Virtual reality as an educational tool in interior architecture

Ankara : The Department of Interior Architecture and Environmental Design and the Institute of Fine Arts of Bilkent Univ., 1997.Thesis (Master's) -- Bilkent University, 1997.Includes bibliographical references.This thesis discusses the use of virtual reality technology as an educational tool in interior architectural design. As a result of this discussion, it is proposed that virtual reality can be of use in aiding three-dimensional design and visualization, and may speed up the design process. It may also be of help in getting the designers/students more involved in their design projects. Virtual reality can enhance the capacity of designers to design in three dimensions. The virtual reality environment used in designing should be capable of aiding both the design and the presentation process. The tradeoffs of the technology, newly emerging trends and future directions in virtual reality are discussed.Aktaş, OrkunM.S

Çağdaş Hastane Muayene Alanlarında Mekânsal Davranış

Çağdaş hastanelerdeki mekan oluşumları sağlık hizmeti veren ve bu hizmeti alan insanların davranışlarını etkilemektedir. Bu çalışmada hastane konseptinin güncel durumu incelenmiş ve neticede bu yapıların sadece sağlık prosedürlerinin gerçeleştirildiği yerler olmadıkları anlaşılmıştır. Dünya genelinde hastanelerde yatan hasta sayısında azalma eğilimi olduğu, bu eğilimin kısmen ilaç sektöründe gerçekleşen ilerlemelere dayandığı ifade edilmektedir. Günümüzde bu yapıların sağlıklı olmayı destekleyecek biçimde kurgulandıkları ortaya konmaktadır. Ülkemizde hizmet veren sağlık kurumları yatak sayıları bakımından değerlendirilmiş ve sağlık konsepti ile ilgili yeni yönelimler tartışılmıştır. Hasta insan, hastalık ve iyi olma hallerinin tanımları yapılmış ve insanların hasta olma halini kabul edişlerinin safhaları vurgulanmıştır. İnsan davranışlarının gerçekleşme aşamaları olan: algılama, biliş yapma ve davranışın gerçekleşmesi aşamaları incelenmiştir. Davranışın başlaması sonrasında ise insanın mekanla iletişimi başlamaktadır. Hastane yapılarındaki insan davranışları aşağıdaki anahtar kavramlar çerçevesinde incelenmiştir: canlıların ihtiyaçları doğrultusunda eyleme geçmelerini inceleyen yönelme davranışı; bireylerin birbirlerine en uygun mesafede yaklaşma koşulu olan mahremiyet; kişinin kendisine ait hissettiği mekanlarda uyguladığı kişiselleştirme; bireylerin kendileriyle diğerleri arasında düzgün olmayan bir alan yaratma durumu olan kişisel alan; bir kişi veya grup tarafından korunan sınırlı bir alan olan egemenlik alanı; bir tarafın diğer taraf hakkında kendi menfaatleri bakımından olumlu sonuçlar yaratacağı inancı olan güven hissi ve son olarak insanların günlük hayat içindeki faaliyetlerine hazırlık yaptıkları kulis davranışı. Hastane yapılarının içinde doktor ve hasta arasındaki iletişimin, söz konusu kişinin hasta olması sebebiyle asimetrik bir niteliği bulunmaktadır. Bu durumdan hareketle, hastane yapılarında bu ilişkinin kurulduğu mekanlardan olan hasta muayene odaları alanı, Hacettepe Üniversitesi Hastanesi Plastik, Rekonstrüktif ve Cerrahi Anabilim Dalı özelinde incelenmiştir. Doğru tasarlanmış bir mekansal kurgunun, hastaların doktora ve sağlık kurumuna karşı hissedeceği güven duygusuna olumlu etkileri olacağı değerlendirilmektedir. Makalede, muayene alanlarında geçirilen süre sonucunda meydana çıkacak duyguların bu bireylerin davranışlarına olan yansımaları tartışılmaktadır. Hastane mekanlarının hastaların ve sağlık çalışanlarının duygusal ve fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde dönüşmek durumunda oldukları gözlenmektedir. İnsan ve mekan arasındaki ilişkinin asimetrik boyutunun hastalar ve sağlık çalışanlarının ihtiyaçlarını karşılamak konusunda yeniden düzenlenmesi beklenmektedir

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı Kliniği Muayene Odalarındaki Hasta - Doktor İletişimine Mekanin Etkisi

When assessing hospitals, drawing conclusions solely based on a single metric such as patient treatment is inadequate in many aspects. In the contemporary world, it is necessary to define hospital spaces from a system approach. According to this approach, hospitals function as a system with a feedback feature, in which the received input are processed in an environment that shifts and varies, and the processed input are returned to the same environment at the end of the process cycle. In this systematic approach the system inputs may be listed as: patients, human resources, materials and financial resources. Competition is said to positively affect the quality of service offered by competing hospitals. Based on this information, it is clear that spatial factors have an impact on the communication between patients and doctors in today's healthcare environments. İt is inevitable that patient satisfaction with and their percevied confidence at the end of the health care process, together with the relation that is formed between the patient and physician are affected by the space where these interactions take place. The sense of place, and the effect of elements that define place on the communication between patient and physician form the main focus points of this thesis. In the first part of the study; The main purpose, scope, method and fundamental problem of the study are explained. In the second part of the study; historical development, general characteristics and classification of hospitals in the post-republic period in Turkey are discussed. In the third part of the study; hospitals and human interaction; psychophysics, human behavioral theories, human needs, culture, patient rights concepts in hospital environments are discussed in relation to patient space. In the fourth part of the study; interactions with space in hospital settings have been assessed. The relationship between the items in a room, the perception of the room, the laws affecting perception, language of the room, meaning of space, sense of quality of the room and relation with space are discussed. The design of hospital spaces have been analyzed by considering the relation between lighting, acoustics, air conditioning, furniture and accessory elements, materials, color and texture concepts. In the fifth chapter of the study; human-space interaction in hospitals have been assessed. Communications model, fundamental communication processes, sensation and perception, elements affecting perception, spatial perception, cognition and evaluation, spatial behavior, continuity of user-designer communication, patient satisfaction in hospitals, job satisfaction in healthcare workers and satisfaction in hospitals in relation to space are discussed. In the sixth part of the study; information on the conduced field work on the effect of space on patient - doctor communication in the examination rooms of Hacettepe University Hospitals’ Plastic, Reconstructive and Aesthetic Surgery department is provided. Definition and scope of the field work, and the method and process of determining the sample size have been discussed. Results of the field study have been evaluated, analysis of survey data have been analyzed and evaluated by statistical methods, and hypotheses have been tested in this chapter. In the conclusion section of the study; results obtained through data from the field study and the results of the evaluation of the hypotheses of the study are further emphasized and summarized. According to the interpretation of the data obtained by the fieldwork; the physical conditions of the examination rooms were found to be effective to the communication established between the physician and the patient. According to the evaluation of the physical conditions of inspection areas; among other variables affecting physician-patient communication; it is understood that the use of comfortable furniture is the most efficient one. The fact that parents of child patients having more spatial preferences than other patients is another important result of the research. It has been evaluated that place is an effective element in establishing the trust relationship between the patient and the physician in examination rooms.İÇİNDEKİLER KABUL ONAY i BİLDİRİM ii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI BEYANI iii TEŞEKKÜR iv ÖZET v ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER xi ŞEKİLLER DİZİNİ xvii RESİMLER DİZİNİ xviii ÇİZİMLER DİZİNİ xx TABLOLAR DİZİNİ xxi GRAFİKLER DİZİNİ xxvi BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 1.1. Amaç 2 1.2. Kapsam 4 1.3. Yöntem 5 BÖLÜM 2 HASTANELERİN TANIMI, TÜRKİYE’DE CUMHURİYET SONRASI TARİHSEL GELİŞİMİ, GENEL ÖZELLİKLERİ, SINIFLANDIRMASI VE İŞLEVİ 8 2.1. Hastane Tanımı 8 2.2. Hastanelerin Türkiye’de Cumhuriyet Sonrası Tarihsel Gelişimi 9 2.2.1. Erken Cumhuriyet Dönemi’nde Sağlık Hizmetleri 9 2.2.2. XX. yy Ortalarındaki Sağlık Hizmetleri 11 2.2.3. Günümüzde Sağlık Hizmetleri 13 2.3. Hastanelerin Genel Özellikleri 18 2.3.1. Karmaşık Yapıda Açık-Dinamik Sistem 18 2.3.2. Matris Yapıda Faaliyet Gösteren Organizasyon 19 2.3.3. Her Gün, Günde 24 Saat Hizmet Veren Yapı 21 2.4. Hastanelerin Sınıflandırılması 21 2.4.1. Tedavi Türlerine Göre 22 2.4.2. Finansal Kaynak Türlerine Göre 23 2.4.3. Yatak Kapasitesine Göre 23 2.4.4. Hasta Kalış Süresine Göre 25 2.4.5. Eğitim Verilmesi veya Verilmemesine Göre 25 2.4.6. Tedavi Edilen Hastalığın Türüne Göre 25 2.5. Hastane Mekanlarının Genel Özellikleri 26 2.6. II. Bölüm Değerlendirmesi 27 BÖLÜM 3 HASTANELER VE İNSAN ETKİLEŞİMİ 30 3.1. Psikofizik 31 3.2. İnsanın Davranış Kuramları 34 3.2.1. Nörobiyolojik Yaklaşım 34 3.2.2. Davranışsal Yaklaşım 34 3.2.3. Bilişsel Yaklaşım 35 3.2.4. Psikanaliz Yaklaşımı 36 3.2.5. Fenomenolojik Yaklaşım 37 3.3. İnsan Gereksinimleri 38 3.4. Kültür 40 3.4.1. Kültüre Özgü Olma Kavramı 42 3.4.2. Kültürün İnsan-Çevre Etkileşimindeki Yeri 43 3.5. Hasta İnsan 44 3.6. Hasta Hakları ve Sorumlulukları 46 3.7. Hastanelerde Hasta Mekanları 51 3.8. III. Bölüm Değerlendirmesi 54 BÖLÜM 4 HASTANELER VE MEKAN ETKİLEŞİMİ 56 4.1. Mekanın Öğeleri 57 4.2. Mekanın Algılanışı 58 4.3. Algıya Etki Eden Yasalar 60 4.4. Mekanın Dili (Semiyoloji) 62 4.5. Mekanda Anlam 66 4.5.1. Mekansal Anlamın Düzeyleri ve Tipleri 68 4.5.1.1. Sunumsal (Presentational)Anlam 69 4.5.1.2. Göstergesel (Referensial) Anlam 70 4.5.1.3. Duygusal (Affective) Anlam 70 4.5.1.4. Değerlendirici (Evaluative) Anlam 71 4.5.1.5. Hüküm Verici (Prescriptive) Anlam 71 4.5.2. Mekanın Anlam İfade Eden Öğeleri 72 4.6. Mekanda Kalite Algısı ve Kalite Kavramının Mekan Öğeleri ile İlişkisi 76 4.6.1. Mekan Tasarım Süreci 79 4.6.2. Mekan Yapım Süreci 79 4.6.3. Mekan Kullanım Süreci 80 4.7. Hastane Mekanlarının Tasarımı 81 4.7.1. Hastanelerde Aydınlatma 83 4.7.2. Hastanelerde Akustik 84 4.7.3. Hastanelerde İklimlendirme 86 4.7.4. Hastanelerde Mobilya ve Donatı Elemanları 87 4.7.5. Hastanelerde Malzeme Kullanımı 89 4.7.5.1. Tavanlar 89 4.7.5.2. Duvarlar 90 4.7.5.3. Zeminler 92 4.7.6. Hastanelerde Renk ve Doku Kullanımı 94 4.8. IV. Bölüm Değerlendirmesi 95 BÖLÜM 5 HASTANELERDE İNSAN-MEKAN İLETİŞİMİ 98 5.1. İletişim Modeli 100 5.1.1. Kaynak ve Hedef Birimler 100 5.1.2. İletişim Kanalları 101 5.1.2.1. Görsel Kanal 101 5.1.2.2. İşitsel Kanal 102 5.1.2.3. Dokunsal Kanal 102 5.1.2.4. Kokusal Kanal 103 5.1.2.5. Tatsal Kanal 103 5.1.3. İletişim Ortamı 104 5.2. Temel İletişim Süreçleri 104 5.3. Duyum ve Algılama 106 5.4. Algılamayı Etkileyen Özellikler 107 5.4.1. Seçici Dikkat 108 5.4.2. Örgütleme 109 5.5. Mekansal Algı 109 5.6. Biliş ve Değerlendirme 112 5.7. Davranış – Mekansal Davranış 114 5.7.1. Mahremiyet 115 5.7.2. Kişisel Alan 117 5.7.3. Kişiselleştirme 118 5.7.4. Egemenlik Alanı 121 5.7.5. Mekansal İstila 123 5.7.6. Kulis Davranışı 123 5.7.7. Liderlik 125 5.7.8. Yönelme Davranışı 125 5.7.9. Organizasyonel Ortam 126 5.7.10. Tükenmişlik Sendromu 126 5.7.11. Hastalarda Güven Hissi 128 5.8. Kullanıcı-Tasarımcı İletişim Sürekliliği ve Mekan Kalitesi 129 5.9. Hastanelerde Hasta Tatmini 130 5.10. Hastanelerde Tatmin Hissi ve Mekan 133 5.11. V. Bölüm Değerlendirmesi 134 BÖLÜM 6 PLASTİK, REKONSTRÜKTİF ve ESTETİK CERRAHİ ANABİLİM DALI KLİNİĞİ MUAYENE ODALARINDAKİ HASTA - DOKTOR İLETİŞİMİNE MEKÂNIN ETKİSİ 137 6.1.Alan Çalışmasının Tanımı 137 6.1.1. Alan Çalışmasının Gerçekleştirildiği Hacettepe Üniversitesi Hastanesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Kliniği 138 6.1.2. Alan Çalışması Metodu 149 6.1.3. Örnek Hacminin belirlenmesi 151 6.2. Alan Çalışmasının Değerlendirilmesi 152 6.2.1. Anket Sorularının Veri Analizleri 152 6.2.2. Muayene Mekanının Fiziksel Özellikleriyle İlgili Soruların Analizleri 156 6.2.2.1. Muayene Mekanının Aydınlatma Düzeyinin Analizi 161 6.2.2.2. Muayene Mekanının Akustik Düzeyinin Analizi 167 6.2.2.3. Muayene Mekanının Havalandırma Düzeyinin Analizi 172 6.2.2.4. Muayene Mekanının Fiziki Koşullarının Geçirilen Süreyi Etkileme Durumunun Değerlendirilmesi 178 6.2.3. Araştırma Verilerinin İstatistik Yöntemler Kullanılarak Değerlendirilmesi ve Hipotezlerin Sınanması 184 6.2.3.1. Muayene Mekanında Fiziksel Koşullarının Doktor ile Kurulan İletişime Etkisinin Değerlendirmesi 184 6.2.3.2. Muayene Mekanında Fiziksel Koşullarının Doktor ile Kurulan İletişime Etkisi (H1) Hipotezinin Sınanması 191 6.2.3.3. Muayene Mekanında Kişisel Mahremiyetin Korunmasının Değerlendirilmesi 193 6.2.3.4. Muayene Mekanında Kişisel Mahremiyetin Korunması (H2) Hipotezinin Sınanması 199 6.2.3.5. Muayene Mekanında Kendini Güvende Hissetme Düzeyinin Değerlendirilmesi 201 6.2.3.6. Muayene Mekanında Kendini Güvende Hissetme Düzeyi (H3) Hipotezinin Sınanması 208 6.2.3.7. Muayene Mekanının Fiziki Koşullarında Alınan Sağlık Hizmetinin Değerlendirilmesi 209 6.2.3.8. Muayene Mekanının Fiziki Koşullarında Alınan Sağlık Hizmetinin Değerlendirilmesi (H4) Hipotezinin Sınanması 216 BÖLÜM 7 SONUÇ 219 KAYNAKÇA 234 Ek 1 Girişimsel Olmayan Etik Kurul Onay Kararı 248 Ek 2 Anket Formu 249  Günümüz hastanelerini ele alırken sadece hasta tedavisi gibi tek bir konu başlığı altında değerlendirmek birçok bakımdan yetersiz kalmaktadır. Çağdaş dünyada hastane mekanlarını bir sistem yaklaşımıyla tanımlamak gerekmektedir. Bu yaklaşıma göre; hastaneler değişiklikler gösteren bir çevre içinde, çevreden alınan girdiler işlenerek, işlenmiş girdilerin tekrar aynı çevreye iade edildiği ve geri bildirim özelliğine sahip bütüncül bir sistem olarak ele alınmaktadır. Bu sistematik yaklaşımda, sistemin söz konusu girdileri şu şekilde sıralanabilir: hastalar, insan gücü, malzemeler ile maddi ve finansal kaynaklar. Hastane yönetimi alanında yürütülen akademik çalışmalar; çağdaş yaşamın bir gerçeği haline gelen rekabet unsurunun, hastanelerce sunulan hizmetin kalitesine olumlu yönde etkili olduğunu ortaya koymaktadır. İnsanlar-arası ilişkilerin hassasiyetle incelenmesinin uygun olacağı günümüz hastanelerinde, hastalar ve doktorların birbirleriyle kurdukları sosyal ilişkide mekânsal unsurların da etkin olacağı düşünülmektedir. Sağlık hizmeti sürecinin sonunda, hastanın süreç ile ilgili deneyimlediği tatmin duygusu ve güven algısı kavramlarının oluşmasında ve bunların sonucunda hekim ile hasta arasında kurulan ilişkide mekanın da katkısının olması yadsınamaz. Mekan ve mekanı oluşturan unsurların, hasta doktor iletişimine etkisi bu tezin temel sorunu olarak ortaya çıkmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde; bu çalışmayı hazırlayan unsurlar ele alınmakta çalışmanın temel amacı, kapsamı, yöntemi ve temel problem açıklanmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde; hastanelerin cumhuriyet sonrası dönemde tarihsel gelişimi, genel özellikleri ve sınıflandırılmaları ele alınmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde; hastaneler ve insan etkileşimi; psikofizik, insan davranış kuramları, insan gereksinimleri, kültür, hasta hakları kavramları, hastanelerde hasta mekanları ile birlikte tartışılmıştır. Çalışmanın dördüncü bölümünde; hastanelerde mekan etkileşimi üzerinde durulmuştur. Mekanın öğeleri, mekanın algılanışı, algıyı etkileyen yasalar, mekanın dili, mekanda anlam, mekanda kalite algısı ve mekan öğeleri ile ilişkisi tartışılmıştır. Hastane mekanlarının tasarımı, aydınlatma, akustik, iklimlendirme, mobilya ve donatı elemanları, malzeme, renk ve doku kavramları ile birlikte ele alınmıştır. Çalışmanın beşinci bölümünde; hastanelerde insan-mekan etkileşimi konu edilmiştir. İletişim modeli, temel iletişim süreçleri, duyum ve algılama, algılamayı etkileyen unsurlar, mekansal algı, biliş ve değerlendirme, mekansal davranış, kullanıcı-tasarımcı iletişim sürekliliği, hastanelerde hasta tatmini, sağlık çalışanlarında iş tatmini ve hastanelerde tatmin hissi gibi kavramlar, mekan kavramı ile ilişkili olarak tartışılmıştır. Çalışmanın özgün altıncı bölümünde; Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı kliniği muayene odalarındaki hasta-doktor iletişimine mekânın etkisi üzerine yapılan alan çalışması ile ilgili bilgiler verilmektedir. Alan çalışmasının tanımı, metodu ve örnek hacminin belirlenmesi süreçleri aktarılmış, alan çalışması değerlendirilmiş, anket sorularının veri analizleri yapılmış, araştırma verileri lojistik regresyon istatistik yöntemi kullanılarak değerlendirilmiş ve hipotezler sınanmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise; alan çalışmasından elde edilen veriler doğrultusunda çalışmanın hipotezlerinin değerlendirilmesi yapılmıştır. Saha çalışması ile elde edilen verilerin yorumlanması sonucunda muayene mekânlarının fiziki koşullarının doktorla hasta arasında kurulması gereken iletişimde etkili olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Muayene mekanının fiziki koşullarının değerlendirilmesi sonucunda; doktor ile kurulan iletişime en fazla etkiyi, rahat mobilyaların kullanılmasının yaptığı anlaşılmaktadır. Çocuk hastaların ebeveynlerinin mekânsal tercihlerinin diğer hastalara oranla daha fazla olması da araştırmanın önemli sonuçlarından biridir. Hasta-doktor arasında güven ilişkisinin kurulmasında mekanın etkili bir unsur olduğu değerlendirilmiştir