2013 Nüfus ve Sağlık Araştırması

2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, (TNSA-2013) doğurganlık düzeyi ve değişimi, bebek ve çocuk ölümlülüğü, aile planlaması ve anne ve çocuk sağlığı konularında bilgi sağlamak üzere tasarlanmış ulusal düzeyde bir örneklem araştırmasıdır. Araştırma sonuçları ulusal düzeyde, kentsel ve kırsal alanlar ile beş coğrafi bölge düzeyinde, ayrıca araştırma kapsamındaki bazı konular da 12 coğrafi bölge (NUTS1) düzeyinde sunulmaktadır. TNSA-2013’ün finansmanı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) vasıtası ile Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (KAMAG) kapsamında devlet bütçesinden sağlanmıştır. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (HÜNEE) TNSA-2013 çalışmalarını Kalkınma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile işbirliği içinde gerçekleştirmiştir. TNSA-2013 Türkiye’de HÜNEE tarafından yapılan nüfus araştırmaları dizisinin en sonuncusudur; ayrıca uluslararası düzeyde yürütülen Nüfus ve Sağlık Araştırmaları programı içinde gerçekleştirilen beşinci araştırmadır. Araştırmanın saha çalışmaları, Eylül 2013 ile Ocak 2014 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmada 11,794 hanehalkı ve doğurgan yaşlardaki (15-49) 9,746 kadınla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Seçilen hanede, doğurgan yaşlarda (15-49) olup, genellikle o hanede yaşayan ya da görüşmeden önceki gece o hanede kalmış olan kadınlar araştırma kapsamında görüşme için uygun kadın olarak kabul edilmişlerdir. Rapordaki tüm tablolar görüşmeden önceki geceyi hanede geçiren kadınlar üzerinden alınmıştır

Nüfus ve Sağlık Araştıması 2013 Türkiye

Bu çalışma, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü'nün 1968'den bu yana her beş yılda bir gerçekleştirdiği demografik araştırmaların onuncusu olan “2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA-2013)” kapsamında gerçekleştirilmiştir. Kalkınma Bakanlığının müşteri kurum olarak desteği ile TÜBİTAK tarafından Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı (KAMAG) kapsamında yürütülen TNSA-2013, tüm mali kaynağı Türkiye Cumhuriyeti bütçesinden sağlanarak gerçekleştirilen ikinci demografik araştırmadır. TNSA-2013, TÜİK’in hazırladığı resmi istatistik programı kapsamındadır. TNSA-2013 Ana Raporu’nda, doğurganlık düzeyi, bebek ve çocuk ölümlülüğü, aile planlaması ve anne-çocuk sağlığı gibi konularda ülke geneli, kentsel ve kırsal alanlar, beş coğrafi bölge ile bazı konularda 12 coğrafi bölge (NUTS 1) düzeyinde betimsel sonuçlar sunulmuştur. İleri Analiz Çalışması olarak adlandırdığımız bu çalışmada, Türkiye gündemindeki konular arasından belirlenen beş önemli başlık betimsel analizlerin ötesine geçen bir yaklaşım ile ele alınmıştır. Konuların belirlenmesinde, konuların güncelliğinin yanı sıra işbirliği içinde çalıştığımız Kalkınma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığının önerileri de dikkate alınmıştır. İleri Analiz Çalışmasının konu başlıkları: Türkiye'de aile yapısının değişimi, evlenme riski farklılaşan kadın grupları, kadınların iç göç örüntüsü ve iç göç nedenleri, kendiliğinden ve isteyerek düşüklerin yaygınlığı ve düşükleri etkileyen faktörler ile doğurganlık tercihleridir. Araştırmanın çok aşamalı, ağırlıklı, tabakalı, küme örneklemesi tasarımını da dikkate alarak yapılan analizlerinde olay tarihçesi analizi, kümeleme analizi ve lojistik regresyon gibi farklı ileri analiz yöntemleri kullanılmış ve ele alınan konulara ilişkin detaylı sonuçlar elde edilmiştir. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, kurulduğu 1967 yılından hemen bir yıl sonra gerçekleştirmeye başladığı demografik araştırma serisinin yanı sıra birçok ulusal ve bölgesel düzeyde nitel ve nicel araştırmalar yaparak ulusal ve uluslararası düzeyde araştırma deneyimini artırmıştır. Enstitümüz ülkemizde nüfus alanında lisansüstü eğitimi veren tek kurum olma özelliğini devam ettirmektedir. Nüfusbilim anabilim dalına ilaveten, yeni açılan "Sosyal Araştırma Yöntemleri" ve "Politika ve Strateji Çalışmaları" anabilim dalları ile sahip olduğu araştırma deneyimini eğitim yoluyla paylaşmayı ve üretilen verilerin anlamlı politikalara dönüşmesini hedeflemiştir. İleri analiz çalışmamızın önemli bir bilgi sunduğuna inanıyor, politika yapıcılar başta olmak üzere, akademisyenler, hizmet sunanlar ve kullanıcılar tarafından incelenmesini ve değerlendirmesini diliyorum. TNSA-2013’ün ileri analiz aşamasında yer alıp, tüm emek ve bilgi birikimlerini veren Enstitümüz öğretim üyeleri, öğretim elemanları, proje asistanları ve idari personelimize ve Kalkınma Bakanlığı uzmanlarına şükranlarımı sunuyorum

Prevalence and Risk Factors of Helicobacter Pylori in Turkey: A Nationally-Representative, Cross-Sectional, Screening with the 13C-Urea Breath Test

Background Helicobacter pylori is an important global pathogen infecting approximately 50% of the world’s population. This study was undertaken in order to estimate the prevalence rate of Helicobacter pylori infections among adults living in Turkey and to investigate the associated risk factors. Method This study was a nationally representative cross sectional survey, using weighted multistage stratified cluster sampling. All individuals aged ≥18 years in the selected households were invited to participate in the survey. Ninety two percent (n = 2382) of the households in 55 cities participated; 4622 individuals from these households were tested with the 13C-Urea breath test. Helicobacter pylori prevalence and associated factors were analysed by the t test, chi square and multiple logistic regression with SPSS11.0. Results The weighted overall prevalence was 82.5% (95% CI: 81.0-84.2) and was higher in men. It was lowest in the South which has the major fruit growing areas of the country. The factors included in the final model were sex, age, education, marital status, type of insurance (social security), residential region, alcohol use, smoking, drinking water source. While education was the only significant factor for women, residential region, housing tenure, smoking and alcohol use were significant for men in models by sex. Conclusion In Turkey, Helicobacter pylori prevalence was found to be very high. Individuals who were women, elderly adults, single, had a high educational level, were living in the fruit growing region, had social security from Emekli Sandigi, were drinking bottled water, non smokers and regular alcohol consumers, were under less risk of Helicobacter pylori infection than others.WoSScopusPubMe

Türkiye’de Yasal Olarak İkamet Eden Yabancıların Profili ve Yaşam Koşulları

Göç hareketlerinin yoğun olarak yaşandığı ve milyonlarca yabancıya ev sahipliği yapan Türkiye, son dönemde oluşan ekonomik ve siyasi gücü, istikrarlı yapısı nedeniyle düzenli göçmenler için çekim merkezi haline gelmiştir. Bu durum Ülkemize ikamet veya çalışma amaçlı gelen yabancıların mevcut durumunun incelenmesi ve gerekli analizlerin yapılması ihtiyacını doğurmuştur. Türkiye’de ikamet ve çalışma izni sahibi yabancıların yaşam koşullarının araştırılmasını amaçlayan “Türkiye’de Yasal Olarak İkamet Eden Yabancıların Profili ve Yaşam Koşullarının Araştırılması” projesi ile kapsamlı bir çalışma yürütülmüştür. Yabancıların gerek Türkiye’ye göç etmeden önceki durumları gerekse buradaki yaşam koşullarının detaylı bir şekilde analiz edilmesinin yanı sıra eğitim, sağlık, medeni durum, çalışma koşulları, gelecek planları gibi konularda önemli bilgiler edinilmiştir. Bu kitap, yabancılara Ülkemizde ikamet etme izni veren Genel Müdürlüğümüz ve aynı zamanda ikamet izni yerine de geçen çalışma izni veren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı öncelikli olmak üzere, yabancılara yönelik hizmet üreten diğer kamu kurum ve kuruluşları için önemli veriler içermektedir. Düzensiz göçle mücadele etmenin en etkili yolunun düzenli göçü teşvik etmek olduğu anlayışıyla hareket eden Ülkemiz; ekonomik büyüme ve kalkınmayı destekleyen, kamu güvenliğini muhafaza eden ve göçmenlerin insan haklarının korunmasını amaçlayan etkili bir göç yönetim sistemi oluşturmaya çalışmaktadır. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün belirlediği öncelikler doğrultusunda Türkiye’nin deneyimlediği düzenli göçün yasal mevzuatı, mevcut verinin analizi, ikamet süreci ve saha çalışması sonuçları bu kitapta sunulmuştur. İnanıyorum ki bu çalışma, hem Ülkemizde yasal olarak ikamet eden yabancılar için hem de bu alanda çalışan kişiler için katkı sağlayacaktır. Ulusal kaynaklardan fonlanan projenin uygulayıcılığını Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü üstlenmiştir, proje yürütücüsü Doç. Dr. Mehmet Ali ERYURT’a ve Nüfus Etütleri Enstitüsü’nün bütün proje ekibine katkılarından dolayı teşekkür ederiz

Temsili Bir Örneklemde Sosyo-Ekonomik Statü (SES) Ölçüm Aracı Geliştirilmesi : Ankara Kent Merkezi Örneği

Sunulan çalışma, Ankara ilinde temsili bir örneklem üzerinden toplumsal tabakaları belirlemeye yönelik SES endeksi geliştirme ve farklı tabakalara ait özelliklerin belirlenmesi çalışmasıdır. Çalışmada örnekleme tasarımı olarak çok aşamalı küme örneklemesi yaklaşımı kullanılmıştır. Buna göre, Ankara kent merkezini oluşturan 8 merkez ilçe çalışma evreni olarak belirlenmiştir. Çalışmada, 1769 haneye ulaşılarak, hanelerin eğitim, iş, gelir, mülkiyet ve mülk edinme yolları ve tüketimi esas alan bir çerçevede veri toplanmıştır. Toplanan verilerle toplumsal tabakaların ölçülebilmesi için hangi değişkenlerin belirleyici olduğu istatistiksel yöntemle belirlenmiştir. Böylece gelir, iş/meslek, mülkiyet, eğitim, evde sahip olunan eşyalardan oluşturulan değişkenler ile sosyo-ekonomik statü endeksi geliştirilmiştir. SES endeksi geliştirildikten sonra belirlenen farklı tabakalardan temsili olarak seçilen bireylerde yaşam tarzı pratikleri de incelenmiştirThe aim of the present study is to develop a socio-economic status index for determining the social strata and some features of different social strata by using a representative sample in Ankara city center. In the study, multi-stage sampling design is used as the sampling approach. According to this sampling, the universe of the study is eight central districts of Ankara. Data is collected about levels of education, employment, income, property, possessions and consumption from 1789 households which can be accessed.For the determination of indicators for measurement of SES advanced statistical techniques are used. So that a socio-economic status index is developed by indicators of income, employment status, occupation, property ownership, level of education and possession of objects in the house. After the determination of SES index, different life styles of representatively selected individuals from different social strata are also analysed

What puts women at risk of violence from their husbands? Findings from a large, nationally representative survey in Turkey.

A large, nationally representative, cross-sectional survey was conducted in Turkey in 2008. In this survey, which used the WHO (World Health Organization) study module on violence, information about lifetime and current violence (past 12 months) was obtained using weighted, stratified, and multistage cluster sampling. This article describes factors associated with physical or sexual violence experienced by ever-married women, aged 15 to 49, from their current or most recent husbands in the 12 months before the survey. Logistic regression analysis is used to describe the risk and protective factors from a considerable range of explanatory variables. The findings confirm that many factors are similar to the experiences of other countries. The physical or sexual violence experienced by ever-married women from their husbands was 15.1%. The violence experienced by women is significantly positively associated with early childhood abuse experiences of both women and their husbands; marriages decided by families or others; husband's behaviors such as drunkenness, adultery, controlling women's behavior, and preventing contact with women's family and friends. The age of the women, their contribution to the household income, support from women's families, women's acceptance of male authority, and nonpartner violence experience as well as regional differentials also affect the risk of violence. No significant associations were found with the employment status of women and men or education difference. This study, as one of the largest surveys ever conducted on the issue of domestic violence using face-to-face interviews, demonstrated how the patriarchal family structure still affects women's lives in Turkey. This is particularly significant, given Turkey's setting between traditional and modern values

Child, Early and Forced Marriage in Turkey

Çocuk yaşta, erken ve zorla evlilikler (ÇEZE) küresel ölçekte önemli toplumsal sorunlardan biridir. Çocuk haklarının açık bir şekilde ihlali olan bu sorun, özellikle insan haklarına yönelik ihlaller arasında da yer almaktadır. Aynı zamanda, sonuçları itibarıyla kadınların yaşamlarında daha belirgin olmak üzere olumsuzluklara neden olmaktadır. ÇEZE’nin önlenmesine yönelik çalışmalara yön vermesi hedeflenen bu raporda, güncel duruma ilişkin bilgi 2018-TNSA verisinin detaylı analizlerinden elde edilmiştir. Ayrıca, 1993, 1998, 2003, 2008 ve 2013 yıllarında gerçekleştirilen TNSA verileri analiz edilerek, Türkiye’nin son 25 yılı için bir kesit sunulmuştur. ÇEZE, kadınların eğitim ve iş yaşamına katılım hakkı, cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakları ve şiddetsiz yaşama hakkı gibi sahip oldukları birçok hakkı kullanmalarını engelleyen toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini pekiştirir. Çok boyutlu bir konu olan ÇEZE, bir ayrımcılık biçimi ve halk sağlığı sorunu, uluslararası alanda kabul gören bir suç olmanın yanı sıra sürdürülebilir kalkınmanın engeli ve toplumsal cinsiyet temelli şiddet biçimlerinden biri olarak da tanımlanmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’de ÇEZE’nin önlenmesine yönelik çaba ve çalışmalara, üreme sağlığı alanı öncelikli olacak biçimde veri temelli bir analiz ile katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Analizlerde, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları (TNSA) verisi kullanılmıştır. TNSA’lar, 15-49 yaş grubundaki kadınların üreme sağlığına, sosyo-ekonomik durumlarına, evliliklerine, çalışma yaşamları ve tutumlarına yönelik kapsamlı ve ayrıntılı bilgi toplayan önemli veri kaynaklarıdır