nerek a wybranymi parametrami gospodarki lipidowej u osób w wieku powyżej 75. roku życia. Materiał i metody. Badaniem objęto 234 osoby (161 kobiet i 73 mężczyzn) w wieku od 79 do 100 lat (średnia wieku 84 ± 4,28 lat). Funkcję nerek oceniano u badanych na podstawie wielkości przesączania kłębuszkowego (eGFR) wyliczanego ze wzoru MDRD. Stan gospodarki lipidowej określano w oparciu o stężenie cholesterolu całkowitego (TCH), cholesterolu frakcji HDL, cholesterolu frakcji LDL oraz trójglicerydów w surowicy krwi żylnej. Wyniki. Nie wykazano istotnych statystycznie zależności między wartością eGFR a badanymi parametrami profilu lipidowego. Wnioski. U osób starszych nie stwierdza się związku między funkcją nerek a parametrami gospodarki lipidowej.Introduction. Aging of the human body is associated with the deterioration of the activity of many organs, including the kidney. The risk of morbidity and mortality from cardiovascular causes increases with age. Lipid disorders are one of the most important indicators of cardiovascular risk. Aim of the study. The aim of this study was an attempt at deter mining the relationship between the degree of renal function an d selected lipid parameters in people over 75 years old. Material and methods. The study involved 234 people (161 women and 73 men) aged from 79 to 100 years (mean age 84 ± 4.28). Renal function was evaluated in subjects on the basis of glomerular filtration rate (eGFR), calculated with the MDRD formula. Lipid metabolism was determined, based on the levels of total cholesterol, HDL cholesterol, LDL cholesterol and triglyceride in the serum of venous blood. Results. There was no statistically significant relationship between eGFR value and the examined lipid parameters. Conclusions. There is no relationship between renal function and lipids in the elderly

Kalcyfikacja naczyń wieńcowych u chorych ze schyłkową niewydolnością nerek

Kalcyfikacja naczyniowa (VC), a zwłaszcza kalcyfikacja naczyń wieńcowych, stanowi ważny problem kliniczny chorych dializowanych. Uważa się, że VC odpowiada za znaczną część zwiększonej śmiertelności obserwowanej w tej populacji chorych. Do rozwoju VC dochodzi we wczesnych okresach przewlekłej choroby nerek. Patogeneza VC jest złożona i nie do końca poznana. Obecnie nie ma skutecznych metod leczenia VC, a podstawą postępowania jest przede wszystkim profilaktyka, polegająca na biochemicznym wyrównaniu gospodarki wapniowofosforanowej oraz kontroli stężenia parathormonu. Choroby Serca i Naczyń 2011, 8 (3), 139–14

The value of left atrial volume index in patients with end-stage renal disease

Wielkość lewego przedsionka (LA) może być wyrażona za pomocą wielu parametrów z uwzględnieniem wskaźników planimetrycznych i objętościowych. Objętość LA weryfikowana do powierzchni ciała, wyrażana jako wskaźnik objętości LA (LAVI), uważana jest za najbardziej wartościowy spośród nich. Powiększenie LA związane jest z licznymi czynnikami fizjologicznymi, takimi jak: płeć męska, starzenie się organizmu czy wyczynowe uprawianie sportu. W warunkach patologicznych przyczyną powiększenia jamy LA może być przeciążenie objętościowe i ciśnieniowe. Może to być konsekwencją nieprawidłowości układu sercowo-naczyniowego w efekcie prowadzących do niewydolności serca, ale bywa także następstwem licznych pozasercowych schorzeń, w tym również schyłkowej niewydolności nerek (ESRD). U chorych z ESRD powiększeniu LA towarzyszy jednoczesne pogorszenie jego czynności. Zespół tych zmian określa się mianem kardiomiopatii mocznicowej. Jest ona przykładem kardiomiopatii złożonej, ponieważ powstaje w wyniku niekorzystnych zmian hemodynamicznych oraz szkodliwego wpływu toksyn mocznicowych, charakterystycznych dla ESRD. Zmianom strukturalnym i czynnościowym LA towarzyszy wiele nieprawidłowości biochemicznych, takich jak: podwyższenie stężenia N-końcowego propeptydu natriuretycznego typu B (NT-proBNP), peptydu natriuretycznego typu B (BNP), wskaźników stanu zapalnego (w tym białka C-reaktywnego [CRP]), zwiększenie stężenia troponiny, a także zmniejszenie produkcji tlenku azotu z jednoczesnym wzrostem stężenia asymetrycznej dimetyloargininy. Powszechnie LAVI jest uważany za wartościowy potencjalny wskaźnik stratyfikacji oraz monitorowania ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych z migotaniem przedsionków, udarem mózgu, chorobą niedokrwienną serca, niewydolnością krążenia, cukrzycą, a także ESRD.Left atrium (LA) size may be expressed by several parameters, including planimetric and volumetric indices. LA volume adjusts to body surface area is expressed as LA volume index (LAVI) and is the most valuable of them. LA size increases with many different physiological conditions including body size, male gender, professional sport activity and aging. In pathological circumstances LA enlargement occurs in response to two main pathophysiologic conditions: pressure and volume overload. This can be observed in cardiac abnormalities finally resulting in heart failure as well as numerous primary non-cardiac diseases including end-stage renal disease (ESRD). In patients with ESRD LA enlargement is accompanied by deterioration of LA function. A combination of these changes is referred to as uremic cardiomyopathy. It is an example of complex cardiomyopathy because is formed as a result of adverse hemodynamic changes and negative influence of uremic toxins. Structural and functional changes of LA are followed by a number of biochemical abnormalities such as: increasing the level of N-terminal pro B-type natriuretic peptide (NT-proBNP), B-type natriuretic peptide (BNP), inflammation markers including C-reactive protein (CRP), troponin concentration and a decrease in nitric oxide production while increasing content of asymmetric dimethylarginine. It has been postulated to use in LA VI as a potent biomarker for stratification and monitoring cardio-vascular risk in patients with atrial fibrillation, stroke, coronary artery disease, heart failure, ESRD and diabetes