Validation of selected molecular methods for the mutations determination in codons 12 and 13 of K-RAS gene in five Polish oncological research centers

Chorzy na raka jelita grubego z przerzutami mogą osiągnąć korzyść z leczenia panitumumabem jedynie, jeśli w guzie nie stwierdzono mutacji w genie K-RAS. W związku z tym konieczne jest zbadanie statusu tego genu w celu wyłonienia chorych, którzy mogą być poddani takiemu leczeniu. Celem pracy było opracowanie standardowej procedury oznaczania statusu genu K-RAS w materiale izolowanym z bloczków parafinowych. Kolejnym celem była walidacja wybranych technik molekularnych oznaczania mutacji w pięciu ośrodkach w Polsce, w których odbywa się leczenie chorych na raka jelita grubego. Ocenie poddano cztery różne techniki oznaczania mutacji: SSCP, DHPLC, RFLP/PCR i bezpośrednie sekwencjonowanie. Stwierdzono, że wszystkie jednostki uczestniczące w procesie walidacji są odpowiednio przygotowane do podjęcia działalności diagnostycznej w zakresie oznaczania statusu genu K-RAS. Przyjęto następujące zalecenia dla laboratoriów diagnostycznych: 1. Materiał do izolacji DNA powinien zawierać przynajmniej 70% utkania nowotworowego; 2. Ujednolicenie procedury izolacji DNA ze skrawków parafinowych wymaga stosowania gotowego zestawu do izolacji DNA; 3. W przypadku braku jednoznacznego wyniku konieczne jest stosowanie dwóch metod oznaczania mutacji, przy czym jedną z nich powinno być sekwencjonowanie bezpośrednie.Metastatic colorectal cancer patients will benefit from treatment with panitumumab only when they don't have mutation in K-RAS gene. Therefore, estimation of mutational status of K-RAS is necessary for the selection of patients, who should be treated with panitumumab. The aim of this study was to evolve a standard method of estimation of K-RAS mutational status in the material isolated from paraffin blocs. The second aim was the validation of selected molecular methods of K-RAS mutation evaluation in five Polish oncological centers where mCRC patients are treated. Four methods were evaluated: SSCP, DHPLC, RFLP/PCR and direct sequencing. We found that all groups in five selected oncological centers, who took part in the validation process, were well prepared for molecular diagnosis of K-RAS mutational status. The following recommendations for diagnostic laboratories were approved: 1. At least 70% of cancer cells should be present in a tissue for DNA isolation; 2. The method of DNA isolation should be standardized, the most appropriate is usage of DNA isolation kits; 3. In case of equivocal results two independent molecular methods should be employed, one of them should be direct sequencing

Ciało obce drzewa oskrzelowego jako przyczyna zaostrzenia astmy

Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii

Bronchial foreign body as asthma exacerbations inducing factor

Asthma is the most frequent chronic respiratory tract disease at children. The rate of its appearance in Poland is 8.6% among children. Its inflammatory basis is a cause that any even non-specific factor inducing inflammatory changes in respiratory tract can lead to asthma exacerbation. Children suspected of asthma or with already established diagnosis are frequent patients of pediatricians and family doctors. But once set diagnosis doesn’t exempt the doctor of vigilance and individual approach to every asthmatic patient. In the article we present a case of a patient with asthma exacerbation that was caused by foreign body set in bronchial tree. History of foreign body aspiration was initially negative. Despite of intensive treatment response to it was inadequate. In addition asymmetry of auscultatory pulmonary signs and characteristics of chest x-ray led to deepening and widening of the diagnosis. The foreign body was found in the bronchial tree and its removal allowed to gain control over asthma and to prevent further forced treatment and prawiits complication. Relapsing course of asthma and its chronic character make doctor lose his or her vigilance. Consecutive exacerbations are treated routinely especially if the response is satisfactory. On the other side, negative history of foreign body aspiration and its heterogeneous and non-specific course causes to misleading diagnoses. Furthermore antiasthmatic treatment can temporary mute the symptoms and suggests asthma the leading cause of the condition. Unrecognized foreign body leads to serious and irreversible repercussions, which are a consequence of leaving it in the organism as well as inappropriate harmful treatment of other overdiagnosed states.Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii

Bronchial foreign body as asthma exacerbations inducing factor

Asthma is the most frequent chronic respiratory tract disease at children. The rate of its appearance in Poland is 8.6% among children. Its inflammatory basis is a cause that any even non-specific factor inducing inflammatory changes in respiratory tract can lead to asthma exacerbation. Children suspected of asthma or with already established diagnosis are frequent patients of pediatricians and family doctors. But once set diagnosis doesn’t exempt the doctor of vigilance and individual approach to every asthmatic patient. In the article we present a case of a patient with asthma exacerbation that was caused by foreign body set in bronchial tree. History of foreign body aspiration was initially negative. Despite of intensive treatment response to it was inadequate. In addition asymmetry of auscultatory pulmonary signs and characteristics of chest x-ray led to deepening and widening of the diagnosis. The foreign body was found in the bronchial tree and its removal allowed to gain control over asthma and to prevent further forced treatment and its complication. Relapsing course of asthma and its chronic character make doctor lose his or her vigilance. Consecutive exacerbations are treated routinely especially if the response is satisfactory. On the other side, negative history of foreign body aspiration and its heterogeneous and non-specific course causes to misleading diagnoses. Furthermore antiasthmatic treatment can temporary mute the symptoms and suggests asthma the leading cause of the condition. Unrecognized foreign body leads to serious and irreversible repercussions, which are a consequence of leaving it in the organism as well as inappropriate harmful treatment of other overdiagnosed states.Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii

Manifestacje skórne wybranych chorób o etiologii wirusowej

Zmiany skórne u dzieci są częstą przyczyną zgłoszeń do lekarza. Mogą być spowodowane wieloma chorobami – diagnostyka różnicowa obejmuje choroby alergiczne, dermatologiczne, zakaźne, reumatyczne i nowotworowe. Różnicowanie wymaga rozległej wiedzy z zakresu wielu dziedzin medycyny, również doświadczenia klinicznego. W przebieg wielu zakażeń wirusowych wpisane jest występowanie mniej lub bardziej charakterystycznych zmian skórnych. W poniższym opracowaniu wybrano kilka chorób o etiologii wirusowej – rumień zakaźny, łupież różowy Giberta, mięczak zakaźny. Zmiany skórne w ich przebiegu są bardzo charakterystyczne i stały się podstawą rozpoznania, często także stanowią istotę przebiegu choroby. Mimo to dochodzi do mylnego ich zdiagnozowania, być może ze względu na stosunkowo rzadkie ich występowanie. Z drugiej strony wśród populacji dziecięcej jest to dość istotny problem, na przykład rumień zakaźny cyklicznie co kilka lat wywołuje epidemię, podobnie częstość wystę- powania mięczaka zakaźnego w ciągu ostatnich dziesięcioleci stale rośnie. Są to zazwyczaj łagodne schorzenia, niewymagające leczenia. Istnieją jednak populacje chorych, które powinny stać się obiektem szczególnego zainteresowania i które należy objąć opieką lekarską ze względu na nietypowy przebieg schorzenia czy też na poważne konsekwencje choroby. Udzieci z zaburzeniami odporności każda zwymienionych chorób może przebiegać wsposób bardzo ciężki i uogólniony. Kobiety w ciąży po kontakcie z rumieniem zakaźnym powinny pozostawać pod szczególną obserwacją ze względu na zagrażający obrzęk płodu. U chorych z mięczakiem zakaźnym w okolicy narządów płciowych należy brać pod uwagę możliwość zakażenia drogą płciową, ponadto takie osoby należy badać także pod kątem innych chorób wenerycznych. Znajomość przebiegu, prawidłowe i sprawne rozpoznanie tych chorób może zapobiec obciążaniu pacjenta rozległą diagnostyką różnicową. Wyłuskanie chorych z grup ryzyka zapewnia im dalsze prawidłowe postępowanie, a świadomość łagodnego przebiegu w pozostałej populacji pacjentów uspokaja rodziców, a także lekarza

Skin conditions in chosen viral diseases

Skin eruptions at children are frequent cause of physician visits. Many diseases may be the reason and differential diagnosis includes allergic, dermatological, infectious, rheumatological and even oncological diseases. Differentiation between these demands wide knowledge from many areas of medicine and clinical experience. More or less characteristic dermatological changes are often seen in many viral conditions. In this work there are described some of viral diseases: erythema contagiosum, pityriasis rosea and molluscum contagiosum. Skin eruptions in their course are very characteristic that their became essential for the right diagnosis. However, the diagnosis is frequently incorrect, maybe because they are relatively rare conditions but in children population they can be seen quite often. For example erythema contagiosum in cyclic pattern, every few years causes epidemy. Molluscum contagiosum frequency constantly rises for last few decades. These diseases has usually mild course and don’t need any treatment. But there is a group of ill people requiring special attention and medical care because of atypical course or probability of serious consequences. In children with immunological deficiency all of these diseases can become generalised and serious condition. Pregnant women after contact with erythema contagiosum are at risk of foetal hydrops and should be carefully observed. Molluscum contagiosum in gender areas suggest possibility of sexual way of infection so other venereal diseases should be suspected. Knowledge of characteristic course of described conditions and proper diagnosis allows to avoid unnecessary wide differential diagnostic procedures. Identification of patients from risk groups gives them proper further treatment and ensures about mild course in remained group of patients.Zmiany skórne u dzieci są częstą przyczyną zgłoszeń do lekarza. Mogą być spowodowane wieloma chorobami – diagnostyka różnicowa obejmuje choroby alergiczne, dermatologiczne, zakaźne, reumatyczne i nowotworowe. Różnicowanie wymaga rozległej wiedzy z zakresu wielu dziedzin medycyny, również doświadczenia klinicznego. W przebieg wielu zakażeń wirusowych wpisane jest występowanie mniej lub bardziej charakterystycznych zmian skórnych. W poniższym opracowaniu wybrano kilka chorób o etiologii wirusowej – rumień zakaźny, łupież różowy Giberta, mięczak zakaźny. Zmiany skórne w ich przebiegu są bardzo charakterystyczne i stały się podstawą rozpoznania, często także stanowią istotę przebiegu choroby. Mimo to dochodzi do mylnego ich zdiagnozowania, być może ze względu na stosunkowo rzadkie ich występowanie. Z drugiej strony wśród populacji dziecięcej jest to dość istotny problem, na przykład rumień zakaźny cyklicznie co kilka lat wywołuje epidemię, podobnie częstość występowania mięczaka zakaźnego w ciągu ostatnich dziesięcioleci stale rośnie. Są to zazwyczaj łagodne schorzenia, niewymagające leczenia. Istnieją jednak populacje chorych, które powinny stać się obiektem szczególnego zainteresowania i które należy objąć opieką lekarską ze względu na nietypowy przebieg schorzenia czy też na poważne konsekwencje choroby. U dzieci z zaburzeniami odporności każda z wymienionych chorób może przebiegać w sposób bardzo ciężki i uogólniony. Kobiety w ciąży po kontakcie z rumieniem zakaźnym powinny pozostawać pod szczególną obserwacją ze względu na zagrażający obrzęk płodu. U chorych z mięczakiem zakaźnym w okolicy narządów płciowych należy brać pod uwagę możliwość zakażenia drogą płciową, ponadto takie osoby należy badać także pod kątem innych chorób wenerycznych. Znajomość przebiegu, prawidłowe i sprawne rozpoznanie tych chorób może zapobiec obciążaniu pacjenta rozległą diagnostyką różnicową. Wyłuskanie chorych z grup ryzyka zapewnia im dalsze prawidłowe postępowanie, a świadomość łagodnego przebiegu w pozostałej populacji pacjentów uspokaja rodziców, a także lekarza

Różne manifestacje kliniczne zakażenia Mycoplasma pneumoniae na podstawie przypadków klinicznych

Mycoplasma pneumoniae (MP) jest patogenem po raz pierwszy wyizolowanym pod koniec XIX wieku. Od ponad 50 lat trwają intensywne badania nad tym drobnoustrojem jako atypową bakterią powodującą schorzenia u ludzi. Rozwój diagnostyki serologicznej, podnoszącej czułość i swoistość badań, wpływa na szereg wyników badań epidemiologicznych, umożliwia rozpoznanie zakażeń MP u chorych, u których dolegliwości nie wiązano wcześniej z atypowymi bakteriami, jak również pozwala wykazać wpływ zakażeń MP na klasyczne choroby dróg oddechowych. Zakażenia Mycoplasma pneumoniae występują zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Typowe leczenie przeciwbakteryjne nie jest skuteczne w zakażeniu mykoplazmatycznym, efekt leczniczy przynoszą działające wewnątrzkomórkowo makrolidy. Kontakt z bakteriami MP jest stosunkowo częsty, jednak nie w każdym przypadku dochodzi do rozwoju objawów. Naturalny przebieg choroby w klasycznej postaci wywoływanej przez MP dotyczy dróg oddechowych i nie sprawia kłopotów wustaleniu rozpoznania, niemniej należy pamiętać o możliwości wystę- powania pozaoddechowych objawów zakażeń Mycoplasma pneumoniae. W większości są to infekcje o łagodnym przebiegu, które mogą manifestować się pod postacią objawów skórnych, z układu kostno-ruchowego – zapalenie stawów, oraz innych, takich jak rumień wielopostaciowy, rumień guzowaty – przykłady tych powikłań przedstawiono wzaprezentowanych poniżej przypadkach klinicznych. Do rzadszych można zaliczyć powikłania dotyczące układu nerwowego czy układu krwiotwórczego. W przebiegu zakażenia MP rozpoznawano również: ostre zapalenie trzustki, zapalenie wątroby, zapalenie osierdzia, zapalenia otrzewnej; te ostatnie mogą być wywoływane przez Mycoplasma pneumoniae u pacjentów z niedoborami odporności

Astma a dym tytoniowy

Szacuje się, że około 10-15% dzieci do 10. roku życia ma rozpoznaną astmę oskrzelową. Wdychanie dymu tytoniowego nasila objawy i utrudnia leczenie astmy. Dotyczy to zarówno palenia czynnego, jak i biernego wdychania dymu tytoniowego. Narażenie na dym tytoniowy może przyczyniać się do rozwoju przewlekłych stanów zapalnych dróg oddechowych i w konsekwencji prowadzić do POChP czy powodować zaostrzenia i cięższy przebieg astmy. Negatywne skutki palenia dotyczą także przebiegu ciąży oraz dalszego rozwoju dziecka. Około 30% leczących się na astmę przyznaje się do nikotynizmu lub jest narażonych na bierne palenie. Podobny odsetek palących może występować wśród kobiet w ciąży. Dzieci narażone na dym tytoniowy w środowisku domowym mają większą liczbę zaostrzeń astmy w ciągu roku niż dzieci bez narażenia na dym tytoniowy, a także są częściej hospitalizowane oraz wymagają wyższej średniej dawki glikokortykosteroidów stosowanej w leczeniu profilaktycznym podtrzymującym remisję objawów klinicznych. Udowodniono dodatnią korelację pomiędzy wysokością stężenia metabolitu nikotyny – kotyniny w moczu dzieci a liczbą wypalanych papierosów przez rodziców. Stężenia kotyniny w moczu u osób palących i narażonych na dym papierosowy mają związek z rozwojem patologii układu oddechowego, w szczególności z cięższym przebiegiem i oporniejszym leczeniem astmy. Fizjologia drzewa oskrzelowego pod wpływem dymu tytoniowego jest dodatkowo zaburzona, co ma następstwa w postaci mniejszej odpowiedzi na klasyczne leczenie astmy przy pomocy glikokortykosteroidów i sugeruje konieczność włączania u takich chorych leków antyleukotrienowych celem modyfikacji patologicznego wpływu substancji toksycznych z dymu tytoniowego na drzewo oskrzelowe

Various clinical manifestations of Mycoplasma pneumoniae infections

Mycoplasma pneumoniae was first isolated over 100 years ago. There are intensive researches on this atypical pathogen causing various diseases at humans, lasting for over 50 years. Progress of serological diagnostic possibilities, increasing sensitivity and specificity, influences various results of epidemiological researches. It allows recognition of MP infections in course of diseases previously not connected with atypical bacteria and it allows also to prove influence MP infections on classical pulmonary diseases. MP infections affect both children and adults. Mycoplasmatic infections do not respond to classical antibacterial treatment, intracellular drugs like macrolides bring treatment effect. Contact with MP bacteria is quite common, mostly non-symptomatic. Diseases caused by MP classically give respiratory tract symptoms and are easy to recognize, but there always is a possibility of appearance of extrarespiratory signs of Mycoplasma pneumoniae infections. Mostly they are mild, but they can appear as skin symptoms, motor system symptoms, such as erythema nodosum, erythema multiforme, infectious arthritis and others like examples described in the article. Nervous system and hematopoietic system signs are less common. There where also diagnosed acute pancreatitis, hepatitis, pericarditis and peritonitis. The last one can be caused by MP in patients with immunological deficiency.Mycoplasma pneumoniae (MP) jest patogenem po raz pierwszy wyizolowanym pod koniec XIX wieku. Od ponad 50 lat trwają intensywne badania nad tym drobnoustrojem jako atypową bakterią powodującą schorzenia u ludzi. Rozwój diagnostyki serologicznej, podnoszącej czułość i swoistość badań, wpływa na szereg wyników badań epidemiologicznych, umożliwia rozpoznanie zakażeń MP u chorych, u których dolegliwości nie wiązano wcześniej z atypowymi bakteriami, jak również pozwala wykazać wpływ zakażeń MP na klasyczne choroby dróg oddechowych. Zakażenia Mycoplasma pneumoniae występują zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Typowe leczenie przeciwbakteryjne nie jest skuteczne w zakażeniu mykoplazmatycznym, efekt leczniczy przynoszą działające wewnątrzkomórkowo makrolidy. Kontakt z bakteriami MP jest stosunkowo częsty, jednak nie w każdym przypadku dochodzi do rozwoju objawów. Naturalny przebieg choroby w klasycznej postaci wywoływanej przez MP dotyczy dróg oddechowych i nie sprawia kłopotów w ustaleniu rozpoznania, niemniej należy pamiętać o możliwości występowania pozaoddechowych objawów zakażeń Mycoplasma pneumoniae. W większości są to infekcje o łagodnym przebiegu, które mogą manifestować się pod postacią objawów skórnych, z układu kostno-ruchowego – zapalenie stawów, oraz innych, takich jak rumień wielopostaciowy, rumień guzowaty – przykłady tych powikłań przedstawiono w zaprezentowanych poniżej przypadkach klinicznych. Do rzadszych można zaliczyć powikłania dotyczące układu nerwowego czy układu krwiotwórczego. W przebiegu zakażenia MP rozpoznawano również: ostre zapalenie trzustki, zapalenie wątroby, zapalenie osierdzia, zapalenia otrzewnej; te ostatnie mogą być wywoływane przez Mycoplasma pneumoniae u pacjentów z niedoborami odporności