38 research outputs found
- During the Kim Il Sung and the Kim Jung Un Eras
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ) -- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ๊ตญ์ ๋ํ์ ๊ตญ์ ํ๊ณผ(ํ๊ตญํ์ ๊ณต), 2021. 2. ๋ฐํ๊ท .๊ตญ๋ฌธ ์ด๋ก
(ABSTRACT IN KOREA)
ํต๋ฌด๊ธฐ ๋ณด์ ๋ฅผ ๊ฒฌ์ ํ๊ธฐ ์ํ ๊ตญ์ ์ฌํ์ ์ ์ฌ์ ์ง๋ฒ์ ์กฐ์น์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ , ๊ตญ์ ์ฌํ์์ ๊ณ ๋ฆฝ๋์ด ์์ผ๋ฉฐ ์ฌ์ ์ผ๋ก๋ ์ด์
ํ ๋ถํ์ ์ฌ์ ํ ์๋์ ์ผ๋ก ์์ ์ ์ธ ์ ๊ถ์ ์ ์งํ๊ณ ์๋ค.
๋ถํ์ ๊ตญ์ ๊ด๊ณ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ด ์์ธํ ์ฐ๊ตฌ๋์ง ์์๋ ๋น์ฃผ๋ฅ์ ์ํ๋ ์ธ๊ต์ ํ์์ ๋ํ ์ ๋ฐํ ๋ถ์์ ๊ตญ์ ์ฌํ์ ์ํ์ด ๋๋ ๋ถํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๋ค๋ฅธ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ๋ค๋ฃฐ ์ ์๋ ๋์์ ์ธ ๊ด์ ์ ์ ๊ณตํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฐฐ๊ฒฝ์์ ์ํ๋ฆฌ์นด์ ๋ํ ๋ถํ ๋์ธ์ ์ฑ
์ ๋ฐฉํฅ ์ ํ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ๊ณผ ๊ตฌ์ฒด์ ์ธ ์ธ๋ถ์์ธ์ด ๊น์ผ์ฑ ์๋ ๋ฐํํธ ์๋(1960~1979)์ ๊น์ ์ ์๋(2011~2011๋
)์ ๋น๊ต์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์ ๋ถ์๋๋ค.
์ด๋ค ์ธก๋ฉด์์ ๋ถํ๊ณผ ์ํ๋ฆฌ์นด ์ธ๊ต ๊ด๊ณ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์๋ฏธ๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ธ๊ฐ? ์ฐ์ , ๊น์ผ์ฑ ํต์น ์๊ธฐ์ ์ํ๋ ๋ฐํํธ ์๋์ ๊ฒฝ์ฐ, ๋ถํ์ ์ฃผ์ฒด์ฌ์์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๊ตฐ์ฌ ๋ฐ ์ธ๋ ฅ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฌ์ ์ ์ง์์ ์ํ๋ฆฌ์นด์ ์ ๊ณตํ๋ ๋ฑ ์์ ๋ ์ธ๊ต ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ํ๋ฆฌ์นด ๊ตญ๊ฐ์ ๋งบ๊ธฐ ์ํด ์ ๊ทน์ ์ธ ์ธ๊ต์ ๋
ธ๋ ฅ์ ๊ธฐ์ธ์๋ค. ์ดํ์๋, ๊ณ ๋ฆฝ๋ ๊ตญ์ ์ ์์น์์ ๋ฒ์ด๋๊ธฐ ์ํด ์์ญ ๋
๋์ ๋ถํ์ ์ํ๋ฆฌ์นด ๊ตญ๊ฐ๋ค๊ณผ ์ฐํธ์ ์ธ ์ธ๊ต ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ ์งํ๋ค. ๋ํ, ๊น์ ์ ์๋์ ๋ค์ด์๋ ์ผ๋ถ ์ํ๋ฆฌ์นด ๊ตญ๊ฐ์์ ์ง์์ ์ธ ๊ฒฝ์ ์ ๊ต๋ฅ๋ ์ ์๊ณผ ๋ฏธ๊ตญ์ ์ ์ฌ๋ก ์ธํด ๊ถํํ ์ฌ์ ์ ๋ณด์ถฉํ๋ ์ค์ํ ๊ธฐํ๋ฅผ ์ ๊ณตํ์๋ค. ๋ถํ์ ์ํ๋ฆฌ์นด ์ธ๊ต ์ ์ฑ
์ด ๊ฐ์ฅ ํ๋ฐํ๋ ์๊ธฐ์ ์ ๋ก ์์ด ์ฌ๊ฐํ ๊ตญ์ ์ ์ ์ฌ์ ์ง๋ฉดํ ๊น์ ์ ์ ๊ถ ์๋์ ์ํ๋ฆฌ์นด ์ธ๊ต๋ฅผ ๋น๊ตํ๋ฉด ๋ถํ์ ์ธ๊ต์ ์ฑ
๋ณํ๋ฅผ ๊ฐ์ฅ ๊ทน๋ช
ํ๊ฒ ์ดํด๋ณผ ์ ์์ ๊ฒ์ด๋ค.
์๋ก ๋ค๋ฅธ ์๊ธฐ์ ๋ณํ๋ ๋ถํ์ ์ํ๋ฆฌ์นด ์ธ๊ต ์ ์ฑ
์ฐ๊ตฌ๋ ์์ธก๊ฐ์ ๊ณ ์๊ธ ๊ฐ๋ถ์ ์ํธ ๋ฐฉ๋ฌธ์ ๋น๋์ ๋ฐฉ๋ฌธ๋ชฉ์ ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ถํ์ ์ํ๋ฆฌ์นด ๊ตญ๊ฐ๋ค์ ๋ํ ๊ตฐ์ฌ์ ์ง์ ํํ ๋ถ์ ๋ฑ์ ์งํ๋ก ์ธก์ ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ถํ ๋์ธ์ ์ฑ
์ ์ํฅ์ ์ฃผ๊ณ ์๋ 4๊ฐ์ง ์ฃผ์ ๋์ธ์ ์์ธ์๋ ๊ตญ์ ์ฌํ์ ์ ์ฌ์ ์ํ๋ฆฌ์นด์ ๋ํ ๋ถํ์ ๊ตฐ์ฌ์ ์ง์, ๋จํ์ ํ ์ํ์ธ(Hallstein Doctrine)์์น์ ๊ธฐ๋ฐํ ์ธ๊ต์ ์ฑ
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋น๋๋งน์ด๋(NAM) ์ฐ๋ ๋ฑ์ด๋ค. ์ด์ ๊ฐ์ ๋์ธ์ ์์ธ์ด ์ค์ ๋ก ๋ถํ๊ณผ ์ํ๋ฆฌ์นด์ ์ธ๊ต ๊ด๊ณ์ ์ด๋ค ์ํฅ์ ๋ฏธ์ณค๋์ง, ๋ํ ๋ถํ์ ์ํ๋ฆฌ์นด ๋์ธ์ ์ฑ
์ ์๊ธฐ๋ณ ์ ํ ๊ณผ์ ์ ์ด๋ ๋์ง ์์ธํ ๊ฒํ ํ ์์ ์ด๋ค.
Key words :๋ถํ,์ํ๋ฆฌ์นด,์ธ๊ต ๊ด๊ณ,๊ตฐ์ฌ๊ต๋ฅ,๊ตญ์ ์ ์ฌ,๋จํ์ ํ ์ํ์ธ(Hallstein Doctrine) ์์น
Student Number: 2017- 20782ABSTRACT
North Korea, an isolated and impoverished nation, still maintains its relatively stable regime despite all the international sanctions and punitive measures. The deep analysis of the hidden foreign relation between the DPRK and Africa could extend our existing perceptions and offer alternative perspectives to handle continuous threats posed by this secretive country in different ways. In this background, crucial external reasons for the reorientation of North Korean foreign policy in Africa will be analyzed by a comparative study between the Dรฉtente period (1960-1979) during the Kim Il Sung era and the Kim Jung Un eras (2011- present).
Why does the foreign relation between North Korea and African nations matter? In the past, North Korea pursued amicable diplomatic relations with African nations for decades ultimately to obtain reliable supports from them on the international stage in the diplomatic competition with South Korea. Besides promoting the ideology Juche (self-reliance) and providing infrastructure and military assistance to African countries, North Korea passionately tried to bond close ties with the African counterparts to escape from its isolated international position.
Even until Nowadays, some African countries have still functioned as financial lifelines for the benefits of the DPRK against severe sanctions imposed by the U.N. and the United States, the official diplomatic exchanges between the two regions have significantly decreased. The difference in the previous and current North Korean foreign policy strategies in Africa can be more clearly presented by comparing the dรฉtente period when North Korea established the most robust diplomatic relations with African nations and the recent Kim Jong Un regime when its whole external relation is greatly limited under the unprecedentedly severe international sanctions.
Firstly, the shifted North Korean foreign policy in Africa during the two different periods will be measured by two indicators: the exchange of high-level officers and the military assistance from North Korea to African nations. Secondly, the four external factors that have been influencing North Koreas foreign policy were selected: international sanctions, military assistance from the DPRK, the Hallstein doctrine of South Korea, and the solidarity of the Non-Aligned Movement (NAM). By closely reviewing these factors individually and analyzing what influence they have had on the diplomatic relation between the DPRK and Africa, it will be revealed how the reorientation of the DPRKs foreign policy in Africa has been evolved.
Keywords: North Korea, Africa, diplomatic relation, military exchange, international sanction, Hallstein doctrine of South Korea
Student Number: 2017- 20782I. INTRODUCTION 1
1. Research Background 1
2. Research Questions & Hypothesis 5
3. Literature Review 7
4. Methodology 11
II. DEFINITION OF FOREIGN POLICY 14
1. The difference between Foreign Policy and diplomacy 14
2. The determinants of Foreign Policy 16
III. GENERAL REVIEW 18
1. The overview of foreign relations between North Korea and Africa 18
2. A comparative study between Kim Il Sung and Kim Jong Un Eras 23
IV. REDIRECTION OF NORTH KOREAN FOREIGN POLICY IN AFRICA 26
1. Official exchanges of high-level officers 26
2. The military assistance 38
V. ANALYSIS OF THE EXTERNAL FACTORS 46
1 Sanction on the trade between the DPRK and African nations 47
2 The Hallstein doctrine of South Korea 63
3 The solidarity of NAM (Non-Aligned Movement) 67
VI. CONCLUSION 71
BIBLIOGRAPHY 77
ABSTRACT IN KOREA 87
ACKNOWLEDGEMENT 89Maste
ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ์๋์ ์ด์ต์ง๋จ ์ ์น: ํ๊ตญ ๊ฐ์์์ฐ๊ฑฐ๋์ ๋ฐ ์ฐ๋ฒ ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก
ํ์๋
ผ๋ฌธ(๋ฐ์ฌ) -- ์์ธ๋ํ๊ต๋ํ์ : ์ฌํ๊ณผํ๋ํ ์ ์น์ธ๊ตํ๋ถ(์ ์นํ์ ๊ณต), 2023. 2. ๊ฐ์ํ.ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ๋ฑ์ฅ์ ๊ท์ ํ๋ก์ธ์ค์ ๊ธฐ์กด ์์ฅ ๊ตฌ์กฐ์ ์ ์น์ ์ญํ์ ์๋นํ ๋ณํ๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์๋ค. ํด๋น ์
๊ณ์ ์
์ฒด๋ค์ ์จ๋ผ์ธ ์น์ฌ์ดํธ๋ ์ ํ๋ฆฌ์ผ์ด์
์ ํตํด ์์ฅ์ ์ง์ถํ๋๋ฐ, ์ด๋ฅผ ํตํด ์ ํต์ ์ธ ์ ๋ถ ๊ท์ ๋ฅผ ์ฐํํ๊ฑฐ๋ ๋ฒ์ , ๊ท์ ์ ์ง์
์ฅ๋ฒฝ์ ๋ฎ์ถค์ผ๋ก์จ ์๋น์๋ค์ด ์์ฐ ํ๋์ ์ฐธ์ฌํ ์ ์๋ ๊ธฐํ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค. ๋ํ, ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค๋ ์จ๋ผ์ธ ์ฑ๋์ ํตํด ์๋น์ค๋ฅผ ์ ๊ณตํ๋ค๋ ์ ๊ณผ ๋๋ถ์ด ํน์ ๋ฒ๋ฅ ๋๋ ๊ท์ ์์ญ์ ์ํ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ ๊ท ์๋น์ค ์ ๊ณต์
์ฒด๊ฐ ์์ฅ์ ์ง์
ํ๊ธฐ ์ํด ๋ฐ์์ผ ํ๋ ์ ๋ถ ์น์ธ์ผ๋ก๋ถํฐ ๋น๊ต์ ์์ ๋กญ๋ค. ์ด๋ฌํ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ์ ๋ก ์๋ ํน์ฑ์ ์์ฅ๊ณผ ์๋น์์ ๊ฒฌ๊ณ ํ ๊ตฌ๋ถ์ ๋ชจํธํ๊ฒ ํ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์์ฅ์ ๋ํ ์ ๋ถ์ ํต์ ๋ ฅ์ ์ฝํ์ํด์ผ๋ก์จ ๊ธฐ์กด์ ๊ฒฝ์ ์ , ์ ์น์ ๊ตฌ์กฐ์ ๋ํ ๋์ ์ ์ ๊ธฐํ๋ค.
ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ๊ธฐ์
๋ค์ด ์๋นํ ์ฌ์ฉ์ ๊ธฐ๋ฐ์ ํ๋ณดํ๊ฒ ๋์ด ์์ฅ ํผ๋์ ์ผ๊ธฐํจ์ ๋ฐ๋ผ, ๊ธฐ์กด์ ์ด์ต ์ง๋จ๊ณผ ์ ๋ถ ๋ชจ๋๋ก๋ถํฐ ์ฌ๊ฐํ ์์ค์ ์ ํญ์ด ๋ฐ์ํ ์ ์๋ค. ์คํ๋ผ์ธ์ ๊ธฐ์ดํ์ฌ ์ง์์ ์ ๊ณตํด ์ค ์ด์ต์ง๋จ์ ๋ณด์ ํ์ง ์์ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์๋ค๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ, ์ ํต์ ์ธ ์์ฅ ์ฐธ์ฌ์๋ค์ ๊ธฐ์กด์ ์ด์ต์ง๋จ์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ ๋ถ์ ์ด๋ฌํ ์ ๊ท ์ง์
์๋ค์ ๊ท์ ํ๋๋ก ์ ์น์ ์๋ ฅ์ ๊ฐํ ์ ์๋ค. ํํธ, ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ์์ฅ ์ง์ถ ์ด๊ธฐ์ ์ ๋ถ๋ ๋์ฒด๋ก ํด๋น ์๋น์ค์ ๊ท์ ๊ทผ๊ฑฐ์ ๋ํด ์ถฉ๋ถํ ์ดํดํ์ง ๋ชปํ๊ฑฐ๋ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์ ์์ฅ ํ๋์ ๋์ํ ์ ๋ด ์ ๋ถ๊ธฐ๊ด์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ง ์์ ์ ์๋ค. ๋ํ ์ ๋ถ๋ ์๋ก์ด ์์ฅ ์ง์
์๋ก์ ๊ท์ ๋ฅผ ์ค์ํ์ง ์๋ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์๋ค์๊ฒ ๋ถ์ ์ ์ธ ํ๋๋ฅผ ์ทจํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ์๋ค. ๊ฒฐ๊ตญ ๊ธฐ์กด ์ด์ต์ง๋จ์ ๊ท์ ์๊ตฌ์ ์ ์น์ ์๋ฐ์ ์ง๋ฉดํ ์ ๋ถ๊ฐ ํ๋ซํผ ์ฌ์
๊ท์ ๋ฅผ ์ํ ์ด๊ธฐ ๊ท์ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ ๋ฐํํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋๋ค.
์ด๋ ๊ฒ ๊ธฐ๋๊ถ ์ด์ต์ง๋จ์ ์๋ ฅ๊ณผ ์ ๋ถ์ ์์ง๊ฐ ์ด๊ธฐ์ ๊ท์ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ ํ์ฑํ๋ค๋ฉด, ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค๊ฐ ๊ฒฌ๊ณ ํ ์ด์ต์ง๋จ์ ๋ณด์ ํ์ง ๋ชปํ ์ํฉ์์ ์ดํ ์ ๋ถ์ ์ ์ฑ
๋ฐฉํฅ์ ์ด๋ป๊ฒ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์์๋์ง ์๋ฌธ์ด ์ ๊ธฐ๋๋ค. ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค๋ ์ฃผ๋ก ์จ๋ผ์ธ ์ฑ๋์ ํตํด ์ด์๋๋ค๋ ์ ์์ ์กฐ์ง์ ์ธ ์ด์ต์ง๋จ์ ๊ตฌ์ฑํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋ฎ์ ์ ๋ถ ์ ์ฑ
์ ๊ฒฐ์ ์ ์ ํจํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๊ธฐ ์ด๋ ต๋ค. ๊ทธ๋ผ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ํน์ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ๋ํ ์ ๋ถ์ ์ด๊ธฐ ๊ท์ ์๋๊ฐ ๋ณ๊ฒฝ, ์ฐ๊ธฐ, ๋๋ ์ทจ์๋๋ ์ฌ๋ก๊ฐ ์กด์ฌํ๋ค. ์ด์ ๋ฐ๋ผ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ ์ผ๋ถ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค๋ ๊ธฐ์กด ์ด์ต์ง๋จ์ ๋ฐ๋๊ฐ ๋ท๋ฐ์นจํ๋ ์ ๋ถ์ ์ด๊ธฐ ๊ท์ ๋ฐฉํฅ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋ฐ ์ฑ๊ณตํ๋๊ฐ๋ผ๋ ์ฐ๊ตฌ์ง๋ฌธ์ ์ ์ํ๋ค.
ํด๋น ์ง๋ฌธ์ ๋ตํ๊ธฐ ์ํด, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ๋งฅ๋ฝ์์ ๋ฐ์ํ ์๋ก์ด ํํ์ ์ด์ต์ง๋จ์ธ ๋ณด์ด์ง ์๋ ์ด์ต์ง๋จ(IIG : Invisible Interest Group)์ ๊ฐ๋
์ ์ ์ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ด์ต์ง๋จ์ ๋ฑ์ฅ์ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ๋ํ ์ ๋ถ์ ๊ท์ ๊ณผ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์๋๋ก ์ง์ํ๋ ์จ๋ผ์ธ ๊ธฐ๋ฐ ๋์ค์ด ์๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋์๋๋ ์๋ก์ด ํ์์ด๋ค. IIG๋ ๊ตฌ์ฑ์์ ํน์ง ๋ฐ ์ ์น์ ๋ชฉ์ ๊ณผ ๋์์ ํํ์์ ๊ธฐ์กด์ ๋ํ์ ์ธ ์ง๋จํ๋์ธ ์ด์ต์ง๋จ, ์จ๋ผ์ธ ์ฌํ์ด๋๊ณผ๋ ์ฐจ๋ณํ๋๋ค. ๋จผ์ , ์ด์ ๊ฐ์ ๋น์กฐ์งํ๋ ์ด์ต์ง๋จ์ธ IIG๋ 1์ฐจ์ ์ด์ต์ง๋จ(primary group)๊ณผ ํ์์ ์ด์ต์ง๋จ(derivative group)์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ, ๊ณต์์ ์ธ ์กฐ์ง์ด๋ ํ์๊ฐ์
์์ด ์ด์๋๋ค. IIG์ ๋ชฉ์ ์ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์์ ์๋น์๋ฅผ ํฌํจํ ๋ค์ํ ๋ฒ์์ ์ฐธ์ฌ์๋ค์ด ์ง์ํ๋ ์์ ์จ๋ผ์ธ ๋์์ ์กฐ์งํจ์ผ๋ก์จ ์ ๋ถ๊ฐ ์ฒ์์ ๋ฐํํ ๊ท์ ์๋๋ฅผ ์กฐ์ ํ๋๋ก ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ด๋ค.
IIG๋ ์ ํต์ ์ธ ์ด์ต์ง๋จ๊ณผ ์จ๋ผ์ธ ๊ธฐ๋ฐ์ ์ฌํ์ด๋๊ณผ ๊ตฌ๋ณ๋๋๋ฐ, ์ด๋ ๊ธฐ์กด์ฌํ๋ ๋ ๊ฐ์ง์ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ์งํฉํ๋์์ ํ์๋ ํน์ง์ ๋ณด์ ํจ๊ณผ ๋์์ IIG๋ง์ ๋
ํนํ ํน์ฑ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๋์ง์ ์ธ(homogenous) ๋ชฉํ๋ฅผ ์ถ๊ตฌํ๋ ๊ฐ์ธ๋ค์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํ ์กฐ์ง์ธ ์ ํต์ ์ธ ์ด์ต์ง๋จ ๋ฐ ์จ๋ผ์ธ ์ฌํ์ด๋๊ณผ๋ ๋ฌ๋ฆฌ IIG๋ ๊ณตํต๋ ๋ชฉํ๋ฅผ ๊ฐ์ก์ง๋ง ์ฐจ๋ณํ๋ ๊ด์ฌ์ฌ๋ฅผ ๊ฐ์ง(differentiated) ์ฐธ์ฌ์๋ค์ ํฌ๊ดํ๋ค. IIG์ ์ธ๋ถ ๋ชฉํ(external goals)๋ ํน์ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์์ ์ฌ์ ์ด์ต์ ์ง์ํ๋ ๊ฒ์ด์ง๋ง, ํด๋น ๊ทธ๋ฃน์ ๋ด์ ๋ชฉํ(internal interests)๋ ์ฃผ์ ๊ทธ๋ฃน๋ณ๋ก ์์ดํ๊ฒ ๋ํ๋๋ค. IIG์ 1์ฐจ์ ์ด์ต์ง๋จ์ ๋์ฒด๋ก ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ๊ธฐ์
์ ์ง์๊ณผ ์์ฐ์๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ, ์ด๋ค์ ๋ด์ ๋ชฉํ๋ ํน์ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ๊ธฐ์
์ ์ด์ต์ ์ง์ํจ์ผ๋ก์จ ์ง์ ์ ์ธ ์ฌ์ ์ด์ต์ ํ๋ณดํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ์๋ ๋ฌ๋ฆฌ ์๋น์์ ์ผ๋ฐ์ธ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ํ์์ ์ด์ต์ง๋จ์ด IIG์ ํ๋์ ์ ๊ทน ์ฐธ์ฌํ๋ ์ด์ ๋ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ์๋น์ค ์ด์ฉ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ฐ์ ์ ์ธ ๊ณต์ ์ด์ต์ ์ง์์ ์ผ๋ก ํฅ์ ํ๊ธฐ ์ํจ์ด๋ค. ํํธ, ์ด์ ๊ฐ์ ๋์ค์ ๋์์ ์ด์ ์๋ ์ ์ฌ ์ง๋จ(latent group)์ผ๋ก ์ฌ๊ฒจ์ก๋ ์๋น์์ ๋์ค ๋ชจ๋์ ์ด์ต์ ๋๋ณํ๊ธฐ ์ํด ๊ตฌ์ฑ๋๋๋ฐ, ์ด๋ ์ด์ต์ง๋จ์ด ์๋ ๊ณต์ต์ง๋จ์ ํ๋ ๋ชฉ์ ๊ณผ ์ผ์นํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ IIG๋ ์ ํต์ ๊ฐ๋
์ ์งํฉํ๋์ ๋นํํ๋ ๋์์ ๋์ค์ด ์ ์น๊ณผ์ ์ ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์ฐธ์ฌํ ์ ์๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ์๋กญ๊ณ ๋
ํนํ ํํ์ ์ด์ต์ง๋จ์ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์ธ๋ค.
IIG์ ์กฐ์งํ ํ์ ๋ํ ์ ํต์ ์ธ ์ด์ต ์ง๋จ๊ณผ ์จ๋ผ์ธ ๊ธฐ๋ฐ ์ฌํ ์ด๋์ ์์๋ฅผ ๋ชจ๋ ํผํฉํ ๋
ํนํ ํน์ง์ ๋ณด์ ํ๋ค. IIG๋ ์จ๋ผ์ธ์ผ๋ก ๋์๋๋ ์์ฐ์์ ์๋น์๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ์๋ฐ์ ์ธ ๋์ค๋ค์ด๋ฏ๋ก, ์ ํต์ ์ธ ์กฐ์ง์ ํน์ง์ ๋ณด์ ํ์ง ์๋๋ค. ํ์ง๋ง IIG๋ ์ค์ ์กฐ์ง์ด๋ ํ์์ ์ธ ํ์ ๊ฐ์
์ด ์์์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ , ์ ๋ถ ๊ท์ ์ ๋ฐ๋ํ๋ ์ง์ง์๋ค์ ๋ชจ์ผ๊ธฐ ์ํ ํน์ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์์ ์ํด ๊ฒฐ์ฑ์ ํ์์ฑ์ด ์ ๊ธฐ๋จ์ ๋ฐ๋ผ ์กฐ์งํ๋๋ค๋ ์ ์์๋ ์ ํต์ ์ธ ์ด์ต ๋จ์ฒด์ ๊ฒฐ์ฑ๊ณผ ๋ค์ ์ ์ฌํ๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ค๋ฅธ ํํ์ ์ง๋จํ๋๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ IIG๋ ์ ๋ถ์ ์์ฅ๊ฐ์
์ํ์ด ๊ณต์์ ์ผ๋ก ๋ฐํ๋๊ธฐ ์ ๊น์ง๋ ๊ฐ์์ ์ด์ง ์๋ค(invisible)๋ ๋
ํนํ ํน์ง์ ๋ณด์ ํ๋ค. IIG์ ์ฐธ๊ฐ์๋ค์ ์ ๋ถ๊ฐ ํน์ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ์ฌ์
์ ๋ํ ์ต์ด ๊ท์ ์ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ ๋ฐํํ ์ดํ๊ฐ ๋์ด์์ผ ๋์๋๊ธฐ ์์ํ๋ฉฐ ๋น๋ก์ ๊ฐ์ํ๋๋๋ฐ, ์ด๋ ๊ทธ๋ค์ด ์ด์ฉํ๊ณ ์๋ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค์ ๋ํ ์ ๋ถ ๊ท์ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ ๋ฐ๋ผ ์ํ๋ฐ์ ์ ์๋ ์ง๊ฐ์ ์ ์ด์ต์ ๋ณดํธํ๊ธฐ ์ํ ์์์ ์ด๊ณ (ad hoc), ์๋ฐ์ ์ธ ์จ๋ผ์ธ ํ๋์ ์ํด ๋์๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
๋์๊ฐ IIG ํ๋์ ์ฑ๊ณต ์ฌ๋ถ๋ ๊ธฐ์กด ํ๋ซํผ ์ฌ์
์ ๋ํ ์ ๋ถ์ ๊ท์ ์๋์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์นจ์ผ๋ก์จ ์ฌ์
์ ์ด์ ๋ฐฉ์์ ๊ท์ ์ด์ ๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์งํ๋ ๋ฐ์ ์ด์ ์ด ๋ง์ถฐ์ ธ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ค์ ๋
ํนํ๋ค. ์ด๋ฌํ ๋์๋ชฉํ๋ ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ๊ณผ์ ์ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ํ ์ค์ํ ๋นํ์ ์ ์ํ๋๋ฐ, ๊ธฐ์กด์ ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ๊ณผ์ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ํํ์ ์ง๋จํ๋์ด ์ง๋จ์ ์ด์ต์ ๋ ์ ๋ฆฌํ๋๋ก ์ ๋ถ์ ์ ์ฑ
์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์ณ ์๋ก์ด ์ ์ฑ
์ ํ์ฑํ๊ฑฐ๋ ๊ธฐ์กด์ ์ ์ฑ
์ ๋ณํ์ํฌ ์ ์๋ค๋ ์ ์ ๊ฒ์ฆํ๋ ๊ฒ์๋ง ์ง์คํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ด์ ๋ฐํด, IIG๋ ํฅ์ ํ๊ณ ์๋ ๊ธฐ์กด์ ์์ฅ ์ง์๊ฐ ๋ณํ์ง ์๊ณ ์ ์ง๋๊ฒ ํ๊ธฐ์ํด ์ ๋ถ์ ๊ท์ ์ ์ฑ
์ ํ์ฑ ์์ฒด๋ฅผ ๋ง๋ ๊ฒ์ ์ง์คํ๋ค๋ ์ ์์ ๊ธฐ์กด ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ๊ณผ์ ๋
ผ์์ ํ๊ณ๋ฅผ ์ง์ ํ๋ค.
๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด IIG์ ์ฃผ์ ์ฑ๊ณต ์์ธ์ ๋ฌด์์ธ๊ฐ? ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ IIG๊ฐ ์ ๋ถ์ ๊ท์ ์ ์ฑ
์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ๋ ฅ์ IIG๊ฐ ๊ฐํ๋ ์ ์น์ ์๋ ฅ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌ๋ ค ์๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ค. IIG์ ์ ์น์ ์๋ ฅ์ ๊ท๋ชจ๋ ๋์๋ ฅ, ์กฐ์ง๋ ฅ, ์ ์น์ ๋ฉ์์ง ์ ์๋ ฅ ๋ฑ ์ธ ๊ฐ์ง ๋ณ์๋ฅผ ํตํด ์ถ์ ํ ์ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ณ์๋ ํนํ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์์ ๊ธฐ์กด์ ์ด์ต์ง๋จ ๋๋ ์ ๋ถ ์ฃผ์ฒด ๊ฐ์ ๊ฐ๋ฑ์ด ์ฌํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๋ถ์ ๋์ ๋ฐฉํฅ์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐ์ ํ์์ ์ด๋ค. ๋์๋ ฅ์ด๋ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์๊ฐ ์์งํ ์ ์๋ ์ ์ฌ์ ์ธ๋ ฅ๊ณผ ์ค์ ๋์ํ๋ ์ฐธ๊ฐ์ ์๋ฅผ ๋งํ๋ค. ์ฌ๊ธฐ์๋ ์ ์ฌ์ ์ธ๋ ฅ ๊ธฐ๋ฐ์ ์ถ์ ํ๊ธฐ ์ํด ํ๋ซํผ ์ฌ์
์๋น์ค๋ฅผ ์ด์ฉํ๋ ์์ฐ์์ ์๋น์์ ์, ์จ๋ผ์ธ ์ฒญ์ ๋ฐ ์์
๋ฏธ๋์ด ๋ฉ์์ง์ ์ฐธ์ฌ์ ์, ํด๋น ์ฌ์๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ๋ด์ค์ ๊ฐ์ ๋ฑ์ด ํฌํจ๋๋ค. ์กฐ์ง๋ ฅ์ด๋ IIG ํ๋์ ์ง์คํ๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ์์์ ์ฑ๋์ ํตํด ์ํฅ๋ ฅ ์๋ ํ๋์ ์ง์ค๋๋ฅผ ํ๊ฐํ๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค. ์กฐ์ง๋ ฅ์ ์์ค์ ํ๋ซํผ ์ฌ์
์ ๋๋ ๊ทธ ์ง์ง์๋ค์ด ๊ฒ์ํ ๋ํ์ ์ธ ์จ๋ผ์ธ ์ฒญ์ ๋ฐ ์บ ํ์ธ ํ๋ ์ฐธ์ฌ์ ์, ๋์ ๋ชฉํ ๋ฌ์ฑ์ ์์๋ ์๊ฐ, ๋์ผ ์ฌ์์ ๋ํ ๋์ ๋ฐ๋ณต ๋ฑ์ ํตํด ์ดํด๋ณผ ์ ์๋ค. ๋ง์ง๋ง์ผ๋ก, ์ ์น์ ๋ฉ์์ง ์ ์๋ ฅ์ IIG๊ฐ ์ ์ ํ ์ ์น์ ์๊ธฐ์ ์ ์น์ ๋ฉ์์ง๋ฅผ ๊ณต์ํํ ์ ์๋ ๋ฅ๋ ฅ์ ์๋ฏธํ๋ค. IIG์ ์ ์น์ ๋ฉ์์ง ์ ๋ฌ๋ ฅ์ IIG ์ฐธ๊ฐ์๋ค ์ฌ์ด์ ๊ณต์ ๋ ๋ฉ์์ง์ ๊ทธ๋ค์ ํ๋์ ์ ์น์ ์๊ธฐ๋ฅผ ํตํด ์กฐ์ฌ๋ ์ ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ํ์ ์ธ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด IIG์ ์ํฅ๋ ฅ์ ๊ฒ์ฆํ๊ณ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ์ํด ์์ ๋ถ์๊ณผ ์ง์ ๋ถ์์ ์ํํ๋ค. ์์ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํด์๋ ํธ์ํฐ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํ ์์
๋ฏธ๋์ด ๋ฐ ๋ด์ค ๊ธฐ์ฌ์ ๋ํฅ ๋ถ์๊ณผ ์์
๋ฏธ๋์ด ์์ฑ ๋ด์ฉ ๊ด๋ จ ํ
์คํธ ๋ถ์ ๋ฑ์ ์ํํ์์ผ๋ฉฐ, ์ฌ์ธต ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ค์๋ ํ๊ตญ์ ๊ฐ์์์ฐ๊ฑฐ๋์ ๋ฐ ์ฐ๋ฒ ์ฌ๋ก ๋ถ์์ ์ํด์๋ ์ ๋ฌธ๊ฐ ์ธํฐ๋ทฐ๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํ ์ ์ฑ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํฌํจํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ตญ๋ด ๊ฐ์์์ฐ๊ฑฐ๋์์ ๊ธ๋ก๋ฒ 4๋ ๋์(์์ธ, ๋ด์, ๋ฐ๋, ํ๋ฆฌ)์ ์ฐ๋ฒ ์ฌ๋ก๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ํ ๋ํ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ํตํด IIG๊ฐ ํ๋ซํผ ๋น์ฆ๋์ค ๊ท์ ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ๊ณผ์ ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ๋ ฅ์ ๊ฒ์ฆํ์๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด, ์ ๋ถ๊ฐ ์ด๊ธฐ ๊ท์ ์๋๋ฅผ ๋ฐํํ์ ๋, ํ๋ซํผ ์ฌ์
์๋ค์ ์๋น์ค ์ด์ฉ์๋ค์ด IIG๋ฅผ ๊ฒฐ์ฑํ ์ ์๋๋ก ์ ๋ํจ์ผ๋ก์จ ๋์ค์ ๋์ํ์ฌ ๊ท์ ๊ณผ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์์๋ค. ๋ํ IIG์ ๊ท๋ชจ์ ์ํฅ๋ ฅ์ ๊ทธ๋ค์ ๋์๋ ฅ, ์กฐ์ง๋ ฅ, ์ ์น์ ๋ฉ์์ง ์ ์๋ ฅ์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ IIG์ ์ ์น์ ์๋ ฅ์ด ์ปค์ง์๋ก ์ ๋ถ๊ฐ ๋น์ด ๋ฐํํ ๊ท์ ์๋๋ฅผ ์กฐ์ ํ๋ ๋ฐ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ ๊ฒฐ๊ณผ์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด, ํ๋ซํผ ๊ธฐ์
๋ค์ ๊ท์ ์ํ์ ์ง๋ฉดํ์ ๋ IIG๋ฅผ ๊ตฌ์ฑํ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์จ๋ผ์ธ ๊ธฐ๋ฐ์ ๋์ ๋
ธ๋ ฅ์ ์ฐธ์ฌํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์์์ผ๋ฉฐ, ์ ๋ถ ๊ท์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ IIG์ ์ฑ๊ณต์ IIG๊ฐ ๊ธฐ์กด ์ด์ต์ง๋จ์ ๋นํด ์ ์น์ ์ํฅ๋ ฅ์ด ๋ ํฌ๋ค๋ ์ ์ฌ๋ ฅ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋์ง ์ฌ๋ถ์ ๊ทธ์ ๊ธฐ๋ฐํ์ฌ ๋ํ๋๋ IIG ์ ์น์ ์๋ ฅ์ ํฌ๊ธฐ์ ๋ฌ๋ ค ์์๋ค. ํนํ, ์์ฐ์์ ์๋น์ ๋ชจ๋๋ฅผ ํฌํจํ IIG์ ์ง์ ์ ์ฐธ์ฌ์์ ๊ท๋ชจ์ ๋์ค์ ํฌํจํ ์ ์ฌ์ ์ง์ง์๋ค์ ์๋ IIG๊ฐ ๊ท์ ๊ณผ์ ์์ ๋ฐํํ ์ ์๋ ์ํฅ๋ ฅ ์์ค์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐ ๊ฒฐ์ ์ ์ธ ์ญํ ์ ํ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค.
๋ณด๋ค ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก, IIG์ ์ฑ๊ณต ์์ธ์ ์ฃผ๋ก ๋์๋ ฅ๊ณผ ์กฐ์ง๋ ฅ์ ๋ฌ๋ ค ์์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ์ค์์ ์์ฐ์ ๋ฐ ์๋น์์ ์์ ๋๋ถ์ด, ๋ํ์ ์ธ ์จ๋ผ์ธ ์ฒญ์ ์ฐธ์ฌ์์ ์๊ฐ IIG ์ฑ๊ณต์ ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ ๋ณ์๋ก ๋์ถ๋์๋ค. ์์ปจ๋, IIG์ ์ฑ๊ณต ์ฌ๋ก์ธ ํ๊ตญ์ ๊ฐ์์์ฐ๊ฑฐ๋์์ ๋ด์๊ณผ ๋ฐ๋์ ์ฐ๋ฒ์ ๋ํ ์ฌ๋ก ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์์ฐ์ ๋ฐ ์๋น์๋ฅผ ํฌํจํ ์๋นํ ์ฌ์ฉ์ ๊ธฐ๋ฐ์ ๊ฐ์ถ๋ ๊ฒ์ด ์ค์ํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ๋์๊ฐ ์ ๋ถ์ ๊ท์ ๋ฐฉํฅ์ฑ ๊ด๋ จ ๋ฐํ ์ดํ ์์ผ ๋ด์ ๋ํ์ ์ธ ์จ๋ผ์ธ ์๋ช
์ด๋ ๋ฐ ๊ธฐํ ์์์ ์จ๋ผ์ธ ๋์ ํ๋์ ํตํด ์ ๋ง์์ ์์ญ๋ง ๋ช
์ ์๋ช
์ ๋ชจ์ ์ ์๋ ๋ฅ๋ ฅ์ด ์ค์ํ๋ค๋ ๊ฒ์ด ์
์ฆ๋์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋์งํธ ์๋์ ๋งฅ๋ฝ์์ ์๋ก์ด ์ ํ์ ์ด์ต์ง๋จ์ ๋ฑ์ฅ๊ณผ ์ด๋ค์ ๋์ํ๋์ด ์ ๋ถ์ ๊ท์ ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ๊ณผ์ ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๊ณ ์ฐฐํ๋ค๋ ์ ์์ ๊ธฐ์กด ์ด์ต์ง๋จ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ค๋ช
ํ์ง ๋ชปํ ํ์์ ์ดํดํ๋ ๋ฐ์ ๊ธฐ์ฌํ๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋์งํธ ๊ธฐ์ ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ์๋ก์ด ํํ์ ์ด์ต์ง๋จ์ ์ถํ์ด ๊ธฐ์กด์ ์ ์นยท๊ฒฝ์ ๊ตฌ์กฐ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ ๋ถ์ํ ์ ์๋ ์๋ก์ด ํ์ ์ ๊ณตํจ์ผ๋ก์จ ๊ธฐ์กด์ ์ด์ต์ง๋จ ์ฐ๊ตฌ์ ์ ์ฑ
๊ฒฐ์ ๊ณผ์ ์ฐ๊ตฌ ๋ถ์ผ์ ๋ํด ์๋ก์ด ๊ด์ ์ ์ ์ํ๊ณ ์ ํ์๋ค. ํนํ, ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ธ๋ณํ๋ ๋์งํธ ์๋์ ์ ์นํ์๋ค์ด ์ ์น์ ์ด์๋ฅผ ๋ถ์ํ ์ ์๋ ์ด๋ก ์ ๋ ์ฆ๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ฅผ ํตํด ๊ธฐ์กด ์ ์นํ ๋ถ์ผ์ ํ์ ์ ๋ด๋ก ๋ฐ์ ์ ๊ธฐ์ฌํ๊ณ , ํฅํ ํด๋น ๋ถ์ผ์ ์ถ๊ฐ ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ์ํ ๊ธฐ๋ฐ์ ์ ๊ณตํ๋ค๋ ์ ์์ ๊ทธ ์์๋ฅผ ๊ฐ์ง๋ค.The advent of platform businesses has led to a significant transformation in the existing market structure and the political dynamics of regulatory processes. Platform businesses offer their services through online websites or apps and often circumvent traditional regulations, enabling consumers to participate in production activities by reducing legal and regulatory entry barriers. By bypassing traditional channels and operating outside of specific legal or regulatory frameworks, platform businesses reduce the need for new service providers to obtain government approval to enter the market. These unique characteristics of platform businesses pose challenges to the current economic and political structures, blurring the distinction between market and consumer and undermining the government's control over the market.
The expansion of platform businesses, which have disrupted the market, has led to increased organized resistance from both established interest groups and government entities. Unlike platform businesses, incumbent market players have offline-based support groups that they use to exert political pressure on the government to regulate these new entrants. However, the government's lack of understanding of platform business services and their regulatory framework results in the absence of designated entities to address the expansion of these businesses in the market. Moreover, the governments tendency to hold negative attitudes towards new market entrants that do not abide by regulatory rules exacerbates the issue. As a result, faced with the need to regulate and pressure from established interest groups, the government may issue an initial regulatory announcement to regulate platform businesses.
The initial regulatory announcement by the government to regulate platform businesses is often met with opposition from established interest groups and the governments own regulatory will. However, some platform businesses without formal interest groups have been successful in adjusting these regulations. This raises the question of why some of them have been able to affect the governments initial regulatory direction despite the challenges. Given that platform businesses operate through online, they are unlikely to form formal interest groups, leaving them at a disadvantage in terms of their ability to influence policy decisions. Nonetheless, there are instances where the government has altered its initial regulatory intent in regards to specific platform businesses. This leads to the research question of this study, which is: Why do some platform businesses succeed in affecting the governments initial regulatory direction in the face of opposition from established interest groups and the governments regulatory will?
In this study, I propose the concept of the IIG (Invisible Interest Group) to answer the question of why some platform businesses are successful in influencing government regulations. This informal interest group is made up of both primary and secondary groups, and operates without a formal structure or membership. It is characterized by its unique organizational format, political purpose, participant characteristics, and mobilization features. Comprised of voluntarily mobilized online-based masses, the invisible interest group supports platform businesses in affecting the government's regulatory process. Its objective is to sway the governments initial regulatory intentions through ad hoc online mobilizations that are supported by a diverse range of participants, including platform business service providers and consumers.
The IIG is a new form of interest group that differs from both traditional interest groups and online-based social movements. Unlike traditional interest groups, which are collections of individuals with similar interests pursuing a single goal, the IIG consists of participants with shared goals and differentiated interests. The primary group of the IIG is made up mainly of platform business employees and producers, whose internal goals are to secure their own direct interests by supporting a particular platform company. The derivative group, made up of consumers and the general public, participates in the IIGs activities to secure indirect public benefits from using platform business services. The IIGs mobilization of the mass public aligns it with public interest groups, as it seeks to represent the interests of both consumers and the public. This represents a new and unique form of interest group that challenges traditional views of interest groups and demonstrates the potential for the mass public to actively participate in the political process.
The organizational format of the IIG is a unique combination of traditional interest groups and online-based social movement features. Unlike conventional interest groups, the IIG lacks a formal structure and is comprised of producers and consumers who voluntarily come together online. Despite its informal nature, the formation of the IIG is reminiscent of traditional interest groups, as it is initiated by an announcement from a specific platform business calling for supporters to resist government regulation. However, unlike other forms of collective action, the IIG is not immediately apparent and only becomes visible in response to official policy announcements from the government that threaten the interests of its participants through proposed regulatory measures. In response, IIG members mobilize voluntarily to form ad hoc online activities in support of the specific private interests of the platform business, aimed at securing their direct or indirect interests.
Moreover, the IIG is a unique form of collective action, as it achieves its goals through discouraging the government from implementing regulations that would negatively impact existing platform businesses. This focus on preventing regulatory change sets the IIG apart from other forms of collective action, which typically aim to influence policymaking by pushing for the creation or modification of policies that better align with their interests. The success of the IIG in preventing government intervention in the market is a noteworthy aspect of the policymaking process, as previous research has demonstrated the ability of collective action to shape government policies. In this sense, the IIG provides a new lens through which to understand the influence of interest groups on the policymaking process, highlighting the power of groups to prevent regulatory change as well as push for it.
The success of the IIG in influencing government regulations is contingent upon the magnitude of the political pressure exerted by it. This study proposes that the size of political pressure can be evaluated through three key variables: mobilization, organization, and political messaging power. These variables play a crucial role in determining the governments response in instances of intense conflict between platform businesses and established interest groups or government entities.
Mobilization power refers to the potential manpower that a platform business can leverage, as well as the actual number of participants in the mobilization activities. It encompasses an estimation of the relative number of producers and consumers who utilize the platform business services to calculate the available manpower.
Organization power pertains to the centralization of the IIGs activities, implying an evaluation of the concentration of influential activities through focusing its influence through a limited number of channels. The level of organizing power can be gauged through the number of representative online petitions initiated by the platform business or its supporters, as well as through online campaigns that involve social media message posting. Additionally, the amount of time required to achieve the mobilization target and the repetition of mobilization efforts for the same issue over time are also important factors to consider.
Finally, political messaging power refers to the IIGs ability to formulate effective political messages that resonate with its participants. This variable can be analyzed through an examination of the shared messages among IIG participants and the political timing of their activities. The political messaging power of the IIG is crucial in determining its ability to effectively communicate its goals and objectives to relevant stakeholders.
The study aims to examine the impact of the IIG on the platform business regulatory process through a comparative case study of Korean cryptocurrency exchanges and Uber in four global cities: Seoul, New York, London, and Paris. The research utilized a mixed-methods approach, incorporating both quantitative analysis through social media data and text analysis, as well as qualitative analysis through expert interviews. The results of the study indicate that the size and influence of the IIG are dependent on their mobilization power, organizing power, and political messaging power. When the government announces regulatory intentions, platform businesses tend to mobilize their service users to form an IIG, with the aim of influencing the regulatory process. The study findings suggest that the greater the political power of the IIG, the more likely it is to affect the governments initial regulatory intentions.
The study findings demonstrate that platform businesses tend to form an IIG in response to regulatory threats. The effectiveness of the IIG in influencing government regulation is contingent upon its ability to exhibit a higher potential for political influence relative to established interest groups. The size and potency of the IIGs participants, which encompass both producers and consumers, and the actual number of individuals participating in specific mobilization activities initiated by the platform business, are crucial determinants of the IIGs influence in the regulatory process.
The results of the study indicate that the success of the IIGs lies primarily in their ability to mobilize and organize their participants effectively. The number of producers and consumers, as well as the number of participants in a representative online petition, emerged as key factors in the success of the IIGs. The case studies of Korean cryptocurrency exchanges and Uber in New York and London provide evidence of the significance of having a substantial user base, whether producers or consumers, and the ability to quickly gather tens to hundreds of thousands of signatures within a few days of a government announcement. These findings highlight the importance of mobilization and organizing power in the success of the IIGs in influencing government regulation.
This study contributes to the political science literature by exploring the newly emerging phenomenon of IIGs in the digital era and their impact on the regulatory process. The paper presents a unique perspective by proposing a new framework for analyzing the emergence of digital technology-based entities and their effect on established political and economic structures. The traditional political science discipline has faced challenges in comprehending these new developments, and this research endeavors to bridge this gap by introducing a new concept of interest groups and providing a theoretical lens for political scientists to examine political issues in the rapidly evolving digital era. The study represents an advancement in the academic discourse within traditional political science and lays the foundation for further research in this area.Chapter 1. Introduction 13
Chapter 2. The Rise of the New Interest Groups 19
2.1. Platform Business Politics as the Political Disruption 19
2.2. Limitations in Interest Group and Social Movement Discourse 27
2.3. Introduction of the IIG 34
2.4. Definition of the IIG 43
2.5. The IIGs Influence on the Regulatory Process 44
2.5.1. Existing Research Methodology 45
2.5.2. Modified Research Methodology 48
Chapter 3. The IIG Mobilizations and Their Impacts as Unprecedented Interest Groups 53
3.1. Key Success Factors of the IIG 53
3.2. Mobilization Factors of the IIG 59
Chapter 4. Case Selection and Case Analysis Methodology 63
4.1. Case Selection Criteria 63
4.2. Case Analysis Methodology 69
4.2.1. Mobilization Power Analysis 69
4.2.2. Organizing Power Analysis 72
4.2.3. Political Messaging Power Analysis 73
Chapter 5. Platform Business Case Studies 75
5.1. Case Study of Korean Cryptocurrency Exchanges (2018) 75
5.1.1. Case Introduction 75
5.1.2. The Governments Challenges with Cryptocurrency Issues 78
5.1.3. The Governments Initial Regulatory Announcement 79
5.1.4. The Emergence and the Impacts of the IIG 81
5.1.5. The IIGs Expansion and Increasing Political Pressure 84
5.1.6. The Governments Regulatory Reversal 93
5.1.7. The Government Assessment of the IIG Influence 93
5.1.8. Case Conclusion 95
5.2. Case Study of Uber in Seoul (2015) 98
5.2.1. [Background Information] Taxi Industry Regulation 99
5.2.2. Case Introduction 103
5.2.3. The Governments Initial Regulatory Announcement 105
5.2.4. The Emergence of the IIG and its Low Impacts 108
5.2.5. The Governments Maintenance of Announced Policy 110
5.2.6. The Government Assessment of the IIG Influence 111
5.2.7. Case Conclusion 112
5.3. Supplementary Uber Case Study (1): New York, 2015 114
5.3.1. [Background Information] Uber Cases in Global Cities 114
5.3.2. New York Case Introduction 115
5.3.3. The Governments Initial Regulatory Announcement 118
5.3.4. The Rise of the IIG and Its Swift Responsiveness 120
5.3.5. The Governments Response 133
5.3.6. Case Conclusion 133
5.4. Supplementary Uber Case Study (2): London, 2015 135
5.4.1. Case Introduction 135
5.4.2. The Governments Initial Regulatory Announcement 138
5.4.3. The Emergence of the IIG and its Continuous Impacts 139
5.4.4. Governments Final Decision 151
5.4.5. Case Conclusion 153
5.5. Supplementary Uber Case Study (3): Paris, 2015 155
5.5.1. Case Introduction 155
5.5.2. The Governments Initial Regulatory Announcement 160
5.5.3. The Emergence of IIG and Its Subpar Participation 162
5.5.4. Ubers Resistance and the Governments Strong Sanctions 170
5.5.5. Case Conclusion 171
5.6. Summary 172
Chapter 6. Conclusion 175
Bibliography 182
Abstract in Korean 203๋ฐ
๊ตญ๋ฏผํฌํ์์์ ํฌํ ์ ํ๊ณผ ์ ๋น ํ๊ฐ: ์๊ตญ์ Brexit ์ฌ๋ก๋ฅผ ์ค์ฌ์ผ๋ก
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ ์ฌํ๊ณผํ๋ํ ์ ์น์ธ๊ตํ๋ถ, 2017. 8. ๊ฐ์ํ.๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ชฉ์ ์ 2016๋
์๊ตญ์์ ์ค์๋ ๋ธ๋ ์ํธ ๊ตญ๋ฏผํฌํ์์์ ์ ๊ถ์ ํฌํ ํํ์ ํฌํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ดํ ์ ๊ถ์์ ์ง์ง ์ ๋น ํ๊ฐ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋ณ์๋ค์ ๋ํด์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ํ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฐ๊ตฌ ์ง๋ฌธ์ ํฌ๊ฒ ๋ ๊ฐ์ง์ด๋ค. ์ฒซ์งธ, ์ง์ง ์ ๋น์ ๋ํ ํ๊ฐ์ ์๊ตญ ๋ฐ ์ ๋ฝ์ฐํฉ์ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์์ ๋ํ ๋ง์กฑ๊ฐ์ด ๋ธ๋ ์ํธ ๊ตญ๋ฏผํฌํ ์ ํ์ ์ด๋ค ์ํฅ์ ๋ฏธ์ณค๋์ง์ ๋ํด ์์๋ณด๊ณ ์ ํ๋ค. ๋์งธ, ๋ธ๋ ์ํธ ํฌํ ๊ณผ์ ๊ณผ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์ง์ง ์ ๋น ํ๊ฐ์ ์ด๋ค ์ํฅ์ ๋ฏธ์ณค๋์ง์ ๋ํด ์ดํด๋ณด๊ณ ์ ํ๋ค.
๊ตญ๋ฏผํฌํ์์ ์ง์ง ์ ๋น๊ณผ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ๋ธ๋ ์ํธ ์ฐฌ์ฑ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ๋ณ์๋ ์๊ตญ ๋ฐ ์ ๋ฝ์ฐํฉ์ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์ ์ฒด์ ์ ๋ํ ํ๊ฐ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ ๊ถ์๋ค์ ์๊ตญ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์๋ฅผ ๊ธ์ ์ ์ผ๋ก ํ๊ฐํ ์๋ก, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ ๋ฝ์ฐํฉ์ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์๋ฅผ ๋ถ์ ์ ์ผ๋ก ํ๊ฐํ ์๋ก ๋ธ๋ ์ํธ์ ์ฐฌ์ฑํ๋ค. ์ด๋ ์๊ตญ์ด ์๋, ์ ๋ฝ์ฐํฉ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์์ ๊ฒฐํ์ ๋ถ๋ง์ ๊ฐ์ง ์ด๋ค์ด ์ ๋ฝ์ฐํฉ ํํด๋ฅผ ์ ํธํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค. ๋ฐ๋ฉด, ์ง์ง ์ ๋น์ ๋ํ ์ ๋น์ผ์ฒด๊ฐ๊ณผ ๋น์ ์ ํธ๋๋ ๋ณด์๋น์์๋ง ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์ ์๋ฏธํ๊ฒ ๋ํ๋ฌ์ผ๋ฉฐ, ๊ทธ ๋ฐฉํฅ์ฑ ๋ํ ์์ ๋ฐฉํฅ์ฑ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฆ, ๋ธ๋ ์ํธ ๊ตญ๋ฏผํฌํ์์ ์ ๊ถ์๋ค์ ์ง์ง ์ ๋น์ ๋น๋ก ๊ณผ ๋น์์ ์๊ฒฌ์ ์ ๋ณด์ ์ง๋ฆ๊ธธ๋ก ํ์ฉํ์ง ์์๋ค.
๋์๊ฐ, ํฌํ ์ดํ ์ง์ง ์ ๋น ๋ฐ ํฌํ ์ ํ๊ณผ ๋ฌด๊ดํ๊ฒ ์ ๊ถ์๋ค์ ์ง์ง ์ ๋น ํ๊ฐ โ ์ ๋น์ผ์ฒด๊ฐ, ๋น์ ํธ๊ฐ๋, ํฌํ ์ํฅ๋ โ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๋ณ์๋ค์ ์ง์ง ์ ๋น ํตํฉ๋ ๋ฐ ์ ๋น ํจ์ฉ์ฑ ๋ฑ์ ํฌํจํ๋ ๊ตญ๋ด ์ ๋น ์ฒด๊ณ์ ๋ํ ํ๊ฐ ๋ณ์๋ค์ด์๋ค. ์ ๊ถ์๋ค์ ์๊ตญ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์ ์ฒด์ ์์ ์ ๋น์ด ํจ์ฉ์ฑ์ ๋ณด์ ํ๋ค๊ณ ์๊ฐํ ์๋ก, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ง์ง ์ ๋น์ด ํต์ผ๋ ๋ชจ์ต์ ๋ณด์ฌ์คฌ๋ค๊ณ ์๊ฐํ ์๋ก ์ง์ง ์ ๋น์ ๋ํ ํ๊ฐ๊ฐ ๊ธ์ ์ ์ด์๋ค. ์ด๋ ์ ๊ถ์๋ค์ ์ง์ง ์ ๋น์ด ์๊ตญ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์ ์ฒด์ ์์ ์ ์ฉํ ์ญํ ์ ์ํํ๊ณ , ์์ ์ ์๊ฒฌ๊ณผ ๋ค๋ฅด๋๋ผ๋ ๋ธ๋ ์ํธ ์ด์์ ๋ํด ํต์ผ๋ ๋น๋ก ์ ์ ์ํ๊ธฐ๋ฅผ ๊ธฐ๋ํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค. ์ญ์ผ๋ก ๋ณด๋ฉด, ๋ง์ฝ ์ ๋น์ด ํจ์ฉ์ฑ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ์ง ๋ชปํ๊ฑฐ๋ ์์ ์ ์ง์ง ์ ๋น์ด ํต์ผ๋ ๋น๋ก ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ์ง ๋ชปํ์ ๋, ์ง์ง ์ ๋น์ ๋ํ ์ ๋น์ผ์ฒด๊ฐ๊ณผ ๋น์ ํธ๊ฐ๋, ํฌํ ์ํฅ๋๊ฐ ํ๋ฝํ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ์์ฌํ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์ ๋ถ์ ๊ณผ์ ๊ณผ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ํฌ๊ฒ ์ธ ๊ฐ์ง ์ธก๋ฉด์์ ์์๊ฐ ์๋ค. ์ฒซ์งธ, ์ธ๊ณํ, ์๊ทนํ ๋ฑ์ผ๋ก ์ธํด ๊ธฐ์กด ์ ๋น์ด ๋์ํ๊ธฐ ์ด๋ ค์ด ์ด์๊ฐ ์ฆ๋๋ ๊ฒ์ด๋ผ๋ ์ ๋ง์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ ์ฐ๊ตฌ๋ผ๋ ์ ์์ ๊ทธ ์์๊ฐ ์๋ค. ๋์งธ, ํฌํ ํํ ๋ถ์์์ ์๊ตญ ๋ฐ ์ ๋ฝ์ฐํฉ์ ๋ฏผ์ฃผ์ฃผ์์ ๋ํ ํ๊ฐ ๋ณ์๋ค์ ๊ณ ๋ คํ๋ค๋ ์ ์์ ์ฐจ๋ณ์ฑ์ ๊ฐ๋๋ค. ์
์งธ, ํฅํ ์ ๋น ์ ์น์์ ๊ธฐ์กด์ ์ ๋น โ ์ ๊ถ์๋ผ๋ ์ผ๋ฐฉํฅ์ ๊ด๊ณ๊ฐ ์๋ ์ ๋น๊ณผ ์ ๊ถ์๊ฐ ์๋ฐฉํฅ์ ์ผ๋ก ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ด๊ณ๊ฐ ํ๋ฆฝ๋ ์ ์๋ค๋ ์ ์ ์ง์ ํ๋ค๋ ๋ฐ์ ์์๊ฐ ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก, ๊ธฐ์กด ์ ๋น์ด ๋์ํ์ง ๋ชปํ๋ ์ด์๊ฐ ๋ง์์ก์ ๊ฒฝ์ฐ, ์ ๊ถ์์ ํฌํ ํํ์ ํฌํ ๊ฒฐ๊ณผ ์ดํ ์ ๋น ์ ์น์ ๋ํ ํ๊ฐ ๋ฑ ์ ๋น ์ฒด๊ณ์ ๋ํ ํ๋ ์ ๋ฐ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์๋ค.์ 1 ์ฅ ์๋ก 1
์ 2 ์ฅ ๊ธฐ์กด ๋ฌธํ ๊ฒํ 9
์ 3 ์ฅ ์ฐ๊ตฌ ๋ถ์ํ 15
1. ๋ถ์ํ 15
2. ์ฐ๊ตฌ ์ง๋ฌธ 20
3. ์ฐ๊ตฌ ๋์ 22
4. ์ฃผ์ ๋ณ์ ์ค์ 24
์ 4 ์ฅ ๋ฐ์ดํฐ ๋ถ์ 27
1. ๋ธ๋ ์ํธ ํฌํ์ ๋ํ ๋ถ์ 27
2. ๊ตญ๋ฏผํฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์ง์ง ์ ๋น ํ๊ฐ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 30
์ 5 ์ฅ ์ข
ํฉ ๋
ผ์ 37
์ 6 ์ฅ ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ์ฐ๊ตฌ์ ํจ์ 47
[๋ถ๋ก] ์๋ต์ ๋ถํฌ 53
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 55
Abstract 62Maste
์ ์์ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ๋ฌด์ ๋ฐ๋ฅธ ๋น๊ต
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ํ๋๊ณผ์ ์ ์๊ต์ก์ ๊ณต, 2012. 2. ๋ฐํ์ค.์ด ์ฐ๊ตฌ์์๋ ๋์ด ์ํฉ์์ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ๋ฌด์ ๋ฐ๋ผ ๋ถ์ํ์ฌ ๋น๊ตํ๊ณ , ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ด ๊ด๊ณ๊ฐ ์๋์ง๋ฅผ ์์๋ณด์๋ค. ๋ ๋์ด ์ํฉ์์ ์ ์์ ์ด๋จธ๋ ๋ฐ์์ฑ์ ์งํ์ด ์ด๋ ํ ์์์ ๋ณด์ด๋์ง ์ดํด๋ณด๊ณ ์ ํ์๋ค. ๋จผ์ ๋์ด ์ํฉ์์ ์ ์์ ๋ฐ์์ฑ(ํ๋ ฅ์ฑ, ๋ฏผ๊ฐ์ฑ, ์์ฉ์ฑ, ์ฐธ์ฌ์ฑ)๊ณผ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ(ํ๋ ฅ์ฑ, ๋ฏผ๊ฐ์ฑ, ์์ฉ์ฑ, ์ฐธ์ฌ์ฑ)์ ๋ถ์ํ๊ณ ์ ์์ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ๋ฌด์ ๋ฐ๋ผ ์ฐจ์ด๊ฐ ์๋์ง๋ฅผ ์ดํด๋ณด์๋ค. ๋ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ด ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ์๋์ง ์์๋ณด๊ณ , ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ ์งํ์ด ์ด๋ ํ ์์์ ๋ณด์ด๋์ง ์์๋ณด์๋ค. ์ฐ๊ตฌ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๊ฒ์ฆํ๊ธฐ ์ํด ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์ 20๋ช
(30-57๊ฐ์)๊ณผ ์ธ์ง ๋ฐ ์ธ์ด ๋ฐ๋ฌ ์ฐ๋ น์ ๋น์ทํ๊ฒ ๋ง์ถ ์ผ๋ฐ ์ ์ 20๋ช
(17-32๊ฐ์)๊ณผ ๊ทธ ์ด๋จธ๋๋ฅผ ์ฐ๊ตฌ ๋์์ผ๋ก ์ ์ ํ์๋ค.
์ฐ๊ตฌ์๊ฐ ์ด๋ฆฐ์ด์ง์ด๋ ์น๋ฃ์ผํฐ์ ๋ฐฉ๋ฌธํ์ฌ ๋์ด ์ํฉ์ ์ค์ ํ๊ณ ์ด๋จธ๋์ ์ ์์ ์ํธ์์ฉ์ ์บ ์ฝ๋๋ก 15๋ถ ๋
นํํ์ฌ ์ ์ฌํ์๋ค. ์ด๋จธ๋์ ์ ์์ ๋ฐ์์ฑ์ ๊ตฌ๋ถํ์ฌ 1๋ถ ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ ํ์ ํ์๋ค. ๊ฐ ํ์๋ฒ์ฃผ๋ง๋ค 15ํ์ฉ, ์ด 60ํ ํ์ ํ์๋ค. ์ํฉ๋ ์๋ฃ๋ SPSS 18.0 ํ๋ก๊ทธ๋จ์์ ๋น๋, ๋ฐฑ๋ถ์จ, ํ๊ท , ํ์คํธ์ฐจ, t-๊ฒ์ฆ, Pearson์ ์๊ด๊ณ์๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ํต๊ณ์ฒ๋ฆฌ ๋์๋ค.
์ฃผ์ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์์ฝํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฒซ์งธ, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ผ๋ฐ ์ ์ ๋ฐ์์ฑ(ํ๋ ฅ์ฑ, ๋ฏผ๊ฐ์ฑ, ์์ฉ์ฑ, ์ฐธ์ฌ์ฑ)์ด ์ ์ํ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์๋ค. ์ด๋ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ผ๋ฐ ์ ์์ ๋ฐ์์ฑ์ด ๋ค๋ฅธ ์์์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค.
๋์งธ, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์ ์ด๋จธ๋์ ์ผ๋ฐ ์ ์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ(ํ๋ ฅ์ฑ, ๋ฏผ๊ฐ์ฑ, ์์ฉ์ฑ, ์ฐธ์ฌ์ฑ)์ด ์ ์ํ ์ฐจ์ด๊ฐ ์์๋ค. ์ด๋ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์ ์ด๋จธ๋์ ์ผ๋ฐ ์ ์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ด ๋ค๋ฅธ ์์์ ๋ํ๋ด๊ณ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค.
์
์งธ, ์ ์์ ๋ฐ์์ฑ(ํ๋ ฅ์ฑ, ๋ฏผ๊ฐ์ฑ, ์์ฉ์ฑ, ์ฐธ์ฌ์ฑ)๊ณผ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ(ํ๋ ฅ์ฑ, ๋ฏผ๊ฐ์ฑ, ์์ฉ์ฑ, ์ฐธ์ฌ์ฑ)๊ฐ์ ๊ด๊ณ๋ ์ ์๋ฏธํ ์ ์ ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ์์๋ค. ์ผ๋ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ๋ ์ ์๋ฏธํ ์ ์ ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ๊ตฌ์ฒด์ ์ผ๋ก ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ๊ณผ ๋ฐ์์ฑ ํ์ ๋ฒ์ฃผ์์ ์ ์๋ฏธํ ์ ์ ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋จธ๋๊ฐ ์ ์์๊ฒ ๋ฐ์์ ์ด๊ณ , ์ ์์ ์๋๋ ์ ํธ๋ฅผ ์ ํ์
ํ๊ณ , ์ ์์ ์ ํธ๋ ์๊ตฌ์ ์ ์ ํ๊ฒ ๋ฐ์ํ๋ฉฐ, ์ฆ๊ฒ๊ฒ ์ํธ์์ฉ์ ์ฐธ์ฌ ํ ์๋ก ์ ์๋ ์ด๋จธ๋์ ์๊ตฌ๋ ์๋๋ฅผ ์ ์ ํ๊ณ ์ฆ๊ฐ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๊ณ ๋ฐ์๋ค์ด๋ฉฐ, ์ด๋จธ๋์ ์๊ฒฌ์ ์ ์์ฉํ๊ณ , ์ํธ์์ฉ์ ์ ์ฐธ์ฌํ์๋ค. ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ฐธ์ฌ์ฑ๊ณผ ์ด๋จธ๋์ ํ๋ ฅ์ฑ์ ์ ์ ์๊ด๊ด๊ณ๊ฐ ์์๋ค.
๋ท์งธ, ์ผ๋ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ์ํธ์ ๋ฐ์์ฑ์ ์์์ ์ฝ๊ฐ ํํฅํ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ๋ณด์์ง๋ง ๋์ฒด๋ก ์ผ๊ด์ ์ผ๋ก ๋ํ๋ ๋ฐ๋ฉด, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ์ํธ์ ๋ฐ์์ฑ์ ์์์ ์ผ๊ด์ ์ด์ง ์์๋ค. ์ด๊ฒ์ ์ด๋จธ๋๊ฐ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋๊ฐ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ์ด๋ผ๋ ์ ์์ ๋ฐ๋ฌ์ ์ธ ํน์ฑ ๋๋ฌธ์ ์ํธ์์ฉ ๋ฐฉ์์ด ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋จธ๋๋ ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์๋ฅผ ๋์ด ์ํฉ์ ์ฐธ์ฌ์ํค๊ธฐ ์ํด ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ์ํธ์์ฉํ์์ง๋ง, ๋์๊ฐ์ ํ์ฉํ ๋์ด๋ณด๋ค๋ ์ธ์ด์ ๋ฐ์์ ๊ธฐ๋ค๋ฆฌ๋ ํ๋์ ์์ฃผ ๋ณด์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
์ด ์ฐ๊ตฌ์ ์์๋ ์ฒซ์งธ, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ฐ๋ น๊ณผ ์ธ์ง๋ฐ๋ฌ์ฐ๋ น์ ๋น์ทํ๊ฒ ๋ง์ถ์ด ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋, ์ผ๋ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ ๋น๊ตํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์์๊ฐ ์๋ค. ๋์งธ, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋, ์ผ๋ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ ๋น๊ตํด ๋ณด์๋ค๋ ๊ฒ์ ์์๊ฐ ์๋ค. ์
์งธ, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋, ์ผ๋ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ๋ฐ์์ฑ์ ์๊ฐ์ ๋ฐ๋ผ ์งํ ์์์ ์ดํด๋ณด์๋ค๋๋ฐ ์์๊ฐ ์๋ค. ๋ท์งธ, ์ธ์ด๋ฐ๋ฌ์ง์ฐ ์ ์์ ์ด๋จธ๋์ ์ํธ์์ฉ์ด ๋ถ์ ์ ์ธ ํจํด์ ๋ณด์ธ๋ค๋ ์๊ฐ์์ ๋ฒ์ด๋ ๋ค๋ฅธ ์์์ ๋ณด์ธ๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ฐํ๋คMaste
Salmonella Gallinarum์ ํน์ด์ ์ธ T7-์ ์ฌ ์ฉ๊ท ๋ฐํ ๋ฆฌ์คํ์ง(ฮฆSG-JL2)์ ํน์ฑ ๋ถ์
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ์์ํ๊ณผ(์์๋ฏธ์๋ฌผํ์ ๊ณต), 2013. 2. ๊น์ฌํ.ษธSG-JL2 is a newly discovered lytic bacteriophage infecting Salmonella enterica serovar Gallinarum biovar Gallinarum (S. Gallinarum), but is non-lytic to a rough vaccine strain of S. Gallinarum(SG-9R), Salmonella Enteritidis, Salmonella Typhimurium, and Salmonella enterica serovar Gallinarum biovar Pullorum (S. Pullorum). The ษธSG-JL2 genome is 38,815 bp in length (GC content of 50.9% and 230 bp length direct terminal repeats) and 55 putative genes may be transcribed from the same strand. Functions were assigned to 30 genes based on the high amino acid similarity with known proteins. Most of the expected proteins except tail fiber (31.9%) and overall organization of genomes were similar to yersiniophage ษธYeO3-12. ษธSG-JL2 could be classified as a new T7-like virus and represents the first S. Gallinarum phage genome to be sequenced. On the basis of intraspecific ratios of nonsynonymous to synonymous nucleotide changes (Pi[a]/Pi[s]), gene 2 encoding host RNA polymerase inhibitor displayed Darwinian positive selection. Pre-treatment of chickens with ษธSG-JL2 before intratracheal challenge with wild-type S. Gallinarum protected most birds from fowl typhoid. Therefore, ษธSG-JL2 may be useful for differentiation of S. Gallinarum from other Salmonella serotypes, prophylactic application to fowl typhoid control, and understanding of vertical evolution of T7-like viruses.CONTENTS
ABSTRACT .......................................................... i
CONTENTS ......................................................... iii
LIST OF FIGURES ................................................. v
LIST OF TABLES .................................................. vi
1. INTRODUCTION ................................................ 1
2. MATERIALS AND METHODS .............................. 3
2.1. Bacteria, phage, and media ............................. 3
2.2. Phage isolation, cloning, and propagation .......... 3
2.3. Host range determination .................................. 4
2.4. Electron microscopy ........................................ 5
2.5. Heat and pH susceptibility ................................. 5
2.6. One-step growth curve ..................................... 5
2.7. DNA extraction, cloning, PCR, and sequencing ... 6
2.8. Sequence analysis .......................................... 7
2.9. Prophylactic efficacy of ษธSG-JL2 against fowl typhoid in chickens ........................................................... 8
2.10. Statistical analysis ......................................... 9
3. RESULTS .......................................................... 10
3.1. Host range of ษธSG-JL2 ...................................... 10
3.2. Morphology of ษธSG-JL2 ..................................... 10
3.3. One-step growth curve of ษธSG-JL2 ..................... 10
3.4. Heat and pH susceptibility of ษธSG-JL2 ................. 12
3.5. Determination of the ษธSG-JL2 genome sequence .. 12
3.6. Regulatory elements of ษธSG-JL2 ......................... 15
3.7. Origins of DNA replication .................................. 18
3.8. Genome ends of ษธSG-JL2 .................................. 21
3.9. Other features of the nucleotide sequence ........... 21
3.10. Translational features of ษธSG-JL2 ...................... 24
3.11. Identification of proteins involved in host adaptation
of ษธSG-JL2 ............................................................ 26
3.12. Prophylactic efficacy of ษธSG-JL2 against fowl typhoid
in chickens ............................................................ 28
4. DISCUSSION ...................................................... 30
REFERENCE .......................................................... 37
๊ตญ๋ฌธ์ด๋ก ................................................................ 48Maste
ํ๊ณ ์ง ์ํ์ฌ ์ถ์ถ๋ฌผ๊ณผ bakuchiol์ ์ด์ฉํ ์ ๋ฐฉ์์ธํฌ์์์ ํํ์ ์์๋ฐฉ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ
Thesis(master`s)--์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์์ํ๊ณผ ์์๊ณต์ค๋ณด๊ฑดํ์ ๊ณต,2007.Maste
LPS induces COX2 expression via an NF-kB pathway and mediates periodontal disease
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ) --์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ :์น์ํ๊ณผ,2009.2.Maste
(A) Study on the Organizational Reform of RDA
ํ์๋
ผ๋ฌธ(์์ฌ) --์์ธ๋ํ๊ต ํ์ ๋ํ์ :ํ์ ํ๊ณผ(ํ์ ํ์ ๊ณต),2009.8.Maste
์์ ํน์ด ์ด๋์ Uq(q(n))์ ํํ๋ก ๊ณผ ๊ฒฐ์ ๊ธฐ์
ํ์๋
ผ๋ฌธ (๋ฐ์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ์๋ฆฌ๊ณผํ๋ถ, 2011.8. ๊ฐ์์ง.Docto
The Relationship between University Ranking and University Student Private Tutoring for Employment
ํ์๋
ผ๋ฌธ (์์ฌ)-- ์์ธ๋ํ๊ต ๋ํ์ : ๊ต์กํ๊ณผ ๊ต์กํ์ ์ ๊ณต, 2016. 2. ์ ๋์ฑ.์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ๋ํ์์ ์ ๋ฐ ์ด์์ด ์ฌ๊ต์ก์ ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์์ ์ ๋๋ก ๋ํ์์ ์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์ ์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ ๊ท๋ชจ๋ ์๋นํ ํฌ๋ค. ์ด๋ฌํ ์ํฉ์ ์ดยท์ค๋ฑ ํ์์ ์ฌ๊ต์ก ๋ชป์ง์๊ฒ ๋ํ์์ ์ฌ๊ต์ก ๋ฌธ์ ๋ ์ฌ๊ฐํ ์์ค์ด๋ผ๋ ๊ฒ์ ๋ํ๋ธ๋ค. ๋ํ์์ ์ฌ๊ต์ก์ ์ดยท์ค๋ฑ ํ์ ์ฌ๊ต์ก๊ณผ ๋ฌ๋ฆฌ ๋ค์ํ ์ ํ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ค. ๋ํ์ ์ฌ๊ต์ก์ ์ทจ์
์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ง๋๋ฐ, ์ง์ข
์ ๋ฐ๋ผ ์๊ตฌํ๋ ๋ฅ๋ ฅ์ด ๋ค๋ฅด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ํ์ ์ฌ๊ต์ก ๋ฌธ์ ๋ ์ดยท์ค๋ฑ ํ์ ์ฌ๊ต์ก ๋ฌธ์ ์ ๋ค๋ฅธ ์๊ฐ์์ ์ ๊ทผํ ํ์๊ฐ ์๋ค.
๋ํ์ ์ฌ๊ต์ก์ ๋ชฉ์ ์ด ์ทจ์
์ด๋ฏ๋ก ๋ํ์ ์ฌ๊ต์ก์ ๋
ธ๋์์ฅ์ ๊ตฌ์กฐ์ ๊ด๋ จ๋๋ค. ์ด์ค๋
ธ๋์์ฅ์ผ๋ก ๋ถ์ ๋ ๋
ธ๋์์ฅ์ ์ผ์๋ฆฌ๋ ๋
ธ๋์๊ฐ ์กธ์
ํ ๋ํ์ ์์ด์ ๋ฐ๋ผ ํ ๋น๋๋ฏ๋ก ๋ํ์์ด ๊ฐ์ ์ทจ์
๊ธฐํ๊ฐ ๋ถํ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์ํฉ์์ ๋ํ์๋ค์ ์์ ์ด ์ทจ์
๊ฐ๋ฅํ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ์๊ตฌํ๋ ๋ฅ๋ ฅ์ ํจ์ํ๊ธฐ ์ํด ์ฌ๊ต์ก์ ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ํ์ ์ฌ๊ต์ก์ ๋ํ์์ด๊ณผ ๊ด๊ณ๊ฐ ์๋ค. ํ์ง๋ง ์ง๊ธ๊น์ง ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๋
ธ๋์์ฅ์ ๊ตฌ์กฐ ์ฐจ์์์ ๋ํ์์ด๊ณผ ๊ด๋ จ์ง์ด ์ค๋ช
ํ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋ ๊ฑฐ์ ์๋ค.
์ด์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ํ์์ด๊ณผ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๊ด๊ณ์ ํ์์ ๋ชฉ์ ์ผ๋ก ํ๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ชฉ์ ์ ๋ฌ์ฑํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ํ์ ์์ด์ด ๋ํ์์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ์ด๋ ํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋์ง, ๊ทธ ์ํฅ์ ์ฌ๊ต์ก์ ์ ํ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋๋์ง๋ฅผ ์ค์ฆ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ์๋ค. ์ฐ๊ตฌ์ ํ์ฉ๋ ์๋ฃ๋ ํ๊ตญ์ง์
๋ฅ๋ ฅ๊ฐ๋ฐ์์ด ์ ๊ณตํ๋ ํ๊ตญ๊ต์ก๊ณ ์ฉํจ๋ ๊ณ ๋ฑํ๊ต 3ํ๋
์ฝํธํธ 2~10์ฐจ๋
๋ ์๋ฃ๋ก์ ๊ตญ๋ด 4๋
์ ๋ํ ์กธ์
์ 1,586๋ช
์ ๋์์ผ๋ก ํ์๋ค. ๋ถ์๋ฐฉ๋ฒ์ผ๋ก๋ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ์ฌ๋ถ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น์ ๋ํ ์กฐ์ฌ ์๋ฃ๊ฐ ์ ํ๋ ๋ฒ์(limited range)๋ผ๋ ์ ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ดํญ ๋ก์ง ํ๊ท๋ชจํ(Binary Logit Regression Model)๊ณผ ํ ๋น ํ๊ท๋ชจํ(Tobit Regression Model)์ ํ์ฉํ์๋ค.
์ฃผ์ ์ฐ๊ตฌ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ ๋ฆฌํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์ฒซ์งธ, ๋ํ์์ด์ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ฆ, ๋ํ์ ์์ด์ด ๋์์๋ก ๋ง์ ํ์๋ค์ด ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น๋ฅผ ๋ง์ด ์ง์ถํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ผ ์ทจ์
๊ธฐํ๊ฐ ๋ถํ๋ ์ํฉ์์ ๋ํ์๋ค์ ์์ ์ด ์ง์
ํ๊ฒ ๋ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ์๊ตฌํ๋ ์ญ๋์ ์์ค์ ๋ง๊ฒ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๋ฐ๋๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ท๋ฐ์นจํ๋ค. ์์์์ด ๋ํ ํ์๋ค์ ์์ ์ด ์ฃผ๋ก ์ง์
ํ๊ฒ ๋ 1์ฐจ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ์๊ตฌํ๋ ๋์ ์์ค์ ์ญ๋์ ํจ์ํ๊ณ ์ ํ๋ฏ๋ก ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ์ ๋์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ ๊ท๋ชจ๊ฐ ํฌ๋ค. ๋ฐ๋ฉด ํ์์์ด ๋ํ ํ์๋ค์ ์ฃผ๋ก ์ง์
ํ๊ฒ ๋ 2์ฐจ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ์๊ตฌํ๋ ์์ค์ ์ญ๋์ ๋ง๊ฒ ์๋์ ์ผ๋ก ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๋ ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น๋ฅผ ์ ๊ฒ ์ง์ถํ๋ค.
๋ํ์์ด๊ณผ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ์ ์ ๊ด๊ณ๋ ๋ํ์ ๊ต์ก์ค์ ๊ณผ๋ ์ฐ๊ฒฐ๋๋ค. ์์์์ด ๋ํ์์๋ ์ฐ๊ตฌ ์ค์ฌ์ ๊ต์ก์ ์ค์ํ๋ฏ๋ก ์์์์ด ๋ํ ํ์๋ค์ ๋ํ๊ต์ก์ ํตํด 1์ฐจ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ์๊ตฌํ๋ ๋์ ์์ค์ ์ง์๊ณผ ์ญ๋์ ์ถฉ๋ถํ ํจ์ํ๊ธฐ ์ด๋ ต๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์์์์ด ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ์ ๋์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ ๊ท๋ชจ๊ฐ ํฌ๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ฉด, ํ์์์ด ๋ํ์ ๊ฒฝ์ฐ ์ง์
์งํฅ์ ๊ต์ก์ ์ค์ํ๋ฏ๋ก ํ์๋ค์ ๋ํ๊ต์ก์ ํตํด 2์ฐจ ๋
ธ๋์์ฅ์ด ์๊ตฌํ๋ ์์ค์ ์ง์๊ณผ ์ญ๋์ ์๋นํ ํฅ์์ํฌ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ํ์์์ด ๋ํ์ด ์์์์ด ๋ํ์ ๋นํด ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ์ ๋์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ ๊ท๋ชจ๊ฐ ์๋ค๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค.
๋์งธ, ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ์ ํ์ ๋ฐ๋ผ ๋ํ์์ด์ด ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ๋ฐ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ์ด ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ธ๊ตญ์ด ์ฌ๊ต์ก๊ณผ ํด์ธ์ฐ์์ ๊ฒฝ์ฐ ๋ํ์์ด์ด ์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ๋ฐ ์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ์ง๋ง, ๊ณต๋ฌด์์ํ ์ค๋น ์ฌ๊ต์ก, ์ทจ์
์ ์ํ ๊ต์กโคํ๋ จ, ์ ๊ณต๊ณต๋ถ ์ฌ๊ต์ก์์๋ ์คํ๋ ค ์ค์๊ถ์ด๋ ํ์๊ถ ๋ํ์ ์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ์ ๋์ ์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ ๊ท๋ชจ๊ฐ ํฐ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋ฌ๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๋ถ์ ๋ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ญ๋์ ์ข
๋ฅ๊ฐ ๋ค๋ฅด๊ณ , ๋ํ์๋ค์ ์์ ์ด ์ง์
ํ๊ฒ ๋ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ญ๋์ ํจ์ํ๋๋ฐ ๋์์ ์ฃผ๋ ์ฌ๊ต์ก์ ๋ ์ง์คํ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๋ค. ์์์์ด ๋ํ ํ์๋ค์ 1์ฐจ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ญ๋์ธ ๊ตญ์ ํ ๋ฅ๋ ฅ ๋ฑ์ ํฅ์์ํค๊ธฐ ์ํด ์ธ๊ตญ์ด ์ฌ๊ต์ก ๋ฑ์ ๋ ๋ง์ด ์ฐธ์ฌํ๊ณ ์ฌ๊ต์ก๋น๋ฅผ ๋ง์ด ์ง์ถํ๋ค. ๋ฐ๋ฉด ํ์์์ด ๋ํ ํ์๋ค์ 2์ฐจ ๋
ธ๋์์ฅ์์ ๋ ๊ฐ์กฐํ๋ ์ง๋ฌด ๊ด๋ จ ๊ธฐ์ ๋ฑ์ ์ต๋ํ๊ธฐ ์ํด ์ทจ์
์ ์ํ ๊ต์กโคํ๋ จ์ด๋ ์ ๊ณต๊ณต๋ถ ์ฌ๊ต์ก์ ๋ ๋ง์ด ์ฐธ์ฌํ๊ณ ๋ ๋ง์ ์ฌ๊ต์ก๋น๋ฅผ ์ง์ถํ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ์์์ ์ ์ํ ๊ฒฐ๋ก ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ํฅํ ๋ํ๊ต์ก ๊ฐ์ ๊ณผ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ๊ด๋ จ ์ ์ฑ
๋ฐ ํ๋ก๊ทธ๋จ ๋ง๋ จ์ ์ํ์ฌ ๋ํ๊ต์ก ๊ด๊ณ์์ ์ ์ฑ
์
์์์๊ฒ ์๋์ ๊ฐ์ ์ ์ธ์ ํ๊ณ ์ ํ๋ค.
์ฒซ์งธ, ๋ํ์ด ์ฌํ์ ์๊ตฌ์ ๋ถ์ํ์ฌ ํ๋ฌธ ์ค์ฌ ์ผ๋ณ๋์์ ๋ฒ์ด๋ ์ฐ์
์ฌํ์์ ํ์๋ก ํ๋ ์ธ๋ ฅ์ ์์ฑํ๊ธฐ ์ํ ๊ต์ก์ ์ํํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ๋ํ์์ ์ค์
๊ณผ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ๋ฌธ์ ๋ก ์ธํ์ฌ ๋ํ์ ์๊ตฌ๋๋ ์ญํ ์ ๊ต์๊ต์ก์ ํตํ ์๋ฆฌํธ์ ์์ฑ๋ณด๋ค ์ฐ์
์ฌํ์ ์ ํฉํ ์ธ๋ ฅ ์์ฑ์ด ๋์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ํ์์๋ ์ฌ์ ํ ์ด๋ก ์ค์ฌ์ ๊ต์ก์ ์น์คํ๊ณ ์๋ค. ์ด์ ๋ ๋ํ์ด ํ๋ฌธ ์ค์ฌ ๊ต์ก๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ค์ฉ์ ๊ต์ก๋ ํจ๊ป ์ค์ํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ํนํ, ์ฐ๊ตฌ์ค์ฌ๋ํ์ ํ๋ฐฉํ๋ ์์์์ด ๋ํ๋ ํ์ฅ์ค์ฌ ๊ต์ก์ ๋ณํํ์ฌ ํ์๋ค์ด ๋
ธ๋์์ฅ์ ์๊ตฌ ์ญ๋์ ํจ์ํ๋๋ก ํด์ผ ํ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ๋ํ์์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๊ฐ์์ํฌ ์ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ํ๋ค.
๋์งธ, ์ ๋ถ์ ๋ํ์ ๋ํ์๋ค์ด ๋
ธ๋์์ฅ์์ ์๊ตฌํ๋ ์ญ๋์ ํจ์ํ๋๋ฐ ๋์์ ์ฃผ๋ ์ทจ์
์ง์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ง๋ จํ ํ์๊ฐ ์๋ค. ๋ํ์ ์ทจ์
์ง์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ์ทจ์
์ฑ๊ณผ์ ํจ๊ณผ๊ฐ ์์ง๋ง, ๋ํ์์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ์คํ๋ ค ๋ ์ฆ๊ฐํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ๋๋ถ๋ถ์ ์ทจ์
์ง์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ์ทจ์
ํ๋ ์ง์์๋ง ์ด์ ์ ๋์ด ๊ตฌ์ง์์ธ ๋ํ์์ ์ญ๋ ๊ฐ๋ฐ์ ์ด๋ฃจ์ด์ง์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋
ธ๋์์ฅ ์๊ตฌ ์ญ๋์ ํจ์์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ํ๋ ์ทจ์
์ง์ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ด ๋ง๋ จ๋์ด์ผ ํ๋ค. ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ผ ์ฃผ๋ก ์ง์
ํ๋ ๋
ธ๋์์ฅ์ด ๋ค๋ฅด๋ฏ๋ก ๊ฐ ๋ํ์์๋ ์๊ตฌ๋ถ์์ ํตํด ๋ง์ถคํ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๋ง๋ จํ ๊ฒ์ ์ ์ํ๋ค.
์
์งธ, ์ฐํํ๋ ฅ์ ๋ด์คํํ์ฌ ์ด๋ก ๊ณผ ์ค๋ฌด๊ฐ ๊ฒธ๋น๋ ๋ํ๊ต์ก์ด ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ ๊ฒ์ด ํ์ํ๋ค. ์ฐํํ๋ ฅ์ด ๋ด์ค ์๊ฒ ์ด๋ฃจ์ด์ง๋ค๋ฉด ๋ํ์ด ํ์ฅ์ ์ ํฉํ ์ฐ์์ธ์ฌ๋ฅผ ์์ฑํ๊ณ ์ธ์ฌ๋ค์ ํด๋น ๊ธฐ์
์ ์ทจ์
ํ๋ ๊ตฌ์กฐ๊ฐ ํ์ฑ๋์ด ์ทจ์
๋ฅ ํฅ์ ๋ฐ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๊ฐ์๊ฐ ์ด๋ฃจ์ด์ง ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฐํํ๋ ฅ์ ํ์ฑํ๋ฅผ ์ํด ๋ํ์ ๊ต๊ณผ๋ชฉ ํธ์ฑ์ด๋ ๊ต์ก ํ๋ก๊ทธ๋จ ๊ฐ์ ๋ฑ์ ๊ธฐ์
์ ์๊ฒฌ์ ์ถฉ๋ถํ ๋ฐ์ํ๊ณ ์ด๋ก ๊ณผ ์ค๋ฌด๊ฐ ๋ณํํ๋ ๊ต์ก์ ์ค์ํด์ผ ํ๋ค. ์ด๋ฅผ ํตํด ๋ํ์๋ค์ ๊ธฐ์
์ฒด์ ์๊ตฌ ์ญ๋์ ๊ฐ๋ฐํ ์ ์๊ฒ ๋๋ฏ๋ก ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ด ๊ฐ์๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ธฐ๋ํ๋ค.์ 1 ์ฅ ์๋ก 1
์ 1 ์ ์ฐ๊ตฌ์ ํ์์ฑ ๋ฐ ๋ชฉ์ 1
์ 2 ์ ์ฐ๊ตฌ๋ฌธ์ 4
์ 3 ์ ์ฐ๊ตฌ์ ์์ 6
์ 4 ์ ์ฐ๊ตฌ์ ํ๊ณ 7
์ 2 ์ฅ ์ด๋ก ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ 9
์ 1 ์ ์ด๋ก ์ ํ 9
์ 2 ์ ์ด์ค๋
ธ๋์์ฅ 11
์ 3 ์ ๋ํ์์ด ๊ฐ ์ทจ์
๊ธฐํ ๋ถํ 14
์ 4 ์ ๋
ธ๋์์ฅ ๊ฐ ์๊ตฌ ์ญ๋์ ์ฐจ์ด์ ๋ํ ๊ฐ ๊ต์ก์ค์ ์ ์ฐจ์ด, ๊ทธ์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ํ์์ด ๊ฐ ์ฌ๊ต์ก ์ฐจ์ด 19
1. ๋ถ์ ๋ ๋
ธ๋์์ฅ์ ์๊ตฌ ์ญ๋ 19
2. ๋ํ์์ด๋ณ ๊ต์ก ์ค์ 21
3. ๋ํ์์ด ๊ฐ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ์ฐจ์ด 23
์ 3 ์ฅ ์ ํ์ฐ๊ตฌ ๋ถ์ 26
์ 4์ฅ ๋ถ์์๋ฃ ๋ฐ ๋ฐฉ๋ฒ 33
์ 1 ์ ๋ถ์์๋ฃ 33
์ 2 ์ ๋ถ์๋ณ์ 34
1. ์ข
์๋ณ์ 34
2. ๋
๋ฆฝ๋ณ์ 35
3. ํต์ ๋ณ์ 37
์ 3 ์ ๋ถ์๋ฐฉ๋ฒ 41
1. ์ดํญ ๋ก์ง ํ๊ท๋ชจํ 41
2. ํต์์ต์์์น๋ฒ ๋ฐ ํ ๋น๋ชจํ 42
3. ๋ค์ค๋์ฒด๋ฒ 43
์ 5 ์ฅ ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ 45
์ 1 ์ ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ ๋ฐ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ ์ฐจ์ด 45
1. ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์จ ์ฐจ์ด 45
2. ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ํ๋ณ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์จ ์ฐจ์ด 47
3. ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ฐจ์ด 50
4. ๋ํ์์ด์ ๋ฐ๋ฅธ ์ ํ๋ณ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ฐจ์ด 52
์ 2 ์ ๋ํ์์ด์ด ๋ํ์์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 55
1. ์ฃผ์๋ณ์ ๊ธฐ์ ํต๊ณ 55
2. ๋ํ์์ด์ด ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 58
3. ๋ํ์์ด์ด ์ ํ๋ณ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ฐธ์ฌ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 61
์ 3 ์ ๋ํ์์ด์ด ๋ํ์์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 67
1. ๋ํ์์ด์ด ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 67
2. ๋ํ์์ด์ด ์ ํ๋ณ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก๋น ์ง์ถ์ ๋ฏธ์น๋ ์ํฅ 70
์ 6 ์ฅ ๋
ผ์ 77
์ 1 ์ ๋ํ์์ด๊ณผ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ์ ์ ๊ด๊ณ 77
์ 2 ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก ์ ํ๋ณ๋ก ๋ค๋ฅด๊ฒ ๋ํ๋๋ ๋ํ์์ด๊ณผ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก์ ๊ด๊ณ 79
์ 3 ์ ๋ํ์ ๊ต์ก์ค์ ๊ณผ ๋ํ์ ์ทจ์
์ฌ๊ต์ก 82
์ 7 ์ฅ ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ์ ์ธ 84
์ฐธ๊ณ ๋ฌธํ 89
Abstract 99Maste